قىزىقتى قازاق ءتىلى الەمى
تاقىرىبى: «قىزىقتى قازاق ءتىل الەمى» ينتەللەكتۋالدى سايىسى
ماقساتى: وقۋشىنىڭ ءبىلىمى مەن بىلىكتىلىگى ارقىلى وي - ءورىسىن دامىتۋ، ۇشقىرلىق، ويلاۋ قابىلەتىن شىڭداۋ، شاپشاڭدىق پەن ناقتىلىققا بەيىمدەۋ، توپتا بىرىگىپ جۇمىس جاساۋعا باۋلي وتىرىپ، ۇيىمشىلدىققا، دوستىققا، تاتۋلىققا باۋلۋ.
ءادىسى: سايىس ساباق
كورنەكىلىك: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايد، قيماقاعازدار.
بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1) توپتاردى شاقىرۋ.
2) ءادىلقازىلار القاسىن سايلاۋ.
3) سايىستىڭ ماقساتىمەن تانىستىرۋ.
4) توپتاردىڭ تانىستىرۋى
ءى كەزەڭ «بايگە»
(وقۋشىلار قويىلعان سۇراقتارعا 1 مينۋت ىشىندە تەز جاۋاپ بەرۋى ءتيىس.)
ءى كەزەڭنىڭ قورىتىندىسىن تىڭداۋ.
ءىى كەزەڭ “پوليگلوت”
(ءتيىستى ءسوزدى قويىپ، بىرنەشە تىلدە ايتۋ.)
1.... قىلدى قاقجارعان. (قارا)
2. اتادان جاقسى ۇل تۋسا،
ەسىكتەگى باسىن تورگە سۇيرەر.
اتادان... ۇل تۋسا،
توردەگى باسىن جەرگە سۇيرەر. (جامان)
3. ەل قونباسا -... ازادى،
جەر بولماسا – ەر ازادى. (جەر)
4.... الا بولسا، اۋىزداعى كەتەدى،
تورتەۋ تۇگەل بولسا، توبەدەگى كەلەدى. (التاۋ)
5.... تاس جارادى،
تاس جارماسا، باس جارادى. (ءتىل)
6.... كوپتى جاۋ المايدى،
اقىلى كوپتى داۋ المايدى.(دوسى)
7.... وسسە ەلدىڭ كوركى،
گۇل وسسە جەردىڭ كوركى.(قىز)
8.... تاۋمەن كەزدەسپەيدى،
ادام اداممەن كەزدەسەدى. (تاۋ)
9. قىنا تاسقا بىتەدى،
... باسقا بىتەدى.(ءبىلىم)
10.... سۇيەكتەن وتەدى،
تاياق ەتتەن وتەدى. (ءسوز)
ءىى كەزەڭنىڭ قورىتىندىسىن تىڭداۋ.
ءىىى كەزەڭ «قۇپيا ءسوز»
ءى توپقا: تاۋىق، تەلەديدار، قالام، اعاش، ايۋ، قاسىق، كولىك، ۆەلوسيپەد، ءۇي، سومكە.
ءىى توپقا: ات، كەسە، كىتاپ، ۇيالى تەلەفون، اياق كيىم، دومبىرا، تاراق، ساعات، ورىندىق، كوزىلدىرىك)
(توپ ويىنشىلارى قيماقاعازداعى سوزدەردى الىپ قيمىلمەن نەمەسە جۋىق سوزدەرمەن كەلەسى توپقا تۇسىندىرەدى)
ءىىى كەزەڭنىڭ قورىتىندىسىن تىڭداۋ.
ءىۇ كەزەڭ «التى جۇمباق»
(وقۋشىلار بەرىلگەن ءۇزىندىنىڭ قاي شىعارمادان ەكەنىن انىقتاپ، مازمۇنىن تۇسىندىرەدى)
1) «ەسەننىڭ كىرپىسى»(3 - سىنىپ) ول كەرەۋەت استىنا شىعىپ، قاراڭعى تۇندە جايناعان ەلەكتر جارىعىنا تاعىرقاعانداي كىشكەنە تۇمسىعىن شىعارىپ قاراپ – قاراپ تۇرادى دا، قايتادان جيىرىلىپ قالادى. ونىڭ ازىعىن كۇنى بۇرىن دايىنداپ قويىپ، ۇنەمى ونىڭ قيمىلىن باقىلايدى.
2) «تۋعان جەر» (4 – سىنىپ). جازدا جاعالاي اۋىل قونعان كولگە بارىپ، تالاي – تالاي راقاتتانا شومىلعان بولارسىڭ. ول كول دە – بالاقاي ءبىلىپ قوي، تۋعان جەردىڭ ءنارى. قۇس تورەسى – سول اققۋلار دا – ءوزىڭ وسكەن ولكەنىڭ كوركى.
3) «قاراتورعاي» (3 - سىنىپ). بىرەۋى بارىپ ۇيشىكتىڭ اۋزىنا قوندى. جان – جاعىنا جالاقتاپ قارادى دا، ۇيشىكتىڭ دوڭگەلەك تەسىگىنەن ىشىنە كىرىپ كەتتى. وزگە تورعايلار دا اعاش – اعاشتىڭ باسىنا ورىن الىپ، ۇشىپ – قونىپ ءجۇر.
4) «قازىنالى قارتتىڭ ءتالىمى» (4 – سىنىپ). مۇنىڭ ءبارىن ءوزى ىستەمەدى، بىرەۋگە ىستەتتى. سودان سوڭ ەلدە استىق بولماي قالعان جىلى قىمباتقا ساتتى. ءوزى جان قيناماي، ۇيدە راقاتتانىپ جاتتى. كەلەسى جىلى تاعى ەگىن ەكتىردى.
5) «قامقورلىق» (3 – سىنىپ). تاس بۇل جولى زۋ ەتىپ، بالاپاننىڭ توبەسىن جالاپ ءوتتى. ول كوزىن جىپىلىق ەتىپ، بۇعا قالدى. بالا بالاپان تورعايدىڭ قىر سوعىنان قالمادى، اۋىلدى شىر اينالىپ قۋا بەردى.
6) «ەر قارۋى – بەس قارۋ» (4 – سىنىپ). سونىمەن قاتار وزىنە ءقاۋىپ – قاتەر توندىرگەن جىرتقىش اڭداردان سول تاياقپەن قورعانعان. اينالاسىندا بولىپ جاتقان قۇبىلىستى ءجىتى قاداعالاپ، ادام تالاي نارسەنى ءوز پايداسىنا جاراتقان.
ءىۇ كەزەڭنىڭ قورىتىندىسىن تىڭداۋ.
ءۇ كەزەڭ «تەست»
(ەكى توپ جەتەكشىسى ا مەن ۆ ارپىنەن قالاعانىن تاڭدايدى. ا ءارپىن تاڭداعان توپ – سىن ەسىم، ۆ ءارپىن تاڭداعان توپ – سان ەسىم قاتىسقان ماقال - ماتەلدەر ايتادى. دايىندىققا 3 مينۋت)
ءۇ كەزەڭنىڭ قورىتىندىسىن تىڭداۋ.
ءۇى كەزەڭ «كىم ۇشقىر؟»
ءار توپتان ارىپتەردى تاڭداۋ ارقىلى قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. سۇراقتىڭ جاۋابى سول ارىپتەن باستالۋ كەرەك.
- سەن بۇگىن نە جەدىڭ؟
- قىزدار اسكەرگە بارا ما؟
- مەكتەپ ەرەجەسىن بىلەسىڭ بە؟
- دوسىڭنىڭ اتى كىم؟
- قانداي جانۋارلاردى بىلەسىڭ؟
- جازدا قايدا بولدىڭ؟
- قىستا بالالار نە ىستەيدى؟
- ۇيىڭدە نەشە جان بار؟
- قانداي كىتاپ وقىدىڭ؟
- ۇلتتىق تاعام اتى؟
- اتا – اناڭنىڭ ەسىمدەرى كىم؟
- قانداي ءاندى جاقسى كورەسىڭ؟
- قانداي تاماقتى جاقسى كورەسىڭ؟
- جازدا بالالار نە ىستەيدى؟
- قاي قالادا بولدىڭ؟
- وعان نەمەن باردىڭ؟
- سەنى كىم قارسى الدى؟
- قانداي كينونى ۇناتاسىڭ؟
- ماتەماتيكا ساباعى ساعان ۇنايما؟
- ۇلدار كويلەك كيە مە؟
- اتىڭ كىم؟
- فاميلياڭ كىم؟
- قانداي قۇستاردى بىلەسىڭ؟
- كىم بولعىڭ كەلەدى؟
- قايدان كەلدىڭ؟
- نەمەن كەلدىڭ؟
- جاسىڭ نەشەدە؟
- نەنى ۇناتاسىڭ؟
- قانداي ۇلتتىق كيىم ءتۇرىن بىلەسىڭ؟
- نەشەگە دەيىن ساناي الاسىڭ؟
- قايدا باراسىڭ؟
- نەمەن باراسىڭ؟
- جازدا نە كيەسىڭ؟
- اسكەرگە كىمدى المايدى؟
- قانداي اقىن – جازۋشىلاردى بىلەسىڭ؟
ءۇى كەزەڭنىڭ قورىتىندىسىن تىڭداۋ
ءۇىى كەزەڭ «جەكپە جەك»
(ءار توپتىڭ جەتەكشىلەرى شىعىپ بەرىلگەن «قازاقستاندىقتار» سوزىنە بىرنەشە سوزدەر قۇرايدى.)
(قازاق، اس، تاق، تاس، تاندىر، قازى، تارى، ارىق، ار، اتا، قاز، ارا، نار، اتان، تانا، اسىق، ىق، ىس، قازاقستان، تاراق، ساندىق، سان، قاتار، قاق، ات، قاسىق، انا، زات، اتىز، ساتقىن، ت. ب.)
جالپى بارلىق تۋردىڭ قورىتىندىسىن تىڭداۋ.
قورىتىندى:
جەڭىمپاز توپ انىقتالىپ، ماراپاتتالادى.