قۇراق قۇراۋ
ءپانى: تەحنولوگيا
سىنىبى: 8 «ءا»
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قۇراق كوزدەرىن بىرىكتىرۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىلىك: قۇراق تۇرلەرىمەن تانىستىرىپ، قۇراق كوزدەرىن بىرىكتىرۋدىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن، ونى بىرىكتىرىپ كورىپ، جۇمىس جاساۋعا جانە جوسپارلاۋعا ۇيرەتۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: تەوريالىق بىلىمدەرىن ءىس - جۇزىندە (پراكتيكادا) شىعارماشىلىقپەن دامىتۋ، قۇراق قۇراۋ تۋرالى العان بىلىمدەرىن، داعدىلارىن نىعايتۋ.
ۆ) تاربيەلىك: حالقىنىڭ ونەرىن، سالت - ءداستۇرىن باعالاي بىلۋگە، ونەر ادامدارىن قۇرمەتتەۋگە، اسەمدىككە، ۇقىپتىلىققا، توزىمدىلىككە باۋلۋ. ەستەتيكالىق جاعىنان دامىعان، ويلاۋ قابىلەتى تەرەڭ، جەكە تۇلعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: قۇراق قۇراۋ جولىن ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: سايىس ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: توپپەن جۇمىس، سۇراق - جاۋاپ، زەرتتەۋ، قايتالاۋ، جۇيەلەۋ،
ساراماندىق جۇمىس.
ءپان ارالىق بايلانىس: سىزۋ، بەينەلەۋ، گەومەتريا، ماتەماتيكا، قازاق ادەبيەتى، تاريح.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: توپتامالار، ۇلەستىرمەلى كەسپەلەر، ماقال - ماتەلدەر، تىرەك - سحەماسى،
تەحنولوگيالىق كارتا، باعالاۋ كورسەتكىشتەرى، تەست سۇراقتارى.
كەرەكتى قۇرال - جابدىقتار: قايشى، سىزعىش، قارىنداش، وشىرگىش، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعاز،
بوياۋلار، ۇلگى شابلوندار، قاعاز، بور، ماتا تۇرلەرى، ينە، ءجىپ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ءىىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
ءىۇ. جاڭا ساباققا كىرىسپە.
ءۇ. جاڭا ساباق.
ءۇى. ساراماندىق جۇمىس.
ءۇىى قورىتىندىلاۋ
ءۇىىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ
ءىح. ۇيگە تاپسىرما
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، كەزەكشى ارقىلى تۇگەلدەۋ، سىنىپ بولمەسىنىڭ تازالىعىن، وقۋشىلاردىڭ ءتارتىبىن رەتتەۋ، قاداعالاۋ.
ءا) وقۋشىلاردى ەكى توپقا ءبولىپ، توپ باسشىسىن سايلاۋ.
1 توپ: «بوتاكوز»، 2 توپ: «جۇلدىزشا».
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن «برەين رينگ» ويىنىن (توپتاستىرۋ تەحنيكاسى) ارقىلى سۇرايمىن. تاقتاعا التىعا بولىنگەن دوڭگەلەك سەكتورلاردى ىلەمىن. ءار سەكتور نومىرلەنگەن. التى وقۋشىعا التى تاپسىرماسى بار ۇلەستىرمەلى كەسپەلەر تاپسىرامىن. نۇكتەسى بار كۋبيكتى ورتاعا تاستاعاندا قاي ءنومىر شىقسا سول ءنومىردى اشادى، ال ءوز نومىرلەرىنە جاۋاپ بەرمەسە باسقا وقۋشى جاۋاپ بەرەدى. بارلىق سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىلگەن سوڭ، دوڭگەلەك سەكتوردىڭ بارلىق ءنومىرى اشىلادى. قۇراقتىڭ سۋرەتى شىعادى. ەندى بۇل قانداي قۇراق ەكەنىن تابۋ كەرەك.
ا) سۇراقتارى:
1. قۇراق دەگەنىمىز نە؟
2. قۇراق تۇرلەرىن اتا؟
3. قۇراق قۇراۋ ءۇشىن قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالار قولدانىلادى؟
4. قۇراق قۇراۋدا تۇستەردىڭ ۇيلەسىمدىلىگىن نە دەپ اتايدى؟
5. قۇراق قۇراۋ كەزىندە قانداي قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋ كەرەك؟
6. قۇراقتان قانداي بۇيىمدار جاسالعان؟
ءا) «جالعاسىن تاپ» ويىنى.
(ماقال - ماتەلدەر)
ءبىرىنشى توپ باستايدى، ەكىنشى توپ جالعاسىن جالعاستىرادى. قاي توپ جالعاستىرا الماسا، سول توپ ۇپاي المايدى.
1. بۇگىنگى ءىستى ……….. قالدىرما.
2. جەتى رەت ولشە،…….. كەس.
3. ونەرلىدەن ۇيرەن،
ونەرسىزدەن ……………
4. ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،
……………. تىلەنبەي.
5. ەڭبەگىڭ سايلى بولسا،
ءىشىڭ …………. بولار.
6. بىرلىك بولماي، ………بولماس.
7. قىز ەركەم، ……….. كوركەم.
8. ونەرلى بولۋ زەينەت،
ونەرسىز بولۋ…………
9. تالاپپەن باستاپ.
…………. اياقتا.
ءىىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
ال، بالالار وسى ماقال – ماتەلدەردە ايتىلعانداي، ءاربىر ءىستى تالعاممەن، ەپتىلىكپەن، شەبەرلىكپەن جاساۋعا ءتيىستىمىز. قۇراق ونەرى دە ءبىزدىڭ بويىمىزدان وسىنداي قاسيەتتەردى تالاپ ەتەدى. قۇراق قۇراۋ اسا شەبەرلىكتى قاجەت ەتەدى.
قۇراق قۇراۋ ەكى ماقساتتى كوزدەيدى.
بىرىنشىدەن، ماتا قيىندىلارىن ىسكە ۇقساتۋ، كادەگە جاراتۋ، ياعني ادام ۇنەمدىلىككە ۇيرەنەدى.
ەكىنشىدەن، ۇلكەن ساندىلىكپەن ماتا قيىندىلارىنان ءارتۇرلى ءپىشىندى جاساي وتىرىپ، قيۋلاستىرىپ، جاستىق، كورپە، كورپەشەلەر تىگۋ. جالپى قۇراقتىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار: بوتاكوز، شاتىرگۇل، سەگىزجاپىراق، تىرناقاتار، مايدا قۇراق، اققۋ، قىزعالداق، قايشى ت. ب. ماتانىڭ ۇيلەسىمدىلىگىنە، قيۋلاسۋ ورنەگىنە قاراي قۇراقتى مىناداي توپتارعا بولەدى.
قۇراق تۇرلەرىمەن تانىستىرىپ وتەمىن
قۇراق ونەرى تەك قازاق حالقىنا عانا ەمەس، الەمنىڭ باسقا ۇلت حالىقتارىندا دا قۇراق ونەرى دامىعان. قازىرگى كەزدە ماتا قالدىقتارىنان تىگىلگەن بۇيىمدار ءار ۇلتتىڭ تۇرمىسىندا كەڭىنەن قولدانىلىپ ءجۇر. مىسالى، ورىس حالقى بۇل ونەردى «لوسكۋتنايا تەحنيكا» دەپ اتايدى. ال ەۆروپا حالىقتارىندا «پەچۆەرك» دەپ اتالسا، جاپون حالقىندا قۇراق ونەرى «ساشيكو» دەپ اتالادى.
ورىس حالقى ماتا قيىندىلارىنان «لوسكۋتنايا تەحنيكا» ادىسىمەن جامىلاتىن كورپە، توسەنىش، تۇتقىش، جاستىق سياقتى بۇيىمدار دايىنداعان. قازىرگى جاپون حالقىندا «ساشيكو» تەحنيكاسى ۇلتىق كيمانو كيىمىندە جانە ءۇي تۇرمىسىندا قولدانىلىپ ءجۇر.
ءىV. جاڭا ساباققا كىرىسپە.
قۇراق قۇراۋ ءۇشىن ونىڭ ءادىس تاسىلدەرىن ءبىلۋىمىز كەرەك.
قۇراق قۇراۋ سحەماسى.
V. جاڭا ساباق.
ماتانى قۇراۋ ءۇشىن ەڭ ءبىرىنشى، قانداي ورنەكتى قۇرايسىڭ، سول ورنەكتىڭ سىزباسىن قاعاز بەتىنە ءتۇسىرىپ الامىز. ەكىنشى، ماتانىڭ ءتۇر – ءتۇسىنىڭ ۇيلەسىمدىلىگىن انىقتاۋ ءۇشىن ونى ءتۇس تاڭداي وتىرىپ بوياپ الامىز.
وسىدان كەيىن گەومەتريالىق پىشىندە ۇلگى قاعاز دايارلاپ الامىز دا، سول قاعازدى ۇلگى ەتىپ، پايدالانۋ ارقىلى ماتانى قاعاز مولشەرىمەن قيىپ الامىز. قيىلعان ماتانى سىزبا ۇلگىگە قاراپ بەلگىلەنگەن ورنەك بويىنشا رەت – رەتىمەن: اۋەلى ورتاڭعى بولىك، سودان كەيىن شەتكى بولىكتەرىن تىگىپ الامىز.
مىنە، وسىنداي جۇمىستار جۇرگىزۋ ارقىلى قۇراق قۇراۋ تەحنولوگياسىن مەڭگەرەمىز.
Vءى. ساراماندىق جۇمىس.
«سەگىز جاپىراق» قۇراعىن قۇراستىرۋعا ارنالعان تەحنولوگيالىق كارتا.
قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكە ءتۇسىرۋ.
Vءىى. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
بەرىلگەن بەس سۇراق، ءتورت جاۋابىمەن بەرىلەدى. ءار توپقا كوورديناتالىق بۇرىش بەرىلەدى. كولدەنەڭىنەن سۇراقتار، تىگىنەن جاۋاپ نۇكتەلەرى بەلگىلەنەدى، سول نۇكتەلەردى قوسىپ گرافيك سىزامىز.
تەست سۇراقتارى
1. ماتا قيىندىلارىنان دايىندالاتىن ساندىك قولدانبالى ونەر ءتۇرى.
ا) تەكەمەت
ءا) تۇسكيىز
ب) قۇراق
ۆ) سىرماق
2. قۇراق قۇراعاندا قولدانىلاتىن قۇرال – جابدىقتار.
ا) ءبىز ينە، كەرگىش، ءجىپ، سۋرەت تۇسىرىلگەن ماتا، قارماقتى ءبىز.
ءا) قايشى، ينە – ءجىپ، سىزىعىش لەنتا، ماتا، كارتون – ۇلگىلەر، بور.
ب) توقيتىن ستانوك، قايشى پىشاق، توقپاق ينە.
ۆ) جەلىم، تاسپا باۋلار، ويۋ ۇلگىلەرى، ينە، قايشى.
3. قۇراق قۇراۋدا كەزدەسەتىن ويۋ تۇرلەرى.
ا) قوشقار ءمۇيىز، تۇيە تابان، سىنىق ءمۇيىز.
ءا) شيماي، سۇلما، تۇمارشا.
ب) بوتاكوز، تىرپاقاتار، جۇلدىزشا.
ۆ) بىتپەس، بورىكوز، تايتۇياق.
4. ەۆروپا ەلدەرىندە قۇراقتى نە دەپ اتايدى؟
ا) لوسكۋتنايا تەحنيكا
ءا) قۇراق
ب) ساشيكو
ۆ) پەچۆەرك
5. قۇراق بارىسىندا ادام نەگە ۇيرەنەدى؟
ا) ۇنەمدىلىككە، شىدامدىلىققا
ءا) ەپتىلىككە، جىلدامدىققا
ب) ىسكەرلىككە، اسەمدىككە
ۆ) تاپقىرلىققا ۇشقىرلىققا
Vءىىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
قۇراق قۇراۋ دا ونەر. قاراپ تۇرساق وزىندىك سىرى بار. قۇراقتاردىڭ تۇرلەرىن كورسەتە وتىرىپ، ساباقتا مىناداي جىر جولدارىمەن قورىتقىم كەلەدى.
قاس شەبەردىڭ قولى ورتاق،
ۇرپاقتارعا جالعاسقان.
زەردەڭدە بولسا – سول اتاق،
بولاشاقتا جەتەر قالماستان.
اجە مەنەن انادان،
ميراس بولعان – بۇل ونەر.
ۇرپاقتان وزىپ ۇرپاققا،
كەتە بەرەر بۇل ونەر.
وقۋشىلاردى باعالايمىن.
ءىح. ۇيگە تاپسىرما: ءتۇرلى – ءتۇستى ماتا قيىندىلارى، ۇلگى شابلوندار، قايشى اكەلۋ.
سىنىبى: 8 «ءا»
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قۇراق كوزدەرىن بىرىكتىرۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىلىك: قۇراق تۇرلەرىمەن تانىستىرىپ، قۇراق كوزدەرىن بىرىكتىرۋدىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن، ونى بىرىكتىرىپ كورىپ، جۇمىس جاساۋعا جانە جوسپارلاۋعا ۇيرەتۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: تەوريالىق بىلىمدەرىن ءىس - جۇزىندە (پراكتيكادا) شىعارماشىلىقپەن دامىتۋ، قۇراق قۇراۋ تۋرالى العان بىلىمدەرىن، داعدىلارىن نىعايتۋ.
ۆ) تاربيەلىك: حالقىنىڭ ونەرىن، سالت - ءداستۇرىن باعالاي بىلۋگە، ونەر ادامدارىن قۇرمەتتەۋگە، اسەمدىككە، ۇقىپتىلىققا، توزىمدىلىككە باۋلۋ. ەستەتيكالىق جاعىنان دامىعان، ويلاۋ قابىلەتى تەرەڭ، جەكە تۇلعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: قۇراق قۇراۋ جولىن ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: سايىس ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: توپپەن جۇمىس، سۇراق - جاۋاپ، زەرتتەۋ، قايتالاۋ، جۇيەلەۋ،
ساراماندىق جۇمىس.
ءپان ارالىق بايلانىس: سىزۋ، بەينەلەۋ، گەومەتريا، ماتەماتيكا، قازاق ادەبيەتى، تاريح.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: توپتامالار، ۇلەستىرمەلى كەسپەلەر، ماقال - ماتەلدەر، تىرەك - سحەماسى،
تەحنولوگيالىق كارتا، باعالاۋ كورسەتكىشتەرى، تەست سۇراقتارى.
كەرەكتى قۇرال - جابدىقتار: قايشى، سىزعىش، قارىنداش، وشىرگىش، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعاز،
بوياۋلار، ۇلگى شابلوندار، قاعاز، بور، ماتا تۇرلەرى، ينە، ءجىپ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ءىىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
ءىۇ. جاڭا ساباققا كىرىسپە.
ءۇ. جاڭا ساباق.
ءۇى. ساراماندىق جۇمىس.
ءۇىى قورىتىندىلاۋ
ءۇىىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ
ءىح. ۇيگە تاپسىرما
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، كەزەكشى ارقىلى تۇگەلدەۋ، سىنىپ بولمەسىنىڭ تازالىعىن، وقۋشىلاردىڭ ءتارتىبىن رەتتەۋ، قاداعالاۋ.
ءا) وقۋشىلاردى ەكى توپقا ءبولىپ، توپ باسشىسىن سايلاۋ.
1 توپ: «بوتاكوز»، 2 توپ: «جۇلدىزشا».
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن «برەين رينگ» ويىنىن (توپتاستىرۋ تەحنيكاسى) ارقىلى سۇرايمىن. تاقتاعا التىعا بولىنگەن دوڭگەلەك سەكتورلاردى ىلەمىن. ءار سەكتور نومىرلەنگەن. التى وقۋشىعا التى تاپسىرماسى بار ۇلەستىرمەلى كەسپەلەر تاپسىرامىن. نۇكتەسى بار كۋبيكتى ورتاعا تاستاعاندا قاي ءنومىر شىقسا سول ءنومىردى اشادى، ال ءوز نومىرلەرىنە جاۋاپ بەرمەسە باسقا وقۋشى جاۋاپ بەرەدى. بارلىق سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىلگەن سوڭ، دوڭگەلەك سەكتوردىڭ بارلىق ءنومىرى اشىلادى. قۇراقتىڭ سۋرەتى شىعادى. ەندى بۇل قانداي قۇراق ەكەنىن تابۋ كەرەك.
ا) سۇراقتارى:
1. قۇراق دەگەنىمىز نە؟
2. قۇراق تۇرلەرىن اتا؟
3. قۇراق قۇراۋ ءۇشىن قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالار قولدانىلادى؟
4. قۇراق قۇراۋدا تۇستەردىڭ ۇيلەسىمدىلىگىن نە دەپ اتايدى؟
5. قۇراق قۇراۋ كەزىندە قانداي قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋ كەرەك؟
6. قۇراقتان قانداي بۇيىمدار جاسالعان؟
ءا) «جالعاسىن تاپ» ويىنى.
(ماقال - ماتەلدەر)
ءبىرىنشى توپ باستايدى، ەكىنشى توپ جالعاسىن جالعاستىرادى. قاي توپ جالعاستىرا الماسا، سول توپ ۇپاي المايدى.
1. بۇگىنگى ءىستى ……….. قالدىرما.
2. جەتى رەت ولشە،…….. كەس.
3. ونەرلىدەن ۇيرەن،
ونەرسىزدەن ……………
4. ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،
……………. تىلەنبەي.
5. ەڭبەگىڭ سايلى بولسا،
ءىشىڭ …………. بولار.
6. بىرلىك بولماي، ………بولماس.
7. قىز ەركەم، ……….. كوركەم.
8. ونەرلى بولۋ زەينەت،
ونەرسىز بولۋ…………
9. تالاپپەن باستاپ.
…………. اياقتا.
ءىىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
ال، بالالار وسى ماقال – ماتەلدەردە ايتىلعانداي، ءاربىر ءىستى تالعاممەن، ەپتىلىكپەن، شەبەرلىكپەن جاساۋعا ءتيىستىمىز. قۇراق ونەرى دە ءبىزدىڭ بويىمىزدان وسىنداي قاسيەتتەردى تالاپ ەتەدى. قۇراق قۇراۋ اسا شەبەرلىكتى قاجەت ەتەدى.
قۇراق قۇراۋ ەكى ماقساتتى كوزدەيدى.
بىرىنشىدەن، ماتا قيىندىلارىن ىسكە ۇقساتۋ، كادەگە جاراتۋ، ياعني ادام ۇنەمدىلىككە ۇيرەنەدى.
ەكىنشىدەن، ۇلكەن ساندىلىكپەن ماتا قيىندىلارىنان ءارتۇرلى ءپىشىندى جاساي وتىرىپ، قيۋلاستىرىپ، جاستىق، كورپە، كورپەشەلەر تىگۋ. جالپى قۇراقتىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار: بوتاكوز، شاتىرگۇل، سەگىزجاپىراق، تىرناقاتار، مايدا قۇراق، اققۋ، قىزعالداق، قايشى ت. ب. ماتانىڭ ۇيلەسىمدىلىگىنە، قيۋلاسۋ ورنەگىنە قاراي قۇراقتى مىناداي توپتارعا بولەدى.
قۇراق تۇرلەرىمەن تانىستىرىپ وتەمىن
قۇراق ونەرى تەك قازاق حالقىنا عانا ەمەس، الەمنىڭ باسقا ۇلت حالىقتارىندا دا قۇراق ونەرى دامىعان. قازىرگى كەزدە ماتا قالدىقتارىنان تىگىلگەن بۇيىمدار ءار ۇلتتىڭ تۇرمىسىندا كەڭىنەن قولدانىلىپ ءجۇر. مىسالى، ورىس حالقى بۇل ونەردى «لوسكۋتنايا تەحنيكا» دەپ اتايدى. ال ەۆروپا حالىقتارىندا «پەچۆەرك» دەپ اتالسا، جاپون حالقىندا قۇراق ونەرى «ساشيكو» دەپ اتالادى.
ورىس حالقى ماتا قيىندىلارىنان «لوسكۋتنايا تەحنيكا» ادىسىمەن جامىلاتىن كورپە، توسەنىش، تۇتقىش، جاستىق سياقتى بۇيىمدار دايىنداعان. قازىرگى جاپون حالقىندا «ساشيكو» تەحنيكاسى ۇلتىق كيمانو كيىمىندە جانە ءۇي تۇرمىسىندا قولدانىلىپ ءجۇر.
ءىV. جاڭا ساباققا كىرىسپە.
قۇراق قۇراۋ ءۇشىن ونىڭ ءادىس تاسىلدەرىن ءبىلۋىمىز كەرەك.
قۇراق قۇراۋ سحەماسى.
V. جاڭا ساباق.
ماتانى قۇراۋ ءۇشىن ەڭ ءبىرىنشى، قانداي ورنەكتى قۇرايسىڭ، سول ورنەكتىڭ سىزباسىن قاعاز بەتىنە ءتۇسىرىپ الامىز. ەكىنشى، ماتانىڭ ءتۇر – ءتۇسىنىڭ ۇيلەسىمدىلىگىن انىقتاۋ ءۇشىن ونى ءتۇس تاڭداي وتىرىپ بوياپ الامىز.
