سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
"؛دەنە جانە تابيعاتتاعى زاتتار"؛ تاراۋىن قايتالاۋ
اشىق ساباق 5 - سىنىپ
ءپانى: جاراتىلىستانۋ

ساباقتىڭ تاقىرىبى: دەنە جانە تابيعاتتاعى زاتتار تاراۋىن قايتالاۋ.
قايتالاۋ - وقۋ اناسى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: “دەنە جانە تابيعاتتاعى زاتتار” تاراۋىن قايتالاۋ، جيناقتاۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن ارتتىرۋ، وي - ءورىسىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، تازالىققا، ادامگەرشىلىككە، سۇلۋلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ.
ساباق بەرۋ ءادىسى: ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جۇمىس، تاجىريبە جاساۋ.
توپپەن جۇمىس، جەكەلەي جانە جالپى سىنىپپەن.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، تاجىريبە جاساۋعا قاجەتتى زاتتار، بۋكلەت.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ. سالەمدەسۋ. كابينەتتىڭ، سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرىپ، ساباقتى باستاۋ.

سىنىپ وقۋشىلارى 2 - توپقا بولىنەدى.
”كۇش” توبى. ۇرانى: «ءبىلىم الىپ بۇگىن التىن ۇيادا،
ەرتەڭ ءالى شارىقتايمىز قيادا».
“سالماق” توبى. ۇرانى «اساۋ تۇلپار جەلدەي ەسكەن ارىندى،
وقۋ مەنەن ەڭبەككە سال بارىڭدى».

ءىى. وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ جۇمىستارى.
ءى. ءبىلىم سايىسى. وتكەن ساباقتان جالپىلاما سۇراقتار
1. فيزيكالىق دەنە دەگەن نە؟
2. زات دەپ نەنى اتايدى؟ تابيعاتتاعى زاتتار قانداي كۇيدە كەزدەسەدى؟
3. جارىق دەگەن نە؟- ءبىزدىڭ كوزىمىز قابىلداي الاتىن از عانا بولىگى كورىنەتىن ساۋلە شىعارۋ
4. اۋا تازا زات پا، الدە قوسپا ما؟ ومىردە تازا زات كەزدەسە مە؟
5. تابيعاتتا قانداي كۇشتەر بار؟

ءسوزجۇمباق «قايتالاۋ وقۋ - اناسى»
1. فيزيكالىق دەنەنىڭ قۇرامداس بولىكتەرى. (زات)
2. الاۋ، شام، ەلەكتر لامپاسىنىڭ جارىعى. (جاساندى)
3. جۇلدىز، كۇن، كەيبىر جانۋارلاردىڭ جارىعى. (تابيعي)
4. 1 دەنە 2 - شڭ دەنەگە اسەر ەتكەندە پايدا بولاتىن قالىپتى كۇشتىڭ قارقىندىلىعىن سيپاتتايتىن فيزيكالىق شاما (قىسىم)
5. تابيعاتتا بولاتىن بارلىق پروسەستەر. (قۇبىلىس)
6. قىسىمدى ولشەيتىن قۇرال. (بارومەتر)
7. توپىراقتىڭ قۇنارلىلىعىن ارتتىراتىن زات.
8. قازاقستانداعى قالا. (اقتاۋ)
9. جىلۋدى تەز وتكىزەتىندەرگە نەلەر جاتادى. (مەتالدار)
10. ەلەكترلەنۋ قۇبىلىسىن زەرتتەگەن عالىم. (ميلەتسكيي)
11. جەردى، كۇندى پلانەتالاردى ءوز وربيتاسىندا ۇستاپ تۇرعان كۇش. (تارتىلىس)
12. ەنەرگيانىڭ بەلگىلى ءبىر ءپىشىنى (الاۋ)

سايكەسىن تاپ
1. حيميالىق قۇبىلىس 1. نايزاعاي، كۇننىڭ كۇركىرەۋى ت. ب.
2. ەلەكتروماگنيتتىك قۇبىلىس 2. جاۋىن - شاشىننىڭ ءتۇسۋى، جەلدىڭ سوعۋى ت. ب.
3. دىبىس شىعارۋ قۇبىلىسى 3. ءسۇتتىڭ ءىرۋى، وسىمدىك پەن جانۋارلار قالدىقتارىنىڭ ءشىرۋى
4. مەتەورولوگيالىق قۇبىلىس 4. ماشينا، ءۇي، جيھاز، ويىنشىقتار ت. ب
5. فيزيكالىق دەنە 5. قۇستاردىڭ سايراۋى، جەلدىڭ گۋىلى، ساعاتتىڭ سوعۋى ت. ب.
جاۋاپتارى:

