InfoHub Logo

تاقىرىبى: قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز.
ماقساتى: وقۋشىلارعا جالپى قۇستاردىڭ پايداسى تۋرالى، تۇرلەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. قۇستارعا قامقور بولۋعا، جالپى تابيعاتتى كۇتىپ، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: قۇستار تۋرالى سۋرەتتەر، پلاكاتتار.
جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى وقۋشىلار! «قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى باستايمىز.
ءبىزدىڭ ەلىمىزدە كوپتەگەن قۇستار تىرشىلىك ەتەدى. وسى ءوزىمىزدىڭ اۋىلىمىزدىڭ اياسىندا تىرشىلىك ەتەتىن قۇستارمەن تانىسا وتىرىپ، ولاردىڭ مەكەن ەتەتىن جەرى، قورەك قىلاتىن تاماعى جايلى اڭگىمەلەسەمىز. قۇستاردىڭ ءوزى بالالار، جابايى جانە ءۇي قۇستارى بولىپ بولىنەدى. ال وسى ءۇي قۇستارىنا قانداي قۇستار جاتادى:
داستان: تاۋىق، قاز، ۇيرەك، اتەش، بالاپان، كۇركە تاۋىق جاتادى. ولاردىڭ ءبىز جۇمىرتقاسىن، ەتىن ءجۇنىن پايدالانامىز.
جۇرگىزۋشى: ال وسى دالا قۇستارىنا، ياعني جابايى قۇستارعا قانداي قۇستار جاتادى:
ەركەبۇلان: جابايى قۇستارعا قارعا، تورعاي، قارلىعاش، ساۋىسقان، كوكەك، توقىلداق تاعى باسقا دا دالادا مەكەن ەتەتىن قۇستار جاتادى. قارلىعاش ادامعا دوس، ول ۇياسىن ادامدارعا جاقىن جەرگە تامدارعا سالادى. توقىلداق ورمان، توعايدا مەكەن ەتەدى. ول اعاشتاردى قۇرت - قۇمىرسقادان تازالايدى.
جۇرگىزۋشى: قۇستارعا كومەك رەتىندە ۇيا جاساۋعا بولادى. ولار تۋرالى قازاق حالقىندا كوپتەگەن ماقال - ماتەلدەر بار. قۇستىڭ ىشىندەگى ءبىرى قىران قۇس بۇركىتتى اڭ اۋلاۋعا باپتاعان بابالارىمىز. اققۋ سىمباتتى، سۇلۋ قۇس. ونى سۇيىسپەنشىلىك قۇسى، ماحاببات قۇسى دەپ اتاعان. سول قۇستارعا ارنالعان ماقال - ماتەلدەرگە كەزەك بەرەيىك:
دانا: اققۋ قۇسسىز - كول جەتىم،
ايتىلماعان ءسوز جەتىم.

ۇلجان: ولەڭگە ەنسە - ءسوز سۇلۋ،
اققۋ جۇزسە - كول سۇلۋ.

كاۋسار: بۇلبۇلعا باۋ جاقسى،
كەكىلىككە تاۋ جاقسى.
ەر جىگىتكە بارىنەن،
تۋىپ - وسكەن ەل جاقسى.

وقۋشىلار حورمەن: قۇستار - ءبىزدىڭ دوسىمىز،
شىرقاپ انگە قوسامىز.
قۇستار - ءبىزدىڭ دوسىمىز،
كوكتەم سايىن توسامىز.

تاڭشولپان: جىل قۇستارى كەلدى دەپ،
بالدىرعاندار ءماز بولدى.
قوس قاناتى جەلكىلدەپ،
كولگە ۇيرەك - قاز قوندى.

دانيار: قۇستار تويىن قۇتتىقتاپ،
قۋانامىز قولدايمىز.
ۇيا جاساپ قۇتتىقتاپ،
ءبىز ولاردى قورعايمىز
حالقىمىز قۇستاردىڭ كەلۋىنە، كەتۋىنە قاراپ بولجامدار جاساعان. ەندى سولاردىڭ ءبىرازىنا توقتالا كەتەيىك.

قارلىعاش جوعارى ۇشسا، كۇن جىلى بولادى، ال تومەن ۇشسا جاڭبىر جاۋادى.
كوكتەمدە قازدار قايتقاندا جوعارى ۇشسا، سۋ تاسقىنى بولادى.
جاڭبىر جاۋار دا قارعالار ۋ - دا شۋ بولادى.
قۇس ءجۇنىن ۇرپيتسە، جاڭبىر جاۋادى.
شىمشىق ۇيا سالسا، قىس قاتتى بولادى.
شاعالا كەلسە سەڭ بۇزىلادى.
جىل قۇسى قاپتاپ كەلسە، كوكتەم ەرتە كەلەدى.

ءادىلجان:
قۇرتتى ىزدەپ ىنىنە
قاراعايدى ۇڭگىگەن
توقىلداق قۇس دارىگەر
قاشان دا ول ابىگەر.
قازاق حالقى قۇستاردى ەرەكشە باعالاعان. شەبەر ءانشىسىن - بۇلبۇلعا تەڭەگەن. ازاماتىن - سۇڭقارعا، سۇلۋىن - اققۋعا، ەز جىگىتىن - جاپالاققا تەڭەگەن.

2 - ءبولىم: جۇمباقتار شەشۋ
تۋىسى دەيدى قۇستاردىڭ
ءىنىسى دەيدى تىشقاننىڭ
تىشقان دا ەمەس، قۇس تا ەمەس
ەكەۋىنەن دە تىس قالدىم
(جاپالاق)
قىزىعىپ ءار ادام
ۇستاپ اپ دالادان
جۇنىمەن جۇلىپ اپ
بەسىككە قاداعان
بۇل قاي قۇس؟( ۇكى)
قاشاۋداي مىقتى تۇمسىعىم
باسەكە تىگەم بۇل شىنىم
قۇرت، قوڭىز، اۋلاپ جارىسام
ورمان دارىگەرى بوپ تابىلام.
(توقىلداق)
ءتۇسى قارا ماقپالداي
ءتوسى اق سىر جاققانداي
ۇشسا وقتاي زۋلايدى
كوكتەن جۇلدىز اققانداي
(قارىلعاش)
بيىككە سالعان اعاش ءۇي
سول عوي ونىڭ مەكەنى
جازداي سايران سالىپ اپ
قىستا الىسقا كەتەدى
(قاراتورعاي)

حورمەن: ءان: «اق كوگەرشىن».
ولەڭى: ن. بايمۇحامەدوۆ
ءانى: ا. جۇبانوۆ

اق كوگەرشىن، كوگەرشىن،
قولقانات قۇس سەن ەدىڭ.
بار، كەزىپ قايت، ەل ءۇشىن.
كەڭ دۇنيەنىڭ كولەمىن.
ادىلەتتىڭ قۇسى دەپ،
كوز الماستان جولىڭنان،
ۇشىرامىن قولىمنان.
ەل تىلەگىن الىپ ۇش،
ادامزاتتىڭ باعىنا.
قارا بۇلتتى جارىپ ۇش،
مۇحيتتىڭ ارعى جاعىنا.
كوزىن سەنەن المايدى
اق نيەتى بار ادام.
اق قاناتىڭ تالمايدى
ادىلەتتەن جارالعان.
تىنىش بەيبىت ءومىردىڭ
بەلگىسى بوپ قانات قاق.
الەمگە ورتاق كوڭىلدىڭ
قايت شىڭىنا قوناقتاپ.

ەل تىلەگىن الىپ ۇش،
ادامزاتتىڭ باعىنا.
قارا بۇلتتى جارىپ ۇش،
مۇحيتتىڭ ارعى جاعىنا
جۇرگىزۋشى: وسىمەن تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى، كوڭىل قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت.