قورقىت اتا
6 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قورقىت اتا
ساباق ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا سەگىزىنشى عاسىردا ءومىر سۇرگەن تۇركى حالىقتارىنىڭ اتاقتى اقىنى، كۇيشى قورقىت تۋرالى
ءبىلىم بەرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: قورقىت بابا تۋرالى اڭىزداردى، دەرەكتەردى ءوز بەتىنشە وقىپ، تانىسۋ ارقىلى زەرتتەۋشىلىك، شىعارماشىلىق داعدىلارىن دامىتۋ. اۋىزەكى سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: ءوز ەلىنىڭ تاريحىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ. وقۋشىلاردىڭ ەستەتيكالىق سەزىمىن وياتۋعا، ونەر ادامدارىن قادىرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىس – تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، ماتىنمەن جۇمىس، وي قوزعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: قورقىت اتانىڭ پورترەتى، قوبىزدىڭ سۋرەتى، ۇلەستىرمەلى پاراقتار
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، مۋزىكا
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ، ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ؛
ءىى. ۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ. سۇراق - جاۋاپ
ماقال - ماتەلدەردى جاتتاپ كەلۋ
1. ونەرلى قول - باقىتقا جول.
2. ونەر الدى، قىزىل ءتىل.
3. ونەرلى ورگە جۇزەر.
ءىىى. «وي قوزعاۋ». جاڭا تاقىرىپپەن تانىسۋ
جاڭا تاقىرىپتى باستاماس بۇرىن، داپتەرلەرىڭدى اشىپ، بۇگىنگى كۇن مەن جاڭا تاقىرىپتى جازىپ الىڭىزدار.
قورقىت اتا
سوزدىكپەن جۇمىس – داپتەرگە سوزدەردىڭ اۋدارماسىن جازىپ الۋ
(ءمۇعالىم سوزدەردى وقىپ، تاقتاعا جازعىزادى، سىنىپ حورمەن ءمۇعالىمنىڭ ارتىنان قايتالايدى، كەيىن ءاربىر بالا قايتالاپ شىعادى)
اڭىز – لەگەندا
ماڭگىلىك – ۆەچنىي
كىتاپ – كنيگا
اقىن – پوەت
اتاقتى – زنامەنيتىي
ءومىر - جيزن
جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرىپ بولعاننان سوڭ، بالالارعا ءماتىندى تىزبەكتەپ وقىتۋ. كەرەكتى جەرلەرىن جازعىزىپ الۋ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ: (تاقتادان قوبىزدىڭ سۋرەتى كورسەتىلەدى)
– تاقتادان نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
– مۋزىكالىق اسپاپ.
– قانداي مۋزىكالىق اسپاپ؟
– قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق اسپابى – قوبىز.
– قوبىز تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: جاقسى، وسى قوبىز دەگەن مۋزىكالىق اسپاپتى العاش رەت جاساعان قورقىت اتامىز تۋرالى اڭگىمەلەسەمىز. (تاقتادان قورقىت اتا پورترەتى كورسەتىلەدى).
– قورقىت اتا – VIII (8) عاسىردا سىرداريا وزەنىنىڭ بويىندا بۇرىنعى جانكەنت قالاسى ماڭىندا ءومىر سۇرگەن باتىر، اتاقتى اقىن، اسقان كۇيشى. ول تۋرالى كوپتەگەن اڭىزدار ساقتالعان. ەل اۋزىنداعى اڭىزداردا قورقىت اتا ماڭگى ولمەيتىن ءومىر ىزدەۋشى، ماڭگىلىك ءومىر ءۇشىن كۇرەسكەر رەتىندە ايتىلادى. ءبىراق ول ءومىرىنىڭ سوڭىندا ولمەيتىن نارسە جوق ەكەن دەگەن پىكىرگە كەلەدى. ءوزى ولگەنمەن ارتىندا كۇيلەرى، ۇلعاتتى سوزدەرى قالادى. ال ادەبيەت تاريحىندا دەرەكتى تۇردە قورقىت اتا كىتابى بار. قورقىت اتا كىتابىن VIII عاسىرلاردا جانە ودان دا بۇرىن تۋعان اڭىزداردىڭ جيناعى دەۋگە بولادى. كىتاپتا قازاق حالقىنىڭ قۇرىلۋىنا تىكەلەي قاتىسى بار، تاريحتا بەلگىلى وعىز تايپالارىنىڭ تاعدىرىنا بايلانىستى وقيعالار باياندالادى. كۇيلەرى: «قورقىت»، «اققۋ»، «جەلمايا»، «ۇشاردىڭ ۇلۋى» ت. ب.
سەرگىتۋ ءساتى – فيزيكالىق جاتتىعۋلار
IV. تاقتامەن جۇمىس.
وقۋشىلاردىڭ ءبىرى تاقتاعا شىعىپ قورقىت اتانىڭ ناقىل سوزدەرىن جازادى، قالعاندارى داپتەرلەرىنە كوشىرىپ جازادى.
1. انا ءۇشىن بالا – ەكى كوزدىڭ سىڭارى.
2. اتا داڭقىن شىعارىپ، ءوزىنىڭ تەگىن قۋعان بالاعا ەشكىم جەتپەيدى.
3. وتىرىك ءسوز ورگە باسپايدى.
كروسسۆورد شەشۋ
1. قازاقتىڭ ۇلتتىق مۋزىكالىق اسپابى. (قوبىز)
2. قورقىت اتا كىتابىندا كورسەتىلگەن قازاق تايپاسى (وعىز)
3. قورقىت اتا قاي وزەننىڭ جاعاسىندا تۋىپ - وسكەن؟ (سىرداريا)
4. قورقىت اتانىڭ كۇي
5. «لەگەندا» سوزدەرىنىڭ اۋدارماسى. (اڭىز)
6. «تانىمال» ءسوزىنىڭ ءسينونيمى (اتاقتى)
1. ق و ب ى ز
2. و ع ى ز
3. س ى ر د ا ر ي يا
4. ا ق ق ۋ
5. ا ڭ ى ز
6. ا ت ا ق ت ى
V. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ (سۇراق - جاۋاپ)
1. بۇگىنگى ساباقتا قانداي كۇيشىمەن تانىستىق؟
2. قورقىت قاي جەردە دۇنيەگە كەلگەن؟
3. قورقىت كىم بولعان؟
4. قورقىت قانداي اسپاپ جاسادى؟
كلاسستەر تولتىرۋ
Vءى. ۇيگە تاپسىرما
«قوبىز» اسپابىنىڭ سۋرەتىن سالىپ كەلۋ
Vءىى. باعالاۋ
قورقىت اتا جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قورقىت اتا
ساباق ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا سەگىزىنشى عاسىردا ءومىر سۇرگەن تۇركى حالىقتارىنىڭ اتاقتى اقىنى، كۇيشى قورقىت تۋرالى
ءبىلىم بەرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: قورقىت بابا تۋرالى اڭىزداردى، دەرەكتەردى ءوز بەتىنشە وقىپ، تانىسۋ ارقىلى زەرتتەۋشىلىك، شىعارماشىلىق داعدىلارىن دامىتۋ. اۋىزەكى سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: ءوز ەلىنىڭ تاريحىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ. وقۋشىلاردىڭ ەستەتيكالىق سەزىمىن وياتۋعا، ونەر ادامدارىن قادىرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىس – تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، ماتىنمەن جۇمىس، وي قوزعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: قورقىت اتانىڭ پورترەتى، قوبىزدىڭ سۋرەتى، ۇلەستىرمەلى پاراقتار
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، مۋزىكا
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ، ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ؛
ءىى. ۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ. سۇراق - جاۋاپ
ماقال - ماتەلدەردى جاتتاپ كەلۋ
1. ونەرلى قول - باقىتقا جول.
2. ونەر الدى، قىزىل ءتىل.
3. ونەرلى ورگە جۇزەر.
ءىىى. «وي قوزعاۋ». جاڭا تاقىرىپپەن تانىسۋ
جاڭا تاقىرىپتى باستاماس بۇرىن، داپتەرلەرىڭدى اشىپ، بۇگىنگى كۇن مەن جاڭا تاقىرىپتى جازىپ الىڭىزدار.
قورقىت اتا
سوزدىكپەن جۇمىس – داپتەرگە سوزدەردىڭ اۋدارماسىن جازىپ الۋ
(ءمۇعالىم سوزدەردى وقىپ، تاقتاعا جازعىزادى، سىنىپ حورمەن ءمۇعالىمنىڭ ارتىنان قايتالايدى، كەيىن ءاربىر بالا قايتالاپ شىعادى)
اڭىز – لەگەندا
ماڭگىلىك – ۆەچنىي
كىتاپ – كنيگا
اقىن – پوەت
اتاقتى – زنامەنيتىي
ءومىر - جيزن
جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرىپ بولعاننان سوڭ، بالالارعا ءماتىندى تىزبەكتەپ وقىتۋ. كەرەكتى جەرلەرىن جازعىزىپ الۋ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ: (تاقتادان قوبىزدىڭ سۋرەتى كورسەتىلەدى)
– تاقتادان نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
– مۋزىكالىق اسپاپ.
– قانداي مۋزىكالىق اسپاپ؟
– قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق اسپابى – قوبىز.
– قوبىز تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: جاقسى، وسى قوبىز دەگەن مۋزىكالىق اسپاپتى العاش رەت جاساعان قورقىت اتامىز تۋرالى اڭگىمەلەسەمىز. (تاقتادان قورقىت اتا پورترەتى كورسەتىلەدى).
– قورقىت اتا – VIII (8) عاسىردا سىرداريا وزەنىنىڭ بويىندا بۇرىنعى جانكەنت قالاسى ماڭىندا ءومىر سۇرگەن باتىر، اتاقتى اقىن، اسقان كۇيشى. ول تۋرالى كوپتەگەن اڭىزدار ساقتالعان. ەل اۋزىنداعى اڭىزداردا قورقىت اتا ماڭگى ولمەيتىن ءومىر ىزدەۋشى، ماڭگىلىك ءومىر ءۇشىن كۇرەسكەر رەتىندە ايتىلادى. ءبىراق ول ءومىرىنىڭ سوڭىندا ولمەيتىن نارسە جوق ەكەن دەگەن پىكىرگە كەلەدى. ءوزى ولگەنمەن ارتىندا كۇيلەرى، ۇلعاتتى سوزدەرى قالادى. ال ادەبيەت تاريحىندا دەرەكتى تۇردە قورقىت اتا كىتابى بار. قورقىت اتا كىتابىن VIII عاسىرلاردا جانە ودان دا بۇرىن تۋعان اڭىزداردىڭ جيناعى دەۋگە بولادى. كىتاپتا قازاق حالقىنىڭ قۇرىلۋىنا تىكەلەي قاتىسى بار، تاريحتا بەلگىلى وعىز تايپالارىنىڭ تاعدىرىنا بايلانىستى وقيعالار باياندالادى. كۇيلەرى: «قورقىت»، «اققۋ»، «جەلمايا»، «ۇشاردىڭ ۇلۋى» ت. ب.
سەرگىتۋ ءساتى – فيزيكالىق جاتتىعۋلار
IV. تاقتامەن جۇمىس.
وقۋشىلاردىڭ ءبىرى تاقتاعا شىعىپ قورقىت اتانىڭ ناقىل سوزدەرىن جازادى، قالعاندارى داپتەرلەرىنە كوشىرىپ جازادى.
1. انا ءۇشىن بالا – ەكى كوزدىڭ سىڭارى.
2. اتا داڭقىن شىعارىپ، ءوزىنىڭ تەگىن قۋعان بالاعا ەشكىم جەتپەيدى.
3. وتىرىك ءسوز ورگە باسپايدى.
كروسسۆورد شەشۋ
1. قازاقتىڭ ۇلتتىق مۋزىكالىق اسپابى. (قوبىز)
2. قورقىت اتا كىتابىندا كورسەتىلگەن قازاق تايپاسى (وعىز)
3. قورقىت اتا قاي وزەننىڭ جاعاسىندا تۋىپ - وسكەن؟ (سىرداريا)
4. قورقىت اتانىڭ كۇي
5. «لەگەندا» سوزدەرىنىڭ اۋدارماسى. (اڭىز)
6. «تانىمال» ءسوزىنىڭ ءسينونيمى (اتاقتى)
1. ق و ب ى ز
2. و ع ى ز
3. س ى ر د ا ر ي يا
4. ا ق ق ۋ
5. ا ڭ ى ز
6. ا ت ا ق ت ى
V. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ (سۇراق - جاۋاپ)
1. بۇگىنگى ساباقتا قانداي كۇيشىمەن تانىستىق؟
2. قورقىت قاي جەردە دۇنيەگە كەلگەن؟
3. قورقىت كىم بولعان؟
4. قورقىت قانداي اسپاپ جاسادى؟
كلاسستەر تولتىرۋ
Vءى. ۇيگە تاپسىرما
«قوبىز» اسپابىنىڭ سۋرەتىن سالىپ كەلۋ
Vءىى. باعالاۋ
قورقىت اتا جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: جەتىم اڭگىمەسى. 4 - سىنىپ. (بلۋم تاكسونومياسىنا قۇرىلعان ساباق)
