قىس عاجايىپتارى
اشىق ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «قاتىناس»، «تانىم»، «شىعارماشىلىق»، «الەۋمەتتىك ورتا»
كىشى سالا: «ءتىل دامىتۋ»، «قورشاعان ورتامەن تانىستىرۋ»، «سۋرەت سالۋ»، «ەكولوگيا»
تاقىرىبى: «قىس عاجايىپتارى».
ماقساتى: بالالارعا قاراپايىم تاجىريبەلەر جاساۋعا، باقىلاۋعا ۇيرەتۋ. سۋدىڭ قاسيەتتەرىمەن تانىستىرۋ. جىلى جەردە تۇرىپ قار ەرىپ، سۋعا اينالاتىنى جايلى بىلىمدەرىن بەكىتۋ. دەم الۋ جاتتىعۋلارىمەن جاتتىقتىرۋ. بالالاردىڭ ۇستاپ سەزۋ سەزىمدەرىن دامىتۋ. ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا، ءبىر - بىرىمەن تولەرانتتىق قارىم-قاتىناستا بولۋدى تاربيەلەۋ.
تاڭعى شەڭبەر. امانداسۋ.
- بالالار سەندەرگە ۇيگە قوناقتار كەلگەندە سەندەر نە ىستەيسىڭدەر؟
- بىزگە دە قوناقتار كەلىپ تۇر. قانە الدىمەن قوناقتارىمىزبەن امانداسىپ الايىق.
- بالالار كىمنىڭ كوڭىلى قانداي قانە كورسەتىڭدەرشى. ەگەر جاقسى بولسا - قولدارىڭدى العا سوزىڭدار، مەنىڭ الاقانىما. ال كىمنىڭ كوڭىل - كۇيى جوق - جاي عانا قولدارىڭدى تۇسىرىڭدەر. بالالار.... كوڭىل - كۇيى جوق ەكەن. ونىڭ كوڭىلىن قالاي كوتەرسەك ەكەن ايتىڭدارشى؟
- مۇمكىن ءبىز ويىندار ويناساق كوڭىلدەرى كوتەرىلەر قالاي ويلايسىڭدار؟
- بالالار اينەككە قاراڭدارشى، نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
ونى قايدان بىلدىڭدەر؟
- قىس بىزگە كوپتەگەن عاجايىپتار دايىنداپ قويدى، سونىڭ بىرەۋى مىناۋ شەلەكتىڭ ىشىندە. شەلەكتىڭ ىشىندە نە بار دەپ ويلايسىڭدار؟ قانە ۇستاپ كورىڭدەرشى شەلەكتى ونىڭ سىرتى قانداي؟
- قانە قاردى قولدارىنا الىپ كورىڭدەر. راس قار ما بالالار؟ ولار ەرىپ جاتىر ما؟ نەلىكتەن؟
- قانە ۇرلەپ كورەيىكشى قاردى.
دەم الۋ جاتتىعۋى «قاردى ۇرلە»
زەرتتەۋ جۇمىسى «قار نەگە اينالادى؟»
- بالالار قار قانداي؟ قانە ونى جىلىتايىقشى.
- قانە الاقاندارىمىزدى اشايىق. بالالار قاراڭدارشى قارىمىز نەگە اينالىپ كەتتى؟ نەلىكتەن؟
- سوندا قانداي قورىتىندىعا كەلۋگە بولادى؟
- جارايسىڭدار بالالار! قارىمىزدى قايتادان شەلەككە سالايىق. بالالار ايتىڭدارشى، الاقانىمىز قاردان كەيىن قانداي بولدى؟
ەندى قولدارىمىزدى ورامالمەن سۇرتەيىك.
زەرتتەۋ جۇمىسى «قانداي تامشى؟»
- قارىمىز سۋعا اينالىپ كەتتى. ال سۋ تامشىلاردان تۇرادى ال قانداي تامشىلاردان تۇراتىندارىن مەن ءقازىر سەندەرگە كورسەتەمىن.
مەندە سيقىرلى پيپەتكا بار. مەن ءقازىر سەندەردىڭ قولدارىنا ءتۇرلى - ءتۇستى قاقپاق بەرەمىن. سول قاقپاقتارىنا ءبىر تامشى سۋدان سەبەمىن.
- ەندى سەندەردىڭ ءارقايسىلارىڭدا ءوز تامشىلارىن بار. تامشىلارىڭا مۇقيات قاراپ ايتىڭدارشى ول قانداي؟
- قانە تامشىمىزبەن وينايىقشى. قاقپامىزدا دومالاتايىق. قاراڭدارشى مەنىڭ تامشىم قالاي دومالايدى. قانە ونى ۇرلەپ كورەيىكشى. ەگەر قاتتى ۇرسەك نە بولادى؟
- مىنە بالالار ءبىز سەندەرمەن تامشىمەن تانىستىق. وسىنداي كوپ كىشكەنتاي تامشىلاردان سۋ پايدا بولادى.
- جارايسىڭدار بالالار شارشاپ قالعان شىعارسىڭدار، قانە ءبىر سەرگىپ الايىق
سەرگىتۋ ءساتى: «اياقپەنەن توپ - توپ»
- جارايسىڭدار بالالار! قانە ەندى ستاقاندار تۇرعان ۇستەلگە جاقىندايىق. بالالار قاراڭدارشى مىندا بوس ستاقاندار تۇر. مەن ءقازىر ءبىر ستاقانعا مىنا ىدىستان سۋ قۇيامىن.(تازا سۋ قۇيادى) قاراڭدارشى ستاقانداعى سۋ قانداي؟
- ال ءبىز ونداي سۋدى قايدان الامىز؟
- بۇل سۋمەن نە ىستەۋگە بولادى؟
- ال ەندى مەن ەكىنشى ىدىستىڭ سۋىن قۇيايىن. بۇل ىدىستىڭ سۋى قانداي ەكەن؟
- كىر سۋ قايدا بولادى؟
- سۋ ىشكىم كەلىپ كەتتى عوي. قايسى سۋدى ىشۋگە بولادى؟ نەلىكتەن؟
- بالالار ءقازىر ءبىز سەندەرمەن سيقىرشى بولامىز. ءقازىر ءبىز ۇستىنە ماقتا ديسكاسى قويىلعان ستاقانعا سۋدى قۇيامىز. قانە ماعان مۇقيات قاراڭدار مەن سەندەرگە كورسەتەمىن. سودان كەيىن وزدەرىڭ ىستەپ كورەسىڭدەر.
تاجىريبە جاسايمىز،
تازا سۋدى تابامىز.
فيلتوردان كىر وتكىزبەيمىز.
سۋدى بىرگە تازارتامىز.
- قاراڭدارشى نە بولدى؟ سۋ تازاردى ما؟
- جارايسىڭدار! ءقازىر مەن سەندەرگە سيقىرلى سۋرەتتەر تاراتامىن. سەندەر سول سۋرەتتەردى وسى سۋمەن بوياپ كورەسىڭدەر.
- جارايسىڭدار بالالار! قانە قوناقتارىمىزعا كورسەتىڭدەرشى قانداي تاماشا سۋرەتتەر. ال كەشكە كەپكەسىن اتا - انالارىڭا كورسەتەسىڭدەر.
- بالالار ال سەندەرگە سۋمەن ويناعان ۇنادى ما؟ كوڭىل - كۇيلەرىن كوتەرىلدى مە؟
- قانە ەندى كەلگەن قوناقتارمەن قوشتاسايىق.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ۇعىنادى: ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋدى.
تۇسىنەدى: سۋدىڭ قاسيەتتەرىن.
قولدانادى: قاراپايىم تاجىريبەلەر جاساۋدى، باقىلاۋدى.
قىس عاجايىپتارى. جۇكتەۋ
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «قاتىناس»، «تانىم»، «شىعارماشىلىق»، «الەۋمەتتىك ورتا»
كىشى سالا: «ءتىل دامىتۋ»، «قورشاعان ورتامەن تانىستىرۋ»، «سۋرەت سالۋ»، «ەكولوگيا»
تاقىرىبى: «قىس عاجايىپتارى».
ماقساتى: بالالارعا قاراپايىم تاجىريبەلەر جاساۋعا، باقىلاۋعا ۇيرەتۋ. سۋدىڭ قاسيەتتەرىمەن تانىستىرۋ. جىلى جەردە تۇرىپ قار ەرىپ، سۋعا اينالاتىنى جايلى بىلىمدەرىن بەكىتۋ. دەم الۋ جاتتىعۋلارىمەن جاتتىقتىرۋ. بالالاردىڭ ۇستاپ سەزۋ سەزىمدەرىن دامىتۋ. ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا، ءبىر - بىرىمەن تولەرانتتىق قارىم-قاتىناستا بولۋدى تاربيەلەۋ.
تاڭعى شەڭبەر. امانداسۋ.
- بالالار سەندەرگە ۇيگە قوناقتار كەلگەندە سەندەر نە ىستەيسىڭدەر؟
- بىزگە دە قوناقتار كەلىپ تۇر. قانە الدىمەن قوناقتارىمىزبەن امانداسىپ الايىق.
- بالالار كىمنىڭ كوڭىلى قانداي قانە كورسەتىڭدەرشى. ەگەر جاقسى بولسا - قولدارىڭدى العا سوزىڭدار، مەنىڭ الاقانىما. ال كىمنىڭ كوڭىل - كۇيى جوق - جاي عانا قولدارىڭدى تۇسىرىڭدەر. بالالار.... كوڭىل - كۇيى جوق ەكەن. ونىڭ كوڭىلىن قالاي كوتەرسەك ەكەن ايتىڭدارشى؟
- مۇمكىن ءبىز ويىندار ويناساق كوڭىلدەرى كوتەرىلەر قالاي ويلايسىڭدار؟
- بالالار اينەككە قاراڭدارشى، نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
ونى قايدان بىلدىڭدەر؟
- قىس بىزگە كوپتەگەن عاجايىپتار دايىنداپ قويدى، سونىڭ بىرەۋى مىناۋ شەلەكتىڭ ىشىندە. شەلەكتىڭ ىشىندە نە بار دەپ ويلايسىڭدار؟ قانە ۇستاپ كورىڭدەرشى شەلەكتى ونىڭ سىرتى قانداي؟
- قانە قاردى قولدارىنا الىپ كورىڭدەر. راس قار ما بالالار؟ ولار ەرىپ جاتىر ما؟ نەلىكتەن؟
- قانە ۇرلەپ كورەيىكشى قاردى.
دەم الۋ جاتتىعۋى «قاردى ۇرلە»
زەرتتەۋ جۇمىسى «قار نەگە اينالادى؟»
- بالالار قار قانداي؟ قانە ونى جىلىتايىقشى.
- قانە الاقاندارىمىزدى اشايىق. بالالار قاراڭدارشى قارىمىز نەگە اينالىپ كەتتى؟ نەلىكتەن؟
- سوندا قانداي قورىتىندىعا كەلۋگە بولادى؟
- جارايسىڭدار بالالار! قارىمىزدى قايتادان شەلەككە سالايىق. بالالار ايتىڭدارشى، الاقانىمىز قاردان كەيىن قانداي بولدى؟
ەندى قولدارىمىزدى ورامالمەن سۇرتەيىك.
زەرتتەۋ جۇمىسى «قانداي تامشى؟»
- قارىمىز سۋعا اينالىپ كەتتى. ال سۋ تامشىلاردان تۇرادى ال قانداي تامشىلاردان تۇراتىندارىن مەن ءقازىر سەندەرگە كورسەتەمىن.
مەندە سيقىرلى پيپەتكا بار. مەن ءقازىر سەندەردىڭ قولدارىنا ءتۇرلى - ءتۇستى قاقپاق بەرەمىن. سول قاقپاقتارىنا ءبىر تامشى سۋدان سەبەمىن.
- ەندى سەندەردىڭ ءارقايسىلارىڭدا ءوز تامشىلارىن بار. تامشىلارىڭا مۇقيات قاراپ ايتىڭدارشى ول قانداي؟
- قانە تامشىمىزبەن وينايىقشى. قاقپامىزدا دومالاتايىق. قاراڭدارشى مەنىڭ تامشىم قالاي دومالايدى. قانە ونى ۇرلەپ كورەيىكشى. ەگەر قاتتى ۇرسەك نە بولادى؟
- مىنە بالالار ءبىز سەندەرمەن تامشىمەن تانىستىق. وسىنداي كوپ كىشكەنتاي تامشىلاردان سۋ پايدا بولادى.
- جارايسىڭدار بالالار شارشاپ قالعان شىعارسىڭدار، قانە ءبىر سەرگىپ الايىق
سەرگىتۋ ءساتى: «اياقپەنەن توپ - توپ»
- جارايسىڭدار بالالار! قانە ەندى ستاقاندار تۇرعان ۇستەلگە جاقىندايىق. بالالار قاراڭدارشى مىندا بوس ستاقاندار تۇر. مەن ءقازىر ءبىر ستاقانعا مىنا ىدىستان سۋ قۇيامىن.(تازا سۋ قۇيادى) قاراڭدارشى ستاقانداعى سۋ قانداي؟
- ال ءبىز ونداي سۋدى قايدان الامىز؟
- بۇل سۋمەن نە ىستەۋگە بولادى؟
- ال ەندى مەن ەكىنشى ىدىستىڭ سۋىن قۇيايىن. بۇل ىدىستىڭ سۋى قانداي ەكەن؟
- كىر سۋ قايدا بولادى؟
- سۋ ىشكىم كەلىپ كەتتى عوي. قايسى سۋدى ىشۋگە بولادى؟ نەلىكتەن؟
- بالالار ءقازىر ءبىز سەندەرمەن سيقىرشى بولامىز. ءقازىر ءبىز ۇستىنە ماقتا ديسكاسى قويىلعان ستاقانعا سۋدى قۇيامىز. قانە ماعان مۇقيات قاراڭدار مەن سەندەرگە كورسەتەمىن. سودان كەيىن وزدەرىڭ ىستەپ كورەسىڭدەر.
تاجىريبە جاسايمىز،
تازا سۋدى تابامىز.
فيلتوردان كىر وتكىزبەيمىز.
سۋدى بىرگە تازارتامىز.
- قاراڭدارشى نە بولدى؟ سۋ تازاردى ما؟
- جارايسىڭدار! ءقازىر مەن سەندەرگە سيقىرلى سۋرەتتەر تاراتامىن. سەندەر سول سۋرەتتەردى وسى سۋمەن بوياپ كورەسىڭدەر.
- جارايسىڭدار بالالار! قانە قوناقتارىمىزعا كورسەتىڭدەرشى قانداي تاماشا سۋرەتتەر. ال كەشكە كەپكەسىن اتا - انالارىڭا كورسەتەسىڭدەر.
- بالالار ال سەندەرگە سۋمەن ويناعان ۇنادى ما؟ كوڭىل - كۇيلەرىن كوتەرىلدى مە؟
- قانە ەندى كەلگەن قوناقتارمەن قوشتاسايىق.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ۇعىنادى: ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋدى.
تۇسىنەدى: سۋدىڭ قاسيەتتەرىن.
قولدانادى: قاراپايىم تاجىريبەلەر جاساۋدى، باقىلاۋدى.
قىس عاجايىپتارى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ اتى: پوتەنسيال جانە پوتەنسيالدار ايىرىمى. ەلەكتر ءورىسىنىڭ كەرنەۋلىگى مەن پوتەنسيالدار ايىرىمىنىڭ اراسىنداعى بايلانىس (كوندەنساتورلار)
-
قايىرلى كەش قۇرمەتتى قوناقتار جانە اتا - انالار!
