قازاقستان ەلىنە ساياحات
تاربيە ساعات تاقىرىبى: قازاقستان ەلىنە ساياحات
تاربيە ساعات ماقساتى: وقۋشىلاردى تۋعان جەرىن، تۋعان ەلىن، حالقىن ارداقتاپ وتۋگە ۇيرەتۋ. باقىتقا جەتەر داڭعىل جولدىڭ ءبىرى - تۋعان وتاندى سۇيۋدەن باستالاتىنىن ءتۇسىندىرۋ. وتانعا دەگەن پاتريوتتىق سەزىمدەرىن وياتۋ.
تاربيە ساعات كورنەكىلىگى: قاناتتى سوزدەر ءىلۋ. تۋ، ەلتاڭبا، ۇلى تۇلعالاردىڭ سۋرەتتەرىن ءىلۋ.
1 جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى وقۋشىلار بۇگىن سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا «رەسپۋبليكام مەنىڭ» اتتى اۋىزشا جۋرنال وتكىزگەلى وتىرمىز. اۋىزشا جۋرنال دەپ - اتى ايتىپ تۇرعانداي، ءتورت بەتتەن تۇراتىن كۇنى بۇرىن تاقىرىپ بويىنشا بەرىلگەن تاپسىرمالاردى كوپشىلىككە جاريا ەتۋ. بۇگىنگى جۋرنال 25 - قازان رەسپۋبليكا كۇنىنە ارنالادى.
2 جۇرگىزۋشى: ادام شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەندە، كىندىك قانى تامعان جەرىن – وتان دەيدى. ءاربىر ادامدا وتانعا، تۋعان جەرگە دەگەن ىستىق سەزىم، ۇلكەن ماحاببات بولادى. الىسقا جولاۋشىلاپ كەتىپ، تۋعان جەرىنە ورالعان ساتتە تاۋى دا، تاسى دا ساعان ىستىق بولىپ تۇرادى. ادامزاتتىڭ پارىزى - تۋعان وتانىن گۇلدەندىرىپ، ساقتاپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا جەتكىزۋ. كەلەسى كەزەكتى دابىلوۆ ەرماحاننىڭ ورىنداۋىنداعى م. ماقاتايەۆتىڭ «وتان» اتتى شىعارماسىن كابىل الىڭىزدار
1 جۇرگىزۋشى:
وتان دەيمىز وت جاققان جەرىمىزدى،
وتان دەيمىز وسىرگەن ەلىمىزدى.
وتان دەيمىز تۋعان جەر اتامەكەن
بيىك تاۋ، ورمان، توعاي كولىمىز - دەي كەلە كەلەسى كەزەكتە جەڭىسوۆا اياجاننىڭ ورىنداۋىندا «سارجايلاۋ» انىنە بەرەمىز.
2 جۇرگىزۋشى:
قىران قۇسىم كوك اسپاندا سامعاسىن،
جەلبىرەسىن كوك بايراعىڭ سان عاسىر،
جاسۇلاندار، بەرىك ۇستا تۋىڭدى
جارقىراتىپ تۋعان ەلدىڭ تاڭباسىن.
«قازاق ءبيى» ورىندايتىندار 301 - توپ قىزدارى
1 جۇرگىزۋشى:
تۋعان جەرىڭ سۇيمەيتىن ادام جوق. ولاي بولسا، تۋعان جەر تۋرالى قانداي ماقال - ماتەلدەر بىلەدى ەكەنبىز؟
1. جەڭىسوۆا ا:
تۋعان جەر تۇعىرىڭ، تۋعان ەل قىدىرىڭ.
2. دابىلوۆ ە:
تۋعان جەردىڭ كۇنىدە ىستىق، تۇنىدە ىستىق.
3. ورىنبەك ۇلى ب:
تۋعان جەر – التىن بەسىك.
4. ءابسۇلتانوۆا م:
تۋعان جەردىڭ توپىراعى دا ىستىق.
5. جۇمابايەۆا ا:
وزگە ەلدە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىندە ۇلتان بول.
6. سۇلەيمەنوۆا گ:
وتان – وتتان دا ىستىق.
2 جۇرگىزۋشى:
وتان دەگەنىمىز – ادامنىڭ تۋىپ وسكەن جەرى، تۋعان - تۋىسقاندارىمەن، جاقىندارىمەن بىرگە تۇراتىن اتا مەكەنى. قازاق ەلىندە تۇراتىن ادامداردىڭ وتانى – قازاقستان رەسپۋبليكاسى.
