سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
قازاق حالقىنىڭ ونەرى جانە مۋزىكا مادەنيەتى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاق حالقىنىڭ ونەرى جانە مۋزىكا مادەنيەتى.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردى ءحىح عاسىردىڭ ءىى جارتىسىنداعى قازاق حالقىنىڭ رۋحاني مادەنيەتىن، سونىڭ ىشىندە بەينەلەۋ ونەرى، اقىندىق ونەرى مەن سازگەرلىك ونەرىنىڭ دامۋ بارىسىمەن، ونى دامىتۋعا ۇلەس قوسقان كورنەكتى قايراتكەرلەردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىق قىزمەتىمەن تانىستىرۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى: 1. قازاقستاندا بەينەلەۋ ونەرىنىڭ باسقا ونەر تۇرلەرىنە قاراعاندا كەش دامۋ سەبەپتەرىن، ءحىح عاسىردىڭ ءىى جارتىسىندا ورىس سۋرەتشىلەرى ۆ. ۆەرەششاگين مەن ن. حلۋدوۆتىڭ قازاقستان مەن ورتا ازيا تاقىرىبىنا جازعان شىعارمالارىمەن، قازاق حالقىنىڭ ەرتەدەن كەلە جاتقان مۋزىكا ونەرى مەن قولدانبالى ونەرىنىڭ جەتىستىكتەرىمەن تانىسۋ. 2. قوسىمشا ادەبيەتتەرمەن جۇمىس ىستەۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ. 3. وقۋشىلاردى ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ءوز بەتىنشە وي قورىتىپ، ونى جەتكىزە بىلۋگە داعدىلاندىرۋ، ەستەتيكالىق تاربيە بەرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: ينتەراكتيۆتى:
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى:
1. ۆ. ۆەرەششاگين مەن ن. حلۋدوۆتىڭ كارتينالارى،
2. قولدانبالى ونەر جيھازدارىنىڭ سۋرەتتەرى
3. كورنەكتى قازاق سازگەرلەرىنىڭ پورترەتتەرى
4. كەستەلەر، سەمانتيكالىق كارتا.

ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ.
2. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
3. ماعىنانى تانۋ
4. وي تولعانىس. ءۇ. باعالاۋ، ۇيگە تاپسىرما.

ءىى. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ:
1. مادەنيەت دەگەن نە؟
2. بەينەلەۋ ونەرى مەن قولدانبالى ونەر اراسىندا قانداي ايىرماشىلىق بار؟
3. ءحىح عاسىردا قازاق ۇلتىنان شىققان سۋرەتشىلەر بولدى ما؟
4. ءحىح عاسىردا ءومىر سۇرگەن سازگەرلەردى بىلەسىڭدەر مە؟ شىعارمالارىن اتا.

ءىىى. جاڭا ساباقتىڭ جوسپارى:
1. سۋرەت جانە قولدانبالى ونەر.
2. مۋزىكا ونەرى.

18 — 19 عاسىرلار مەن 20 عاسىردىڭ باسىندا قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى ءومىر سالتىن ەۋروپا جانە ورىس وريەنتاليستەرى ءوز تۋىندىلارىندا (ت. اتكينسون، ب. زالەسسكيي، ا. گورونوۆيچ، ۆ. شتەرنبەرگ، ت. شيەۆچەنكو، پ. كۋزنەسوۆ، گ. حلۋدوۆ) قىزىعۋشىلىقپەن بەينەلەدى. قازاقتىڭ دارىندى ۇلدارىنىڭ ءبىرى ش. ءۋاليحانوۆتىڭ سۋرەتتەرى 19 ع - دىڭ 2 - جارتىسىنداعى گرافيكالىق تۋىندىلاردىڭ قازاقستانداعى العاشقى قۇندى ۇلگىلەرى بولىپ سانالادى. 19 عاسىرلاردا قازاقستاندا بولعان ورىس سۋرەتشىلەرىنىڭ (ۆ. ۆ. ۆەرەششاگين، ت. ب.) قازاق حالقىنىڭ ءومىرى مەن تۇرمىسىن بەينەلەگەن كارتينالارى ومىرگە كەلدى. 1847 – 57 جىلدارى قازاق جەرىنە جەر اۋدارىلعان ت. گ. شيەۆچەنكو دالا ءومىرىنىڭ كورىنىستەرىنە قۇرىلعان سەريالى سۋرەتتەرىندە جەرگىلىكتى حالىق تۇرمىسىن شىنشىلدىقپەن بەينەلەدى. اعارتۋشى عالىم، ءارى قازاقتىڭ تۇڭعىش سۋرەتشىسى ش. ش. ءۋاليحانوۆتىڭ سۋلى بوياۋ جانە قالاممەن سالعان پورترەتتەرى مەن سۋرەتتەرى (“ۇلكەن وردانىڭ قازاقتارى”، ت. ب.) 19 عاسىردىڭ ورتاسىندا سالىندى.

ا) ۆ. ۆەرەششاگين مەن ن. حلۋدوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىق قىزمەتىمەن تانىستىرۋ
ءا) سۋرەتشىلەردىڭ كارتينالارىن ينتەراكتيۆتى تاقتادان كورسەتۋ.
ب) قولدانبالى ونەر سالالارى – ۇستالىق، زەرگەرلىك، ءۇي كاسىپشىلىگى - كيىز باسۋ، كەسە تىگۋ، ويۋ - ورنەكتىڭ ءمانى تۋرالى وقۋشىلار دايىنداعان حابارلامامەن تانىسۋ.
ۆ) ينتەراكتيۆتى تاقتادان قولدانبالى ونەر تۋىندىلارىن كورسەتۋ.

2. ۇلتتىق مۋزىكا ونەرىنىڭ دامۋىنا اسەر ەتىپ، وشپەس ءىز قالدىرعان
ا) تاتتىمبەت قازانعاپ ۇلى (1815 - 1862جج)
ءا) قۇرمانعازى ساعىرباي ۇلى (1818 - 1889جج)
ب) داۋلەتكەرەي شىعاي ۇلى (1820 — 1887جج)
ۆ) ءبىرجان قوجاعۇل ۇلى (1834 - 1897جج)
گ) جاياۋ مۇسا بايجان ۇلى (1835 - 1929جج)
د) اقان سەرى قورامسا ۇلى (1843 - 1913)
ە) ىقىلاس دۇكەن ۇلىنىڭ (1843 - 1961 جج) ءومىرى مەن شىعارماشىلىق قىزمەتىمەن تانىسۋ.
سۋرەتتەرى جانە شىعارمالارى ينتەراكتيۆتى تاقتادان كورسەتىلەدى.

ءىۇ. وي تولعانىس:
1. ۇلتتىق مۋزىكا ونەرىن دامىتۋعا ۇلەس قوسقان قايراتكەرلەردى اتاپ، تۋعان. ءومىر سۇرگەن جەرلەرىن كارتادان كورسەت.
2. ۆ. ۆەرەششاگين مەن ن. حلۋدوۆتىڭ كارتينالارىنىڭ قانداي تاريحى ماڭىزى بار؟
3. جىلدار مەن ساندار. (وقۋشىلار ۇياشىقتاعى جىلدار مەن ساندار قانداي وقيعاعا بايلانىستى ەكەنىن ايتادى)

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما