- 05 ناۋ. 2024 00:44
- 231
سىن ەسىم
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سىن ەسىم
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. بىلىمدىلىك: سىن ەسىمنىڭ زات ەسىممەن بايلانىسى، ويدى كوركەمدەپ بەرۋدەگى اسەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋ مەن جازۋ ارقىلى تالداي وتىرىپ يگەرۋدى دامىتۋ
3. تاربيەلىك: ىزدەنىسكە، وزدىگىنەن جۇمىستى ورىنداي بىلۋگە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىگى: سىزبالار، سۋرەتتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى، سۇراق – جاۋاپ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ جۇمىستارى
ءىى. وتىلگەن ماتەريالداردى ەسكە ءتۇسىرۋ
ءىىى. وتىلگەن ماتەريالداردى بەكىتۋ.
1. ءسوز تاپتارى
2. زات ەسىمنىڭ تۇرلەرى (قۇرامى)
3. زات ەسىمنىڭ جاسالۋى
ءىY. جاڭا ساباق
1. زات ەسىم زاتتىڭ، قۇبىلىستىڭ اتىن بىلدىرسە، سىن ەسىم سول زاتتىڭ، قۇبىلىستىڭ سىن – سيپاتىن، كولەمىن، ءتۇر – ءتۇسىن، ساپاسىن بىلدىرەدى.
2. سىن ەسىمنىڭ بەلگىلەرى:
1. زاتتىڭ ءتۇسىن بىلدىرسە: قارا، قۇلا، كۇرەڭ
2. زاتتىڭ كولەمىن، اۋماعىن، سالماعىن، سىنىن بىلدىرەدى: كەڭ بيىك، ۇزىن، جەڭىل.
3. زاتتىڭ ساپالىق بەلگىسىن سيپاتىن بىلدىرەدى: جاقسى، جامان، تەنتەك، زەرەك
4. زاتتىڭ ءدام، ءيىس ت. ب سيپاتىنا بايلانىستى بەلگىلەرىن بىلدىرەدى: اششى، تۇششى، ءتاتتى، قىشقىل، جۇمساق
5. زاتقا قيمىل ءىس - ارەكەتكە، مەزگىل مەكەنگە قاتىستى سىندى بىلدىرەدى. تاستى (جەر)، بالالى (ءۇي)، كوتەرىڭكى كوڭىل
6. سىن ەسىم قانداي؟، قاي؟ دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. مىسالى: جەلسىز تۇندە جارىق اي، ساۋلەسى سۋدا دىرىلدەپ... (اباي ) قانداي ءتۇن؟ – جەلسىز ءتۇن، قانداي اي؟ جارىق اي.
Y. جاتتىعۋ جۇمىستارىن ورىنداۋ
Yءى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ
1. سىن ەسىم دەگەنىمىز نە؟
2. سىن ەسىمنىڭ ماعىنالىق ماڭىزدى بەلگىلەرىن اتاڭدار
3. سىن ەسىم مەن زات ەسىمنىڭ ايىرماشىلىعى جانە ۇقساستىعىنا دياگرامما قۇرۋ
Yءىى. ۇيگە تاپسىرما. سىن ەسىمنىڭ ەرەجەسىن جاتتاۋ، وقۋ
Yءىىى. وقۋشىلار ءبىلىمىن باعالاۋ
......... وقۋشى
......... بولمە
......... مال
قانداي؟ ءتۇرى
كولەمى ءدامى
ءپىشىنى قاي؟
«توپتاستىرۋ» ستراتەگياسى بويىنشا
ءسوز ءبىر زاتقا قاتىستى. زات ءبىر بولعانىمەن ونىڭ سان ءتۇرلى قاسيەتتەرى بولادى.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- تاعى دا قانداي جىل مەزگىلدەرى بار؟
- جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىنە ارناپ ولەڭ شىعارعان قازاقتىڭ قانداي اقىنىن بىلەسىڭدەر؟
ابايدىڭ ولەڭدەرىنەن سىن ەسىمدەردى تابۋ
«كۇز»
سۇر بۇلت ءتۇسى سۋىق قاپتايدى اسپان،
كۇز بولىپ دىمقىل تۇمان جەردى باسقان.
بىلمەيمىن تويعانى ما، توڭعانى ما،
جىلقى ويناپ، بيە قاشقان، تاي جارىسقان.
«قىس»
اق كيىمدى، دەنەلى، اق ساقالدى،
سوقىر، مىلقاۋ تانىماس ءتىرى جاندى.
ءۇستى – باسى اق قىراۋ، ءتۇسى سۋىق،
باسقان جەرى سىقىرلاپ كەلىپ قالدى.
«كوكتەم»
اي، جۇلدىزعا جىلى جەل حابار بەرىپ،
جان – جانۋار قۋانار تويعا ەلىرىپ.
ازالى اق كورپەسىن سىلكە تاستاپ،
جەر كۇلىمدەپ، وزىنە شىراي بەرىپ.
«جاز»
جازدىگۇن شىلدە بولعاندا،
كوكوراي شالعىن، بايشەشەك.
ۇزارىپ ءوسىپ تولعاندا،
كۇركىرەپ جاتقان وزەنگە،
كوشىپ اۋىل قونعاندا
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. بىلىمدىلىك: سىن ەسىمنىڭ زات ەسىممەن بايلانىسى، ويدى كوركەمدەپ بەرۋدەگى اسەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋ مەن جازۋ ارقىلى تالداي وتىرىپ يگەرۋدى دامىتۋ
3. تاربيەلىك: ىزدەنىسكە، وزدىگىنەن جۇمىستى ورىنداي بىلۋگە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىگى: سىزبالار، سۋرەتتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى، سۇراق – جاۋاپ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ جۇمىستارى
ءىى. وتىلگەن ماتەريالداردى ەسكە ءتۇسىرۋ
ءىىى. وتىلگەن ماتەريالداردى بەكىتۋ.
1. ءسوز تاپتارى
2. زات ەسىمنىڭ تۇرلەرى (قۇرامى)
3. زات ەسىمنىڭ جاسالۋى
ءىY. جاڭا ساباق
1. زات ەسىم زاتتىڭ، قۇبىلىستىڭ اتىن بىلدىرسە، سىن ەسىم سول زاتتىڭ، قۇبىلىستىڭ سىن – سيپاتىن، كولەمىن، ءتۇر – ءتۇسىن، ساپاسىن بىلدىرەدى.
2. سىن ەسىمنىڭ بەلگىلەرى:
1. زاتتىڭ ءتۇسىن بىلدىرسە: قارا، قۇلا، كۇرەڭ
2. زاتتىڭ كولەمىن، اۋماعىن، سالماعىن، سىنىن بىلدىرەدى: كەڭ بيىك، ۇزىن، جەڭىل.
3. زاتتىڭ ساپالىق بەلگىسىن سيپاتىن بىلدىرەدى: جاقسى، جامان، تەنتەك، زەرەك
4. زاتتىڭ ءدام، ءيىس ت. ب سيپاتىنا بايلانىستى بەلگىلەرىن بىلدىرەدى: اششى، تۇششى، ءتاتتى، قىشقىل، جۇمساق
5. زاتقا قيمىل ءىس - ارەكەتكە، مەزگىل مەكەنگە قاتىستى سىندى بىلدىرەدى. تاستى (جەر)، بالالى (ءۇي)، كوتەرىڭكى كوڭىل
6. سىن ەسىم قانداي؟، قاي؟ دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. مىسالى: جەلسىز تۇندە جارىق اي، ساۋلەسى سۋدا دىرىلدەپ... (اباي ) قانداي ءتۇن؟ – جەلسىز ءتۇن، قانداي اي؟ جارىق اي.
Y. جاتتىعۋ جۇمىستارىن ورىنداۋ
Yءى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ
1. سىن ەسىم دەگەنىمىز نە؟
2. سىن ەسىمنىڭ ماعىنالىق ماڭىزدى بەلگىلەرىن اتاڭدار
3. سىن ەسىم مەن زات ەسىمنىڭ ايىرماشىلىعى جانە ۇقساستىعىنا دياگرامما قۇرۋ
Yءىى. ۇيگە تاپسىرما. سىن ەسىمنىڭ ەرەجەسىن جاتتاۋ، وقۋ
Yءىىى. وقۋشىلار ءبىلىمىن باعالاۋ
......... وقۋشى
......... بولمە
......... مال
قانداي؟ ءتۇرى
كولەمى ءدامى
ءپىشىنى قاي؟
«توپتاستىرۋ» ستراتەگياسى بويىنشا
ءسوز ءبىر زاتقا قاتىستى. زات ءبىر بولعانىمەن ونىڭ سان ءتۇرلى قاسيەتتەرى بولادى.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- تاعى دا قانداي جىل مەزگىلدەرى بار؟
- جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىنە ارناپ ولەڭ شىعارعان قازاقتىڭ قانداي اقىنىن بىلەسىڭدەر؟
ابايدىڭ ولەڭدەرىنەن سىن ەسىمدەردى تابۋ
«كۇز»
سۇر بۇلت ءتۇسى سۋىق قاپتايدى اسپان،
كۇز بولىپ دىمقىل تۇمان جەردى باسقان.
بىلمەيمىن تويعانى ما، توڭعانى ما،
جىلقى ويناپ، بيە قاشقان، تاي جارىسقان.
«قىس»
اق كيىمدى، دەنەلى، اق ساقالدى،
سوقىر، مىلقاۋ تانىماس ءتىرى جاندى.
ءۇستى – باسى اق قىراۋ، ءتۇسى سۋىق،
باسقان جەرى سىقىرلاپ كەلىپ قالدى.
«كوكتەم»
اي، جۇلدىزعا جىلى جەل حابار بەرىپ،
جان – جانۋار قۋانار تويعا ەلىرىپ.
ازالى اق كورپەسىن سىلكە تاستاپ،
جەر كۇلىمدەپ، وزىنە شىراي بەرىپ.
«جاز»
جازدىگۇن شىلدە بولعاندا،
كوكوراي شالعىن، بايشەشەك.
ۇزارىپ ءوسىپ تولعاندا،
كۇركىرەپ جاتقان وزەنگە،
كوشىپ اۋىل قونعاندا