سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 اپتا بۇرىن)
قازاق حاندىعىنا 550 جىل
قوستاناي وبلىسى، قوستاناي قالاسى،
ع. قايىربەكوۆ اتىنداعى №9 ورتا مەكتەپتىڭ
تاريح ءپانى ءمۇعالىمى سۋلەيمەنوۆا نۇرگۇل اسقار قىزى

ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاق حاندىعىنا 550 جىل
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا بيىل 2015 جىلى قازاق حاندىعىنا 550 جىل بولعاندىعىن ەسكە تۇسىرە وتىرىپ، قازاقتىڭ اتاقتى حاندارىمەن، بيلەرىمەن، باتىرلارىمەن تانىستىرىپ وي قورىتىندىلاۋ. ساياحات ساباعى بولعان سوڭ، تاپسىرما الدىن الا بەرىلىپ، وقۋشىلار ءوز دەڭگەيىنە سايكەس دايىندالادى.
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا قازاق حاندىعى جونىندە تولىق ماعلۇمات بەرىپ، وي ورىستەرىن، سانا - سەزىمدەرىن توپپەن جۇمىستا ارتتىرۋ.
تاربيەلىلىگى: كەلەشەك ۇرپاققا، ۇگىت - ناسيحات جاساپ، وتان سۇيگىشتىككە باۋلۋ، پاتريوتتىق سەزىمدەرىن ورىستەتۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا بيىل 2015 جىلى قازاق حاندىعىنا 550 جىل بولعاندىعىن ەسكە تۇسىرە وتىرىپ، قازاقتىڭ اتاقتى حاندارىمەن، بيلەرىمەن، باتىرلارىمەن تانىستىرىپ وي قورىتىندىلاۋ. ساياحات ساباعى بولعان سوڭ، تاپسىرما الدىن الا بەرىلىپ، وقۋشىلار ءوز دەڭگەيىنە سايكەس دايىندالادى.
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا قازاق حاندىعى جونىندە تولىق ماعلۇمات بەرىپ، وي ورىستەرىن، سانا - سەزىمدەرىن توپپەن جۇمىستا ارتتىرۋ.
تاربيەلىلىگى: كەلەشەك ۇرپاققا، ۇگىت - ناسيحات جاساپ، وتان سۇيگىشتىككە باۋلۋ، پاتريوتتىق سەزىمدەرىن ورىستەتۋ.
ءتۇرى: جارىس ساباق
كورنەكى - قۇرالدار: ينتەراكتيۆتى تاقتا، وقۋلىق، كارتا، كەسپە قاعازدار، كۋبيك - رۋبيك.
ءادىس - تاسىلدەرى: توپپەن جارىس، سۇراق – جاۋاپ، تانىمدىق ويىندار.

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
- امانداسۋ. ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ. تۇگەندەۋ.
«بىلىكتى ءبىردى جىعادى، ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى».
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: وقۋشىلار سىزدەر بيىل 2015 جىل تاريحي جىل ەكەنىن بىلەسىزدەر. ولاي بولسا، بۇگىنگى ساباعىمىزدى اشىق دەپ جاريالايمىز. ن. ءا. نازاربايەۆ پرەزيدەنتىمىزدىڭ سوزىمەن باستاعانىن ءجون كوردىم.
«ءوز تاريحىن بىلمەگەن ادام، ءوزىن دە سىيلامايدى».
وقۋشىلار 3 توپقا بولىنەدى. تۇستەردى تاڭداۋ ارقىلى (قىزىل، كوك، سارى).

ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
كۋبيك لاقتىرۋ ويىنى:
ءار توپتان وقۋشىلار شىعىپ كۋبيكتى لاقتىرادى. شىققان ساندار بويىنشا توپتان شىققان وقۋشىلارعا ەكى - ەكى سۇراقتان، كەزەكپەن كەزەك قويىلادى. دۇرىس جاۋاپ ءبىر ۇپايمەن باعالانادى.
1 - سايىس. «سەن ماعان، مەن ساعان». سۇراق - جاۋاپ سايىسى (5 - 6 مين).
1. قازاقتاردىڭ قانداي ەرجۇرەك باتىرلارىن بىلەسىڭدەر؟ قابانباي، بوگەنباي، ناۋرىزباي، رايىمبەك، مالايسارى ت. ب.
2. وتىرار قالاسىنىڭ ءامىرشىسى كىم بولدى؟ قايىر - حان.
3 قابانباي باتىردىڭ شىن ەسىمى؟ قابانباي قوجاعۇل ۇلى، قاراكەرەي قابانباي، دارابوز - باتىر، تالانتتى قولباسشى. ازان شاقىرىپ قويىلعان ەسىمى - ەراسىل.
4 سۋرەتتە قانداي باتىر بەينەلەنگەن؟ بوگەنباي باتىر
5 قازاق حاندىعىنىڭ نەگىزىن قالانعاندار كىمدەر سۋرەتتە بەينەلەگەن؟
6. قازاقتىڭ ۇلى بيلەرىن اتا؟ تولە بي، قازىبەك بي، ايتەكە بي.

ءىى. جاڭا ساباق.
ءمۇعالىم ءسوزى: وقۋشىلار «وقۋ - ينەمەن قۇدىق قازعانداي» دەپ. ەندىگى، جاڭا ساباعىمىزدى قازاق حاندىعىنىڭ تەرەڭىرەك زەرتتەيمىز. ول ءۇشىن ءبىز سىزدەرمەن ينتەراكتيۆتى تاقتاعا نازارلارىمىزدى اۋدارامىز. كەرەي مەن جانىبەك حاندار تۋرالى. ۆيدەو فيلمنەن ءۇزىندى.
ولاي بولسا، قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋ سەبەپتەرىنە توقتالايىق (3 مين)
بىرىنشىدەن: كەرەي مەن جانىبەك سۇلتانداردىڭ
قازاق حاندىعىن قۇرۋعا ۇمتىلۋى
ەكىنشىدەن: حالىق بۇقاراسىنىڭ ءابىلقايىر حانعا نارازىلىعىنىڭ كۇشەيۋى
ۇشىنشىدەن: الىم - سالىقتىڭ كوبەيۋى
تورتىنشىدەن: ءابىلقايىر حاننىڭ ويراتتاردان جەڭىلىپ قالۋى.

2 - سايىس. «جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار» توپتارعا كەسپە قاعازدار ۇلەستىرىلىپ بەرىلەدى. ول كەسپە قاعازدارعا وقۋشىلار قازاق حاندىعىنا ۇلەس قوسقان حانداردىڭ بيلىك ەتكەن جىلدارىن جازىپ، قورعاۋ كەرەك. قاي توپ جاۋابى كوپ، جىلدارى دۇرىس بولسا، سول توپقا دۇرىس جاۋاپتارىنا ءار ءبىر جىلعا ءبىر ۇپايدان قوسىلادى. تاپسىرمانى ورىنداۋعا (5 مين).

ءمۇعالىم ءسوزى: كارتادان وقۋشىلارعا ءومىر سۇرگەن تايپالار بويىنشا قوسىمشا مالىمەت ايتىلادى (2 مين).

3 - سايىس. كەيىپكەرلەر سۇراق قويادى (6 مين).
1. مەن قانداي زاڭدار جيناعىن جازدىم؟ «قاسىم حاننىڭ - قاسقا جولى».
2. مەن قازاق حاندىعىندا نەشە جىل بويى بيلىك اتقاردىم؟ (1771 - 1781) جج.
3. مەن قاي ءجۇزدىڭ ءبيى بولدىم؟ كىشى ءجۇز
4. مەن شىعاي حاننىڭ ورنىنا بيلىككە نەشىنشى جىلى كەلدىم؟ 1582 - 1598 جج.
5. جاسىرىن سۇراق: «جەتى جارعى» جيناعىن مەن جازدىم، مەنىڭ ەسىمىم؟ تاۋكە حان
6. جاسىرىن سۇراق: مەنىڭ بيلىك ەتكەن كەزىمدە. رەسەي ەلىمەن قارىم - قاتىناسىم جاقسارا ءتۇستى حاقنازار بيلىگىمدى 1538 - 1580 جج. اتقاردىم.

