InfoHub Logo

كارتوچكا - سۇراقنامالار
تاقىرىبى: سەپتىك جالعاۋلارى
ماقساتى: تاقىرىپتى وتكەن سوڭ ماتەريالدى قانشالىقتى مەڭگەرگەندىگىن تەكسەرۋ ءۇشىن قولدانۋعا بولادى. ەكىنشىدەن، دەڭگەيلىك تاپسىرما رەتىندە جەكە وقۋشىمەن جۇمىس رەتىندە قولدانۋعا ىڭعايلى.

ىلىك سەپتىك
1. بەرىلگەن سوزدەرگە دۇرىس جالعاۋىن قوسىپ جاز.
بولمە، كەرۋەت، شاش، داپتەر، قالام، اۋىل
(- نىڭ، - ءنىڭ، - دىڭ، - ءدىڭ، - تىڭ، - ءتىڭ)

2. كىمنىڭ؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى بەلگىلە.
مىناۋ گۇلناردىڭ كىتابى. ءبىز ارسەننىڭ جولداسىنا بارامىز. مەن ابايدىڭ ولەڭىن وقىدىم. ۆيكتوردىڭ اناسى قالاعا كەتتى. بيبىگۇلدىڭ اكەسى قايدا؟ ساباقتىڭ اياعى قىزىق بولدى. ەسىكتىڭ تۇتقاسى سىنىپ قالدى. وقۋلىقتىڭ بەتى تىستالعان. كۇننىڭ كوزى ءتۇسىپ تۇر. مەكتەپتىڭ جانىندا گۇلدەر ءوسىپ تۇر. سومكەنىڭ ءىشى تولعان كىتاپ.

3. بەرىلگەن سويلەمدەردى اۋدارىپ، ىلىك سەپتىگىندەگى سوزدەردى تەرىپ جاز.
ەتو شكولا جانار. درۋگ دانيارا ۋچيتسيا ۆ 6 - وم كلاسسە. تەتراد ۋچەنيكا لەجيت نا ستولە. سۆەت كوۆرا سۆەتلىي. مياچ كاريما بولشوي. كومناتا اليي چيستايا. دوچ سەسترى سپيت نا ديۆانە. شكولنايا بيبليوتەكا وتكرىتا. ەتو كنيگا ازاماتا. وكنا كابينەتا بولشيە. سۆەت دوسكي چەرنىە.

بارىس سەپتىك
1. بەرىلگەن سوزدەرگە بارىس سەپتىگىنىڭ جالعاۋىن قوسىپ جاز.
جۋرنال، دالا، سەن، سۋ، كىتاپ، دۇكەن، قالا، مەكتەپ، انا، اۋىل، ۇستەل

2. مىنا سوزدەردى قازاق تىلىنە اۋدارىپ، قاي سەپتىكتە تۇرعانىن انىقتا.
ۆ ومسك، ۆ اۋل، ۆ گورود، ك ديەۆۋشكە، زا مەلوم، ك توۆاريششۋ، ك وزەرۋ، زا ۋچەبنيكوم، زا ستۋلوم، ك ايجان، زا ۆودوي.
3. جاقشاداعى سوزدەردى بارىس سەپتىگىنە قويىپ جاز.
(ك تەبە) اسەت كەلىپ تۇر. ول (ۆزيات ۋچەبنيك) كەلىپ تۇر. ءبىز (ك ۆام) بارا جاتىرمىز. (يم) سۋرەت كورسەت. سامات (دوموي) جات جازدى. (نا بازار) بار. (ۆ كينو) بارما، (نا سوبرانيە) بار.

تابىس سەپتىك
1. بەرىلگەن سوزدەرگە بارىس سەپتىگىنىڭ جالعاۋىن قوسىپ جاز.
بالا، دارىگەر، بازار، دۇكەن، بيلەت، جول، تاماق، كىتاپ، سۋرەت، كوشە
2. كىمدى؟ نەنى؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى انىقتا.
ول كىتاپتى وقىدى. سامال داپتەردى كوشىردى. ول ساباقتى جاقسى وقيدى. مەن اساندى كوردىم. ەدەندى جۋدىم. سەن دوسىڭدى سىيلا. اكەم حاتتى وقىدى. ەكىنى ەكىگە قوس. ول تاپسىرمانى ورىندادى. ءمۇعالىمدى تىڭداۋ كەرەك. مەن قالادا كوپ ۇيلەردى كوردىم. اڭشى اڭ ۇستادى. مەن سەنى تانىدىم.
3. بەرىلگەن سويلەمدەردى اۋدارىپ، تابىس سەپتىگىندەگى سوزدەردى تەرىپ جاز.
يا ۆيدەل ەتوت فيلم. يا ۆىۋچيل ۋروكي. وحوتنيك پويمال زايسا. ساۋلە سۆاريلا سۋپ. يا نە برالا تۆوە پيسمو. مى جدالي پوەزد. بۋماگۋ پولوجيلا نا ستول. يا وتكرىلا دۆەر.

جاتىس سەپتىك
1 بەرىلگەن سوزدەرگە جاتىس سەپتىگىنىڭ جالعاۋىن قوسىپ جاز.
داپتەر، قاعاز، اسان، قىز، ۇستەل، اجە، سارسەنبى، اكە، ءۇي، كورشى، تارەلكە، انا، ەگىز، كلۋب، كەرۋەت، ەدەن، سورە.
2. بەرىلگەن سويلەمدەردى اۋدارىپ، تابىس سەپتىگىندەگى سوزدەردى تەرىپ جاز.
ۋچەبنيك ۋ اسانا. تەترادي ۋ مەنيا. شكولا ۆ سەنترە. بابۋشكا ۆ گورودە. ون ۆ استانە. سۆەتى نا ستولە. نا ۋليسە تەمنو. ۆ وچەرەدي منوگو ليۋدەي. ۋ اسانا نەت تەترادي. زيموي پوەدەم ۆ گورود.
3. كىمدە؟ نەدە؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى انىقتا.
وقىتۋشى ورىندىقتا وتىر. قارلىعاش ءبىرىنشى قاتاردا وتىر. سىنىپتا وقۋشىلار بار. مۇعالىمدە كوپ جۇمىس بار. داپتەردە ءۇي جۇمىسى جوق. جەكسەنبىدە سەرۋەنگە بارامىز. جازدا دەمالامىز. سارادا بور جوق. اكەمدە اقشا جوق. ۇستەلدە تۇك جوق.

شىعىس سەپتىك
1. مىنا سوزدەردى قازاق تىلىنە اۋدارىپ، قاي سەپتىكتە تۇرعانىن انىقتا.
وت ۆراچا، يز بۋماگي، يز ماسلا، وت اليي، يز الماتى، يز وۆوششەي، يز ساحارا، يز مياسا، وت درۋگا.
2. بەرىلگەن سويلەمدەردى اۋدارىپ، تابىس سەپتىگىندەگى سوزدەردى تەرىپ جاز.
دەتي يدۋت يز شكولى. دوم دەلايۋت يز دەريەۆا. يا ەدۋ وت درۋگا. سپروسي ۋ ۋچيتەليا. ون نەسەت ۋچەبنيكي يز بيبليوتەكي. ون ۆىشەل يز دومۋ. ۆوزمي سۆەتى ۋ ماراتا. كولسو سدەلان يز سەرەبرا. وني ۆوزۆراششايۋتسيا س گوستەي.
3. كىمنەن؟ نەدەن؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى انىقتا.
مەن مەكتەپتەن كەلە جاتىرمىن. ول باستىقتان شىقتى. كويلەكتى ماتادان تىگەدى. ول قالادان كەلدى. اسان دۇكەننەن شىقتى. مەن تەاتردان شىقتىم. انام بازاردان كەلدى. اعاشتان اسپاپتار جاسايدى. ەتتەن كوتلەت جاسايدى.

كومەكتەس سەپتىك
1. بەرىلگەن سوزدەرگە كومەكتەس سەپتىگىنىڭ جالعاۋىن قوسىپ جاز.
جۇمىس، ورامال، كىسى، سابىن، جول، ءسىز، اۆتوبۋس، ءمۇعالىم، كەسپە، دوس.
2. مىنا سوزدەردى قازاق تىلىنە اۋدارىپ، قاي سەپتىكتە تۇرعانىن انىقتا.
ۆمەستە س ۋچيتەلەم، س درۋگوم، س گوستيامي، س براتوم، سو منوي، س كاريموم، س ۋچيتەلەم، س وتسوم، س درۋزيامي، س ديەۆۋشكوي، س براتوم.
3. كىممەن؟ نەمەن؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى انىقتا.
مەن دوسىممەن جولىقتىم. اعاشتى بالتامەن جارادى. بوتقانى قاسىقپەن جەيدى. ناندى پىشاقپەن كەسەدى. جەردى تراكتورمەن جىرتادى. ءبىز قايىقپەن جۇزەمىز. مەن اتپەن كەلدىم. شەگەنى بالتامەن قاعادى. مەن پويىزبەن كەلدىم. ول مۇعالىممەن سويلەستى.

سەپتىك جالعاۋ جالعانعان سوزدەردى تاۋىپ، ءسوز قۇرامىنا قاراي تالداڭدار.
ءبىز جازدا استاناعا سامولەتپەن ساياحات جاسادىق. بىرىنشىگە اسان دۇنگەن كەسپەسىن الدى. مەن دۇكەننەن نان، ءسۇر ساتىپ الدىم. انام اۋىلدان قالاعا كەلدى. ساكەننىڭ اكەسى زاۆودتا ىستەيدى. اباي كوشەسىندە ا. س. پۋشكين كىتاپحاناسى بار. كەشە ءبىز دالادا كوپ جۇردىك. ول دوسىنا حات جازدى. مەن سۇتپەن شاي ءىشتىم. جانار شەشەسىمەن تۇرادى. ءسىڭلىم تەلەفونمەن ۇزاق سويلەستى. جانات جانتاسقا اڭگىمە ايتتى. مەن جەكسەنبىدە كوكشەتاۋعا بارامىن.

تەستىك تاپسىرما (ءى دەڭگەي)
1. ىلىك سەپتىگىنىڭ سۇراقتارىن كورسەت.
ا) كىمنىڭ؟ نەنىڭ؟ ۆ) كىمگە؟ نەگە؟ س) كىمدى؟ نەنى؟ د) كىم؟ نە؟
2. ىلىك سەپتىگىنىڭ جالعاۋلارىن بەلگىلە.
ا) - عا، گە ۆ) - نى، ءنى س) - دى، ءدى د) نىڭ، ءنىڭ، دىڭ، ءدىڭ
3. بارىس سەپتىگىنىڭ سۇراقتارى
ا) كىم؟ نە؟ ۆ) كىمدى؟ نەنى؟ س) كىمگە؟ نەگە؟ د) كىمدە؟ نەدە؟
4. بارىس سەپتىگىندەگى ءسوزدى بەلگىلە
ا) قالادا، دالادا ۆ) قالاعا، دالاعا س) قالانى، دالانى د) قالا، دالا
5. تابىس سەپتىگىنىڭ جالعاۋىن بەلگىلە
ا) - نى، تى، ءتى ۆ) - مەن، بەن، پەن س) - عا، قا، كە د) - نان، نەن، تان
6. تابىس سەپتىگىنىڭ سۇراقتارى
ا) كىممەن؟ نەمەن؟ ۆ) كىمدى؟ نەنى؟ س) كىمنەن؟ نەدەن؟ د) كىمدە؟ نەدە؟
7. جاتىس سەپتىگىنىڭ جالعاۋلارىن بەلگىلە
ا) - عا، گە ۆ) - نان، دان س) - دا، تا، تە د) - مەن، بەن، پەن
8. جاتىس سەپتىگىندە تۇرعان سوزدەردى بەلگىلە
ا) ۇستەلدە، جەردە ۆ) قالاعا، اعاما س) ەر، ادام د) مەنەن، سەندە
9. شىعىس سەپتىگىنىڭ سۇراقتارى
ا) كىمدە؟ نەدە؟ ۆ) كىممەن؟ نەمەن؟ س) كىمنەن؟ نەدەن؟ د) كىمدى؟ نەنى؟
10. كومەكتەس سەپتىگىنىڭ جالعاۋلارى
ا) - مەن، بەن، پەن ۆ) - عا، گە، قا، كە س) - نەن، نان، دان، تان د) - نىڭ، ءنىڭ، دىڭ، ءدىڭ

تەستىك تاپسىرما (ءىى دەڭگەي)
1. قازاق تىلىندە نەشە سەپتىك بار؟
ا) 5 ۆ) 7 س) 6 د) 4
2. كىمدى؟ نەنى؟ قاي سەپتىكتىڭ سۇراعى؟
ا) اتاۋ سەپتىك ۆ) ىلىك سەپتىك س) بارىس سەپتىك د) تابىس سەپتىك
3. بالالارىما - ءسوزى قاي سەپتىكتە تۇر؟
ا) تابىس سەپتىك ۆ) بارىس سەپتىك س) جاتىس سەپتىك د) شىعىس سەپتىك
4. جاتىس سەپتىكتىڭ جالعاۋلارى
ا) - نى، ءنى ۆ) - عا، گە س) - دى، ءدى د) - دا، دە
5. بارىس سەپتىكتە تۇرعان ءسوزدى بەلگىلە
ا) بالالارمەن ۆ) بالالارىنا س) بالالارىن د) بالالاردىڭ
6. مەكتەپتەن - ءسوزى قاي سەپتىكتە تۇر؟
ا) جاتىس سەپتىك ۆ) شىعىس سەپتىك س) كومەكتەس سەپتىك د) تابىس سەپتىك
7. ۇستەل.... دۇرىس جالعاۋىن قوي.
ا) - تىڭ ۆ) - ءنىڭ س) - ءتىڭ د) - ءدىڭ
8. اسان دۇكەن..... بارادى. ءتيىستى سەپتىك جالعاۋىن قوي.
ا) - دا ۆ)- گە س) - ندا د) - عا
9. قاي سەپتىكتىڭ جالعاۋلارى جوق؟
ا) اتاۋ سەپتىك ۆ) ىلىك سەپتىك س) بارىس سەپتىك د) جاتىس سەپتىك
10. « ن» قاي سەپتىكتىڭ جالعاۋى؟
ا) اتاۋ سەپتىك ۆ) بارىس سەپتىك س) تابىس سەپتىك د) جاتىس سەپتىك

تەستىك تاپسىرما (ءىىى دەڭگەي)
1. قاي سەپتىكتىڭ جالعاۋى بۋىن ۇندەستىگىنە باعىنبايدى؟
ا) اتاۋ سەپتىك ۆ) ىلىك سەپتىك س) جاتىس سەپتىك د) كومەكتەس سەپتىك
2. تاۋەلدى سەپتەلگەن ءسوزدى كورسەت
ا) اكەدە ۆ) اكەنى س) اكەمە د) اكەدەن
3. « جاقسى... ۇيرەن، جامان... جيرەن» ءتيىستى جالعاۋىن بەلگىلە
ا) - تان، مەن *ۆ) - دان،- نان س) - نىڭ، مەن د) - دان، دى
4. باعىتتى بىلدىرەتىن سەپتىك
ا) تابىس سەپتىك *ۆ) بارىس سەپتىك س) جاتىس سەپتىك د) اتاۋ سەپتىك
5. تابىس سەپتىگىندەگى ءسوزدى تاپ
ا) كەلدى ۆ) بالالى *س) داپتەردى د) كەتتى
6. سەپتىك جالعاۋى جالعانعان زات ەسىمدى بەلگىلە.
ا) جاقسىنى ۆ) جازعانداردى س) كەلۋدى *د) بالانى
7. تاۋەلدىك جالعاۋىنان سوڭ جالعانىپ تۇرعان تابىس سەپتىگىندەگى ءسوزدى تاپ
ا) المانى ۆ) المانىڭ س) المامەن *د) المامدى
8. بۋىن ۇندەستىگىنە باعىنبايتىن قوسىمشانى بەلگىلە
ا) - عا، گە، قا، كە ۆ) - نىڭ، ءنىڭ، تىڭ، ءتىڭ س) - نى، ءنى، دى، ءتى *د) - مەن، بەن، پەن
9. كومەكتەس سەپتىگىندە تۇرعان ءسوزدى كورسەت
ا) اۋلعا بارۋ ۆ) انانى تىڭداۋ س) ەسىكتىڭ تۇتقاسى *د) مۇعالىممەن سويلەسۋ
10. - عا، گە، قا، كە، ا، ە – قاي سەپتىكتىڭ جالعاۋلارى؟
*ا) بارىس سەپتىك ۆ) تابىس سەپتىك س) جاتىس سەپتىك د) شىعىس سەپتىك