قىزىقتى كەش
حيميا، بيولوگيا، گەوگرافيا پاندەرى اپتالىعىنىڭ تاقىرىبى: «جاراتىلىس عاجايىپتارى»
اپتالىقتىڭ اشىلۋى: قىزىقتى كەش
ءمۇعالىم: سالاماتسىزدار ما قۇرمەتتى ۇستازدار، ءبىلىمدى وقۋشىلار! بۇگىنگى جاراتىلىستانۋ عىلىمدارىنىڭ اپتالىعىنىڭ اشىلۋىنا قوش كەلدىڭىزدەر! بۇل اپتالىقتىڭ ماقساتى - حيميا جانە بيولوگيا، گەوگرافيا پاندەرىنە وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ. وقىتۋ كەزىندە العان بىلىمدەرىن قورىتۋ جانە تەرەڭىرەك دامىتۋ. وقۋشىلاردىڭ بويىندا سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ جايلى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ، شاپشاڭدىققا، ۇيىمشىلدىققا، تاپقىرلىققا، ەكولوگيالىق مادەنيەتكە جانە تابيعاتقا ساقتاۋشىلىقپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ۋا، حالايىق، حالايىق!
بارىنە جار سالايىق!
بۇگىنگى اپتالىق تورىندە،
جۇمباق شەشىپ اڭدىسىپ...
شابىتتانىپ شالقىسىپ.
كوڭىلدى اپتالىق جاسايىق،
جۇمباق شەردى شاشايىق.
ات سالىسىپ ايانباي.
بار ونەرگە باسايىق - دەي وتىرىپ، كەلەسى ءسوز كەزەگىن ءبىزدى قورشاعان تابيعاتتىڭ قىر - سىرىن مەڭگەرتەتىن جاراتىلىستانۋ عىلىمدارىنا بەرسەك (ورتاعا بيولوگيا، حيميا، گەوگرافيا پاندەرى شىعادى).
گەوگرافيا ءپانى:
تابيعاتتىڭ قۇپياسى تۇڭعيىق.
كوز جەتپەيتىن مۇناراسى تىم بيىك،
بىلگەن سايىن سىرىن ونىڭ جۇرەمىز
جۇرەكتەرگە وشپەس جالىن نۇر قۇيىپ
تابيعاتتىڭ قادىرلەيىك قاسيەتىن
ادىلدىككە ءارقاشان باس يەتىن
اتاڭنان مال قالعانشا تال قالسىن دەپ
حالقىڭ ايتقان ورىندا وسيەتىن
و تابيعات سىرىڭ دا تەرەڭ ەكەن،
تۇنىپ تۇرعان قويناۋىڭ ولەڭ ەكەن.
قانىمداعى قاسيەت سەنەن ەكەن،
نە دەگەن كەرەمەت ەڭ، كەرەمەت ەڭ!
بيولوگيا ءپانى:
ەي زامانداس ەڭ الدىمەن دوسىڭدى ۇق،
دوسىڭ جەر، سۋ، تازا اۋا، وسىمدىك.
الا ءجۇرىپ وسىلاردىڭ سىيلىعىن،
وسىلاردى قورلاۋ دەگەن نە سۇمدىق؟
جەر ەشكىمگە جازبايدى دەپ ارىزدى،
بارىن سارقىپ سالا بەرۋ پارىز با؟
جوق زامانداس ءار ۇرپاققا تۋعان جەر.
نە بەرسە دە بەرەتىنى قارىزعا.
حيميا ءپانى:
حيميانى وقۋ پارىز اركىمگە،
وقيدى ونى بارلىق ەلدە، ءار تىلدە
حيميانى وقىڭدار ءار ءبولىمىن.
كەزدەسەر ول الدارىڭنان ءار كۇندە.
حيميانى وقيىق ءبىز كوڭىلمەن،
كەزدەسەر ول كۇندەلىكتى ومىردەن.
اقىلىمىز - حيميانى بىلىڭدەر!
تاپ بولار ول ءار جەردەن، ءار وڭىردەن.
جۇرمەيسىڭ مۇنى بىلسەڭ قاتە باسىپ،
اتومدار جۇمباقتارىن تۇرادى اشىپ.
بار ەلەمەنت تاڭباسى وسىندا تۇر،
ساپ قۇراپ ماسساعا ساي قاتارلاسىپ.
كەستەدەن ءتۇرلى - تۇستەر كورىنەدى،
ءبارى دە دەڭگەيگە ساي ورىلەدى،
زاڭ ورتاق، پەريود ورتاق، توپتا ۇقساس،
زاڭدىلىق زاريادتارمەن بولىنەدى.
ءمۇعالىم: پاندەردى بارىمىزدە بىلەمىز، بۇل پاندەردىڭ تىرشىلىك پەن تۇرمىسپەن تىكەلەي بايلانىستى ەكەنى دە بەلگىلى. جادىراعان كوكتەم مەزگىلىمەن كەلگەن اپتالىعىمىزدى مەكتەبىمىزدىڭ ءبيشى ارۋلارىنىڭ "كوكتەم" بيىمەن اشساق.
ءمۇعالىم: كوكتەم مەزگىلىندە كۇن جىلىپ، قۇستار كەلىپ، دالا بۇلبۇلداي سايراعان اۋەندەرگە تولادى. "1 ءساۋىر قۇستاردى قورعاۋ كۇنىن" اتاپ وتپەۋ مۇمكىن ەمەس. ءبىزدىڭ حالقىمىز كەڭ دالادا، تابيعات قۇستارى باي دالادا وسكەن.
ءمۇعالىم: الدارىڭىزدا 2 سىنىپ جىگىتتەرىن كوكتەمگە، قۇستارعا دەگەن ولەڭ شۋماقتارىمەن ورتاعا شاقىرامىز.
جانداربەك
تىرلىككە جان كىردى
كەڭ دالا جاسارىپ، جاڭعىردى،
بار ءوڭىر قۇلپىرا باستادى،
توسىنە قۇيىپ اپ جاڭبىردى.
تىرلىككە جان كىردى كوكتەم كەپ،
اينالا ساي سالا، كوكپەڭبەك،
ديقاننىڭ ارقاسى بوسادى.
قىتىمىر قىسىمىز ءوتتى دەپ.
ارمان
جىل قۇستارى كەلدى دەپ،
بالدىرعاندار ءماز بولدى.
قوس قاناتى جەلپىلدەپ،
كولگە ۇيرەك - قاز قوندى.
ادىلەت
قىزىل تال، قىزىل تال،
قىزىل تالدى بۇرشىك بار،
بۇرشىگىن سول جارعانى،
كوكتەم كەلىپ قالعانى.
ۇشىپ كەلگەن ەڭ العاش،
قاراتورعاي قىراعى.
ۇيالارعا قوناقتاپ،
دەيدى مەنىڭ تۇراعىم.
ءمۇعالىم:
اپتالىقتى باستايمىز.
ءبىلىم قۇمار دوستارىم
قىزىققا تولى سۇراقتى
الدارىنا تاستايمىز،
سۇراق سىرىن تەرەڭىرەك ۇعايىق،
حيميا، بيولوگيا، گەوگرافيا قۇرمەتتەۋگە لايىق - دەپ كەزەكتى مەكتەپ پسيحولوگىنا بەرەمىز. ترەنينگ
ءمۇعالىم:
كۇمىس كومەي، جەز تاڭداي،
ءان سالسا بەينە بۇلبۇلداي.
بۇلبۇلداي ءان شىرقاسا،
قالمايدى ەشكىم تاڭدانباي.
ءقازىر سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا "حيميا" ءانىن ۇسىنامىز. بۇل ءاندى حيميا ءپانىنىڭ گيمنى دەسەك تە قاتەلەسپەيمىز. بۇل ءاننىڭ ءسوزىن جازعان ق. جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە وڭىرلىك مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ حيميا عىلىمىنىڭ كانديداتى عاليا لايىق قىزى جازعان. ورتادا مىرزاعۇل قىزى گۇلنافيستى "حيميا" انىمەن جانە 8 - 9 سىنىپ وقۋشىلارىن حيميالىق كورىنىسپەن ورتاعا شاقىرامىز.
قىزىقتى كەش. جۇكتەۋ
اپتالىقتىڭ اشىلۋى: قىزىقتى كەش
ءمۇعالىم: سالاماتسىزدار ما قۇرمەتتى ۇستازدار، ءبىلىمدى وقۋشىلار! بۇگىنگى جاراتىلىستانۋ عىلىمدارىنىڭ اپتالىعىنىڭ اشىلۋىنا قوش كەلدىڭىزدەر! بۇل اپتالىقتىڭ ماقساتى - حيميا جانە بيولوگيا، گەوگرافيا پاندەرىنە وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ. وقىتۋ كەزىندە العان بىلىمدەرىن قورىتۋ جانە تەرەڭىرەك دامىتۋ. وقۋشىلاردىڭ بويىندا سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ جايلى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ، شاپشاڭدىققا، ۇيىمشىلدىققا، تاپقىرلىققا، ەكولوگيالىق مادەنيەتكە جانە تابيعاتقا ساقتاۋشىلىقپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ۋا، حالايىق، حالايىق!
بارىنە جار سالايىق!
بۇگىنگى اپتالىق تورىندە،
جۇمباق شەشىپ اڭدىسىپ...
شابىتتانىپ شالقىسىپ.
كوڭىلدى اپتالىق جاسايىق،
جۇمباق شەردى شاشايىق.
ات سالىسىپ ايانباي.
بار ونەرگە باسايىق - دەي وتىرىپ، كەلەسى ءسوز كەزەگىن ءبىزدى قورشاعان تابيعاتتىڭ قىر - سىرىن مەڭگەرتەتىن جاراتىلىستانۋ عىلىمدارىنا بەرسەك (ورتاعا بيولوگيا، حيميا، گەوگرافيا پاندەرى شىعادى).
گەوگرافيا ءپانى:
تابيعاتتىڭ قۇپياسى تۇڭعيىق.
كوز جەتپەيتىن مۇناراسى تىم بيىك،
بىلگەن سايىن سىرىن ونىڭ جۇرەمىز
جۇرەكتەرگە وشپەس جالىن نۇر قۇيىپ
تابيعاتتىڭ قادىرلەيىك قاسيەتىن
ادىلدىككە ءارقاشان باس يەتىن
اتاڭنان مال قالعانشا تال قالسىن دەپ
حالقىڭ ايتقان ورىندا وسيەتىن
و تابيعات سىرىڭ دا تەرەڭ ەكەن،
تۇنىپ تۇرعان قويناۋىڭ ولەڭ ەكەن.
قانىمداعى قاسيەت سەنەن ەكەن،
نە دەگەن كەرەمەت ەڭ، كەرەمەت ەڭ!
بيولوگيا ءپانى:
ەي زامانداس ەڭ الدىمەن دوسىڭدى ۇق،
دوسىڭ جەر، سۋ، تازا اۋا، وسىمدىك.
الا ءجۇرىپ وسىلاردىڭ سىيلىعىن،
وسىلاردى قورلاۋ دەگەن نە سۇمدىق؟
جەر ەشكىمگە جازبايدى دەپ ارىزدى،
بارىن سارقىپ سالا بەرۋ پارىز با؟
جوق زامانداس ءار ۇرپاققا تۋعان جەر.
نە بەرسە دە بەرەتىنى قارىزعا.
حيميا ءپانى:
حيميانى وقۋ پارىز اركىمگە،
وقيدى ونى بارلىق ەلدە، ءار تىلدە
حيميانى وقىڭدار ءار ءبولىمىن.
كەزدەسەر ول الدارىڭنان ءار كۇندە.
حيميانى وقيىق ءبىز كوڭىلمەن،
كەزدەسەر ول كۇندەلىكتى ومىردەن.
اقىلىمىز - حيميانى بىلىڭدەر!
تاپ بولار ول ءار جەردەن، ءار وڭىردەن.
جۇرمەيسىڭ مۇنى بىلسەڭ قاتە باسىپ،
اتومدار جۇمباقتارىن تۇرادى اشىپ.
بار ەلەمەنت تاڭباسى وسىندا تۇر،
ساپ قۇراپ ماسساعا ساي قاتارلاسىپ.
كەستەدەن ءتۇرلى - تۇستەر كورىنەدى،
ءبارى دە دەڭگەيگە ساي ورىلەدى،
زاڭ ورتاق، پەريود ورتاق، توپتا ۇقساس،
زاڭدىلىق زاريادتارمەن بولىنەدى.
ءمۇعالىم: پاندەردى بارىمىزدە بىلەمىز، بۇل پاندەردىڭ تىرشىلىك پەن تۇرمىسپەن تىكەلەي بايلانىستى ەكەنى دە بەلگىلى. جادىراعان كوكتەم مەزگىلىمەن كەلگەن اپتالىعىمىزدى مەكتەبىمىزدىڭ ءبيشى ارۋلارىنىڭ "كوكتەم" بيىمەن اشساق.
ءمۇعالىم: كوكتەم مەزگىلىندە كۇن جىلىپ، قۇستار كەلىپ، دالا بۇلبۇلداي سايراعان اۋەندەرگە تولادى. "1 ءساۋىر قۇستاردى قورعاۋ كۇنىن" اتاپ وتپەۋ مۇمكىن ەمەس. ءبىزدىڭ حالقىمىز كەڭ دالادا، تابيعات قۇستارى باي دالادا وسكەن.
ءمۇعالىم: الدارىڭىزدا 2 سىنىپ جىگىتتەرىن كوكتەمگە، قۇستارعا دەگەن ولەڭ شۋماقتارىمەن ورتاعا شاقىرامىز.
جانداربەك
تىرلىككە جان كىردى
كەڭ دالا جاسارىپ، جاڭعىردى،
بار ءوڭىر قۇلپىرا باستادى،
توسىنە قۇيىپ اپ جاڭبىردى.
تىرلىككە جان كىردى كوكتەم كەپ،
اينالا ساي سالا، كوكپەڭبەك،
ديقاننىڭ ارقاسى بوسادى.
قىتىمىر قىسىمىز ءوتتى دەپ.
ارمان
جىل قۇستارى كەلدى دەپ،
بالدىرعاندار ءماز بولدى.
قوس قاناتى جەلپىلدەپ،
كولگە ۇيرەك - قاز قوندى.
ادىلەت
قىزىل تال، قىزىل تال،
قىزىل تالدى بۇرشىك بار،
بۇرشىگىن سول جارعانى،
كوكتەم كەلىپ قالعانى.
ۇشىپ كەلگەن ەڭ العاش،
قاراتورعاي قىراعى.
ۇيالارعا قوناقتاپ،
دەيدى مەنىڭ تۇراعىم.
ءمۇعالىم:
اپتالىقتى باستايمىز.
ءبىلىم قۇمار دوستارىم
قىزىققا تولى سۇراقتى
الدارىنا تاستايمىز،
سۇراق سىرىن تەرەڭىرەك ۇعايىق،
حيميا، بيولوگيا، گەوگرافيا قۇرمەتتەۋگە لايىق - دەپ كەزەكتى مەكتەپ پسيحولوگىنا بەرەمىز. ترەنينگ
ءمۇعالىم:
كۇمىس كومەي، جەز تاڭداي،
ءان سالسا بەينە بۇلبۇلداي.
بۇلبۇلداي ءان شىرقاسا،
قالمايدى ەشكىم تاڭدانباي.
ءقازىر سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا "حيميا" ءانىن ۇسىنامىز. بۇل ءاندى حيميا ءپانىنىڭ گيمنى دەسەك تە قاتەلەسپەيمىز. بۇل ءاننىڭ ءسوزىن جازعان ق. جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە وڭىرلىك مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ حيميا عىلىمىنىڭ كانديداتى عاليا لايىق قىزى جازعان. ورتادا مىرزاعۇل قىزى گۇلنافيستى "حيميا" انىمەن جانە 8 - 9 سىنىپ وقۋشىلارىن حيميالىق كورىنىسپەن ورتاعا شاقىرامىز.
قىزىقتى كەش. جۇكتەۋ