سايكەسىن تاپ
1. قوزعالىسقا تۇسكەن كەز كەلگەن دەنەنىڭ جىلدامدىعىن تەجەيتىن كۇش 1. ميكروسكوپ
2. كىشكەنتاي زاتتاردى ۇلكەيتىپ كورسەتەتىن قۇرال 2. ۇيكەلىس
3. قىسىمدى ولشەيتىن قۇرال 3. سۋ
4. سۋتەگىنىڭ ەكى اتومىنان وتتەگىنىڭ ءبىر اتومىنان تۇرادى4. بارومەتر
5. دەنەلەردىڭ تەمپەراتۋراسىن نەمەن ولشەيدى5. مولەكۋلا
6. زاتتاردىڭ ەڭ كىشى بولشەكتەرى 6. تەرمومەتر
7. اۋاعا تاراعان ءاتىر ءيىسى 7. جايىلۋ
8. ديففۋزيانىڭ لاتىنشا اتاۋى 8. ديففۋزيا
جاۋاپتارى:
ۇيكەلىس تۇرلەرى:

جۇمباقتار:
1. قاھارىن تىگە كەلەدى
تورىڭە شىعا ولەدى (ۇيگە كىرگەن سۋىق)
2. اشۋلانىپ بۇرتيدى
اشۋشاڭ اقىماق
اۋىزى كوپىرىپ قۇتىردى
كەز كەلگەندى ۇشىردى (قۇيىن)
3. اۋەدەن كۇبى ءتۇستى
كۇبىنىڭ ءتۇبى ءتۇستى (كۇننىڭ كۇركىرەۋ)
4. كوك جۇزىندە كوپ جولاق
قويدى ەكەن ونى كىم بوياپ؟ (كەمپىرقوساق)
5. ءمولدىر مونشاق ءوزى جۇمساق (شىق)
6. ءتۇبى تەسىك شەلەكتەن
Cۋ تامشىلاپ تۇرعانداي
باستالىپ ەدى ول ەپپەن
اقتارىلدى تۇك قالماي (جاڭبىر)
7. قاعازسىز - اق، قالامسىز - اق
سۋرەت سالار ادامعا ۇقساپ (اياز)
8. ءبىر نارسە بەتىندە جوق وي مەن قىر،
ءوزىنىڭ كىندىگىنەن اينالىپ ءجۇر.
وزىڭە نازار سالىپ قاراساڭىز،
كەلبەتى جەر ءجۇزىنىڭ كورىنىپ تۇر. (گلوبۋس)
9. ىستىق سۋىقتى ولشەيدى
سىناپتىڭ تيتتەي بولشەگى (گرادۋسنيك)
10. تاۋدان كەرۋەن قۇلاپ كەلەدى
اعىل - تەگىل جىلاپ كەلەدى. (بۇلت)

ۇلى تۇلعانى تانۋ
1. ي. نيۋتون - وسىدان 300 ج بۇرىن بۇكىلالەمدىك تارتىلىس زاڭىن اشتى.
2. ف. ميلەتسكيي - ەجەلگى گرەكيادا ەلەكترلەنۋ قۇبىلىسىن زەرتتەۋمەن شۇعىلداندى.
3. ە. تورريچەللي - ءبىرىنشى رەت اتموسفەرالىق قىسىمدى ولشەگەن يتاليان عالىمى
4. دجوزەف پريستلي - العاش رەت وتتەگىن الىپ، ونىڭ قاسيەتتەرىن زەرتتەگەن اعىلشىن
عالىمى
جاسىرىن سوزدەر
1. لاتىن تىلىنەن اۋدارعاندا “تارالۋ، ىدىراۋ، جايىلۋ” دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. ديففۋزيا
2. دەنەنىڭ جىلدامدىعىن ءبىر قالىپتى توقتاۋسىز ساقتاۋى ينەرسيا
3. دەنەنىڭ كەڭىستىكتەگى ورنىن اۋىستىرۋىن قوزعالىس دەپ، ال قوزعالىس بولىپ وتكەن سىزىقتى تراەكتوريا دەپ اتايدى.
4. دەنەنىڭ قوزعالىس باسىنداعى جانە اياعىنداعى نۇكتەلەرىن قوساتىن تراەكتوريانىڭ ۇزىندىعىن جول دەپ اتايدى.
كىم تاپقىر
1. بارومەتر – قىسىمدى ولشەيتىن قۇرال
2. تەرمومەتر – دەنەنىڭ تەمپەراتۋراسىن ولشەيتىن قۇرال
3. دەسيبەل - دىبىستىڭ قاتتىلىعىن ولشەيتىن قۇرال
5. ن2و - سۋ
6. كۇش - دەنەلەردىڭ اسەرلەسۋىن سيپاتتايتىن فيزيكالىق شاما.
7. دىبىس - تەربەلىستىڭ اۋادا تارالۋى
8. كامەرتون - وتە تازا دىبىس شىعاراتىن ارنايى دىبىس كوزى
سەرگىتۋ ءساتى:
1. جاڭبىر جاۋىپ تۇرعاندا قويان قانداي اعاشتىڭ تۇبىندە وتىرۋى مۇمكىن؟
جاۋابى: سۋ اعاشتىڭ تۇبىندە
2. ادام بولمەنىڭ ىشىندە بولعاندا قاي ۋاقىتتا ونىڭ باسى بولماۋى مۇمكىن؟
جاۋاپ: تەرەزەدەن باسىن دالاعا شىعارىپ قاراعاندا
3. اينالاسىنداعى زاتتارعا ەكى كوزىمەن بىردەي قاراي الاتىن قۇس (ۇكى)
4. دۇنيەدە كۇن كوزىنە تۋرا قاراي الاتىن قۇس ((بۇركىت)
5. ستولدىڭ ءتورت بۇرىشى بار. ەگەر ءبىر بۇرىشىن كەسىپ تاستاسا، نەشە بۇرىش قالادى؟ (5)
6. ءبىر جانۇياداعى 5 ۇلدىڭ ءبىر - بىردەن قارىنداسى بار. جانۇيادا بارلىعى قانشا بالا بار؟ (6 بالا)
7. ەكى ادام 4 ساعات شاحمات وينادى. ولاردىڭ ءارقايسىسى نەشە ساعات وينادى؟ (4 )
8. ءۇش تۇيەقۇس ۇشىپ كەلە جاتتى. اڭشى ولاردىڭ ءبىرىن اتىپ الدى. نەشەۋى قالدى؟ (تۇيەقۇس ۇشپايدى)

