قوياننىڭ باقشاسى
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتىنىڭ ايى: قازان. تەحنولوگيالىق كارتاسى اپتاسى: 1 ەكىنشى كىشى توبى «ءبۇلدىرشىن»
ءبىلىم سالاسى: «تانىم»
تاقىرىبى: قوياننىڭ باقشاسى
ماقساتى: بالالارعا گەومەتريالىق پىشىندەردى ايىرا بىلۋگە جاتتىقتىرۋ (شارشى، ءۇشبۇرىش، دوڭگەلەك)، سونىڭ ىشىندە نەگىزگى تۇستەردى اتاۋعا ۇيرەتۋ (قىزىل، كوك، سارى)؛
زاتتاردى ءارى قاراي سالىستىرۋعا ۇيرەتۋ «جۋان»، «جىڭىشكە»، «بىردەي».
ماتەماتيكا وقۋ قىزمەتىنە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ. جانۋارلارعا دەگەن جاڭاشىرلىق تانىتۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى – قۇرالدار: ويىنشىقتار (قويان مەن تۇلكى)، قاعازدان جولاقشالار (جوتالار)، ۇزىندىعى بىردەي ءبىراق جالپاقتىعى ءارتۇرلى جانە تۇستەر (2 جولاقشالاردان ءار بالاعا)؛ كوكونىستەرى بار سۋرەتتەر (ءسابىز بەن قىرىققابات) بالا سانىنا بايلانىستى.
ءادىس – تاسىلدەر: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمە، ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، ماداقتاۋ.
بيلينگۆالدىق كومپونەنت: جوتالار - گريادكي.
دالەلدەپ - تالاپتانۋ
تاربيەشى بالالارعا تاڭەرتەڭ بالاباقشادا بالالار بولماعاندا حاتشى كەلىپ، ورماننان حات كەلگەنىن ايتىپ، حاتتى اكەلىپ تاستاپ كەتتى. تاربيەشى بالالارعا حاتتى اشىپ، وقىپ بەرەدى. حاتتا قويان بالالاردى قوناققا شاقىرىپ جاتىر. تاربيەشى بالالارعا قويانعا قوناققا باراتىندارىن ايتادى. ءبىراق قويانعا بارۋ ءۇشىن الدىمەن پويىزبەن باراتىندارىن ايتادى.
ۇيىمداستىرۋشىلىق ىزدەنىس
پاروۆوز ولەڭىن ايتادى.
تاربيەشى اعاشتىڭ جاڭىندا وتىرعان تۇلكىگە نازار اۋدارادى. تۇلكى بالالارمەن امانداسادى. تۇلكى بالالاردان قايدا بارا جاتقاندارىن سۇرايدى
تۇلكى بالالارعا قويانمەن جاقسى دوس ەكەنىڭ ايتادى. تۇلكى ەگەر ماعان كومەكتەسسەڭدەر مەن سەندەرگە قويانعا بارار جولدى كورسەتەمىن دەيدى. اعاشتىڭ جانىندا قوراپشا جاتىر، سول قوراپشانىڭ ىشىندە گەومەتريالىق پىشىندەر بار. تۇلكى ءوزىنىڭ شاشىلىپ قالعان مونشاعىن كورسەتەدى. سولدان وڭعا قاراي رەت - رەتىمەن قويىلعان: قىزىل شارشى، كوك دوڭگەلەك جانە سارى ءۇشبۇرىش جانە ت. س. س. ءبىراق، ابايسىزدا مونشاقتارىن شاشىپ الىپتى جانە سونى جيناپ بەرۋگە كومەك سۇرايدى.
تۇلكى بالالارعا العىستارىن ايتىپ، قويانعا جەتۋ ءۇشىن سەرگىتۋ ءساتىن ورىندايدى.
تاربيەشى تۇلكىگە راحمەت ايتىپ قوشتاسادى.
بالالاردى كوڭىلسىز قويان قارسى الادى.
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار!
مەن ءوزىمنىڭ باقشامدا ءدامدى قىرىققابات پەن ءسابىز وتىرعىزايىن دەپ ەدىم.
ءسابىزدى جىڭىشكە جوتالارعا ال قىرىققاباتتى جۋان جوتالارعا. باقشاعا كەلىپ، نەنى قايدا وتىرعىزاتىنىمدى بىلمەي وتىرمىن. ماعان كومەكتەسىڭدەرشى، وتىنەمىن.
تاربيەشى ۇستەل ۇستىندەگى جولاقشالاردى (جوتالاردى) الىپ جانە ولاردى قاراۋدى ۇسىنادى. كەيىن بالالارعا ۇزىندىعى مەن ەنىن كورسەتۋدى سۇرايدى.
- قانداي جوتا ۇزىندىعى بويىنشا ۇلكەن؟
- قانداي جوتا ەنى بويىنشا جۋان؟
- قانداي جوتا جۋان، قانداي جوتا جىڭىشكە ەكەنىڭ قالاي بىلۋگە بولادى؟
- ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
كەيىن تاربيەشى بالالارعا كوكونىستەردى وتىرعىزۋعا ۇسىنىس بەرەدى. جۋان جولاقشالارعا (جوتاعا) قىرىققاباتتى، ال جىڭىشكە (جوتاعا) جولاقشالارعا ءسابىزدى. ىستەپ بولعاننان كەيىن تاربيەشى بالالاردان انىقتاپ سۇرايدى.
- سابىزدەر قانداي جوتالاردا؟
- قىرىققاباتتار قانداي جوتالاردا؟
قويان بالالارعا العىس ايتىپ، بالالارعا توسىن سىيى بار ەكەنىڭ ايتادى. ونى تابۋ ءۇشىن بالالار وزەننەن، ياعني وزەندەگى كوپىردەن وتۋلەرىن سۇرايدى. كوپىردەن وتكەسىن بالالار قوراپشالارعا تاپ بولادى. قوراپشالاردىڭ ىشىنەن كامپيتتەر تابادى.
- بالالار، قوراپشادا قانشا كامپيت بار مەندە؟
- ال ەندى قىزىل كامپيتتى قىزدار، جاسىل كامپيتتى ۇلدار الىڭدار.
- ەندى قانشا كامپيت قالدى؟
- ونى اپاي الىپ قويسا، قانشا قالادى؟
- جارايسىڭدار، بالالار! ال ەندى پويىزىمىزعا وتىرىپ، توپقا ورالايىق. ولەڭ ايتىپ توپقا ورالادى.
تاربيەشى: تورينا س. ا.
ءبىلىم سالاسى: «تانىم»
تاقىرىبى: قوياننىڭ باقشاسى
ماقساتى: بالالارعا گەومەتريالىق پىشىندەردى ايىرا بىلۋگە جاتتىقتىرۋ (شارشى، ءۇشبۇرىش، دوڭگەلەك)، سونىڭ ىشىندە نەگىزگى تۇستەردى اتاۋعا ۇيرەتۋ (قىزىل، كوك، سارى)؛
زاتتاردى ءارى قاراي سالىستىرۋعا ۇيرەتۋ «جۋان»، «جىڭىشكە»، «بىردەي».
ماتەماتيكا وقۋ قىزمەتىنە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ. جانۋارلارعا دەگەن جاڭاشىرلىق تانىتۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى – قۇرالدار: ويىنشىقتار (قويان مەن تۇلكى)، قاعازدان جولاقشالار (جوتالار)، ۇزىندىعى بىردەي ءبىراق جالپاقتىعى ءارتۇرلى جانە تۇستەر (2 جولاقشالاردان ءار بالاعا)؛ كوكونىستەرى بار سۋرەتتەر (ءسابىز بەن قىرىققابات) بالا سانىنا بايلانىستى.
ءادىس – تاسىلدەر: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمە، ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، ماداقتاۋ.
بيلينگۆالدىق كومپونەنت: جوتالار - گريادكي.
دالەلدەپ - تالاپتانۋ
تاربيەشى بالالارعا تاڭەرتەڭ بالاباقشادا بالالار بولماعاندا حاتشى كەلىپ، ورماننان حات كەلگەنىن ايتىپ، حاتتى اكەلىپ تاستاپ كەتتى. تاربيەشى بالالارعا حاتتى اشىپ، وقىپ بەرەدى. حاتتا قويان بالالاردى قوناققا شاقىرىپ جاتىر. تاربيەشى بالالارعا قويانعا قوناققا باراتىندارىن ايتادى. ءبىراق قويانعا بارۋ ءۇشىن الدىمەن پويىزبەن باراتىندارىن ايتادى.
ۇيىمداستىرۋشىلىق ىزدەنىس
پاروۆوز ولەڭىن ايتادى.
تاربيەشى اعاشتىڭ جاڭىندا وتىرعان تۇلكىگە نازار اۋدارادى. تۇلكى بالالارمەن امانداسادى. تۇلكى بالالاردان قايدا بارا جاتقاندارىن سۇرايدى
تۇلكى بالالارعا قويانمەن جاقسى دوس ەكەنىڭ ايتادى. تۇلكى ەگەر ماعان كومەكتەسسەڭدەر مەن سەندەرگە قويانعا بارار جولدى كورسەتەمىن دەيدى. اعاشتىڭ جانىندا قوراپشا جاتىر، سول قوراپشانىڭ ىشىندە گەومەتريالىق پىشىندەر بار. تۇلكى ءوزىنىڭ شاشىلىپ قالعان مونشاعىن كورسەتەدى. سولدان وڭعا قاراي رەت - رەتىمەن قويىلعان: قىزىل شارشى، كوك دوڭگەلەك جانە سارى ءۇشبۇرىش جانە ت. س. س. ءبىراق، ابايسىزدا مونشاقتارىن شاشىپ الىپتى جانە سونى جيناپ بەرۋگە كومەك سۇرايدى.
تۇلكى بالالارعا العىستارىن ايتىپ، قويانعا جەتۋ ءۇشىن سەرگىتۋ ءساتىن ورىندايدى.
تاربيەشى تۇلكىگە راحمەت ايتىپ قوشتاسادى.
بالالاردى كوڭىلسىز قويان قارسى الادى.
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار!
مەن ءوزىمنىڭ باقشامدا ءدامدى قىرىققابات پەن ءسابىز وتىرعىزايىن دەپ ەدىم.
ءسابىزدى جىڭىشكە جوتالارعا ال قىرىققاباتتى جۋان جوتالارعا. باقشاعا كەلىپ، نەنى قايدا وتىرعىزاتىنىمدى بىلمەي وتىرمىن. ماعان كومەكتەسىڭدەرشى، وتىنەمىن.
تاربيەشى ۇستەل ۇستىندەگى جولاقشالاردى (جوتالاردى) الىپ جانە ولاردى قاراۋدى ۇسىنادى. كەيىن بالالارعا ۇزىندىعى مەن ەنىن كورسەتۋدى سۇرايدى.
- قانداي جوتا ۇزىندىعى بويىنشا ۇلكەن؟
- قانداي جوتا ەنى بويىنشا جۋان؟
- قانداي جوتا جۋان، قانداي جوتا جىڭىشكە ەكەنىڭ قالاي بىلۋگە بولادى؟
- ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
كەيىن تاربيەشى بالالارعا كوكونىستەردى وتىرعىزۋعا ۇسىنىس بەرەدى. جۋان جولاقشالارعا (جوتاعا) قىرىققاباتتى، ال جىڭىشكە (جوتاعا) جولاقشالارعا ءسابىزدى. ىستەپ بولعاننان كەيىن تاربيەشى بالالاردان انىقتاپ سۇرايدى.
- سابىزدەر قانداي جوتالاردا؟
- قىرىققاباتتار قانداي جوتالاردا؟
قويان بالالارعا العىس ايتىپ، بالالارعا توسىن سىيى بار ەكەنىڭ ايتادى. ونى تابۋ ءۇشىن بالالار وزەننەن، ياعني وزەندەگى كوپىردەن وتۋلەرىن سۇرايدى. كوپىردەن وتكەسىن بالالار قوراپشالارعا تاپ بولادى. قوراپشالاردىڭ ىشىنەن كامپيتتەر تابادى.
- بالالار، قوراپشادا قانشا كامپيت بار مەندە؟
- ال ەندى قىزىل كامپيتتى قىزدار، جاسىل كامپيتتى ۇلدار الىڭدار.
- ەندى قانشا كامپيت قالدى؟
- ونى اپاي الىپ قويسا، قانشا قالادى؟
- جارايسىڭدار، بالالار! ال ەندى پويىزىمىزعا وتىرىپ، توپقا ورالايىق. ولەڭ ايتىپ توپقا ورالادى.
تاربيەشى: تورينا س. ا.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
