قۇستاردىڭ قىسقا دايىندىعى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قۇستاردىڭ قىسقا دايىندىعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ جىل قۇستارى تۋرالى بىلىمدەرىن تياناقتاۋ، قۇستاردىڭ قىسقى قورەكتەنۋى جايلى تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: ءتىرى جانە ءولى تابيعات اراسىنداعى بايلانىستى ۇعىنۋعا مۇمكىندىك تۋعىزۋ
تاربيەلىك: تابيعاتقا قامقورلىقپەن قاراۋ كوزقاراسىنا، قۇستارعا قورعاۋعا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر.
قولدانىلاتىن ءادىس: قايتالاۋ، سۇراق – جاۋاپ، ستو.
ءپانارالىق بايلانىس: بەينەلەۋ ونەرى
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
شاتتىق شەڭبەرى:
تابيعات ول – انامىز،
تابيعاتقا بالامىز.
قۇشاعىندا وينايمىز،
شاتتىق انگە سالامىز.
ءىى. وتكەندى قايتالاۋ.
ا) كۇزدە قۇستار تىرشىلىگىندە قانداي وزگەرىستەر بولادى؟ نەگە؟
ءا) سەن قۇستاردىڭ جىلى جاققا ۇشۋ سەبەبىن بىلەسىڭ بە؟
وي شاقىرۋ
«ويلاپ تاپ»
جۇمباقتار.
جاسىل ورمان جەلەكتى،
ونىڭ كۇتىپ – باققانى.
توقىلداتسا تەرەكتى،
قۇرتىن قۋىپ جاتقانى.
(توقىلداق)
ەركىن سامعاپ ۇشسىن دەپ،
ماپەلەيمىز باپتايمىز.
«بەيبىتشىلىك قۇسى» دەپ،
قايسى قۇستى ماقتايمىز.
(كوگەرشىن)
ءىىى. جاڭا ساباق.
كىرىسپە اڭگىمە.
قۇستاردىڭ جىلى جاققا كەتۋ سەبەبى مەن كوكتەمدە قايتىپ كەلۋ سەبەبىن بىلگەن وقۋشى عانا بولاشاقتا تابيعاتقا باقىلاۋ جۇرگىزۋگە ۇمتىلادى. كوپتەگەن قۇستار ۇشار الدىندا توپتالىپ جينالادى. ولار ءبىر جەردەن ەكىنشى جەرگە ازىق ىزدەپ ۇشادى. قۇستار ەگىس القاپتارىنداعى ەگىننىڭ ماساقتارىمەن قورەكتەنەدى.
ولاردى ۇركىتپە، ەگىستىكتەردەن قۋالاۋعا بولمايدى. ولارعا ۇزاق جولعا شىداۋ ءۇشىن كۇش كەرەك.
سۋرەتتە بەينەلەنگەن قۇستار «جىل قۇستارى» دەپ اتالادى.
ءىۇ. سەرگىتۋ ءساتى.
قارعا، قارعا، قارعالار،
قار ۇستىندە جورعالار.
تاماعى ەگەر تابىلسا،
ەكى شوقىپ ءبىر قارار.
ءۇ. وقۋلىقپەن جۇمىس:
وقۋلىقتاعى سۋرەتتەر بويىنشا جۇمىس. سۋرەتتەگى قۇستاردى اتاۋ. ولاردىڭ قىستا نەمەن قورەكتەنەتىنى تۋرالى ايتۋ.
قىستا قۇستار تىرشىلىگىندە قانداي قيىندىقتار بولادى؟
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ:
1. ەكى شوقىپ، ءبىر قارايتىن، كەز كەلگەن قالدىقتى قورەك ەتەتىن، قىستاپ قالاتىن قانداي قۇس؟ (قارعا).
2. كىشكەنە عانا بويى بار، قىس بويى سەكەكتەپ قورانىڭ ءبارىن ارالاپ، قيقىم تەرەتىن قانداي قۇس؟ (سۋىقتورعاي).
3. ورماندا تىرشىلىك ەتىپ، اعاشتى تۇمسىعىمەن توقىلداتاتىن نە؟ (توقىلداق).
بۇل قۇستاردى وقۋشىلار تاقتاعا ىلىنگەن سۋرەتتەر ىشىنەن تابادى.
ءمۇعالىم وقۋشىلارعا ولەڭ وقىپ بەرەدى.
سۋىقتورعاي
قالشىلداتقان قىس مىناۋ،
ابىگەرگە ءتۇستىڭ - اۋ.
تورعاي، تورعاي، توڭدىڭ با؟
تۇرا المايسىڭ ورنىڭدا؟!
ءبىر قوناسىڭ، ءبىر ۇشىپ،
وتىراسىڭ ءبۇرىسىپ،
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ جىل قۇستارى تۋرالى بىلىمدەرىن تياناقتاۋ، قۇستاردىڭ قىسقى قورەكتەنۋى جايلى تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: ءتىرى جانە ءولى تابيعات اراسىنداعى بايلانىستى ۇعىنۋعا مۇمكىندىك تۋعىزۋ
تاربيەلىك: تابيعاتقا قامقورلىقپەن قاراۋ كوزقاراسىنا، قۇستارعا قورعاۋعا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر.
قولدانىلاتىن ءادىس: قايتالاۋ، سۇراق – جاۋاپ، ستو.
ءپانارالىق بايلانىس: بەينەلەۋ ونەرى
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
شاتتىق شەڭبەرى:
تابيعات ول – انامىز،
تابيعاتقا بالامىز.
قۇشاعىندا وينايمىز،
شاتتىق انگە سالامىز.
ءىى. وتكەندى قايتالاۋ.
ا) كۇزدە قۇستار تىرشىلىگىندە قانداي وزگەرىستەر بولادى؟ نەگە؟
ءا) سەن قۇستاردىڭ جىلى جاققا ۇشۋ سەبەبىن بىلەسىڭ بە؟
وي شاقىرۋ
«ويلاپ تاپ»
جۇمباقتار.
جاسىل ورمان جەلەكتى،
ونىڭ كۇتىپ – باققانى.
توقىلداتسا تەرەكتى،
قۇرتىن قۋىپ جاتقانى.
(توقىلداق)
ەركىن سامعاپ ۇشسىن دەپ،
ماپەلەيمىز باپتايمىز.
«بەيبىتشىلىك قۇسى» دەپ،
قايسى قۇستى ماقتايمىز.
(كوگەرشىن)
ءىىى. جاڭا ساباق.
كىرىسپە اڭگىمە.
قۇستاردىڭ جىلى جاققا كەتۋ سەبەبى مەن كوكتەمدە قايتىپ كەلۋ سەبەبىن بىلگەن وقۋشى عانا بولاشاقتا تابيعاتقا باقىلاۋ جۇرگىزۋگە ۇمتىلادى. كوپتەگەن قۇستار ۇشار الدىندا توپتالىپ جينالادى. ولار ءبىر جەردەن ەكىنشى جەرگە ازىق ىزدەپ ۇشادى. قۇستار ەگىس القاپتارىنداعى ەگىننىڭ ماساقتارىمەن قورەكتەنەدى.
ولاردى ۇركىتپە، ەگىستىكتەردەن قۋالاۋعا بولمايدى. ولارعا ۇزاق جولعا شىداۋ ءۇشىن كۇش كەرەك.
سۋرەتتە بەينەلەنگەن قۇستار «جىل قۇستارى» دەپ اتالادى.
ءىۇ. سەرگىتۋ ءساتى.
قارعا، قارعا، قارعالار،
قار ۇستىندە جورعالار.
تاماعى ەگەر تابىلسا،
ەكى شوقىپ ءبىر قارار.
ءۇ. وقۋلىقپەن جۇمىس:
وقۋلىقتاعى سۋرەتتەر بويىنشا جۇمىس. سۋرەتتەگى قۇستاردى اتاۋ. ولاردىڭ قىستا نەمەن قورەكتەنەتىنى تۋرالى ايتۋ.
قىستا قۇستار تىرشىلىگىندە قانداي قيىندىقتار بولادى؟
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ:
1. ەكى شوقىپ، ءبىر قارايتىن، كەز كەلگەن قالدىقتى قورەك ەتەتىن، قىستاپ قالاتىن قانداي قۇس؟ (قارعا).
2. كىشكەنە عانا بويى بار، قىس بويى سەكەكتەپ قورانىڭ ءبارىن ارالاپ، قيقىم تەرەتىن قانداي قۇس؟ (سۋىقتورعاي).
3. ورماندا تىرشىلىك ەتىپ، اعاشتى تۇمسىعىمەن توقىلداتاتىن نە؟ (توقىلداق).
بۇل قۇستاردى وقۋشىلار تاقتاعا ىلىنگەن سۋرەتتەر ىشىنەن تابادى.
ءمۇعالىم وقۋشىلارعا ولەڭ وقىپ بەرەدى.
سۋىقتورعاي
قالشىلداتقان قىس مىناۋ،
ابىگەرگە ءتۇستىڭ - اۋ.
تورعاي، تورعاي، توڭدىڭ با؟
تۇرا المايسىڭ ورنىڭدا؟!
ءبىر قوناسىڭ، ءبىر ۇشىپ،
وتىراسىڭ ءبۇرىسىپ،
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: داۋىستى، داۋىسسىز دىبىستار. ءتولدى قالاي شاقىرادى؟
