سىن ەسىم (4 كلاسس)
سىن ەسىم (4 كلاسس پرەزەنتاسياسىمەن)
ساباقتىڭ ماقساتى: سىن ەسىم تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
بىلىمدىلىك: سىن ەسىمدى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ، ولاردىڭ تۇرلەرىن، ەرەكشەلىكتەرىن ۇعىندىرۋ؛
تاربيەلىك: ادامگەرشىلىككە، دوستىققا، ۇقىپتىلىققا، ءوز ءتىلىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ؛
دامىتۋشىلىق: ءتىل بايلىعىن، وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، وقۋشىلاردىڭ ساباققا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى يگەرتۋ
ادىستەرى: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەسۋ، ءتۇسىندىرۋ
كورنەكىلىگى: تىرەك - سىزبالار، سۋرەتتەر، ۆەنن دياگرامماسى، سلايدتار
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
قازاق ءتىلى - ءوز ءتىلىم، انا ءتىلىم
اباي، مۇحتار سويلەگەن دانا ءتىلىم.
قاستەرلەيدى ۇل - قىزىڭ ماڭگى سەنى
بولاشاعىم، باقىتىم دارا ءتىلىم.
ساباققا دايىندىعىن قاداعالاۋ.
جۇمباق شەشۋ
قار جاۋىپ، اياز بولىپ،
كۇن تەز سۋىتادى.
اينالا اققا جامىلىپ،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(قىس)
ءىى. جاڭا ساباق
وسى ماتىنگە بايلانىستى قانداي سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەر بار ما؟
بۇل سوزدەر قازاق تىلىندە قاي ءسوز تابىنا جاتادى؟
كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا ءتيىستى سوزدەردى قويىپ، بوس ورىنداردى تولتىر.
زاتتىڭ بىلدىرەتىن ءسوز تابىن سىن ەسىم دەيمىز.
سىن ەسىمدەرگە سۇراقتارى قويىلادى.
سالىستىرۋ
ادەمى، جاسىل، اششى ----------- ونەرلى، كوڭىلدى، ءبىلىمدى
------------------ سوزدەن بولعان سىن ەسىمدى ------------- سىن ەسىم دەيمىز.
جاسالعان سىن ەسىمدى ------------ سىن ەسىم دەيمىز.
ەكەۋى دە سىن ەسىم
دارا سىن ەسىم - ءبىر عانا سوزدەن تۇراتىن سىن ەسىم. مىسالى: كوك، ۇلكەن
كۇردەلى سىن ەسىم - ەكى نەمەسە ودان دا كوپ سوزدەن تۇراتىن سىن ەسىم. مىسالى: قىپ - قىزىل
ليمون - سارى، قىشقىل، سوپاقشا
الما – قىزىل، ءتاتتى، دومالاق
1 - جاتتىعۋ
ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ.
ولەڭنەن سىن ەسىمدەردى تابۋ.
ولاردىڭ قايسىسى تۋىندى، قايسىسى نەگىزگى ەكەنىن ايتۋ.
نەگىزگى سىن ەسىمدەر: كوك، كەڭ، ەگەمەن
تۋىندى سىن ەسىمدەر: اتاقتى، جەمىستى، شىڭ - قۇزدى، جەڭىستى، جايدارلى، ءورىستى
2 - جاتتىعۋ
جۇمباقتى شەش.
سىن ەسىمدەردى تاۋىپ، ولار زاتتىڭ قانداي بەلگىسىن ءبىلدىرىپ تۇرعانىن ايت.
3 - جاتتىعۋ
ءماتىندى كوشىرىپ جاز. سىن ەسىمدەردىڭ استىن سىز، قايسىسى نەگىزگى، قايسىسى
تۋىندى ەكەنىن ايت.
تاۋ جولى. تار سوقپاقپەن ادامدار اقىرىن ءجۇرىپ كەلەدى. ارقالارىندا اۋىر سومكە، قولدارىندا ۇزىن ساپتى بالعالارى بار. بۇلار - گەولوگتار. ولار تاۋ - تاستى كەزىپ، پايدالى قازبالار ىزدەيدى.
4 - جاتتىعۋ
بەرىلگەن سىن ەسىمدەرگە ساي كەلەتىن زاتتى تاپ.
شاش – قالىڭ، ۇزىن، بۇيرا، قىسقا
بولمە – كەڭ، بيىك، جارىق
5 - جاتتىعۋ
ءتۇسىپ قالعان سوزدەردى تومەننەن تاۋىپ، ءوز ورنىنا قويىڭدار.
ءتارتىپتى بالا - ءسۇيىنىش،
توبەڭ ءبىر كوككە جەتەدى.
ءتارتىپسىز بالا - كۇيىنىش،
تومەندەپ باسىڭ كەتەدى.
ۇرىنشاق بالا جانىندا
ۇرىس پەن كەرىس، ايقاي - شۋ.
ۇستامدى بالا ماڭىنان
ۇنامدى قىلىق بايقايسىڭ.
ءىىى. شىعارماشىلىق جۇمىس
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە سىن ەسىمدەردى قاتىستىرىپ شاعىن مىنەزدەمە جازادى.
IV. بەكىتۋ
- سىن ەسىم دەگەنىمىز نە؟
- سىن ەسىم قۇرامىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
- تۇلعاسىنا قاراي شە؟
- نەگىزگى سىن ەسىم دەگەنىمىز نە؟
- تۋىندى سىن ەسىم دەگەن نە؟
V. قورىتىندىلاۋ
وقۋشىلار باعالانادى.
ۇيگە: سىن ەسىم 6 - جاتتىعۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: سىن ەسىم تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
بىلىمدىلىك: سىن ەسىمدى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ، ولاردىڭ تۇرلەرىن، ەرەكشەلىكتەرىن ۇعىندىرۋ؛
تاربيەلىك: ادامگەرشىلىككە، دوستىققا، ۇقىپتىلىققا، ءوز ءتىلىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ؛
دامىتۋشىلىق: ءتىل بايلىعىن، وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، وقۋشىلاردىڭ ساباققا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى يگەرتۋ
ادىستەرى: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەسۋ، ءتۇسىندىرۋ
كورنەكىلىگى: تىرەك - سىزبالار، سۋرەتتەر، ۆەنن دياگرامماسى، سلايدتار
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
قازاق ءتىلى - ءوز ءتىلىم، انا ءتىلىم
اباي، مۇحتار سويلەگەن دانا ءتىلىم.
قاستەرلەيدى ۇل - قىزىڭ ماڭگى سەنى
بولاشاعىم، باقىتىم دارا ءتىلىم.
ساباققا دايىندىعىن قاداعالاۋ.
جۇمباق شەشۋ
قار جاۋىپ، اياز بولىپ،
كۇن تەز سۋىتادى.
اينالا اققا جامىلىپ،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(قىس)
ءىى. جاڭا ساباق
وسى ماتىنگە بايلانىستى قانداي سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەر بار ما؟
بۇل سوزدەر قازاق تىلىندە قاي ءسوز تابىنا جاتادى؟
كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا ءتيىستى سوزدەردى قويىپ، بوس ورىنداردى تولتىر.
زاتتىڭ بىلدىرەتىن ءسوز تابىن سىن ەسىم دەيمىز.
سىن ەسىمدەرگە سۇراقتارى قويىلادى.
سالىستىرۋ
ادەمى، جاسىل، اششى ----------- ونەرلى، كوڭىلدى، ءبىلىمدى
------------------ سوزدەن بولعان سىن ەسىمدى ------------- سىن ەسىم دەيمىز.
جاسالعان سىن ەسىمدى ------------ سىن ەسىم دەيمىز.
ەكەۋى دە سىن ەسىم
دارا سىن ەسىم - ءبىر عانا سوزدەن تۇراتىن سىن ەسىم. مىسالى: كوك، ۇلكەن
كۇردەلى سىن ەسىم - ەكى نەمەسە ودان دا كوپ سوزدەن تۇراتىن سىن ەسىم. مىسالى: قىپ - قىزىل
ليمون - سارى، قىشقىل، سوپاقشا
الما – قىزىل، ءتاتتى، دومالاق
1 - جاتتىعۋ
ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ.
ولەڭنەن سىن ەسىمدەردى تابۋ.
ولاردىڭ قايسىسى تۋىندى، قايسىسى نەگىزگى ەكەنىن ايتۋ.
نەگىزگى سىن ەسىمدەر: كوك، كەڭ، ەگەمەن
تۋىندى سىن ەسىمدەر: اتاقتى، جەمىستى، شىڭ - قۇزدى، جەڭىستى، جايدارلى، ءورىستى
2 - جاتتىعۋ
جۇمباقتى شەش.
سىن ەسىمدەردى تاۋىپ، ولار زاتتىڭ قانداي بەلگىسىن ءبىلدىرىپ تۇرعانىن ايت.
3 - جاتتىعۋ
ءماتىندى كوشىرىپ جاز. سىن ەسىمدەردىڭ استىن سىز، قايسىسى نەگىزگى، قايسىسى
تۋىندى ەكەنىن ايت.
تاۋ جولى. تار سوقپاقپەن ادامدار اقىرىن ءجۇرىپ كەلەدى. ارقالارىندا اۋىر سومكە، قولدارىندا ۇزىن ساپتى بالعالارى بار. بۇلار - گەولوگتار. ولار تاۋ - تاستى كەزىپ، پايدالى قازبالار ىزدەيدى.
4 - جاتتىعۋ
بەرىلگەن سىن ەسىمدەرگە ساي كەلەتىن زاتتى تاپ.
شاش – قالىڭ، ۇزىن، بۇيرا، قىسقا
بولمە – كەڭ، بيىك، جارىق
5 - جاتتىعۋ
ءتۇسىپ قالعان سوزدەردى تومەننەن تاۋىپ، ءوز ورنىنا قويىڭدار.
ءتارتىپتى بالا - ءسۇيىنىش،
توبەڭ ءبىر كوككە جەتەدى.
ءتارتىپسىز بالا - كۇيىنىش،
تومەندەپ باسىڭ كەتەدى.
ۇرىنشاق بالا جانىندا
ۇرىس پەن كەرىس، ايقاي - شۋ.
ۇستامدى بالا ماڭىنان
ۇنامدى قىلىق بايقايسىڭ.
ءىىى. شىعارماشىلىق جۇمىس
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە سىن ەسىمدەردى قاتىستىرىپ شاعىن مىنەزدەمە جازادى.
IV. بەكىتۋ
- سىن ەسىم دەگەنىمىز نە؟
- سىن ەسىم قۇرامىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
- تۇلعاسىنا قاراي شە؟
- نەگىزگى سىن ەسىم دەگەنىمىز نە؟
- تۋىندى سىن ەسىم دەگەن نە؟
V. قورىتىندىلاۋ
وقۋشىلار باعالانادى.
ۇيگە: سىن ەسىم 6 - جاتتىعۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