ءوز ورنىنا قوي
(حالىقتىق پەداگوگيكانى پايدالانۋ ارقىلى ماقال ماتەلدەردى فيزيكالىق تۇرعىدا ماعىناسىن تاۋىپ ءوز ورنىنا قويۋ كەرەك)

ديففۋزيا ءبىر ساسىق قۇمالاق، ءبىر قارىن مايدى شىرىتەدى.
قوزعالىس باسىندا ميى جوقتىڭ، اياعىنا دامىل جوق
ينەرسيا تامشى تاس جارادى
كەنەت ترامۆايدىڭ ءجۇرىسى كىلت بايالاعاندا، شال ىلگەرى لىقسىپ، قۇلاي جازدادى
شاپشاڭ جۇرگەنگە شاڭ جۇقپاس
العان باعىتتان الاڭداماي ەڭبەك ەتسەڭ از كۇشپەن، كوپكە جەتەسىڭ

V. ساباقتى قورىتىندىلاۋ: ءوزىن - ءوزى تەكسەرۋ كەزەڭى.
تەست جۇمىسى:
1. سۋدىڭ نەشە كۇيى بار؟
ا) 4
ب) 3 +
ۆ) 2
گ) 5
2. قالىپتى اتموسفەرالىق قىسىم
ا) 760مم +
ب) 750مم
ۆ) 770مم
گ) 780مم
3. قاشار، ليساكوۆ، سوكولوۆ – سارىباي قانداي كەن ورىندارى؟
ا) تەمىر +
ب) كومىر
ۆ) التىن
گ) مىس
4. بۇكىلالەمدىك تارتىلىس زاڭىن اشقان عالىم
ا) ف. ميلەتسكيي
ب) گ. ۆ. ريحمان
ۆ) م. ۆ. لومونوسوۆ
گ) ي. نيۋتون +
5. ساۋلەنىڭ ءبىزدىڭ كوزىمىز قابىلداي الاتىن از عانا بولىگى؛
ا) جىلاۋ
ب) قوزعالىس
ۆ) جارىق +
6. تابيعي جارىق كوزى:
ا) كۇن، پوليار شۇعىلاسى +
ب) نايزاعاي، تەلەديدار جارىعى
ۆ) جۇلدىز، وت، شام؛
7. جاساندى جارىق كوزى:
ا) كۇن، تەلەديدار جارىعى
ب) جۇلدىز، وت، شام؛
ۆ) ەلەكتر جارىعى، شىراعدان +
8. وپتيكالىق قۇرالداردىڭ نەگىزگى بولىگى:
ا) سپەكتر؛
ب) پەريسكوپ؛
ۆ) لينزا. +
9. جىلۋ قۇبىلىستارى؛
ا) قايناۋ، بۋلانۋ، كوندەنساسيالانۋ؛ +
ب) بۋلانۋ، سىنۋ، وتكىزۋ؛
ۆ) بۋلانۋ، وتكىزۋ، ءسىڭىرۋ.
10. دىبىستىڭ قاتتىلىعىن نەمەن ولشەيدى؟
ا) رەزوناتور؛
ب) كامەرتون؛
ۆ) دەسيبەل (دب) +
VI. ۇيگە تاپسىرما: تاقىرىپ سوڭىنداعى سۇراقتار مەن تاپسىرمالارعا جاۋاپ بەرىپ كەلەمىز
VII. باعالاۋ: ساباققا جاقسى ارالاسىپ، بەلسەنگەن وقۋشىلاردى باعالايمىن

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما