- 05 ناۋ. 2024 02:17
- 259
قۇرمەتتى جاس دوس!
ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى № 26 ورتا مەكتەبىنىڭ
7 سىنىپ وقۋشىسى ايتۋار ماقسات
«قىزىلوردا ءوىىد ەبقكب تاراپىنان جاريالانعان سايىسقا».
قۇرمەتتى جاس دوس!
تالاي عاسىر اڭساپ، «تار جول، تايعاق كەشۋدى» باستان وتكەرىپ، «ات باسىنا كۇن تۋعان، اۋىزدىقپەن سۋ ىشكەن»كەشەگى قيىن زامانداردا كۇرەسپەن وتكەرگەن ءبىزدىڭ ارۋاقتى، ەر اتا - بابالارىمىز الىپ بەرگەن تاۋەلسىزدىگىمىزدى، سالىپ بەرگەن سارا جولىمىزدى ساقتاۋ، كەلەشەك ۇرپاققا امانات ەتۋ - ءبىزدىڭ قاسيەتتى بورىشىمىز! ءبىز ءقازىر تاۋەلسىز قازاق ەلىنىڭ ءۇمىت كۇتەر ازاماتىمىز! ەلدىڭ گۇلدەنىپ، باسەكەگە قابىلەتتى دامىعان ەل بولۋى ءۇشىن قاشاندا ءوز ەڭبەگىمىزبەن، ءوز بىلىمىمىزبەن وزىق تۇرۋىمىز كەرەك! جاماندىقتان اۋلاق بولىپ، سالاۋاتتى تۇلعا بولۋ - ءبىزدىڭ مىندەتىمىز. قازىرگى تاڭداعى قوعامداعى بەلەڭ الىپ بار جاتقان جامان، ادامنىڭ ءومىرى مەن ساناسىن ۋلايتىن جات قىلىقتاردان بويىمىزدى اركەز اۋلاق ۇستاپ، ءبىلىمىمىزدى ۇنەمى كەڭەيتىپ وتىرۋىمىز قاجەت.
تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ باستى قۇندىلىعى ادام بولسا، سول ادامنىڭ باستى بايلىعى - دەنساۋلىعى. كەشەگى كۇنى حاكىم اباي اتامىز: «ءاربىر جامانشىلىقتىڭ جاعاسىندا تۇرىپ، ادامنىڭ ادامدىعىن بۇزاتىن جامانشىلىقتان بويىن جيناقتاۋ، بۇل ادامعا نۇر بولادى»،- دەسە، بۇگىنگى كۇنى ەلباسى ن.ءا.نازاربايەۆ: «جالپى ادامدار نەلىكتەن ءوز دەنساۋلىقتارىن قۇرتىپ، ونى ۋلايتىندارعا توزىممەن قاراۋعا ءتيىس؟– دەپ، دەنساۋلىقتى كۇتۋگە، جاماندىقتان اۋلاق بولۋعا شاقىرادى. دانا حالقىمىز: «ءبىرىنشى بايلىق – دەنساۋلىق»،- دەيدى. شىنىندا دا، دەننىڭ ساۋ بولعانىنا ەشتەڭە جەتپەيدى. بار بايلىق دەنساۋلىقتىڭ قاسىندا قۇنسىز. ەندەشە، ۇلتتىڭ تامىرىنا بالتا شاباتىن، قوعامنىڭ ساناسىن ۋلايتىن، مادەني جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىن تومەندەتەتىن، جاس ءومىرىڭدى ۋلايتىن، زاردابى جويۋعا كەلمەيتىن، سوڭى ولىمگە اپاراتىن ەسىرتكىدەن اۋلاق بول! بىلىمسىزدىك پەن قىزىعۋشىلىق، اۋەستەنۋشىلىك سوڭى وكىنىشكە اپارادى.
ناشاقورلىق - الەمدىك دەرت. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا دا ءتۇرلى تىڭ اقپاراتپەن، زاڭ سالالارىنىڭ وكىلدەرى دە زاڭدىق تۇرعىدان اياۋسىز كۇرەس جۇرگىزۋدە. قازىرگى تاڭدا قوعام بولىپ كۇرەس جۇرگىزىپ جاتقاندا دوستارىمىزدى، اينالاداعى ادامداردى عاسىر دەرتىنەن اراشالاۋ - ازاماتتىق پارىزىمىز. قىزعالداقتاي جايناعان ءومىرىڭدى ءبىر كۇندە جويۋ - ەڭ ۇلكەن قاسىرەت. ورنى تولماس وكىنىش اكەلەتىن ەسىرتكىدەن بويىڭدى دا، ساناڭدى دا اۋلاق ۇستا.
سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانىپ، سپورتپەن دوس بول! ءبىلىم جولىن قۋىپ، بوس ۋاقىتىڭدى ءتيىمدى پايدالان! جات قىلىقتارعا اۋەس ادامداردى اركەز جاقسى جولعا تۇسۋىنە ۇلەس قوس! جۇرەگىڭدى يمانعا تولتىرىپ، جاڭا كۇننەن جاقسىلىق كۇت! الاشتىڭ اماناتىن ارقالاعان جاس دوس، سەن بۇگىن مەنىڭ سوزىمە ءوز ءۇنىڭدى قوس!
7 سىنىپ وقۋشىسى ايتۋار ماقسات
«قىزىلوردا ءوىىد ەبقكب تاراپىنان جاريالانعان سايىسقا».
قۇرمەتتى جاس دوس!
تالاي عاسىر اڭساپ، «تار جول، تايعاق كەشۋدى» باستان وتكەرىپ، «ات باسىنا كۇن تۋعان، اۋىزدىقپەن سۋ ىشكەن»كەشەگى قيىن زامانداردا كۇرەسپەن وتكەرگەن ءبىزدىڭ ارۋاقتى، ەر اتا - بابالارىمىز الىپ بەرگەن تاۋەلسىزدىگىمىزدى، سالىپ بەرگەن سارا جولىمىزدى ساقتاۋ، كەلەشەك ۇرپاققا امانات ەتۋ - ءبىزدىڭ قاسيەتتى بورىشىمىز! ءبىز ءقازىر تاۋەلسىز قازاق ەلىنىڭ ءۇمىت كۇتەر ازاماتىمىز! ەلدىڭ گۇلدەنىپ، باسەكەگە قابىلەتتى دامىعان ەل بولۋى ءۇشىن قاشاندا ءوز ەڭبەگىمىزبەن، ءوز بىلىمىمىزبەن وزىق تۇرۋىمىز كەرەك! جاماندىقتان اۋلاق بولىپ، سالاۋاتتى تۇلعا بولۋ - ءبىزدىڭ مىندەتىمىز. قازىرگى تاڭداعى قوعامداعى بەلەڭ الىپ بار جاتقان جامان، ادامنىڭ ءومىرى مەن ساناسىن ۋلايتىن جات قىلىقتاردان بويىمىزدى اركەز اۋلاق ۇستاپ، ءبىلىمىمىزدى ۇنەمى كەڭەيتىپ وتىرۋىمىز قاجەت.
تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ باستى قۇندىلىعى ادام بولسا، سول ادامنىڭ باستى بايلىعى - دەنساۋلىعى. كەشەگى كۇنى حاكىم اباي اتامىز: «ءاربىر جامانشىلىقتىڭ جاعاسىندا تۇرىپ، ادامنىڭ ادامدىعىن بۇزاتىن جامانشىلىقتان بويىن جيناقتاۋ، بۇل ادامعا نۇر بولادى»،- دەسە، بۇگىنگى كۇنى ەلباسى ن.ءا.نازاربايەۆ: «جالپى ادامدار نەلىكتەن ءوز دەنساۋلىقتارىن قۇرتىپ، ونى ۋلايتىندارعا توزىممەن قاراۋعا ءتيىس؟– دەپ، دەنساۋلىقتى كۇتۋگە، جاماندىقتان اۋلاق بولۋعا شاقىرادى. دانا حالقىمىز: «ءبىرىنشى بايلىق – دەنساۋلىق»،- دەيدى. شىنىندا دا، دەننىڭ ساۋ بولعانىنا ەشتەڭە جەتپەيدى. بار بايلىق دەنساۋلىقتىڭ قاسىندا قۇنسىز. ەندەشە، ۇلتتىڭ تامىرىنا بالتا شاباتىن، قوعامنىڭ ساناسىن ۋلايتىن، مادەني جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىن تومەندەتەتىن، جاس ءومىرىڭدى ۋلايتىن، زاردابى جويۋعا كەلمەيتىن، سوڭى ولىمگە اپاراتىن ەسىرتكىدەن اۋلاق بول! بىلىمسىزدىك پەن قىزىعۋشىلىق، اۋەستەنۋشىلىك سوڭى وكىنىشكە اپارادى.
ناشاقورلىق - الەمدىك دەرت. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا دا ءتۇرلى تىڭ اقپاراتپەن، زاڭ سالالارىنىڭ وكىلدەرى دە زاڭدىق تۇرعىدان اياۋسىز كۇرەس جۇرگىزۋدە. قازىرگى تاڭدا قوعام بولىپ كۇرەس جۇرگىزىپ جاتقاندا دوستارىمىزدى، اينالاداعى ادامداردى عاسىر دەرتىنەن اراشالاۋ - ازاماتتىق پارىزىمىز. قىزعالداقتاي جايناعان ءومىرىڭدى ءبىر كۇندە جويۋ - ەڭ ۇلكەن قاسىرەت. ورنى تولماس وكىنىش اكەلەتىن ەسىرتكىدەن بويىڭدى دا، ساناڭدى دا اۋلاق ۇستا.
سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانىپ، سپورتپەن دوس بول! ءبىلىم جولىن قۋىپ، بوس ۋاقىتىڭدى ءتيىمدى پايدالان! جات قىلىقتارعا اۋەس ادامداردى اركەز جاقسى جولعا تۇسۋىنە ۇلەس قوس! جۇرەگىڭدى يمانعا تولتىرىپ، جاڭا كۇننەن جاقسىلىق كۇت! الاشتىڭ اماناتىن ارقالاعان جاس دوس، سەن بۇگىن مەنىڭ سوزىمە ءوز ءۇنىڭدى قوس!