سانعا 5ء-تى قوسۋ جانە ازايتۋ تاسىلدەرى
ءپانى: ماتەماتيكا 2-كلاسس
ءمۇعالىمى: جانازيلوۆا ايناگۇل ماراتوۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سانعا 5ء-تى قوسۋ جانە ازايتۋ تاسىلدەرى.
ماتەماتيكا 2-كلاسس
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. 5ء-تى قوسۋ، ازايتۋ تاسىلدەرىن جەتىلدىرۋ، تەرەڭدەتۋ، جانە تياناقتاۋ،بەكىتۋ. 5 سانىمەن بايلانىستى ءسوز تىركەستەرىنىڭ ماعىناسىن اشۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىگىن،ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
3. وقىتۋدىڭ ومىرمەن بايلانىسىن نىعايتۋ، شىدامدىلىققا، ساۋاتتىلىققا، شاپشاڭ ويلاپ ەسەپتەۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ويىن ساباق
پرينسيپتەرى: ءبىرتۇتاستىق، جۇيەلىلىك،عىلىميلىق.
ادىستەرى: ءتۇسىندىرۋ، وي قوزعاۋ، ماعىناسىن اشۋ، ويىن
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتىك تاقتا، 5-كە قوسۋ، ازايتۋ كەستەسى، ۇلەستىرمە قاعازدار، «التىن تەڭگەلەر»شابلوندارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. باعدارلاۋ –موتيۆاسيالىق كەزەڭ
ا) سالەمدەسۋ
ءا)پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ءمۇعالىمنىڭ وقۋشىلارعا تىلەگى: «بەس» دەگەنىڭ ۇزدىك باعا،
وقيتىن بول ۇزدىك قانا.
وقۋشى قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
- بالالار ، ەرتە، ەرتە، ەرتەدە «ماتەماتيكا ەلىندە» ءبىر حان بولىپتى. حاننىڭ «ءبىر»،«ەكى»،«ءۇش»،«ءتورت»،«بەس»،«التى»،«جەتى»،«سەگىز»،«توعىز» دەگەن ون ۇلى بولىپتى. ولار ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتادى. كۇندەردىڭ ءبىر كۇنىندە ونىڭ «بەس» دەگەن ورتانشى بالاسى جوعالىپ كەتىپتى. سوندا حان بىلاي دەپ جار سالىپتى:
- ۋا، حالايىق،كىمدە-كىم مەنىڭ بالامدى تاۋىپ بەرسە، ات باسىنداي التىن بەرەمىن!
- بالالار حانعا ءوزىنىڭ ۇلىن تابۋعا كومەكتەسەمىز بە؟
بۇگىنگى ساباقتا بەرىلگەن تاپسىرمالاردى ورىنداۋ ارقىلى، «بەستىڭ» تابىلۋىنا كومەكتەسە الاسىڭدار. ولاي بولسا، ىسكە ءسات!
ساباققا بەلسەنە ارالاسقان بالانىڭ ءار دۇرىس جاۋابىنا 1 «التىن تەڭگەدەن» قوسىلادى. ءسويتىپ، ساباق سوڭىندا قورىتىندىسى شىعارىلادى. تەڭگەلەر قورىت
1-تاپسىرما:
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«اشىق جۋرنال» سلايد ارقىلى بەرىلەتىن سۇراقتار:
1. قوسىندىنىڭ جانە ايىرمانىڭ ماندەرىن تاپ:
8+4
12- 4
4+8
12-8
9+4
13-9
4+9
13-4
2. 4-تەن كىشى سانداردى اتا.
3. 4 سانىنىڭ كورشىلەرىن اتا
4. 4 سانىنىڭ قۇرامى قانداي سانداردان تۇرادى.
5. ءبىر توپ ۇيرەك ۇشىپ بارادى. بارلىعى بەسەۋ، بىرەۋىن اتىپ ءتۇسىردى. نەشەۋى قالادى؟
- سونىمەن، ءۇي تاپسىرماسىن ورىنداۋدا ءبىز نەشە سۇراقتان تۇراتىن تاپسىرمانى ورىندادىق؟(5)
دەمەك، بۇگىنگى ساباعىمىز 5 سانىمەن بايلانىستى بولادى.
ءا) «بەس» سانىن ءسوز تىركەستەرى اراسىنان ىزدەۋ (سلايد ارقىلى)
- بالالار، «بەستى» «ءسوز تىركەستەرى» ەلىنەن دە ىزدەپ كورەيىك
3-تاپسىرما
1. «بەس» سانى مىناداي ءسوز تىركەستەرىندە كەزدەسەدى.
بەس اسپاپ،بەس كۇندىك، بەس قانات، بەس ساۋساعىنداي بىلەدى، بەس ساۋساقتاي، بەس تيىنعا تۇرمايدى.
2. بەس قارۋ
1)ساداق. 2) قىلىش. 3)نايزا. 4) ايبالتا. 5) شوقپار.
3. ابايدىڭ ولەڭىندەگى 5 اسىل مەن 5دۇشپان. (ولەڭدى ەسىڭە ءتۇسىرىپ ايتىپ بەر)
وسەك، وتىرىك، ماقتانشاق،ەرىنشەك، بەكەر مال شاشپاق.
تالاپ، ەڭبەك، تەرەڭ وي، قاناعات، راقىم.
4. تىرەك-سىزبامەن جۇمىس:
5 5 5 5 5
5 سانىڭ قۇرامىن انىقتاۋ
ءىى. وپەراسيالىق –ورىنداۋشىلىق كەزەڭ.
وقۋلىقپەن جۇمىس
(سلايد ارقىلى ءتۇسىندىرۋ)
6+5 ═
(6+4)+1═11
11-5═
(11 - 1)-4 ═6
وقۋلىقتاعى ەسەپتەردىڭ كۇردەلىلىگىنە قاراي ۇپاي سانى دا كوبىرەك بولادى.
№1--------№2---------№3 -------№4--------------№5
5ۇپاي----4 ۇپاي-----3 ۇپاي----5ۇپاي----------7 ۇپاي
- قانە، كىم باتىل؟
№1. تۇسىندىرە وتىرىپ شىعار(ينتەراكتيۆتىك تاقتادا)
7+5 12-5 8+5 13-5
9+5 14-5
№2. كەستەمەن جۇمىس (ينتەراكتيۆتىك تاقتادا)
№3. ماتەماتيكالىق ديكتانت
7مەن 3 ساندارىنىڭ قوسىندىسىنا 2ء-نى قوس؛(12)
12 مەن 2 ساندارىنىڭ ايىرماسىنان 3ء-تى ازايت؛ (7)
8 بەن 2 ساندارىنىڭ قوسىندىسىنا 3ء-تى قوس؛ (13)
13 پەن 3 ساندارىنىڭ ايىرماسىنان 2ء-نى ازايت؛ (8)
ع)سەرگىتۋ ءساتى
№4. شارۋاشىلىقتا 6 جىلقىشى بار، ال شوپانداردىڭ ولاردان 5-ەۋى ارتىق. شارۋاشىلىقتا بارلىعى قانشا مالشى بار؟
№ 5. 5 سانىنا قاتىستى ۇناعان ءسوز تىركەستەرىنە سويلەم قۇراۋ.
4-تاپسىراما:ۇجىمدىق جۇمىس
رەبۋس شەشۋ. جاۋابى؛ №1. ەسەلەپ ازايتۋ. №2 تىكتورتبۇرىش. №3. بەسىك
ءىىى. رەفلەكسيالىق –باعالاۋ كەزەڭ
5-تاپسىرما: وي سەرگىتۋ جاتتىعۋى: «تەز تاۋىپ ايت، بوگەلمەي»
ءمۇعالىم ەكى تاڭبالى ساندار ايتادى، سولاردىڭ ىشىندەگى 5 سانى نەنى بىلدىرەتىندىگىن ايتۋ.
85، 5دم 2سم، 95سم، 45، 65 مين،
مىسالى: 85 سانىندا - 5 بىرلىك
6-تاپسىرما. اسسوسياسيا قۇرۋ:
- بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىز قانداي سانمەن بايلانىستى بولدى؟
- 5 سانى تۋرالى نە ءبىلدىڭ؟
...2+3
5 5 قارۋ
باعالاۋ
حاننىڭ «التىن تەڭگەلەرى» سانىنا بايلانىستى باعالاۋ.
تەڭگەلەر سانىن باعالاۋ پاراقشاسىنا تولتىرۋ.
ۇيگە تاپسىرما
1. №6 ەسەپ 62 بەت
2. وقۋلىقتاعى شىعارماشىلىق تاپسىرما
3. «بەس» سانىمەن بايلانىستى تۇراقتى ءسوز سوزدەرىنە 5 سويلەم قۇراۋ.
ساباقتى اياقتاۋ
- بالالار، حانعا ۇلىن تابۋعا كومەكتەسكەندەرىڭ ءۇشىن راقمەت. ءسويتىپ بارلىق سيفرلار تۇگەل جينالىپ، وسىلاردان ءارى قاراي ساندار وربىگەن ەكەن.
ءمۇعالىمى: جانازيلوۆا ايناگۇل ماراتوۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سانعا 5ء-تى قوسۋ جانە ازايتۋ تاسىلدەرى.
ماتەماتيكا 2-كلاسس
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. 5ء-تى قوسۋ، ازايتۋ تاسىلدەرىن جەتىلدىرۋ، تەرەڭدەتۋ، جانە تياناقتاۋ،بەكىتۋ. 5 سانىمەن بايلانىستى ءسوز تىركەستەرىنىڭ ماعىناسىن اشۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىگىن،ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
3. وقىتۋدىڭ ومىرمەن بايلانىسىن نىعايتۋ، شىدامدىلىققا، ساۋاتتىلىققا، شاپشاڭ ويلاپ ەسەپتەۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ويىن ساباق
پرينسيپتەرى: ءبىرتۇتاستىق، جۇيەلىلىك،عىلىميلىق.
ادىستەرى: ءتۇسىندىرۋ، وي قوزعاۋ، ماعىناسىن اشۋ، ويىن
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتىك تاقتا، 5-كە قوسۋ، ازايتۋ كەستەسى، ۇلەستىرمە قاعازدار، «التىن تەڭگەلەر»شابلوندارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. باعدارلاۋ –موتيۆاسيالىق كەزەڭ
ا) سالەمدەسۋ
ءا)پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ءمۇعالىمنىڭ وقۋشىلارعا تىلەگى: «بەس» دەگەنىڭ ۇزدىك باعا،
وقيتىن بول ۇزدىك قانا.
وقۋشى قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
- بالالار ، ەرتە، ەرتە، ەرتەدە «ماتەماتيكا ەلىندە» ءبىر حان بولىپتى. حاننىڭ «ءبىر»،«ەكى»،«ءۇش»،«ءتورت»،«بەس»،«التى»،«جەتى»،«سەگىز»،«توعىز» دەگەن ون ۇلى بولىپتى. ولار ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتادى. كۇندەردىڭ ءبىر كۇنىندە ونىڭ «بەس» دەگەن ورتانشى بالاسى جوعالىپ كەتىپتى. سوندا حان بىلاي دەپ جار سالىپتى:
- ۋا، حالايىق،كىمدە-كىم مەنىڭ بالامدى تاۋىپ بەرسە، ات باسىنداي التىن بەرەمىن!
- بالالار حانعا ءوزىنىڭ ۇلىن تابۋعا كومەكتەسەمىز بە؟
بۇگىنگى ساباقتا بەرىلگەن تاپسىرمالاردى ورىنداۋ ارقىلى، «بەستىڭ» تابىلۋىنا كومەكتەسە الاسىڭدار. ولاي بولسا، ىسكە ءسات!
ساباققا بەلسەنە ارالاسقان بالانىڭ ءار دۇرىس جاۋابىنا 1 «التىن تەڭگەدەن» قوسىلادى. ءسويتىپ، ساباق سوڭىندا قورىتىندىسى شىعارىلادى. تەڭگەلەر قورىت
1-تاپسىرما:
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«اشىق جۋرنال» سلايد ارقىلى بەرىلەتىن سۇراقتار:
1. قوسىندىنىڭ جانە ايىرمانىڭ ماندەرىن تاپ:
8+4
12- 4
4+8
12-8
9+4
13-9
4+9
13-4
2. 4-تەن كىشى سانداردى اتا.
3. 4 سانىنىڭ كورشىلەرىن اتا
4. 4 سانىنىڭ قۇرامى قانداي سانداردان تۇرادى.
5. ءبىر توپ ۇيرەك ۇشىپ بارادى. بارلىعى بەسەۋ، بىرەۋىن اتىپ ءتۇسىردى. نەشەۋى قالادى؟
- سونىمەن، ءۇي تاپسىرماسىن ورىنداۋدا ءبىز نەشە سۇراقتان تۇراتىن تاپسىرمانى ورىندادىق؟(5)
دەمەك، بۇگىنگى ساباعىمىز 5 سانىمەن بايلانىستى بولادى.
ءا) «بەس» سانىن ءسوز تىركەستەرى اراسىنان ىزدەۋ (سلايد ارقىلى)
- بالالار، «بەستى» «ءسوز تىركەستەرى» ەلىنەن دە ىزدەپ كورەيىك
3-تاپسىرما
1. «بەس» سانى مىناداي ءسوز تىركەستەرىندە كەزدەسەدى.
بەس اسپاپ،بەس كۇندىك، بەس قانات، بەس ساۋساعىنداي بىلەدى، بەس ساۋساقتاي، بەس تيىنعا تۇرمايدى.
2. بەس قارۋ
1)ساداق. 2) قىلىش. 3)نايزا. 4) ايبالتا. 5) شوقپار.
3. ابايدىڭ ولەڭىندەگى 5 اسىل مەن 5دۇشپان. (ولەڭدى ەسىڭە ءتۇسىرىپ ايتىپ بەر)
وسەك، وتىرىك، ماقتانشاق،ەرىنشەك، بەكەر مال شاشپاق.
تالاپ، ەڭبەك، تەرەڭ وي، قاناعات، راقىم.
4. تىرەك-سىزبامەن جۇمىس:
5 5 5 5 5
5 سانىڭ قۇرامىن انىقتاۋ
ءىى. وپەراسيالىق –ورىنداۋشىلىق كەزەڭ.
وقۋلىقپەن جۇمىس
(سلايد ارقىلى ءتۇسىندىرۋ)
6+5 ═
(6+4)+1═11
11-5═
(11 - 1)-4 ═6
وقۋلىقتاعى ەسەپتەردىڭ كۇردەلىلىگىنە قاراي ۇپاي سانى دا كوبىرەك بولادى.
№1--------№2---------№3 -------№4--------------№5
5ۇپاي----4 ۇپاي-----3 ۇپاي----5ۇپاي----------7 ۇپاي
- قانە، كىم باتىل؟
№1. تۇسىندىرە وتىرىپ شىعار(ينتەراكتيۆتىك تاقتادا)
7+5 12-5 8+5 13-5
9+5 14-5
№2. كەستەمەن جۇمىس (ينتەراكتيۆتىك تاقتادا)
№3. ماتەماتيكالىق ديكتانت
7مەن 3 ساندارىنىڭ قوسىندىسىنا 2ء-نى قوس؛(12)
12 مەن 2 ساندارىنىڭ ايىرماسىنان 3ء-تى ازايت؛ (7)
8 بەن 2 ساندارىنىڭ قوسىندىسىنا 3ء-تى قوس؛ (13)
13 پەن 3 ساندارىنىڭ ايىرماسىنان 2ء-نى ازايت؛ (8)
ع)سەرگىتۋ ءساتى
№4. شارۋاشىلىقتا 6 جىلقىشى بار، ال شوپانداردىڭ ولاردان 5-ەۋى ارتىق. شارۋاشىلىقتا بارلىعى قانشا مالشى بار؟
№ 5. 5 سانىنا قاتىستى ۇناعان ءسوز تىركەستەرىنە سويلەم قۇراۋ.
4-تاپسىراما:ۇجىمدىق جۇمىس
رەبۋس شەشۋ. جاۋابى؛ №1. ەسەلەپ ازايتۋ. №2 تىكتورتبۇرىش. №3. بەسىك
ءىىى. رەفلەكسيالىق –باعالاۋ كەزەڭ
5-تاپسىرما: وي سەرگىتۋ جاتتىعۋى: «تەز تاۋىپ ايت، بوگەلمەي»
ءمۇعالىم ەكى تاڭبالى ساندار ايتادى، سولاردىڭ ىشىندەگى 5 سانى نەنى بىلدىرەتىندىگىن ايتۋ.
85، 5دم 2سم، 95سم، 45، 65 مين،
مىسالى: 85 سانىندا - 5 بىرلىك
6-تاپسىرما. اسسوسياسيا قۇرۋ:
- بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىز قانداي سانمەن بايلانىستى بولدى؟
- 5 سانى تۋرالى نە ءبىلدىڭ؟
...2+3
5 5 قارۋ
باعالاۋ
حاننىڭ «التىن تەڭگەلەرى» سانىنا بايلانىستى باعالاۋ.
تەڭگەلەر سانىن باعالاۋ پاراقشاسىنا تولتىرۋ.
ۇيگە تاپسىرما
1. №6 ەسەپ 62 بەت
2. وقۋلىقتاعى شىعارماشىلىق تاپسىرما
3. «بەس» سانىمەن بايلانىستى تۇراقتى ءسوز سوزدەرىنە 5 سويلەم قۇراۋ.
ساباقتى اياقتاۋ
- بالالار، حانعا ۇلىن تابۋعا كومەكتەسكەندەرىڭ ءۇشىن راقمەت. ءسويتىپ بارلىق سيفرلار تۇگەل جينالىپ، وسىلاردان ءارى قاراي ساندار وربىگەن ەكەن.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.