- 05 ناۋ. 2024 03:57
- 169
قازاق حالقىنىڭ رەسەيدىڭ وتارلىق ۇستەمدىگىنە قارسى ۇلت - ازاتتىق كۇرەستەرى. كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ سىرىم دات ۇلى باسشىلىعىمەن بولعان كوتەرىلىسى (1783 - 1797جج)
وقىتۋشى اتى - ءجونى: احمەتوۆا لاۋرا قۋاندىق قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاق حالقىنىڭ رەسەيدىڭ وتارلىق ۇستەمدىگىنە قارسى ۇلت - ازاتتىق كۇرەستەرى.
كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ سىرىم دات ۇلى باسشىلىعىمەن بولعان كوتەرىلىسى (1783 - 1797جج).
ساباق ماقساتى:
بىلىمدىلىك: 1. وقۋشىلارعا 1783 - 1797 جىلدارداعى كوتەرىلىستىڭ نەگىزگى شارتتارى، سەبەپتەرى، ماقساتى، كوتەرىلىس بارىسى جانە جەڭىلۋ سەبەپتەرىمەن تانىستىرا وتىرىپ، ولارعا 1783 - 1787 جىلدارداعى قازاقستانداعى ساياسي وقيعالاردىڭ دامۋىنا سىرىم دات ۇلىنىڭ تيگىزگەن ىقپالىن اشىپ كورسەتۋ.
تاربيەلىك: 1. ۇلت - ازاتتىق قوزعالىستىڭ نەگىزگى وقيعالارىمەن تانىسا وتىرىپ، وقيعالارعا فاكتىلەرگە تالداۋ جاساپ ۇيرەنەدى؛
2. تاريحي وقيعالار تۋرالى ءوز بەتىنشە پىكىر ايتۋعا داعدىلانادى.
دامىتۋشىلىق: 2. وي قوزعاۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ، قابىلەتىن دامىتۋ العان بىلىمدەرىن قاجەتىنە ساي پايدالانا بىلۋىنە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ قۇندىلىعى زايىرلى قوعام جانە جوعارى رۋحانيات.
ءى. وقۋ ءىس - ارەكەتىن ۇيىمداستىرۋ
وقۋشىلاردى (3 مين) ۇيىمداستىرۋ. پسيحولوگيالىق احۋال.
توپتى ارىپتەردى قۇراستىرۋ ارقىلى بەس توپقا ءبولۋ. توپ مۇشەلەرى توپ اتىنا بايلانىستى تەرميندەردىڭ ماعىناسىن اشادى. «جايىق»، «ەدىل»، «جەم»، «ويىل»، «ساعىز» وزەندەرى ءنىڭ اتاۋلارى ارقىلى بەس توپقا توپتاستىرىلادى.
ءىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ (كەرەكتى بىلىمدەردى ەسكە ءتۇسىرۋ)
رەسەي پاتشاسىنىڭ قازاقستاندا جۇرگىزگەن كوشى - قون ساياساتى
جوسپارى:
1. اسكەري كازاكتىق وتارلاۋ.
2. قازاقستانعا رەسەي شارۋالارىنىڭ قونىس اۋدارۋى، نەگىزگى كەزەڭدەرى
3. قونىس اۋدارۋدىڭ ءبىرىنشى كەزەڭدەرى
4. قونىس اۋدارۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭدەرى. قازاقستان تۇرعىندارىنىڭ ۇلتتىق قۇرامىنداعى وزگەرىستەر.
5. قونىس اۋدارۋدىڭ ءۇشىنشى كەزەڭى.
پاتشانىڭ قونىستاندىرۋ ساياساتى كەزەڭدەرى 1861 ج رەسەيدەگى باسىبايلىقتىڭ جويىلۋى جانە ونىڭ قازاقستانعا اسەرى.
جەتىسۋعا ۇيعىرلار مەن دۇنعانداردىڭ قونىس اۋدارۋى. ءستولىپيننىڭ اگرارلىق رەفورماسى جانە قونىستاندىرۋدىڭ جاڭا كەزەڭى.
قازاقتاردىڭ شۇرايلى جەرلەرىن تارتىپ الۋ جانە قونىستاندىرۋ ساياساتىنىڭ زارداپتارى.
ءمۇعالىم مىنا ءۇش ماسەلەنىڭ باسىن اشىپ بەرەدى. ونىڭ ءبىرىنشىسى – پاتشا وكىمەتىنىڭ كوشى - قون ساياساتى تۋرالى، ەكىنشىسى – كەڭەس وكىمەتىنىڭ وسى كوشى - قون ساياساتىن جالعاستىرۋى تۋرالى، ال ءۇشىنشىسى - قازاقستانعا ورىس شارۋالارىنىڭ قونىس اۋدارۋى تۋرالى. ەندىگى جەردە ءمۇعالىم وقۋشىنىڭ لوگيكاسىن دامىتۋعا ويتۇرتكى جاسايدى.
قىزىلوردا قالاسى، قىزىلوردا وبلىسى ءبىلىم باسقارماسىنىڭ
«م. مامەتوۆا اتىنداعى قىزىلوردا پەداگوگيكالىق جوعارى كوللەدجى»
كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك قازىنالىق كاسىپورنى
تاريح جانە قۇقىق ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى
احمەتوۆا لاۋرا قۋاندىق قىزى
ۇزدىك ۇستاز بايگەسىنە
قازاق حالقىنىڭ رەسەيدىڭ وتارلىق ۇستەمدىگىنە قارسى ۇلت - ازاتتىق كۇرەستەرى. كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ سىرىم دات ۇلى باسشىلىعىمەن بولعان كوتەرىلىسى (1783 - 1797جج) جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاق حالقىنىڭ رەسەيدىڭ وتارلىق ۇستەمدىگىنە قارسى ۇلت - ازاتتىق كۇرەستەرى.
كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ سىرىم دات ۇلى باسشىلىعىمەن بولعان كوتەرىلىسى (1783 - 1797جج).
ساباق ماقساتى:
بىلىمدىلىك: 1. وقۋشىلارعا 1783 - 1797 جىلدارداعى كوتەرىلىستىڭ نەگىزگى شارتتارى، سەبەپتەرى، ماقساتى، كوتەرىلىس بارىسى جانە جەڭىلۋ سەبەپتەرىمەن تانىستىرا وتىرىپ، ولارعا 1783 - 1787 جىلدارداعى قازاقستانداعى ساياسي وقيعالاردىڭ دامۋىنا سىرىم دات ۇلىنىڭ تيگىزگەن ىقپالىن اشىپ كورسەتۋ.
تاربيەلىك: 1. ۇلت - ازاتتىق قوزعالىستىڭ نەگىزگى وقيعالارىمەن تانىسا وتىرىپ، وقيعالارعا فاكتىلەرگە تالداۋ جاساپ ۇيرەنەدى؛
2. تاريحي وقيعالار تۋرالى ءوز بەتىنشە پىكىر ايتۋعا داعدىلانادى.
دامىتۋشىلىق: 2. وي قوزعاۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ، قابىلەتىن دامىتۋ العان بىلىمدەرىن قاجەتىنە ساي پايدالانا بىلۋىنە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ قۇندىلىعى زايىرلى قوعام جانە جوعارى رۋحانيات.
ءى. وقۋ ءىس - ارەكەتىن ۇيىمداستىرۋ
وقۋشىلاردى (3 مين) ۇيىمداستىرۋ. پسيحولوگيالىق احۋال.
توپتى ارىپتەردى قۇراستىرۋ ارقىلى بەس توپقا ءبولۋ. توپ مۇشەلەرى توپ اتىنا بايلانىستى تەرميندەردىڭ ماعىناسىن اشادى. «جايىق»، «ەدىل»، «جەم»، «ويىل»، «ساعىز» وزەندەرى ءنىڭ اتاۋلارى ارقىلى بەس توپقا توپتاستىرىلادى.
ءىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ (كەرەكتى بىلىمدەردى ەسكە ءتۇسىرۋ)
رەسەي پاتشاسىنىڭ قازاقستاندا جۇرگىزگەن كوشى - قون ساياساتى
جوسپارى:
1. اسكەري كازاكتىق وتارلاۋ.
2. قازاقستانعا رەسەي شارۋالارىنىڭ قونىس اۋدارۋى، نەگىزگى كەزەڭدەرى
3. قونىس اۋدارۋدىڭ ءبىرىنشى كەزەڭدەرى
4. قونىس اۋدارۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭدەرى. قازاقستان تۇرعىندارىنىڭ ۇلتتىق قۇرامىنداعى وزگەرىستەر.
5. قونىس اۋدارۋدىڭ ءۇشىنشى كەزەڭى.
پاتشانىڭ قونىستاندىرۋ ساياساتى كەزەڭدەرى 1861 ج رەسەيدەگى باسىبايلىقتىڭ جويىلۋى جانە ونىڭ قازاقستانعا اسەرى.
جەتىسۋعا ۇيعىرلار مەن دۇنعانداردىڭ قونىس اۋدارۋى. ءستولىپيننىڭ اگرارلىق رەفورماسى جانە قونىستاندىرۋدىڭ جاڭا كەزەڭى.
قازاقتاردىڭ شۇرايلى جەرلەرىن تارتىپ الۋ جانە قونىستاندىرۋ ساياساتىنىڭ زارداپتارى.
ءمۇعالىم مىنا ءۇش ماسەلەنىڭ باسىن اشىپ بەرەدى. ونىڭ ءبىرىنشىسى – پاتشا وكىمەتىنىڭ كوشى - قون ساياساتى تۋرالى، ەكىنشىسى – كەڭەس وكىمەتىنىڭ وسى كوشى - قون ساياساتىن جالعاستىرۋى تۋرالى، ال ءۇشىنشىسى - قازاقستانعا ورىس شارۋالارىنىڭ قونىس اۋدارۋى تۋرالى. ەندىگى جەردە ءمۇعالىم وقۋشىنىڭ لوگيكاسىن دامىتۋعا ويتۇرتكى جاسايدى.
قىزىلوردا قالاسى، قىزىلوردا وبلىسى ءبىلىم باسقارماسىنىڭ
«م. مامەتوۆا اتىنداعى قىزىلوردا پەداگوگيكالىق جوعارى كوللەدجى»
كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك قازىنالىق كاسىپورنى
تاريح جانە قۇقىق ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى
احمەتوۆا لاۋرا قۋاندىق قىزى
ۇزدىك ۇستاز بايگەسىنە
قازاق حالقىنىڭ رەسەيدىڭ وتارلىق ۇستەمدىگىنە قارسى ۇلت - ازاتتىق كۇرەستەرى. كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ سىرىم دات ۇلى باسشىلىعىمەن بولعان كوتەرىلىسى (1783 - 1797جج) جۇكتەۋ