ساڭىراۋقۇلاقتار ءبولىمى
7 - سىنىپ
ساباق تاقىرىبى: ساڭىراۋقۇلاقتار ءبولىمى (پرەزەنتاسياسىمەن)
ساباق ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ساڭىراۋقۇلاقتار ءبولىمى بويىنشا العان بىلىمدەرىن ءتۇرلى تاپسىرمالار ارقىلى قورىتىندىلاۋ
دامىتۋشىلىق: الدىڭعى ساباقتان العان ءبىلىمدى بايلانىستىرا جانە قورىتىندىلاي ءبىلۋ يكەمدىگىن دامىتۋعا ىقپال جاساۋ جانە ولاردى اجىراتا ءبىلۋ قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ
تاربيەلىلىك: ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ ەرەكشەلىگىن بايقاپ، ولاردى ءتيىمدى قولدانۋعا باۋلۋ
ساباق ءتيپى: پىسىقتاۋ ساباعى
ساباق ءتۇرى: جارىس ساباق
ساباق ادىستەرى: تولىقتىرۋ، سۋرەتتى تاپسىرمالار، ارتىق ءسوزدى تابۋ، تسن
پايدالانعان قۇرالدار: سلايدتار، باعالاۋ پاراعى، ماركەرلەر
ساباق بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ: سىنىپتى تۇگەلدەۋ، ساباق بارىسىن ءتۇسىندىرۋ.
1 تاپسىرما. سويلەمدەردى تولىقتىر.
ءى – قاتار.
1. ساڭىراۋقۇلاقتاردى زەرتتەيتىن عىلىم – ميكولوگيا.
2. قورەكتەنۋىنە قاراي ساڭىراۋقۇلاقتار ءپارازيتتى، ءساپروفيتتى بولىپ تابىلادى.
3. ساڭىراۋقۇلاق سپورالارىن بۋناقدەنەلىلەر تاراتادى.
4. اقۇنتاق ساڭىراۋقۇلاعى مىنا وسىمدىكتەردى قارا جانە كۇزدىك بيداي، ارپا زاقىمدايدى.
ءىى - قاتار.
1. ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ نەگىزگى مۇشەسى – قالپاق، تۇبىرتەك.
2. اعاشتاردى قۇرتاتىن ساڭىراۋقۇلاقتار ءدىڭقۇلاق دەپ اتالادى.
3. ساڭىراۋقۇلاق جىپشەلەرى اعاشتاردىڭ تامىرىمەن سەلبەسىپ، ميكوريزا تۇزەدى.
4. ءبىرجاسۋشالى ساڭىراۋقۇلاقتارعا اشىتقى، زەڭ ساڭىراۋقۇلاكتارى جاتقىزىلادى.
ءىىى - قاتار
1. ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ قورەكتىك قور زاتى – گليكوگەن.
2. زەڭ ساڭىراۋقۇلاقتارىنا پەنيسيلل، اسپەرگيلل جاتقىزىلادى.
3. تومەنگى ساتىداعى ساڭىراۋقۇلاقتارداعى سپورالار جەتىلەتىن قالتا سپورانگيي دەپ اتالادى.
4. مەديسينادا پەنيسيلدىڭ 2 تۇرىنەن پەنيسيللين ءدارىسى الىنادى.
2 تاپسىرما. سۋرەتكە نازار اۋدار. قۇرىلىسىن اتا.
ءى - قاتار
جاۋابى: سۋرەتتە مۋكور ساڭىراۋقۇلاعى. 1 - ءجىپشۋماق؛ 2 - سپورانىڭ ءتۇزىلۋى؛ 3 - جىنىستىق جولمەن كوبەيۋى:
ءىى - قاتار
جاۋابى: ساڭىراۋقۇلاقتىڭ قۇرىلىسى: 1 - قالپاق، 2 - قالپاق استى، 3 - بەلدەۋشە ساقينا، 4 - تۇبىرتەك، 5 - تۇبىرتەك جىپشەسى، 6 - ءجىپشۋماق، 7 - جىپشە. 2 - سۋرەتتە – ميكوريزا.
ءىىى - قاتار
جاۋابى: قىنانىڭ ىشكى قۇرىلىسى: 1 - بالدىر جاسۋشاسى، 2 - ساڭىراۋقۇلاق ءجىپشۋماعى. 2 - سۋرەتتە كيىز قىنا.
3 - تاپسىرما: قاي ساڭىراۋقۇلاق ارتىق جانە نەلىكتەن؟ انىقتا.
1. مايقۇلاق، جەرقۇلاق، شىبىنجۇت، بۇرىسكى، تۇلكىجەم – ول ۋلى ساڭىراۋقۇلاق.
2. قوزىقۇيرىق، تايتۇياق، مايقۇلاق، تۇبىرتەك، اق ساڭىراۋقۇلاق – ول پارازيت ساڭىراۋقۇلاق.
3. بۇرىسكى، تۇبىرتەك، كوڭىلكەش، ءدىڭقۇلاق – كوڭىلكەش - ۋلى، ءدىڭقۇلاق – پارازيت ساڭىراۋقۇلاق.
4 - تاپسىرما. مىنا سىزبانى تولىقتىر (1 - قورەكتەنۋ، 2 - ءپىشىنى، 3 - قولدانۋى بويىنشا)
ءى - قاتار
جاۋابى: وسىمدىكتەرگە ءتان بەلگىلەرى: ءبىر ورىننان قوزعالمايدى، قانشا تىرشىلىك ەتسە سونشا وسە بەرەدى، تارامدالادى، جاسۋشاسىندا قالىڭ قابىقشاسى بولادى، بۇكىل دەنەسىمەن سورىپ قورەكتەنەدى.
جانۋارعا ءتان بەلگىلەرى: حلوروپلاستارى بولمايدى، دايىن قورەك زاتتارىمەن قورەكتەنەدى، جاسۋشا قابىقشاسى ءنارۋىزدى - ءحيتيندى، قور زاتى - گليكوگەن
ءىى - قاتار
جاۋابى: قىنالار پىشىندەرىنە قاراي ءۇش توپقا بولىنەدى.
1 - قابىرشاقتى قىنا. اعاش دىڭىنە تاسقا جابىسىپ وسەدى. سارى، سارى - قىزىل، سۇر، كوگىلدىر، قوڭىر ءتۇستى جۇقا قابىرشاق ءتارىزدى بولادى.
2 - جاپىراق ءتارىزدى. ءپىشىنى جاپىراققا ۇقساس ورماندا اعاش دىڭىنە جابىسىپ وسەدى.
3 - بۇتا ءتارىزدى. قاراعايلى ورماندا توسەمىكتە وسەدى، ءتۇسى اقشىل - جاسىل بولادى.
ءىىى - قاتار
جاۋابى: ساڭىراۋقۇلاقتاردى قولدانۋى بويىنشا ەكىگە بولەدى.
1 - جەۋگە جارامدى. ولارعا: مايقۇلاق، ويىسقۇلاق، تۇلكىجەم، اق، قايىڭ ساڭىراۋقۇلاعى، كۇزگى تۇبىرتەك.
2 - ۋلى: بوزارامقۇلاق، سۇرجانەقىزىل شىبىنجۇت، كوڭىلكەش، جالعان تۇلكىجەم، جالعان تۇبىرتەك.
جاۋابى: قىنا - 1، 3، 5، 7. 10.
ءبىر جاسۋشالى ساڭىراۋقۇلاق - 4، 7، 9، 11، 13.
قالپاقشالى - 2، 6، 8، 12، 14.
باعالاۋ: ءار وقۋشى ءوزىن - ءوزى باعالايدى.
ساباق تاقىرىبى: ساڭىراۋقۇلاقتار ءبولىمى (پرەزەنتاسياسىمەن)
ساباق ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ساڭىراۋقۇلاقتار ءبولىمى بويىنشا العان بىلىمدەرىن ءتۇرلى تاپسىرمالار ارقىلى قورىتىندىلاۋ
دامىتۋشىلىق: الدىڭعى ساباقتان العان ءبىلىمدى بايلانىستىرا جانە قورىتىندىلاي ءبىلۋ يكەمدىگىن دامىتۋعا ىقپال جاساۋ جانە ولاردى اجىراتا ءبىلۋ قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ
تاربيەلىلىك: ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ ەرەكشەلىگىن بايقاپ، ولاردى ءتيىمدى قولدانۋعا باۋلۋ
ساباق ءتيپى: پىسىقتاۋ ساباعى
ساباق ءتۇرى: جارىس ساباق
ساباق ادىستەرى: تولىقتىرۋ، سۋرەتتى تاپسىرمالار، ارتىق ءسوزدى تابۋ، تسن
پايدالانعان قۇرالدار: سلايدتار، باعالاۋ پاراعى، ماركەرلەر
ساباق بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ: سىنىپتى تۇگەلدەۋ، ساباق بارىسىن ءتۇسىندىرۋ.
1 تاپسىرما. سويلەمدەردى تولىقتىر.
ءى – قاتار.
1. ساڭىراۋقۇلاقتاردى زەرتتەيتىن عىلىم – ميكولوگيا.
2. قورەكتەنۋىنە قاراي ساڭىراۋقۇلاقتار ءپارازيتتى، ءساپروفيتتى بولىپ تابىلادى.
3. ساڭىراۋقۇلاق سپورالارىن بۋناقدەنەلىلەر تاراتادى.
4. اقۇنتاق ساڭىراۋقۇلاعى مىنا وسىمدىكتەردى قارا جانە كۇزدىك بيداي، ارپا زاقىمدايدى.
ءىى - قاتار.
1. ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ نەگىزگى مۇشەسى – قالپاق، تۇبىرتەك.
2. اعاشتاردى قۇرتاتىن ساڭىراۋقۇلاقتار ءدىڭقۇلاق دەپ اتالادى.
3. ساڭىراۋقۇلاق جىپشەلەرى اعاشتاردىڭ تامىرىمەن سەلبەسىپ، ميكوريزا تۇزەدى.
4. ءبىرجاسۋشالى ساڭىراۋقۇلاقتارعا اشىتقى، زەڭ ساڭىراۋقۇلاكتارى جاتقىزىلادى.
ءىىى - قاتار
1. ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ قورەكتىك قور زاتى – گليكوگەن.
2. زەڭ ساڭىراۋقۇلاقتارىنا پەنيسيلل، اسپەرگيلل جاتقىزىلادى.
3. تومەنگى ساتىداعى ساڭىراۋقۇلاقتارداعى سپورالار جەتىلەتىن قالتا سپورانگيي دەپ اتالادى.
4. مەديسينادا پەنيسيلدىڭ 2 تۇرىنەن پەنيسيللين ءدارىسى الىنادى.
2 تاپسىرما. سۋرەتكە نازار اۋدار. قۇرىلىسىن اتا.
ءى - قاتار
جاۋابى: سۋرەتتە مۋكور ساڭىراۋقۇلاعى. 1 - ءجىپشۋماق؛ 2 - سپورانىڭ ءتۇزىلۋى؛ 3 - جىنىستىق جولمەن كوبەيۋى:
ءىى - قاتار
جاۋابى: ساڭىراۋقۇلاقتىڭ قۇرىلىسى: 1 - قالپاق، 2 - قالپاق استى، 3 - بەلدەۋشە ساقينا، 4 - تۇبىرتەك، 5 - تۇبىرتەك جىپشەسى، 6 - ءجىپشۋماق، 7 - جىپشە. 2 - سۋرەتتە – ميكوريزا.
ءىىى - قاتار
جاۋابى: قىنانىڭ ىشكى قۇرىلىسى: 1 - بالدىر جاسۋشاسى، 2 - ساڭىراۋقۇلاق ءجىپشۋماعى. 2 - سۋرەتتە كيىز قىنا.
3 - تاپسىرما: قاي ساڭىراۋقۇلاق ارتىق جانە نەلىكتەن؟ انىقتا.
1. مايقۇلاق، جەرقۇلاق، شىبىنجۇت، بۇرىسكى، تۇلكىجەم – ول ۋلى ساڭىراۋقۇلاق.
2. قوزىقۇيرىق، تايتۇياق، مايقۇلاق، تۇبىرتەك، اق ساڭىراۋقۇلاق – ول پارازيت ساڭىراۋقۇلاق.
3. بۇرىسكى، تۇبىرتەك، كوڭىلكەش، ءدىڭقۇلاق – كوڭىلكەش - ۋلى، ءدىڭقۇلاق – پارازيت ساڭىراۋقۇلاق.
4 - تاپسىرما. مىنا سىزبانى تولىقتىر (1 - قورەكتەنۋ، 2 - ءپىشىنى، 3 - قولدانۋى بويىنشا)
ءى - قاتار
جاۋابى: وسىمدىكتەرگە ءتان بەلگىلەرى: ءبىر ورىننان قوزعالمايدى، قانشا تىرشىلىك ەتسە سونشا وسە بەرەدى، تارامدالادى، جاسۋشاسىندا قالىڭ قابىقشاسى بولادى، بۇكىل دەنەسىمەن سورىپ قورەكتەنەدى.
جانۋارعا ءتان بەلگىلەرى: حلوروپلاستارى بولمايدى، دايىن قورەك زاتتارىمەن قورەكتەنەدى، جاسۋشا قابىقشاسى ءنارۋىزدى - ءحيتيندى، قور زاتى - گليكوگەن
ءىى - قاتار
جاۋابى: قىنالار پىشىندەرىنە قاراي ءۇش توپقا بولىنەدى.
1 - قابىرشاقتى قىنا. اعاش دىڭىنە تاسقا جابىسىپ وسەدى. سارى، سارى - قىزىل، سۇر، كوگىلدىر، قوڭىر ءتۇستى جۇقا قابىرشاق ءتارىزدى بولادى.
2 - جاپىراق ءتارىزدى. ءپىشىنى جاپىراققا ۇقساس ورماندا اعاش دىڭىنە جابىسىپ وسەدى.
3 - بۇتا ءتارىزدى. قاراعايلى ورماندا توسەمىكتە وسەدى، ءتۇسى اقشىل - جاسىل بولادى.
ءىىى - قاتار
جاۋابى: ساڭىراۋقۇلاقتاردى قولدانۋى بويىنشا ەكىگە بولەدى.
1 - جەۋگە جارامدى. ولارعا: مايقۇلاق، ويىسقۇلاق، تۇلكىجەم، اق، قايىڭ ساڭىراۋقۇلاعى، كۇزگى تۇبىرتەك.
2 - ۋلى: بوزارامقۇلاق، سۇرجانەقىزىل شىبىنجۇت، كوڭىلكەش، جالعان تۇلكىجەم، جالعان تۇبىرتەك.
جاۋابى: قىنا - 1، 3، 5، 7. 10.
ءبىر جاسۋشالى ساڭىراۋقۇلاق - 4، 7، 9، 11، 13.
قالپاقشالى - 2، 6، 8، 12، 14.
باعالاۋ: ءار وقۋشى ءوزىن - ءوزى باعالايدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
8 - 9 سىنىپتار اراسىندا «جۇزدەن جۇيرىك»اتتى ينتەللەكتۋالدىق سايىس
-
ساباق تاقىرىبى: تابيعي سۇرىپتالۋ - ەۆوليۋسيانىڭ قوزعاۋشى جانە باعىتتاۋشى كۇشى.
