قازاق حاندىعىنا 550 جىل
"قازاق حاندىعىنا 550 جىل" ۆيكتورينالىق سايىسى
(ۆيكتورينا - ءارتۇرلى ءبىلىم سالاسى بويىنشا اۋىزشا جانە جازباشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەتىن نەگىزگى ويىن ءتۇرى، بۇل ويىن ءبىلىمدارلارعا ارنالعان)
ماقساتى: ەرتىستەن ەدىلگە دەيىن سوزىلعان سايىن دالانى وزىنە باعىندىرىپ، 1465 جىلى شۋ وزەنىنىڭ بويىندا العاش «قازاق» دەگەن اتاۋمەن كەرەي مەن جانىبەك حاندار ىرگە تاسىن قالاعان قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا 550 جىل بولعان وسى حاندىقتىڭ تاريحىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر:
1. ءبىرتۇتاس قازاق مەملەكەتىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى ءبىلىم مەن تۇسىنىك قالىپتاسادى؛
2. العان بىلىمدەرىن ساراپتاي، تالداي وتىرىپ وزگەرىستەردى انىقتايدى جانە بولاشاقتى باعدارلاي الادى؛
3. سىن تۇرعىسىنان ويلاي الۋعا داعدىلانادى؛
4. ءوز بەتىنشە شەشىم قابىلداپ، دالەلدەمەلەر كەلتىرەدى، قورىتىندى جاساي الادى؛
كورنەكىلىگى: بەزەندىرىلگەن سىنىپ، ناقىل سوزدەر، تاپسىرمالار، ساندار، ءار توپقا
دايارلاعان ۇستەل، سلايد - شوۋ.
ءتۇرى: توپتىق سايىس.
بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءساتى: ارمىسىزدار بۇگىنگى «قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا – 550 جىل» اتتى ۆيكتورينالىق سايىسىن تاماشالاۋعا كەلگەن قوناقتار جانە وقۋشىلار! 1465جىلدارى كەرەي مەن جانىبەك ءابىلحايىر حاندىعىنان ءبولىنىپ شىعىپ، شۋ مەن تالاس وزەندەرىنىڭ اراسىنداعى ايماققا ورنالاسىپ، قازاقتىڭ تۋىن كوككە كوتەرگەنى تاريحتان ايان. «قازاق» دەپ ۇران تاستاعاندا رۋحى كوتەرىلىپ، نامىسى ويانعان بارلىق قازاق تايپالارى تۇگەل جينالىپ، قازاق حاندىعىنىڭ ىرگەسىن قالاعانىن بارشامىز بىلەمىز. البەتتە، ودان كەيىن تاعدىر سان ءتۇرلى سىناققا سالدى ءبىزدى. ءۇش عاسىر تاريحىمىزبەن ار – وجدانىمىز تابانعا تاپتالدى. ءتۇرلى ناۋبەتتى باستان وتكەردىك. ءبىراق، مىڭ ءولىپ مىڭ تىرىلگەن قازاق اقىرى ازاتتىعىن الدى. ال، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ – سول ازاتتىق سىيلاعان بابالارعا دەگەن قۇرمەتىمىز دەپ قابىل الىڭىزدار.
تۇرىكتىڭ ءبىر بۇتاعى قازاق ەدى،
قايسار مىنەز، ءور ەدى، عاجاپ ەدى.
جانىبەك، كەرەي حاندار باسىن قوسىپ،
ومىرگە كەلگەن ەدى قازاق ەلى.
التاي مەن اتىراۋدىڭ اراسىندا
جەتىسۋ، جەتى وزەننىڭ ساعاسىندا.
بىرىگىپ ۇلى، ورتا، كىشى ءجۇز بوپ،
حاندىق قۇردى قازاق ءوز دالاسىندا.
ەلباسى 2015 جىل — ۇلتتىق تاريحىمىزدىڭ ۇلىقتالاتىن جىلى ەكەنىن ەسكە سالدى. ماسەلەن، 2015 جىلى قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى مەن كونستيتۋسيامىزدىڭ 20 جىلدىعىن، ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىن اتاپ وتەمىز.
وسى تاريحي وقيعاعا بايلانىستى مەكتەبىمىزدىڭ 7 - 8 سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن ۇيىمداستىرىلعان سايىسىمىزدى باستاساق:
ءى. «سەنى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن...» جاتتىعۋى.
ماقساتى: قاتىسۋشىلاردىڭ جاعىمدى جاقتارىن انىقتاۋ.
جاتتىعۋ بارىسى:
ءاربىر قاتىسۋشى ءوز كورشىسىنە كەلەسى سوزدەردى ايتادى: «مەن سەنى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن، سەبەبى...». بۇل سويلەمدى ادامنىڭ سىرتقى كەلبەتىنە بايلانىستى سوزبەن ەمەس، مىنەز ەرەكشەلىگىنە بايلانىستى سوزبەن اياقتاۋ كەرەك.
بۇل جاتتىعۋدى ورىنداۋ سىزگە قيىن بولدى ما؟
كورشىڭىز «مەن ءسىزدى كورۋگە قۋانىشتىمىن» دەگەن ءسوزدى ايتقان كەزدە قانداي سەزىمدە بولدىڭىز؟
ءىى. "جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار"
• توپ باسشىلار ورتاعا شىعادى؛
• بارلىعى 10 سۇراق بەرىلەدى؛
• جىلدام جاۋاپ بەرىلەدى؛
ءار دۇرىس جاۋاپ 10 ۇپايمەن باعالانادى.
• 1. قازاق حاندىعىنىڭ نەگىزىن قالاعان سۇلتاندار؟
• 2. كەرەي مەن جانىبەك سۇلتاندارمەن بىرىگىپ كوشكەن العاشقى رۋ - تايپالاردىڭ اتاۋى؟
• 3. قازاق حاندىعى قاشان، قاي جەردە قۇرىلدى؟
• 4. كەرەي مەن جانىبەك سۇلتاندارعا قونىس، جەر ءبولىپ بەرگەن موعولستان حانى؟
• 5. كەرەي مەن جانىبەك سۇلتاندار ءبولىنىپ كەتكەن حاندىق؟
• 6. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى مالىمەت بەرەتىن تاريحي شىعارما؟
• 7. قازاق حاندىعىنىڭ العاشقى تەرريتورياسى؟
• 8. قازاق حاندىعىنىڭ جانىبەك حاننان كەيىنگى ءۇشىنشى حانى؟
• 9. قاسىم حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعىنىڭ استاناسى بولعان قالا؟
• 10. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى جازىلعان “تاريحي راشيدي” ەڭبەگىنىڭ اۆتورى؟
(ۆيكتورينا - ءارتۇرلى ءبىلىم سالاسى بويىنشا اۋىزشا جانە جازباشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەتىن نەگىزگى ويىن ءتۇرى، بۇل ويىن ءبىلىمدارلارعا ارنالعان)
ماقساتى: ەرتىستەن ەدىلگە دەيىن سوزىلعان سايىن دالانى وزىنە باعىندىرىپ، 1465 جىلى شۋ وزەنىنىڭ بويىندا العاش «قازاق» دەگەن اتاۋمەن كەرەي مەن جانىبەك حاندار ىرگە تاسىن قالاعان قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا 550 جىل بولعان وسى حاندىقتىڭ تاريحىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر:
1. ءبىرتۇتاس قازاق مەملەكەتىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى ءبىلىم مەن تۇسىنىك قالىپتاسادى؛
2. العان بىلىمدەرىن ساراپتاي، تالداي وتىرىپ وزگەرىستەردى انىقتايدى جانە بولاشاقتى باعدارلاي الادى؛
3. سىن تۇرعىسىنان ويلاي الۋعا داعدىلانادى؛
4. ءوز بەتىنشە شەشىم قابىلداپ، دالەلدەمەلەر كەلتىرەدى، قورىتىندى جاساي الادى؛
كورنەكىلىگى: بەزەندىرىلگەن سىنىپ، ناقىل سوزدەر، تاپسىرمالار، ساندار، ءار توپقا
دايارلاعان ۇستەل، سلايد - شوۋ.
ءتۇرى: توپتىق سايىس.
بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءساتى: ارمىسىزدار بۇگىنگى «قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا – 550 جىل» اتتى ۆيكتورينالىق سايىسىن تاماشالاۋعا كەلگەن قوناقتار جانە وقۋشىلار! 1465جىلدارى كەرەي مەن جانىبەك ءابىلحايىر حاندىعىنان ءبولىنىپ شىعىپ، شۋ مەن تالاس وزەندەرىنىڭ اراسىنداعى ايماققا ورنالاسىپ، قازاقتىڭ تۋىن كوككە كوتەرگەنى تاريحتان ايان. «قازاق» دەپ ۇران تاستاعاندا رۋحى كوتەرىلىپ، نامىسى ويانعان بارلىق قازاق تايپالارى تۇگەل جينالىپ، قازاق حاندىعىنىڭ ىرگەسىن قالاعانىن بارشامىز بىلەمىز. البەتتە، ودان كەيىن تاعدىر سان ءتۇرلى سىناققا سالدى ءبىزدى. ءۇش عاسىر تاريحىمىزبەن ار – وجدانىمىز تابانعا تاپتالدى. ءتۇرلى ناۋبەتتى باستان وتكەردىك. ءبىراق، مىڭ ءولىپ مىڭ تىرىلگەن قازاق اقىرى ازاتتىعىن الدى. ال، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ – سول ازاتتىق سىيلاعان بابالارعا دەگەن قۇرمەتىمىز دەپ قابىل الىڭىزدار.
تۇرىكتىڭ ءبىر بۇتاعى قازاق ەدى،
قايسار مىنەز، ءور ەدى، عاجاپ ەدى.
جانىبەك، كەرەي حاندار باسىن قوسىپ،
ومىرگە كەلگەن ەدى قازاق ەلى.
التاي مەن اتىراۋدىڭ اراسىندا
جەتىسۋ، جەتى وزەننىڭ ساعاسىندا.
بىرىگىپ ۇلى، ورتا، كىشى ءجۇز بوپ،
حاندىق قۇردى قازاق ءوز دالاسىندا.
ەلباسى 2015 جىل — ۇلتتىق تاريحىمىزدىڭ ۇلىقتالاتىن جىلى ەكەنىن ەسكە سالدى. ماسەلەن، 2015 جىلى قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى مەن كونستيتۋسيامىزدىڭ 20 جىلدىعىن، ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىن اتاپ وتەمىز.
وسى تاريحي وقيعاعا بايلانىستى مەكتەبىمىزدىڭ 7 - 8 سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن ۇيىمداستىرىلعان سايىسىمىزدى باستاساق:
ءى. «سەنى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن...» جاتتىعۋى.
ماقساتى: قاتىسۋشىلاردىڭ جاعىمدى جاقتارىن انىقتاۋ.
جاتتىعۋ بارىسى:
ءاربىر قاتىسۋشى ءوز كورشىسىنە كەلەسى سوزدەردى ايتادى: «مەن سەنى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن، سەبەبى...». بۇل سويلەمدى ادامنىڭ سىرتقى كەلبەتىنە بايلانىستى سوزبەن ەمەس، مىنەز ەرەكشەلىگىنە بايلانىستى سوزبەن اياقتاۋ كەرەك.
بۇل جاتتىعۋدى ورىنداۋ سىزگە قيىن بولدى ما؟
كورشىڭىز «مەن ءسىزدى كورۋگە قۋانىشتىمىن» دەگەن ءسوزدى ايتقان كەزدە قانداي سەزىمدە بولدىڭىز؟
ءىى. "جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار"
• توپ باسشىلار ورتاعا شىعادى؛
• بارلىعى 10 سۇراق بەرىلەدى؛
• جىلدام جاۋاپ بەرىلەدى؛
ءار دۇرىس جاۋاپ 10 ۇپايمەن باعالانادى.
• 1. قازاق حاندىعىنىڭ نەگىزىن قالاعان سۇلتاندار؟
• 2. كەرەي مەن جانىبەك سۇلتاندارمەن بىرىگىپ كوشكەن العاشقى رۋ - تايپالاردىڭ اتاۋى؟
• 3. قازاق حاندىعى قاشان، قاي جەردە قۇرىلدى؟
• 4. كەرەي مەن جانىبەك سۇلتاندارعا قونىس، جەر ءبولىپ بەرگەن موعولستان حانى؟
• 5. كەرەي مەن جانىبەك سۇلتاندار ءبولىنىپ كەتكەن حاندىق؟
• 6. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى مالىمەت بەرەتىن تاريحي شىعارما؟
• 7. قازاق حاندىعىنىڭ العاشقى تەرريتورياسى؟
• 8. قازاق حاندىعىنىڭ جانىبەك حاننان كەيىنگى ءۇشىنشى حانى؟
• 9. قاسىم حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعىنىڭ استاناسى بولعان قالا؟
• 10. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى تۋرالى جازىلعان “تاريحي راشيدي” ەڭبەگىنىڭ اۆتورى؟
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
