شىڭعىس ايتماتوۆ «نايمان انا»، «عاسىردان دا ۇزاق ءتۇن» رومانىنان ءۇزىندى
بقو، ورال قالاسى،
№1 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبى
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
اليپوۆا گۇلناز ءتۇراقباي قىزى
ماقسات - مىندەتى: اڭگىمە مازمۇنىن، جازۋشى ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن تەرەڭىرەك تانىستىرۋ ارقىلى ەل تاريحىن، ادەبيەتىن بىلۋگە، ونى قۇرمەتتەۋگە ۇيرەتۋ، توپتىق جۇمىس ارقىلى بىرلىك، ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسىن قالىپتاستىرۋ، جۋان - جىڭىشكە سۇراقتار قويعىزۋ ارقىلى وي - تالداۋ جاساۋعا، كريتەريالدىق باعالاۋ ارقىلى وزىندىك سىن - كوزقاراسىنىڭ، الەۋمەتتىك بەلسەندىلىگىنىڭ، وزىنە جانە وزگەلەردىڭ ىسىنە تالداۋ جاساپ، باعا بەرۋ داعدىلارىنىڭ دامۋىنا جول اشۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن تولىق مەڭگەرەدى، تاقىرىبىن اشادى، تاريحي ماعلۇماتتار الادى. سىنىپتا ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسى قالىپتاسادى، بىرلەسە جۇمىستانۋدى ۇيرەنەدى.
وزىندىك سىني كوزقاراس قالىپتاسادى، ءوزىن كريتەرييلەر بويىنشا باعالاۋدى ۇيرەنەدى.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ساباق كەزەڭدەرى:
ءى كەزەڭ
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: رۋداكي ولەڭدەرىن جاتقا ايتادى
باعالاۋ كريتەرييلەرى:
«5» - رۋداكي تۋرالى پرەزەنتاسيا، ولەڭدى جاتتاۋ، تاقىرىبىن اشا ءبىلۋ، «نايمان انا» اڭگىمەسىن وقىپ كەلۋ
«4» - ولەڭدى جاتتاۋ، تاقىرىبىن اشۋ، «نايمان انا» اڭگىمەسىن وقىپ كەلۋ
«3» - ولەڭدى جاتتاۋ /ياعني تاپسىرمالاردىڭ 1 عانا ورىندالسا/
ترەنينگ ارقىلى توپقا ءبولۋ
ءارقاشاندا تازا بولسىن (1)
ار - وجدانىڭ، جۇرەگىڭ (2)
وزگەلەر دە ساعان ادال (3)
ءادىل بولار بىلەمىن (4)
ولەڭ جولدارى جازىلعان قاعازدار بويىنشا 4 توپقا بولىنەدى.
كلاستەر قۇرعىزۋ.
ەڭ جاقىن ادام – جاناشىر، اسىل ادام، جۇرەگى جۇمساق، اقىلشىڭ
وقۋشىلار كلاستەردە بەرىلگەن سوزدەر كىمگە قاتىستى ەكەنىن تابادى. وقۋشىلاردىڭ شاپشاڭدىعى، بەلسەندىلىگى ەسكەرىلەدى.
ءىى كەزەڭ
ماعىنانى تانۋ
تاپسىرما - 1
- ەندەشە، ءبىزدىڭ بۇگىنگى تاقىرىبىمىز دا انا اتىمەن بايلانىستى. ش. ايتماتوۆ «نايمان انا»اڭگىمەسى. اڭگىمەنى ۇيدەن وقىپ، تانىسىپ كەلۋ تاپسىرىلعان بولاتىن، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ماقساتى – اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن ءتۇسىنۋ، تاقىرىبىن اشۋ، ىنتىماقتاستىقتا بەلسەندى جۇمىستانۋ.
• 4 توپقا 4 ءتۇرلى ءماتىن بەرىلەدى.
ءى توپ – ش. ايتماتوۆ ءومىرى تۋرالى مالىمەت
ءىى توپ – ش. ايتماتوۆ شىعارمالارى
ءىىى توپ –«نايمان انا» اڭگىمەسى، تاقىرىبى، يدەياسى
ءىۇ توپ – جۋان - جۋاندار، ماڭگۇرتتەر
4 توپ بەرىلگەن ءماتىندى الدىمەن جەكە وقىپ /1مين/، توپتا تالقىلاپ /2مين/، پوستەر جاسايدى، وزگە توپتار الدىندا قورعايدى. ءار وقۋشىنىڭ توپتىق تالقىلاۋعا قاتىسۋ بەلسەندىلىگى، ءوز ويلارىن تۇجىرىمداپ، قورعاي ءبىلۋى ەسكەرىلەدى.
ش. ايتماتوۆ «عاسىردان دا ۇزاق كۇن» رومانى بويىنشا قويىلىمنان ءۇزىندى كورسەتۋ
بەينەروليك «عاسىردان دا ۇزاق كۇن» سپەكتاكلىنەن ءۇزىندى.
view=uvm2mskg/
تاپسىرما - 2
سۇراق - جاۋاپ ءادىسى.
ءار توپ ءبىر - بىرىنە قورعاعان تاقىرىپتار بويىنشا ءبىر «جۋان»، ءبىر «جىڭىشكە» سۇراق دايىنداپ قويادى. قويىلعان سۇراقتاردىڭ بلۋم ولشەمدەرىنىڭ قاي دەڭگەيىنە جاتاتىندىعىن انىقتاۋ.
- ش. ايتماتوۆتىڭ شىعارمالارىن اتا، نەشە تىلگە اۋدارىلعان؟ /ءتۇسىنۋ/
- جولاماننىڭ تاعدىرى ارقىلى جازۋشى نە ايتقىسى كەلدى؟ /تالداۋ/
- انا - بەيىتتى حالىق نەلىكتەن سونشاما قاسيەت تۇتادى؟ /باعالاۋ/
- انا باسىنداعى اق جاۋلىق نەگە قۇسقا اينالدى؟ /باعالاۋ/
وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسۋ بەلسەندىلىگى، سۇراقتاردى قويا ءبىلۋ دەڭگەيى ەسكەرىلەدى.
تاپسىرما - 4
اڭگىمە مازمۇنى بويىنشا جوسپار قۇرعىزۋ
وقۋشىلار الدىمەن جەكە /1مين/، جۇپتا /1مين/، توپتا /1مين/. ورتاق شەشىمگە كەلىپ، ءار توپ وزدەرى جازعان جوسپارلارىن قورعايدى، 4 توپ تىڭدالىپ بولعان سوڭ ورتاق ءبىر جوسپار قۇرىلادى. /ينتەراكتيۆتىك تاقتادا/ ءار وقۋشىنىڭ توپتىق تالقىلاۋعا قاتىسۋ بەلسەندىلىگى، ءوز ويلارىن ناقتى جەتكىزىپ، بولىمدەردى ساۋاتتى بولە ءبىلۋى باعالانادى.
ءىىى كەزەڭ
ەلەكتروندىق وقۋلىقتان بەينەروليك كورسەتۋ. ماقساتى: ۇيگە بەرىلەتىن ەسسەنى جازۋدا وقۋشىلارعا وي تۇرتكى بولۋ. بەينەروليكتەن كورگەن تاقىرىپقا بايلانىستى ۇيدەن ەسسە جازۋعا دايىندالادى.
باعالاۋ
بەلگىلەنگەن كريتەرييلەر بويىنشا وقۋشىلارعا ءوز - وزدەرىن باعالاتۋ، تۇسىنىك بەرە وتىرىپ ءمۇعالىمنىڭ باعالاۋى. كريتەرييلەر بويىنشا ءوز - ءوزىن باعالايدى. بۇل كريتەرييلەر ساباق باسىندا تاقتادا ىلىنەدى جانە وقۋشىلاردىڭ الدىنا بەرىلەدى:
ءۇي تاپسىرماسى
«ماڭگۇرتتىك: كەشە جانە بۇگىن» تاقىرىبىندا ەسسە جازۋ. ەسسە جازۋ كريتەرييلەرى الدىن-الا بەرىلەدى:
- تاقىرىپتىڭ اشىلۋى
- سوزدىك قورىن ورىندى پايدالانۋى.
- سويلەمدەگى سوزدەردىڭ ورىن ءتارتىبىن دۇرىس پايدالانۋ.
- ءوز ويىن گرامماتيكالىق تۇرعىدان دۇرىس، لوگيكالىق بىرىزدىلىكپەن جەتكىزە ءبىلۋى.
- وزدىگىنەن قورىتىندى جاساۋ.
رەفلەكسيا جازدىرۋ.
- اڭگىمەدە نە اسەر ەتتى؟
- نەسىمەن اسەر ەتتى؟
- نە ۇيرەندىم؟
- كەلەسى ساباقتا نە ۇيرەنگىم كەلەدى؟
رەفلەكسيالارىن ءار توپتان 3 وقۋشىدان وقىتۋ.
№1 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبى
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
اليپوۆا گۇلناز ءتۇراقباي قىزى
ماقسات - مىندەتى: اڭگىمە مازمۇنىن، جازۋشى ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن تەرەڭىرەك تانىستىرۋ ارقىلى ەل تاريحىن، ادەبيەتىن بىلۋگە، ونى قۇرمەتتەۋگە ۇيرەتۋ، توپتىق جۇمىس ارقىلى بىرلىك، ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسىن قالىپتاستىرۋ، جۋان - جىڭىشكە سۇراقتار قويعىزۋ ارقىلى وي - تالداۋ جاساۋعا، كريتەريالدىق باعالاۋ ارقىلى وزىندىك سىن - كوزقاراسىنىڭ، الەۋمەتتىك بەلسەندىلىگىنىڭ، وزىنە جانە وزگەلەردىڭ ىسىنە تالداۋ جاساپ، باعا بەرۋ داعدىلارىنىڭ دامۋىنا جول اشۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن تولىق مەڭگەرەدى، تاقىرىبىن اشادى، تاريحي ماعلۇماتتار الادى. سىنىپتا ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسى قالىپتاسادى، بىرلەسە جۇمىستانۋدى ۇيرەنەدى.
وزىندىك سىني كوزقاراس قالىپتاسادى، ءوزىن كريتەرييلەر بويىنشا باعالاۋدى ۇيرەنەدى.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ساباق كەزەڭدەرى:
ءى كەزەڭ
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: رۋداكي ولەڭدەرىن جاتقا ايتادى
باعالاۋ كريتەرييلەرى:
«5» - رۋداكي تۋرالى پرەزەنتاسيا، ولەڭدى جاتتاۋ، تاقىرىبىن اشا ءبىلۋ، «نايمان انا» اڭگىمەسىن وقىپ كەلۋ
«4» - ولەڭدى جاتتاۋ، تاقىرىبىن اشۋ، «نايمان انا» اڭگىمەسىن وقىپ كەلۋ
«3» - ولەڭدى جاتتاۋ /ياعني تاپسىرمالاردىڭ 1 عانا ورىندالسا/
ترەنينگ ارقىلى توپقا ءبولۋ
ءارقاشاندا تازا بولسىن (1)
ار - وجدانىڭ، جۇرەگىڭ (2)
وزگەلەر دە ساعان ادال (3)
ءادىل بولار بىلەمىن (4)
ولەڭ جولدارى جازىلعان قاعازدار بويىنشا 4 توپقا بولىنەدى.
كلاستەر قۇرعىزۋ.
ەڭ جاقىن ادام – جاناشىر، اسىل ادام، جۇرەگى جۇمساق، اقىلشىڭ
وقۋشىلار كلاستەردە بەرىلگەن سوزدەر كىمگە قاتىستى ەكەنىن تابادى. وقۋشىلاردىڭ شاپشاڭدىعى، بەلسەندىلىگى ەسكەرىلەدى.
ءىى كەزەڭ
ماعىنانى تانۋ
تاپسىرما - 1
- ەندەشە، ءبىزدىڭ بۇگىنگى تاقىرىبىمىز دا انا اتىمەن بايلانىستى. ش. ايتماتوۆ «نايمان انا»اڭگىمەسى. اڭگىمەنى ۇيدەن وقىپ، تانىسىپ كەلۋ تاپسىرىلعان بولاتىن، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ماقساتى – اڭگىمەنىڭ مازمۇنىن ءتۇسىنۋ، تاقىرىبىن اشۋ، ىنتىماقتاستىقتا بەلسەندى جۇمىستانۋ.
• 4 توپقا 4 ءتۇرلى ءماتىن بەرىلەدى.
ءى توپ – ش. ايتماتوۆ ءومىرى تۋرالى مالىمەت
ءىى توپ – ش. ايتماتوۆ شىعارمالارى
ءىىى توپ –«نايمان انا» اڭگىمەسى، تاقىرىبى، يدەياسى
ءىۇ توپ – جۋان - جۋاندار، ماڭگۇرتتەر
4 توپ بەرىلگەن ءماتىندى الدىمەن جەكە وقىپ /1مين/، توپتا تالقىلاپ /2مين/، پوستەر جاسايدى، وزگە توپتار الدىندا قورعايدى. ءار وقۋشىنىڭ توپتىق تالقىلاۋعا قاتىسۋ بەلسەندىلىگى، ءوز ويلارىن تۇجىرىمداپ، قورعاي ءبىلۋى ەسكەرىلەدى.
ش. ايتماتوۆ «عاسىردان دا ۇزاق كۇن» رومانى بويىنشا قويىلىمنان ءۇزىندى كورسەتۋ
بەينەروليك «عاسىردان دا ۇزاق كۇن» سپەكتاكلىنەن ءۇزىندى.
view=uvm2mskg/
تاپسىرما - 2
سۇراق - جاۋاپ ءادىسى.
ءار توپ ءبىر - بىرىنە قورعاعان تاقىرىپتار بويىنشا ءبىر «جۋان»، ءبىر «جىڭىشكە» سۇراق دايىنداپ قويادى. قويىلعان سۇراقتاردىڭ بلۋم ولشەمدەرىنىڭ قاي دەڭگەيىنە جاتاتىندىعىن انىقتاۋ.
- ش. ايتماتوۆتىڭ شىعارمالارىن اتا، نەشە تىلگە اۋدارىلعان؟ /ءتۇسىنۋ/
- جولاماننىڭ تاعدىرى ارقىلى جازۋشى نە ايتقىسى كەلدى؟ /تالداۋ/
- انا - بەيىتتى حالىق نەلىكتەن سونشاما قاسيەت تۇتادى؟ /باعالاۋ/
- انا باسىنداعى اق جاۋلىق نەگە قۇسقا اينالدى؟ /باعالاۋ/
وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسۋ بەلسەندىلىگى، سۇراقتاردى قويا ءبىلۋ دەڭگەيى ەسكەرىلەدى.
تاپسىرما - 4
اڭگىمە مازمۇنى بويىنشا جوسپار قۇرعىزۋ
وقۋشىلار الدىمەن جەكە /1مين/، جۇپتا /1مين/، توپتا /1مين/. ورتاق شەشىمگە كەلىپ، ءار توپ وزدەرى جازعان جوسپارلارىن قورعايدى، 4 توپ تىڭدالىپ بولعان سوڭ ورتاق ءبىر جوسپار قۇرىلادى. /ينتەراكتيۆتىك تاقتادا/ ءار وقۋشىنىڭ توپتىق تالقىلاۋعا قاتىسۋ بەلسەندىلىگى، ءوز ويلارىن ناقتى جەتكىزىپ، بولىمدەردى ساۋاتتى بولە ءبىلۋى باعالانادى.
ءىىى كەزەڭ
ەلەكتروندىق وقۋلىقتان بەينەروليك كورسەتۋ. ماقساتى: ۇيگە بەرىلەتىن ەسسەنى جازۋدا وقۋشىلارعا وي تۇرتكى بولۋ. بەينەروليكتەن كورگەن تاقىرىپقا بايلانىستى ۇيدەن ەسسە جازۋعا دايىندالادى.
باعالاۋ
بەلگىلەنگەن كريتەرييلەر بويىنشا وقۋشىلارعا ءوز - وزدەرىن باعالاتۋ، تۇسىنىك بەرە وتىرىپ ءمۇعالىمنىڭ باعالاۋى. كريتەرييلەر بويىنشا ءوز - ءوزىن باعالايدى. بۇل كريتەرييلەر ساباق باسىندا تاقتادا ىلىنەدى جانە وقۋشىلاردىڭ الدىنا بەرىلەدى:
ءۇي تاپسىرماسى
«ماڭگۇرتتىك: كەشە جانە بۇگىن» تاقىرىبىندا ەسسە جازۋ. ەسسە جازۋ كريتەرييلەرى الدىن-الا بەرىلەدى:
- تاقىرىپتىڭ اشىلۋى
- سوزدىك قورىن ورىندى پايدالانۋى.
- سويلەمدەگى سوزدەردىڭ ورىن ءتارتىبىن دۇرىس پايدالانۋ.
- ءوز ويىن گرامماتيكالىق تۇرعىدان دۇرىس، لوگيكالىق بىرىزدىلىكپەن جەتكىزە ءبىلۋى.
- وزدىگىنەن قورىتىندى جاساۋ.
رەفلەكسيا جازدىرۋ.
- اڭگىمەدە نە اسەر ەتتى؟
- نەسىمەن اسەر ەتتى؟
- نە ۇيرەندىم؟
- كەلەسى ساباقتا نە ۇيرەنگىم كەلەدى؟
رەفلەكسيالارىن ءار توپتان 3 وقۋشىدان وقىتۋ.