قوش بول جاز!
تاقىرىبى: قوش بول جاز!
ماقساتى: جاز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىگىن باسقا جىل مەزگىلدەرىمەن سالىستىرۋ، جەمىس - جيدەك، كوكونىستەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، بالالاردىڭ جازعى دەمالىسىن كوڭىلدى وتكىزۋگە، ويىن - ساۋىققا قىزىعۋشىلىقپەن قاتىسۋعا داعدىلاندىرۋ.
جۇرگىزۋشى: بالالار، بۇگىنگى قوش بول جاز اتتى ويىن ساۋىعىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
كوڭىلدى جاز تاماشا
كۇلەدى كۇن قاراسا
جاعاسىندا وينايمىز
جالاڭ اياق بالاشا - دەگەندەي بالالار جاز مەزگىلى دە اياقتالىپ قالدى.
جاز: بالالار مەن سەندەرمەن قوشتاسپاس بۇرىن جاز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى تۋرالى بىلگىم كەلەدى.
جاز: بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
بالالار: جاز مەزگىلى
جاز مەزگىلى نەشە ايدان تۇرادى؟
بالالار: ءۇش ايدان تۇرادى
قانداي ايلار اتاپ ايتايىق؟
بالالار: ماۋسىم، شىلدە، تامىز.
توسىن ءسات: «قوي مەن تەكەنىڭ كەلۋى» ەكەۋى ءبىر - ءبىرىن مۇيىزدەرىمەن سوعىپ ايتىسىپ كەلەدى. ەكەۋىن اراشالاپ قوي كەلەدى.
جۇرگىزۋشى: بالالار قاراڭدارشى مىناۋ «قوي مەن تەكە» ەرتەگى كەيىپكەرلەرىعو تەكەعو. بۇلارعا نە بولعان ەكەن.
اقىلدى قوي: سونى ايتام ەكەۋىڭ نە بولىسە الماي قالدىڭدار؟
قوي: مەن تەكەگە جاز مەزگىلى اياقتالىپ قالدى دەدىم جەردەگى جايقالىپ وسكەن شوپتەردى تەرىپ اتامەن اجەگە كومەكتەسەيىك دەسەم ال ول بولسا…
تەكە: مەن قويعا جاز مەزگىلى اياقتالمايدى دەدىم، نەگە شوپتەردى ءبىز جينايمىز اتاي مەن اجەي ءوزى جيناسىن دەدىم
اقىلدى قوي: قوي، تەكە بوسقا داۋلاسپاڭدار. تەكە سەنىكى دۇرىس بولمادى. كۇننىڭ ىستىعىندا اتامەن اجە شارشايدى عوي كومەكتەسە سالساڭ سەنىڭ نەڭ كەتەدى. قوي دۇرىس ايتىپ تۇر جاز مەزگىلى اياقتالدى جەردەگى شوپتەردە گۇلدەردە، كوكونىستەرمەن جەمىستەردە ەندى وسپەيدى. وي بالالار كۇن ىستىق بولىپ كەتتى عوي…قوي بۇنىڭ ءبارىن كۇننەن سۇرايىق، جاز مەزگىلىنىڭ اياقتالۋىن كۇن بىلەتىن شىعار.
جۇرگىزۋشى: قانە بالالار ەندەشە كۇندى قوناققا شاقىرايىق، كۇننىڭ ءوز اۋزىنان ەستەيىك.
بالالار: كۇن، كۇن بىزگە قوناققا كەل، كۇن، كۇن بىزگە قوناققا كەل،
كۇن: سالەمەتسىزدەر مە، بالالار مەنى شاقىردىڭدار ما، مىندا نە بولىپ جاتىر، نەنى بولىسە الماي جاتىرسىڭدار؟
(قوي مەن تەكە ءبىر بىرىمەن تاعىدا مۇيىزدەرىمەن ءسۇزىپ تۇرادى)
اقىلدى قوي: قوي، مەن تەكەنىڭ داۋلاسۋىنىڭ سەبەبى ءبىرى جاز مەزگىل اياتالدى دەسە ال ەندى ءبىرى اياقتالمايدى دەيدى، سول سەبەپتى سەنى شاقىردىق، سەن ايتشى جاز مەزگىلى اياقتالىپ قالدىعو سولاي ەمەس پە كۇن.
كۇن: اقىلدى قوي سەن دۇرىس ايتتىڭ ءار جىل مەزگىلىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى بار. جاز مەزگىلىندە مەن سەندەرگە جاقىن بولدىم، بار ىستىق نۇرىمدى توكتىم، ەندى كۇز مەزگىلى جاقىندادى مەن سەندەردەن الشاقتايمىن. مەن سەندەردى كەلەسى جاز مەزگىلى كەلگەنشە ساعىناتىن بولدىم
جۇرگىزۋشى: قوش كەلدىڭدەر ەرتەگى كەيىپكەرلەرى جانە كۇن. بالالاردىڭ ونەرىن تاماشالاڭدار. ورتاعا جەز مەزگىلىنە ارناپ جاتتاعان بالالارىمىزدىڭ تاقپاقتارى بار ەكەن.
بالالاردىڭ تاقپاقتارى:
ءان: «الاقاي جاز كەلدى»
جۇرگىزۋشى: بالالار جاز مەزگىلىنىڭ قانداي ەرەكشەلىكتەرى بولادى، بىلەسىڭدەر مە؟
بالالار: كۇن ىسيدى، گۇلدەر وسەدى، كوبەلەكتەر ۇشادى، سۋعا شومىلادى.
جۇرگىزۋشى: دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار، ال وسى گۇلدەردىڭ تۇستەرى قانداي بولادى.
بالالار: ءار ءتۇرلى، ادەمى تۇستە بولادى كوك، سارى، قىزىل، جاسىل.
توسىن ءسات:
گۇل: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار كوڭىل كۇيلەرىڭ قالاي، سەندەر جاز مەزگىلىمەن قوشتاسقالى جاتىر ەكەنسىڭدەر، مەندە قۇر الاقان كەلمەي وزىممەن بىرگە كوبەلەكتەر ءبيىن الا كەلدىم.
كىشكەنتاي كوبەلەكتەرمەن بي بيلەيدى.
بي: «كوبەلەكتەر»
ويىن: «كوپىرشىكتەر اۋادا» (قوي، تەكە، اقىلدى قويمەن وينايدى)
ويىن شارتى: ورتاعا ءۇش بالانى شاقىرادى دا ءبىر بالانى قويدىڭ توبىنا ەكىنشى بالانى تەكەنىڭ توبىنا ءۇشىنشى بالانى اقىلدى قويدىڭ توبىنا ءبولىپ قويادى. ءۇش توپقا بولىنگەن بالاعا قولدارىنا سابىندى كوپىرشىكتى بەرەدى دە سابىندى كوپىرشىكتى ءۇش رەت ۇرلەۋىن سۇرايدى قاي بالانىڭ كوپىرشىكتەرى اۋادا جارىلماي ۇزاق تۇرسا سول بالانىڭ توبى جەڭىمپاز بولادى. ويىن وسىلاي 3 - 4 رەت قايتالانادى.
جۇرگىزۋشى:
جازدى كۇنى شىلدەدە،
جەمىس ءپىسىپ تولادى.
قىزىل، جاسىل گۇلدەرگە
كوبەلەكتەر قونادى - دەي كەلە بالالارىمىزدىڭ ورىنداۋىندا كوبەلەكتەر ءانى.
ءان: «كوبەلەكتەر»
توسىن ءسات: كەمپىرقوساقتىڭ كەلۋى.
كەمپىرقوساق: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار.
جۇرگىزۋشى: بۇل كىم بولدى ەكەن سەندەر تانىدىڭدار ما؟
بالالار: جوق، تانىمادىق.
كەمپىرقوساق: مەن كەمپىرقوساقپىن مەن ءوزىمنىڭ ءتۇرلى ءتۇستى تۇستەرىمدى جوعالتىپ الدىم ەندى نە ىستەيمىن دەپ جىلاپ وتىرىپ قالادى.
جۇرگىزۋشى: كەمپىرقوساق قانە تۇرا عوي ءبىزدىڭ بالالار ساعان ءتۇرلى ءتۇستى تۇستەرىڭدى تابۋعا كومەكتەسەدى. كوڭىلىڭدى كوتەر، ءبىزدىڭ بالالاردىڭ ونەرىن تاماشالا
كوڭىلدى جاز، تاماشا
ءان سالامىز جاراسا
تاقپاق ايتىپ بي - بيلەپ
وينايمىز-اۋ تالاسا - دەي كەلە ورتاڭعى توپ بالالارىنىڭ ورىنداۋىندا،
بي: «كەمپىرقوساق»
ويىن: «جاندىكتەردىڭ ءجۇزۋى»
ويىن شارتى: سۋ قۇيىلعان باسسينگە بالالار جاندىكتەردى بۇراپ سالادى دا، كىمنىڭ جاندىگى ءباسسيننىڭ ارعى بەتىنە ءبىرىنشى جەتسە، سول بالا جەڭىمپاز اتانادى، ويىن 3 - 4 رەت قايتالانادى.
جۇرگىزۋشى: بالالار مانادان بەرى سەندەردىڭ ونەرلەرىڭدى كوردىك، ەندى مەن سەندەردىڭ بىلىمدەرىڭدى تەكسەرگىم كەلىپ تۇر، جۇمباق جاسىرامىن شەشىمىن تاباسىڭدار ما؟
بالالار: ءيا، ارينە شەشىمىن تابامىز.
جۇمباق جاسىرۋ:
باۋ - باقشادا بارشا جۇرت
ساڭقىلداعان ساز ءانى
كولدە قۇستىڭ بازارى
جيدەك ءپىسىپ تولادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
بالالار: جاز مەزگىلى.
جۇرگىزۋشى: بالالار ەندەشە بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ جاز ءانىن حورمەن ورىنداپ بەرەيىك.
ءان: «جاز»
جۇرگىزۋشى: مىنە وسىلاي جاز مەزگىلىمەن كوڭىلدى وتكىزدىك. ءبىزدىڭ مەرەكەگە كەلگەن قوناقتارعا دا كوپ راحمەت. كەلەسى كەزدەسكەنشە قوش بول جاز! ساۋ بولىڭىزدار!
تاربيەشىلەر: ادىلحانوۆا گ. م.
ماقساتى: جاز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىگىن باسقا جىل مەزگىلدەرىمەن سالىستىرۋ، جەمىس - جيدەك، كوكونىستەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، بالالاردىڭ جازعى دەمالىسىن كوڭىلدى وتكىزۋگە، ويىن - ساۋىققا قىزىعۋشىلىقپەن قاتىسۋعا داعدىلاندىرۋ.
جۇرگىزۋشى: بالالار، بۇگىنگى قوش بول جاز اتتى ويىن ساۋىعىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
كوڭىلدى جاز تاماشا
كۇلەدى كۇن قاراسا
جاعاسىندا وينايمىز
جالاڭ اياق بالاشا - دەگەندەي بالالار جاز مەزگىلى دە اياقتالىپ قالدى.
جاز: بالالار مەن سەندەرمەن قوشتاسپاس بۇرىن جاز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى تۋرالى بىلگىم كەلەدى.
جاز: بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
بالالار: جاز مەزگىلى
جاز مەزگىلى نەشە ايدان تۇرادى؟
بالالار: ءۇش ايدان تۇرادى
قانداي ايلار اتاپ ايتايىق؟
بالالار: ماۋسىم، شىلدە، تامىز.
توسىن ءسات: «قوي مەن تەكەنىڭ كەلۋى» ەكەۋى ءبىر - ءبىرىن مۇيىزدەرىمەن سوعىپ ايتىسىپ كەلەدى. ەكەۋىن اراشالاپ قوي كەلەدى.
جۇرگىزۋشى: بالالار قاراڭدارشى مىناۋ «قوي مەن تەكە» ەرتەگى كەيىپكەرلەرىعو تەكەعو. بۇلارعا نە بولعان ەكەن.
اقىلدى قوي: سونى ايتام ەكەۋىڭ نە بولىسە الماي قالدىڭدار؟
قوي: مەن تەكەگە جاز مەزگىلى اياقتالىپ قالدى دەدىم جەردەگى جايقالىپ وسكەن شوپتەردى تەرىپ اتامەن اجەگە كومەكتەسەيىك دەسەم ال ول بولسا…
تەكە: مەن قويعا جاز مەزگىلى اياقتالمايدى دەدىم، نەگە شوپتەردى ءبىز جينايمىز اتاي مەن اجەي ءوزى جيناسىن دەدىم
اقىلدى قوي: قوي، تەكە بوسقا داۋلاسپاڭدار. تەكە سەنىكى دۇرىس بولمادى. كۇننىڭ ىستىعىندا اتامەن اجە شارشايدى عوي كومەكتەسە سالساڭ سەنىڭ نەڭ كەتەدى. قوي دۇرىس ايتىپ تۇر جاز مەزگىلى اياقتالدى جەردەگى شوپتەردە گۇلدەردە، كوكونىستەرمەن جەمىستەردە ەندى وسپەيدى. وي بالالار كۇن ىستىق بولىپ كەتتى عوي…قوي بۇنىڭ ءبارىن كۇننەن سۇرايىق، جاز مەزگىلىنىڭ اياقتالۋىن كۇن بىلەتىن شىعار.
جۇرگىزۋشى: قانە بالالار ەندەشە كۇندى قوناققا شاقىرايىق، كۇننىڭ ءوز اۋزىنان ەستەيىك.
بالالار: كۇن، كۇن بىزگە قوناققا كەل، كۇن، كۇن بىزگە قوناققا كەل،
كۇن: سالەمەتسىزدەر مە، بالالار مەنى شاقىردىڭدار ما، مىندا نە بولىپ جاتىر، نەنى بولىسە الماي جاتىرسىڭدار؟
(قوي مەن تەكە ءبىر بىرىمەن تاعىدا مۇيىزدەرىمەن ءسۇزىپ تۇرادى)
اقىلدى قوي: قوي، مەن تەكەنىڭ داۋلاسۋىنىڭ سەبەبى ءبىرى جاز مەزگىل اياتالدى دەسە ال ەندى ءبىرى اياقتالمايدى دەيدى، سول سەبەپتى سەنى شاقىردىق، سەن ايتشى جاز مەزگىلى اياقتالىپ قالدىعو سولاي ەمەس پە كۇن.
كۇن: اقىلدى قوي سەن دۇرىس ايتتىڭ ءار جىل مەزگىلىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى بار. جاز مەزگىلىندە مەن سەندەرگە جاقىن بولدىم، بار ىستىق نۇرىمدى توكتىم، ەندى كۇز مەزگىلى جاقىندادى مەن سەندەردەن الشاقتايمىن. مەن سەندەردى كەلەسى جاز مەزگىلى كەلگەنشە ساعىناتىن بولدىم
جۇرگىزۋشى: قوش كەلدىڭدەر ەرتەگى كەيىپكەرلەرى جانە كۇن. بالالاردىڭ ونەرىن تاماشالاڭدار. ورتاعا جەز مەزگىلىنە ارناپ جاتتاعان بالالارىمىزدىڭ تاقپاقتارى بار ەكەن.
بالالاردىڭ تاقپاقتارى:
ءان: «الاقاي جاز كەلدى»
جۇرگىزۋشى: بالالار جاز مەزگىلىنىڭ قانداي ەرەكشەلىكتەرى بولادى، بىلەسىڭدەر مە؟
بالالار: كۇن ىسيدى، گۇلدەر وسەدى، كوبەلەكتەر ۇشادى، سۋعا شومىلادى.
جۇرگىزۋشى: دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار، ال وسى گۇلدەردىڭ تۇستەرى قانداي بولادى.
بالالار: ءار ءتۇرلى، ادەمى تۇستە بولادى كوك، سارى، قىزىل، جاسىل.
توسىن ءسات:
گۇل: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار كوڭىل كۇيلەرىڭ قالاي، سەندەر جاز مەزگىلىمەن قوشتاسقالى جاتىر ەكەنسىڭدەر، مەندە قۇر الاقان كەلمەي وزىممەن بىرگە كوبەلەكتەر ءبيىن الا كەلدىم.
كىشكەنتاي كوبەلەكتەرمەن بي بيلەيدى.
بي: «كوبەلەكتەر»
ويىن: «كوپىرشىكتەر اۋادا» (قوي، تەكە، اقىلدى قويمەن وينايدى)
ويىن شارتى: ورتاعا ءۇش بالانى شاقىرادى دا ءبىر بالانى قويدىڭ توبىنا ەكىنشى بالانى تەكەنىڭ توبىنا ءۇشىنشى بالانى اقىلدى قويدىڭ توبىنا ءبولىپ قويادى. ءۇش توپقا بولىنگەن بالاعا قولدارىنا سابىندى كوپىرشىكتى بەرەدى دە سابىندى كوپىرشىكتى ءۇش رەت ۇرلەۋىن سۇرايدى قاي بالانىڭ كوپىرشىكتەرى اۋادا جارىلماي ۇزاق تۇرسا سول بالانىڭ توبى جەڭىمپاز بولادى. ويىن وسىلاي 3 - 4 رەت قايتالانادى.
جۇرگىزۋشى:
جازدى كۇنى شىلدەدە،
جەمىس ءپىسىپ تولادى.
قىزىل، جاسىل گۇلدەرگە
كوبەلەكتەر قونادى - دەي كەلە بالالارىمىزدىڭ ورىنداۋىندا كوبەلەكتەر ءانى.
ءان: «كوبەلەكتەر»
توسىن ءسات: كەمپىرقوساقتىڭ كەلۋى.
كەمپىرقوساق: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار.
جۇرگىزۋشى: بۇل كىم بولدى ەكەن سەندەر تانىدىڭدار ما؟
بالالار: جوق، تانىمادىق.
كەمپىرقوساق: مەن كەمپىرقوساقپىن مەن ءوزىمنىڭ ءتۇرلى ءتۇستى تۇستەرىمدى جوعالتىپ الدىم ەندى نە ىستەيمىن دەپ جىلاپ وتىرىپ قالادى.
جۇرگىزۋشى: كەمپىرقوساق قانە تۇرا عوي ءبىزدىڭ بالالار ساعان ءتۇرلى ءتۇستى تۇستەرىڭدى تابۋعا كومەكتەسەدى. كوڭىلىڭدى كوتەر، ءبىزدىڭ بالالاردىڭ ونەرىن تاماشالا
كوڭىلدى جاز، تاماشا
ءان سالامىز جاراسا
تاقپاق ايتىپ بي - بيلەپ
وينايمىز-اۋ تالاسا - دەي كەلە ورتاڭعى توپ بالالارىنىڭ ورىنداۋىندا،
بي: «كەمپىرقوساق»
ويىن: «جاندىكتەردىڭ ءجۇزۋى»
ويىن شارتى: سۋ قۇيىلعان باسسينگە بالالار جاندىكتەردى بۇراپ سالادى دا، كىمنىڭ جاندىگى ءباسسيننىڭ ارعى بەتىنە ءبىرىنشى جەتسە، سول بالا جەڭىمپاز اتانادى، ويىن 3 - 4 رەت قايتالانادى.
جۇرگىزۋشى: بالالار مانادان بەرى سەندەردىڭ ونەرلەرىڭدى كوردىك، ەندى مەن سەندەردىڭ بىلىمدەرىڭدى تەكسەرگىم كەلىپ تۇر، جۇمباق جاسىرامىن شەشىمىن تاباسىڭدار ما؟
بالالار: ءيا، ارينە شەشىمىن تابامىز.
جۇمباق جاسىرۋ:
باۋ - باقشادا بارشا جۇرت
ساڭقىلداعان ساز ءانى
كولدە قۇستىڭ بازارى
جيدەك ءپىسىپ تولادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
بالالار: جاز مەزگىلى.
جۇرگىزۋشى: بالالار ەندەشە بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ جاز ءانىن حورمەن ورىنداپ بەرەيىك.
ءان: «جاز»
جۇرگىزۋشى: مىنە وسىلاي جاز مەزگىلىمەن كوڭىلدى وتكىزدىك. ءبىزدىڭ مەرەكەگە كەلگەن قوناقتارعا دا كوپ راحمەت. كەلەسى كەزدەسكەنشە قوش بول جاز! ساۋ بولىڭىزدار!
تاربيەشىلەر: ادىلحانوۆا گ. م.
You Might Also Like