4 - سايىس. «بىلىمدىدەن شىققان ءسوز، تالاپتىعا بولسىن كەز». ينتەراكتيۆتى تاقتادا سۋرەت بەينەلەنگەن. وسى سۋرەت بويىنشا توپتار اڭگىمە دۇكەن قۇرۋى كەرەك. تاپسىرمانى ورىنداۋعا (5 مين). بايانداماشى ەڭ جوعارعى - 10 ۇپاي.

5 - سايىس. ماتەماتيكالىق لوتو. ءاربىر توپتىڭ جاۋاپتارى دۇرىس بولسا، 1 ۇپاي بەرىلەدى (3 مين).
728ح2+10=1466 جىلى - قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعان جىلى
(1000+522)- 11=1511 قاسىم حان بيلىككە كەلدى.
3800/2+91=1991 جىلى - قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىك العان جىل

6 - سايىس. سالىستىرۋ. ءاربىر توپقا تاپسىرمالار بەرىلەدى (5 مين). ەڭ جوعارى 5 ۇپاي
1. «حاندار» توبى - كەرەي مەن جانىبەكتى ن. ءا. نازاربايەۆپەن سالىستىرادى.
2. «بيلەر» توبى - قازاق حاندىعىنىڭ اۋماعىن ق ر تەرريتورياسىمەن سالىستىرادى
3. «باتىرلار» توبى - قازاق حاندىعىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىمەن
سالىستىرادى.

ساباقتى بەكىتۋ: 6 - 7 مين.
1. ءابىلحايىر مەملەكەتىندە وزبەك، قازاق، قاتاعان، نوعايلى ۇلىستارىنىڭ رۋلارى بولدى. ولاردى ءبارىن ا) “توقسان ەكى باۋلى قىپشاق”
2. جانىبەك پەن كەرەي حاندى قارسى العان موعولستان حانىن اتا؟ س) ەسەنبۇعا
3. قازاق حاندىعى قاي حاندىقتىڭ تۇسىندا كۇشەيدى؟ س) قاسىم
4. «قازاق» اتاۋى قانداي ماعىنانى بىلدىرەدى؟ ا) بوستاندىق سۇيگىش، ەرجۇرەك، ەركىن ادامدار
5. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعان جىلدارى: 1465 - 1466جج
6. العاش التىن ادام قازاقستان قانداي جەرىنەن تابىلعان ەدى؟ ەسىك وباسىنان، جاسى 17 - 18 ادام.
سۋرەتتە بەرىلگەندەردىڭ اتىن اتاپ وي قورىتۋ (2 مين).
استانا قالاسىندا ورناتىلعان «بايتەرەك مونۋمەنتى» 1996 جىلى 26 قازاندا نەگىزى قالانعان.
استانا قالاسىندا سالىنعان حانشاتىر كەشەنى 2006 - 2010 قۇرىلىس جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ سالىندى.
«تاۋەلسىزدىك سارايى»
پروەكت اۆتورى گيۋلتەكين لينەا 2006 - 2007 جج. جەلتوقسان ايىندا قۇرىلىس جۇمىستارى اياقتالىپ سالىندى.

ۇيگە تاپسىرما: (1 مين)
1.«قازاق حاندىعى - 550 جىل» وي تولعاۋ جازىپ كەلۋ.
2. كەسكىن كارتاعا قازاق حاندىعىنىڭ جەر اۋماعىن، تەرريتورياسىن سالىپ كەلۋ.
3. قاسىم، ەسىم، حاقنازار حاندار تۋرالى قوسىمشا ادەبيەتتى پايدالانىپ پورترەتتىك سيپاتتاما بەرۋ.

باعالاۋ: توپپەن سايىستار بويىنشا ۇپاي ساندارى ەسەپتەلىپ باعالانادى
(2 مين)
18 - 20 ۇپاي «5»
13 - 16 ۇپاي «4»
10 - 12 ۇپاي «3»

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما