ساڭىراۋقۇلاقتار
ءبىلىم الاسى: تانىم
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەت ءتۇرى: قۇراستىرۋ
تاقىرىبى: ساڭىراۋقۇلاقتار
ماقساتى: ساڭىراۋقۇلاق جايلى بىلىمدەرىن بەكىتۋ، ساڭىراۋقۇلاقتى تابيعي ماتەريالداردان جاساي بىلۋگە جانە ونى جاساۋدا پىشىندەردى دۇرىس قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ، تابيعي ماتەريالدارمەن ۇقىپتى جۇمىس جاساي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: جاسىل ءتۇستى قاعاز، اق ءتۇستى ەرمەكساز، گرەك جاڭعاعى.
سوزدىك جۇمىس: گرەك جاڭعاعى، كوك شالعان.
موتيۆاسيالىق - قوزعاۋشىلىق
شاتتىق شەڭبەرىن ۇيىمداستىرۋ.
ارايلاپ تاڭ اتتى،
التىن شاپاق تاراتتى،
جارقىرايدى اۋىلىمىز،
جارقىرايدى دالامىز
قايىرلى تاڭ اپايلار!
قايىرلى تاڭ بالالار!
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- جىلدىڭ نەشە مەزگىلى بار؟
- كۇز مەزگىلىندە نەشە اي بار؟ اتاپ كورەيىكشى.
- كۇز مەزگىلى ەكەنىڭ قايدان بىلەمىز؟
- اۋا - رايى قانداي بولادى؟
بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
تاڭداندىرۋ ءساتى:
- بالالار، بىرەۋ ەسىكتى قاعاتىن سياقتى، كىم بولدى ەكەن!
ورتاعا ساڭىراۋقۇلاق كىرەدى.
- بالالار، ساڭىراۋقۇلاق بىزگە ورماننان كەلگەن ول اداسىپ قالعان، سول سەبەپتى ول بىزدەردەن كومەك سۇرايدى.
ول سەندەردىڭ ەڭبەكقور ەكەندەرىڭدى بۇرىننان بىلەدى ەكەن. ساڭىراۋقۇلاققا قالعان ساڭىراۋقۇلاقتاردى تابۋعا كومەكتەسەمىز بە!
- ساڭىراۋقۇلاق، بىزگە قۇر ءوزى كەلگەن جوق
ول وزىمەن بىرگە بىرنەشە تاپسىرما الا كەلگەن ەكەن سونى ورىنداۋعا دايىنبىز با؟
ۇيىمداستىرۋشىلىق - ىزدەنىستىك
1 - تاپسىرما:
«جۇمباقتاردى شەش»
ءوز قالپاعىن جاسىنان
تاستامايدى باسىنان.
ول نە؟ (ساڭىراۋقۇلاق)
ءداۋ قارا قۇس كورىنەدى،
كوزىنىڭ جاسى توگىلەدى
(بۇلت)
ۇستىندە ورمانى، سۋى بار
سەنى دە، مەنى دە،
كوتەرگەن الىپتى تاۋىپ ال؟!
(جەر)
ساڭىراۋقۇلاقتىڭ تۇرلەرى جايىندا، تاعامعا پايدالاناتىن تۇرلەرىن بولاتىنىن ايتىپ، سۋرەتتەرىن كورسەتەمىن (سلايد ارقىلى بالالار كورەدى).
2 - تاپسىرما:
ديداكتيكالىق ويىن:
«ساڭىراۋقۇلاقتاردى سەبەتكە جينا»
شارتى: بالالار تابيعاتقا ساياحاتتاي وتىرىپ ساڭىراۋقۇلاقتاردى تەرىپ سەبەتكە جينايدى.- بالالار، ورمانداعى ساڭىراۋقۇلاقتاردى ءبىز بۇگىن تابيعي ماتەريالداردان جاساپ ۇيرەنەمىز، جاساۋ جولدارىن مەن سەندەرگە تۇسىندىرەمىن.
الدىمەن بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ بوي سەرگىتۋ جاتتىعۋىن ورىندايىق:
كۇزىم - اۋ، كۇزىم - اۋ،
مىنەزىڭ بۇزىق - اۋ
جاڭبىرىڭ سىركىرەپ
كەلگەنىڭ قىزىق - اۋ. (2 - 3 رەت ورىندايدى)
ول ءۇشىن الدىمەن ۇلگىگە قاراپ الىڭدار، ساڭىراۋقۇلاقتىڭ قالپاعى گرەك جاڭعاعىنان، ساباعى اق ءتۇستى ەرمەكسازدان جاسالعان. الدىمەن ەرمەكسازدى الاقانىمىزدىڭ اراسىنا سالىپ تەگىستەپ، ەسىپ الامىز، سوپاقشا پىشىنگە كەلتىرەمىز. ودان كەيىن گرەك جاڭعاعىنىڭ جارتى بولىگىن ونىڭ جوعارعى جاعىنا كيگىزەمىز، سوندا ساڭىراۋقۇلاق دايىن بولادى. ەندى ونى جاسىل ءتۇستى قاعازعا ورنالاستىرامىز.
بالالارعا كومەكتەسەمىن، جۇمىستى سوڭىنا دەيىن اياقتاپ شىعۋىنا باعىت بەرىلەدى.
ساڭىراۋقۇلاقتار جۇكتەۋ
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەت ءتۇرى: قۇراستىرۋ
تاقىرىبى: ساڭىراۋقۇلاقتار
ماقساتى: ساڭىراۋقۇلاق جايلى بىلىمدەرىن بەكىتۋ، ساڭىراۋقۇلاقتى تابيعي ماتەريالداردان جاساي بىلۋگە جانە ونى جاساۋدا پىشىندەردى دۇرىس قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ، تابيعي ماتەريالدارمەن ۇقىپتى جۇمىس جاساي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: جاسىل ءتۇستى قاعاز، اق ءتۇستى ەرمەكساز، گرەك جاڭعاعى.
سوزدىك جۇمىس: گرەك جاڭعاعى، كوك شالعان.
موتيۆاسيالىق - قوزعاۋشىلىق
شاتتىق شەڭبەرىن ۇيىمداستىرۋ.
ارايلاپ تاڭ اتتى،
التىن شاپاق تاراتتى،
جارقىرايدى اۋىلىمىز،
جارقىرايدى دالامىز
قايىرلى تاڭ اپايلار!
قايىرلى تاڭ بالالار!
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- جىلدىڭ نەشە مەزگىلى بار؟
- كۇز مەزگىلىندە نەشە اي بار؟ اتاپ كورەيىكشى.
- كۇز مەزگىلى ەكەنىڭ قايدان بىلەمىز؟
- اۋا - رايى قانداي بولادى؟
بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
تاڭداندىرۋ ءساتى:
- بالالار، بىرەۋ ەسىكتى قاعاتىن سياقتى، كىم بولدى ەكەن!
ورتاعا ساڭىراۋقۇلاق كىرەدى.
- بالالار، ساڭىراۋقۇلاق بىزگە ورماننان كەلگەن ول اداسىپ قالعان، سول سەبەپتى ول بىزدەردەن كومەك سۇرايدى.
ول سەندەردىڭ ەڭبەكقور ەكەندەرىڭدى بۇرىننان بىلەدى ەكەن. ساڭىراۋقۇلاققا قالعان ساڭىراۋقۇلاقتاردى تابۋعا كومەكتەسەمىز بە!
- ساڭىراۋقۇلاق، بىزگە قۇر ءوزى كەلگەن جوق
ول وزىمەن بىرگە بىرنەشە تاپسىرما الا كەلگەن ەكەن سونى ورىنداۋعا دايىنبىز با؟
ۇيىمداستىرۋشىلىق - ىزدەنىستىك
1 - تاپسىرما:
«جۇمباقتاردى شەش»
ءوز قالپاعىن جاسىنان
تاستامايدى باسىنان.
ول نە؟ (ساڭىراۋقۇلاق)
ءداۋ قارا قۇس كورىنەدى،
كوزىنىڭ جاسى توگىلەدى
(بۇلت)
ۇستىندە ورمانى، سۋى بار
سەنى دە، مەنى دە،
كوتەرگەن الىپتى تاۋىپ ال؟!
(جەر)
ساڭىراۋقۇلاقتىڭ تۇرلەرى جايىندا، تاعامعا پايدالاناتىن تۇرلەرىن بولاتىنىن ايتىپ، سۋرەتتەرىن كورسەتەمىن (سلايد ارقىلى بالالار كورەدى).
2 - تاپسىرما:
ديداكتيكالىق ويىن:
«ساڭىراۋقۇلاقتاردى سەبەتكە جينا»
شارتى: بالالار تابيعاتقا ساياحاتتاي وتىرىپ ساڭىراۋقۇلاقتاردى تەرىپ سەبەتكە جينايدى.- بالالار، ورمانداعى ساڭىراۋقۇلاقتاردى ءبىز بۇگىن تابيعي ماتەريالداردان جاساپ ۇيرەنەمىز، جاساۋ جولدارىن مەن سەندەرگە تۇسىندىرەمىن.
الدىمەن بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ بوي سەرگىتۋ جاتتىعۋىن ورىندايىق:
كۇزىم - اۋ، كۇزىم - اۋ،
مىنەزىڭ بۇزىق - اۋ
جاڭبىرىڭ سىركىرەپ
كەلگەنىڭ قىزىق - اۋ. (2 - 3 رەت ورىندايدى)
ول ءۇشىن الدىمەن ۇلگىگە قاراپ الىڭدار، ساڭىراۋقۇلاقتىڭ قالپاعى گرەك جاڭعاعىنان، ساباعى اق ءتۇستى ەرمەكسازدان جاسالعان. الدىمەن ەرمەكسازدى الاقانىمىزدىڭ اراسىنا سالىپ تەگىستەپ، ەسىپ الامىز، سوپاقشا پىشىنگە كەلتىرەمىز. ودان كەيىن گرەك جاڭعاعىنىڭ جارتى بولىگىن ونىڭ جوعارعى جاعىنا كيگىزەمىز، سوندا ساڭىراۋقۇلاق دايىن بولادى. ەندى ونى جاسىل ءتۇستى قاعازعا ورنالاستىرامىز.
بالالارعا كومەكتەسەمىن، جۇمىستى سوڭىنا دەيىن اياقتاپ شىعۋىنا باعىت بەرىلەدى.
ساڭىراۋقۇلاقتار جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ەرتەڭگىلىك وتان قورعاۋشىلار كۇنىنە