قازاقستان – تۋىمەن تۇعىرلى،
ەستاڭباسىمەن ەڭسەلى،
انۇرانىمەن ايباتتى.
1 جۇرگىزۋشى:
وقۋشىلار، 1992 جىلى 4 ماۋسىمدا جاڭا مەملەكەتتىك رامىزدەر – ەلتاڭبا، تۋ بەكىتىلدى. مىنە، بۇگىنگى تاڭدا قازاقستان ءوز الدىنا تاۋەلسىز مەملەكەت. ءبىزدىڭ ءوزىمىزدىڭ تۋىمىز، ەلتاڭبامىز، ءانۇرانىمىز بار. ەگەمەندى قازاقستانبىز.
2 جۇرگىزۋشى:
ۇلىلار ۇلاعاتى بويىنشا ءوز مالىمدەمەسىمەن جۇمابايەۆا ارۋ ءسوز قوزعايدى:
ۇلى اعارتۋشى، حالقىمىزدىڭ رۋحاني كوسەمى ا. بايتۇرسىنوۆ: «بالام دەگەن جۇرت بولماسا، جۇرتىم دەيتىن بالا قايدان ءوسسىن»دەگەن ەكەن. ءبىز سىزدەرگە تەك پەرزەنتىمىز ەمەس، ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى، نۇرلى بولاشاعى دەپ قارايمىز. مۇحاممەد پايعامبارىمىز «جاستىق شاقتا العان ءبىلىم - تاسقا ويىلعان ناقىش» دەگەن ەكەن. ەندەشە سەندەر بالا كەزدەن باستاپ تەرەڭ ءبىلىم مەڭگەرۋگە تيىسسىڭدەر. تۋعان ەلىمىزدىڭ بيىككە ۇشار سۇڭقارى، بايگەنىڭ الدىن بەرمەس تۇلپارى بولىڭدار دەگىم كەلەدى. قازاق پوەزياسىنىڭ حاس شەبەرى ق. امانجولوۆ «نە دەگەن باقىتتى ەدىڭ، كەلەر ۇرپاق» دەپ جىرلاعانداي، بىزدەر تاۋەلسىز ەلدىڭ ازاماتىمىز، سىزدەردى مەملەكەتتىك مەرەكە رەسپۋبليكا كۇنىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن.
1 جۇرگىزۋشى:
ءانۇران، ەلىن، تۋعان جەرىن سۇيەتىن، ەلىنىڭ وتكەنى مەن بۇگىنىن، تاريحىن تەبىرەنە دە تەرەڭدەي وقىپ، تاريحتىڭ زەردەلى دە شەجىرەلى بەتتەرىنە ۇڭىلگەن ۇلاندارىمىز وزدەرىنىڭ جۇرەكتەرىنەن شىققان ويلارىن اق قاعاز بەتىنە تۇسىرگەن ەكەن. كەزەكتى وسى ۇلاندارعا بەرەيىك.
سۇلەيمەنوۆا گۇلزات:«ەلىم مەنىڭ»
ەگەمەندى ەلىمىز جەر بەتىندەگى باسقا مەملەكەتتەرمەن تەرەزەسى تەڭ، وركەنيەتتى ەل رەتىندە تانىلىپ ءوزىنىڭ ەلتاڭباسىن، تۋىن، ءانۇرانىن بەلگىلەدى. وسى ءبىر قاسيەتتى بەلگىلەردىڭ ءمانىن ءاربىر ۇرپاق تەرەڭ ءتۇسىنىپ، ونى قاستەرلەي ءبىلۋ كەرەك. ماقتانساڭ ماقتان ەلىم دەپ، تاني ءبىل، ەلدىك تاڭباڭدى. ەلتاڭبا، تۋىڭ، ءانۇران - شىرقاتتى بيىك ارماندى. تاۋەلسىزدىككە ءتان بەلگى - قاسيەتتى وسى رامىزدەر - ەلىمە رۋح، ءمان بەردى، يەسى ونىڭ – مىنا بىزدەر.
2 جۇرگىزۋشى:
مەملەكەتتىك تۋ - التىن كۇن الاۋلاعان زەڭگىر كوك اسپان تۇستەس. سول زەڭگىر اسپاننىڭ اياسىندا باياۋ قالىقتاعان دالا بۇركىتى. ارمان ارقالاعان التىن بۇركىت قازاقتىڭ قىران كوڭىلىن شىرقاۋ بيىككە الىپ شىققانداي كورىنىس بەرەدى. مەملەكەتتىك تۋدى دارالايتىن تاعى دا ءبىر بەلگىسى - ونىڭ سابىنا تاياۋ تىك تارتىلعان ۇلتتىق ورنەكتى قوشقار ءمۇيىز جولاق. ول - كوشپەلى الەمنىڭ، دارقان دال رۋحىنىڭ تىنىسى. تۋ ورتاسىنداعى التىن كۇن - حالقىمىزعا نۇر بولىپ شاپاعاتىن شاشىپ تۇر. التىن كۇندى قاناتىمەن جەبەپ، ورگە كوتەرىپ، ۇشىپ بارا جاتقان اقيىق قىران قۇس - ەرلىكتىڭ بەلگىسى. تۋىمىزدى قاستەرلەۋ - حالقىمىزدى قاستەرلەۋ. ەلتاڭبا - الەمدە سيرەك كەزدەسەتىن ەلتاڭبا. قازاق ءومىرىنىڭ ۇلى بەلگىسى شاڭىراقتان تاراعان. تاڭ شاپاعىنداي ۋىقتار اراسىنداعى اي ءمۇيىزدى، التىن قاناتتى عاجايىپ پىراقتار حالقىمىزدىڭ بولاشاققا ۇمتىلعان اسقاق ارمانىنىڭ بەينەسىندەي بولىپ كورىنەدى. قوس پىراق ورتاق شاڭىراقتى قاناتىمەن قورعاپ تۇر. قانات - اسقاق ارمان نىشانى. ەل بەلگىسىندە كوك اسپان، شاڭىراق، جارىق جۇلدىز، قاناتتى تۇلپار، بيداي ساباقتارى بەينەلەنگەن. اسپان كوك - كەڭشىلىك، تىنىشتىق، بيىكتىك بەلگىسى. مەملەكەتتىك ءانۇران - ەلىمىزدىڭ مۋزىكالىق پوەتيكالىق ەمبلەماسى، ادەبي سازدى ءتول قۇجاتى. ول حالىق جۇرەگىنىڭ ءلۇپىلىن تۇمار قىپ تۇيگەن مۋزىكالىق سالەم حات سىندى.
تاربيە ساعات ماقساتى: وقۋشىلاردى تۋعان جەرىن، تۋعان ەلىن، حالقىن ارداقتاپ وتۋگە ۇيرەتۋ. باقىتقا جەتەر داڭعىل جولدىڭ ءبىرى - تۋعان وتاندى سۇيۋدەن باستالاتىنىن ءتۇسىندىرۋ. وتانعا دەگەن پاتريوتتىق سەزىمدەرىن وياتۋ.
تاربيە ساعات كورنەكىلىگى: قاناتتى سوزدەر ءىلۋ. تۋ، ەلتاڭبا، ۇلى تۇلعالاردىڭ سۋرەتتەرىن ءىلۋ.
1 جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى وقۋشىلار بۇگىن سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا «رەسپۋبليكام مەنىڭ» اتتى اۋىزشا جۋرنال وتكىزگەلى وتىرمىز. اۋىزشا جۋرنال دەپ - اتى ايتىپ تۇرعانداي، ءتورت بەتتەن تۇراتىن كۇنى بۇرىن تاقىرىپ بويىنشا بەرىلگەن تاپسىرمالاردى كوپشىلىككە جاريا ەتۋ. بۇگىنگى جۋرنال 25 - قازان رەسپۋبليكا كۇنىنە ارنالادى.
2 جۇرگىزۋشى: ادام شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەندە، كىندىك قانى تامعان جەرىن – وتان دەيدى. ءاربىر ادامدا وتانعا، تۋعان جەرگە دەگەن ىستىق سەزىم، ۇلكەن ماحاببات بولادى. الىسقا جولاۋشىلاپ كەتىپ، تۋعان جەرىنە ورالعان ساتتە تاۋى دا، تاسى دا ساعان ىستىق بولىپ تۇرادى. ادامزاتتىڭ پارىزى - تۋعان وتانىن گۇلدەندىرىپ، ساقتاپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا جەتكىزۋ. كەلەسى كەزەكتى دابىلوۆ ەرماحاننىڭ ورىنداۋىنداعى م. ماقاتايەۆتىڭ «وتان» اتتى شىعارماسىن كابىل الىڭىزدار
1 جۇرگىزۋشى:
وتان دەيمىز وت جاققان جەرىمىزدى،
وتان دەيمىز وسىرگەن ەلىمىزدى.
وتان دەيمىز تۋعان جەر اتامەكەن
بيىك تاۋ، ورمان، توعاي كولىمىز - دەي كەلە كەلەسى كەزەكتە جەڭىسوۆا اياجاننىڭ ورىنداۋىندا «سارجايلاۋ» انىنە بەرەمىز.
2 جۇرگىزۋشى:
قىران قۇسىم كوك اسپاندا سامعاسىن،
جەلبىرەسىن كوك بايراعىڭ سان عاسىر،
جاسۇلاندار، بەرىك ۇستا تۋىڭدى
جارقىراتىپ تۋعان ەلدىڭ تاڭباسىن.
«قازاق ءبيى» ورىندايتىندار 301 - توپ قىزدارى
1 جۇرگىزۋشى:
تۋعان جەرىڭ سۇيمەيتىن ادام جوق. ولاي بولسا، تۋعان جەر تۋرالى قانداي ماقال - ماتەلدەر بىلەدى ەكەنبىز؟
1. جەڭىسوۆا ا:
تۋعان جەر تۇعىرىڭ، تۋعان ەل قىدىرىڭ.
2. دابىلوۆ ە:
تۋعان جەردىڭ كۇنىدە ىستىق، تۇنىدە ىستىق.
3. ورىنبەك ۇلى ب:
تۋعان جەر – التىن بەسىك.
4. ءابسۇلتانوۆا م:
تۋعان جەردىڭ توپىراعى دا ىستىق.
5. جۇمابايەۆا ا:
وزگە ەلدە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىندە ۇلتان بول.
6. سۇلەيمەنوۆا گ:
وتان – وتتان دا ىستىق.
2 جۇرگىزۋشى:
وتان دەگەنىمىز – ادامنىڭ تۋىپ وسكەن جەرى، تۋعان - تۋىسقاندارىمەن، جاقىندارىمەن بىرگە تۇراتىن اتا مەكەنى. قازاق ەلىندە تۇراتىن ادامداردىڭ وتانى – قازاقستان رەسپۋبليكاسى.
قازاقستان – تۋىمەن تۇعىرلى،
ەستاڭباسىمەن ەڭسەلى،
انۇرانىمەن ايباتتى.
1 جۇرگىزۋشى:
وقۋشىلار، 1992 جىلى 4 ماۋسىمدا جاڭا مەملەكەتتىك رامىزدەر – ەلتاڭبا، تۋ بەكىتىلدى. مىنە، بۇگىنگى تاڭدا قازاقستان ءوز الدىنا تاۋەلسىز مەملەكەت. ءبىزدىڭ ءوزىمىزدىڭ تۋىمىز، ەلتاڭبامىز، ءانۇرانىمىز بار. ەگەمەندى قازاقستانبىز.
2 جۇرگىزۋشى:
ۇلىلار ۇلاعاتى بويىنشا ءوز مالىمدەمەسىمەن جۇمابايەۆا ارۋ ءسوز قوزعايدى:
ۇلى اعارتۋشى، حالقىمىزدىڭ رۋحاني كوسەمى ا. بايتۇرسىنوۆ: «بالام دەگەن جۇرت بولماسا، جۇرتىم دەيتىن بالا قايدان ءوسسىن»دەگەن ەكەن. ءبىز سىزدەرگە تەك پەرزەنتىمىز ەمەس، ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى، نۇرلى بولاشاعى دەپ قارايمىز. مۇحاممەد پايعامبارىمىز «جاستىق شاقتا العان ءبىلىم - تاسقا ويىلعان ناقىش» دەگەن ەكەن. ەندەشە سەندەر بالا كەزدەن باستاپ تەرەڭ ءبىلىم مەڭگەرۋگە تيىسسىڭدەر. تۋعان ەلىمىزدىڭ بيىككە ۇشار سۇڭقارى، بايگەنىڭ الدىن بەرمەس تۇلپارى بولىڭدار دەگىم كەلەدى. قازاق پوەزياسىنىڭ حاس شەبەرى ق. امانجولوۆ «نە دەگەن باقىتتى ەدىڭ، كەلەر ۇرپاق» دەپ جىرلاعانداي، بىزدەر تاۋەلسىز ەلدىڭ ازاماتىمىز، سىزدەردى مەملەكەتتىك مەرەكە رەسپۋبليكا كۇنىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن.
1 جۇرگىزۋشى:
ءانۇران، ەلىن، تۋعان جەرىن سۇيەتىن، ەلىنىڭ وتكەنى مەن بۇگىنىن، تاريحىن تەبىرەنە دە تەرەڭدەي وقىپ، تاريحتىڭ زەردەلى دە شەجىرەلى بەتتەرىنە ۇڭىلگەن ۇلاندارىمىز وزدەرىنىڭ جۇرەكتەرىنەن شىققان ويلارىن اق قاعاز بەتىنە تۇسىرگەن ەكەن. كەزەكتى وسى ۇلاندارعا بەرەيىك.
سۇلەيمەنوۆا گۇلزات:«ەلىم مەنىڭ»
ەگەمەندى ەلىمىز جەر بەتىندەگى باسقا مەملەكەتتەرمەن تەرەزەسى تەڭ، وركەنيەتتى ەل رەتىندە تانىلىپ ءوزىنىڭ ەلتاڭباسىن، تۋىن، ءانۇرانىن بەلگىلەدى. وسى ءبىر قاسيەتتى بەلگىلەردىڭ ءمانىن ءاربىر ۇرپاق تەرەڭ ءتۇسىنىپ، ونى قاستەرلەي ءبىلۋ كەرەك. ماقتانساڭ ماقتان ەلىم دەپ، تاني ءبىل، ەلدىك تاڭباڭدى. ەلتاڭبا، تۋىڭ، ءانۇران - شىرقاتتى بيىك ارماندى. تاۋەلسىزدىككە ءتان بەلگى - قاسيەتتى وسى رامىزدەر - ەلىمە رۋح، ءمان بەردى، يەسى ونىڭ – مىنا بىزدەر.
2 جۇرگىزۋشى:
مەملەكەتتىك تۋ - التىن كۇن الاۋلاعان زەڭگىر كوك اسپان تۇستەس. سول زەڭگىر اسپاننىڭ اياسىندا باياۋ قالىقتاعان دالا بۇركىتى. ارمان ارقالاعان التىن بۇركىت قازاقتىڭ قىران كوڭىلىن شىرقاۋ بيىككە الىپ شىققانداي كورىنىس بەرەدى. مەملەكەتتىك تۋدى دارالايتىن تاعى دا ءبىر بەلگىسى - ونىڭ سابىنا تاياۋ تىك تارتىلعان ۇلتتىق ورنەكتى قوشقار ءمۇيىز جولاق. ول - كوشپەلى الەمنىڭ، دارقان دال رۋحىنىڭ تىنىسى. تۋ ورتاسىنداعى التىن كۇن - حالقىمىزعا نۇر بولىپ شاپاعاتىن شاشىپ تۇر. التىن كۇندى قاناتىمەن جەبەپ، ورگە كوتەرىپ، ۇشىپ بارا جاتقان اقيىق قىران قۇس - ەرلىكتىڭ بەلگىسى. تۋىمىزدى قاستەرلەۋ - حالقىمىزدى قاستەرلەۋ. ەلتاڭبا - الەمدە سيرەك كەزدەسەتىن ەلتاڭبا. قازاق ءومىرىنىڭ ۇلى بەلگىسى شاڭىراقتان تاراعان. تاڭ شاپاعىنداي ۋىقتار اراسىنداعى اي ءمۇيىزدى، التىن قاناتتى عاجايىپ پىراقتار حالقىمىزدىڭ بولاشاققا ۇمتىلعان اسقاق ارمانىنىڭ بەينەسىندەي بولىپ كورىنەدى. قوس پىراق ورتاق شاڭىراقتى قاناتىمەن قورعاپ تۇر. قانات - اسقاق ارمان نىشانى. ەل بەلگىسىندە كوك اسپان، شاڭىراق، جارىق جۇلدىز، قاناتتى تۇلپار، بيداي ساباقتارى بەينەلەنگەن. اسپان كوك - كەڭشىلىك، تىنىشتىق، بيىكتىك بەلگىسى. مەملەكەتتىك ءانۇران - ەلىمىزدىڭ مۋزىكالىق پوەتيكالىق ەمبلەماسى، ادەبي سازدى ءتول قۇجاتى. ول حالىق جۇرەگىنىڭ ءلۇپىلىن تۇمار قىپ تۇيگەن مۋزىكالىق سالەم حات سىندى.