وسىدان كەيىن گەومەتريالىق پىشىندە ۇلگى قاعاز دايارلاپ الامىز دا، سول قاعازدى ۇلگى ەتىپ، پايدالانۋ ارقىلى ماتانى قاعاز مولشەرىمەن قيىپ الامىز. قيىلعان ماتانى سىزبا ۇلگىگە قاراپ بەلگىلەنگەن ورنەك بويىنشا رەت – رەتىمەن: اۋەلى ورتاڭعى بولىك، سودان كەيىن شەتكى بولىكتەرىن تىگىپ الامىز.
مىنە، وسىنداي جۇمىستار جۇرگىزۋ ارقىلى قۇراق قۇراۋ تەحنولوگياسىن مەڭگەرەمىز.
Vءى. ساراماندىق جۇمىس.
«سەگىز جاپىراق» قۇراعىن قۇراستىرۋعا ارنالعان تەحنولوگيالىق كارتا.
قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكە ءتۇسىرۋ.
Vءىى. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
بەرىلگەن بەس سۇراق، ءتورت جاۋابىمەن بەرىلەدى. ءار توپقا كوورديناتالىق بۇرىش بەرىلەدى. كولدەنەڭىنەن سۇراقتار، تىگىنەن جاۋاپ نۇكتەلەرى بەلگىلەنەدى، سول نۇكتەلەردى قوسىپ گرافيك سىزامىز.
تەست سۇراقتارى
1. ماتا قيىندىلارىنان دايىندالاتىن ساندىك قولدانبالى ونەر ءتۇرى.
ا) تەكەمەت
ءا) تۇسكيىز
ب) قۇراق
ۆ) سىرماق
2. قۇراق قۇراعاندا قولدانىلاتىن قۇرال – جابدىقتار.
ا) ءبىز ينە، كەرگىش، ءجىپ، سۋرەت تۇسىرىلگەن ماتا، قارماقتى ءبىز.
ءا) قايشى، ينە – ءجىپ، سىزىعىش لەنتا، ماتا، كارتون – ۇلگىلەر، بور.
ب) توقيتىن ستانوك، قايشى پىشاق، توقپاق ينە.
ۆ) جەلىم، تاسپا باۋلار، ويۋ ۇلگىلەرى، ينە، قايشى.
3. قۇراق قۇراۋدا كەزدەسەتىن ويۋ تۇرلەرى.
ا) قوشقار ءمۇيىز، تۇيە تابان، سىنىق ءمۇيىز.
ءا) شيماي، سۇلما، تۇمارشا.
ب) بوتاكوز، تىرپاقاتار، جۇلدىزشا.
ۆ) بىتپەس، بورىكوز، تايتۇياق.
4. ەۆروپا ەلدەرىندە قۇراقتى نە دەپ اتايدى؟
ا) لوسكۋتنايا تەحنيكا
ءا) قۇراق
ب) ساشيكو
ۆ) پەچۆەرك
5. قۇراق بارىسىندا ادام نەگە ۇيرەنەدى؟
ا) ۇنەمدىلىككە، شىدامدىلىققا
ءا) ەپتىلىككە، جىلدامدىققا
ب) ىسكەرلىككە، اسەمدىككە
ۆ) تاپقىرلىققا ۇشقىرلىققا
Vءىىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
قۇراق قۇراۋ دا ونەر. قاراپ تۇرساق وزىندىك سىرى بار. قۇراقتاردىڭ تۇرلەرىن كورسەتە وتىرىپ، ساباقتا مىناداي جىر جولدارىمەن قورىتقىم كەلەدى.
قاس شەبەردىڭ قولى ورتاق،
ۇرپاقتارعا جالعاسقان.
زەردەڭدە بولسا – سول اتاق،
بولاشاقتا جەتەر قالماستان.
اجە مەنەن انادان،
ميراس بولعان – بۇل ونەر.
ۇرپاقتان وزىپ ۇرپاققا،
كەتە بەرەر بۇل ونەر.
وقۋشىلاردى باعالايمىن.
ءىح. ۇيگە تاپسىرما: ءتۇرلى – ءتۇستى ماتا قيىندىلارى، ۇلگى شابلوندار، قايشى اكەلۋ.
You Might Also Like
-
ناتيۋرمورت - فرانسۋز ءسوزى، ءدال ماعىناسى «ءولى تابيعات» دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى.
