سمۋزي جانە ونىڭ تۇرلەرى
تاقىرىبى: سمۋزي جانە ونىڭ تۇرلەرى
قازىرگى زامان تالابىنا ساي بولاشاق مامانداردىڭ كاسىبي دەڭگەيىن عىلىم سالاسىندا، ەڭبەك نارىعىندا باسەكەگە قابىلەتتى ماماندار دايىنداۋ تەحنيكاسىندا جۇيەلى تۇردە تۋىندايتىن تەندەنسيالاردى ەسكەرۋ كەرەك. وسى ماقساتقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن، بولاشاق مامان ءوز ءبىلىمىن ءارى قاراي كاسىبي دەڭگەيدە جالعاستىرۋعا، الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق شارتتارعا بەيىمدەلۋگە نازار اۋدارۋ قاجەت.
ءبىزدىڭ ەلباسىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ ءوزىنىڭ جولداۋىندا:
«قازىرگى زاماندا جاستارعا اقپاراتتىق تەحنولوگيامەن بايلانىستى الەمدىك ستاندارتقا ساي مۇددەلى جاڭا ءبىلىم بەرۋ وتە قاجەت» اتاپ ءوتتى.
ءقازىر تاڭدا وندىرىستىك تاجىريبە ساباقتارىندا ينتەراكتيۆتىك كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيالاردى (يكت) كەڭىنەن قولدانادى - اسىرەسە Microsoft office Power Point، Prezi، Padlet پرەزەنتاسيالىق باعدارلامالارى.
سونىڭ ىشىندە بۇگىن ءسىزدىڭ نازارلارىڭىزعا Prezi پرەزەنتاسيالىق باعدارلامانى قولدانىپ، دايىندالعان باياندامانى ۇسىنامىز.
Prezi — بۇل تىزبەكسىز قۇرىلىمدا ينتەراكتيۆتى مۋلتيمەديالىق پرەزەنتاسيا قۇرۋعا ارنالعان ۆەب - سەرۆيس. Prezi سەرۆيسىندە ماسشتابتاۋ (وبەكتىلەردى ۇلكەيتۋ جانە كىشىرەيتۋ) تەحنولوگياسىنىڭ ماڭىزى زور.
سەرۆيستى پايدالانۋ (اقىلى)
بۇگىنگى ءبىزدىڭ شەبەرلىك كلاسسىمىزدىڭ تاقىرىبى: «كالورياسى تومەن تاعام ونىمدەرى - تىرشىلىك كوزى».
ءار ادام ءوز دەنساۋلىعىن ءوزى قاداعالاۋ قاجەت. ول ءۇشىن كالورياسى تومەن، دارۋمەندەرگە باي، اعزاعا تەز سىنەتىن تاعامدار مەن سۋسىنداردى كۇندەلىكتى تاعامدىق راسيونىنا قوسۋ كەرەك.
سونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ بۇگىنگى دايىندايتىن سۋسىنىمىزدىڭ ءتۇرى - سمۋزي.
سمۋزي ءوز دەنساۋلىعىن ويلايتىن ادامداردىڭ قۇرمەتىنە يە بولعان دەسەرت.
سمۋزي - بلەندەر نەمەسە ميكسەرمەن ۇساقتالعان جەمىس پەن كوكونىستەرگە مۇز، ءسۇت، يوگۋرت، شىرىن، بال، جۇمىرتقا جانە قۇمشەكەردىڭ جانە باسقا دا كومپونەنتتەردىڭ قوسىلۋىمەن جاسالاتىن سالقىن دەسەرت.
كاليفورنيادا وتكەن عاسىردىڭ 30 - 40 جىلدارىندا فرەد وزيۋس جانە فرەد ۋورينگ العاش بلەندەر جاساپ شىعارعاندا ءسمۋزيدىڭ العاشقى رەسەپتىلەرىن ويلاپ تاپقان. ولار ەڭ ءبىرىنشى بانان مەن اناناستان سمۋزي دايىنداعان. 1960 جىلداردان كەيىن سمۋزيگە «ءحيپپى كوكتەيلىنىڭ» داڭقى بەكىتىلدى. ءبىراق ءسمۋزيدىڭ ونەركاسىپتىك تاريحى 1984 جىلعى لوس - اندجەلەستەگى وليمپيادامەن تىكەلەي بايلانىستى. وسى وليمپياداعا ارنالىپ ەرەكشە دەنساۋلىققا پايدالى سۋسىندار ويلاپ تابىلعان. امەريكاندىقتار ءداستۇر بويىنشا ءسمۋزيدى ويلاپ تابۋشىلار ەتىپ ءوز وتانىن جاريالادى. ءبىراق، شىندىعىنا كەلەتىن بولساق، ءسمۋزيدىڭ انالوگتارى وتكەن عاسىرلاردا ءارتۇرلى حالىقتاردا بولعان. مىسالى، گۋاۆا شىرىنىن ۇندىلەر اڭ اۋلاۋ الدىندا كۇش - جىگەر مەن شىدامدىلىقتى نىعايتۋ ءۇشىن ىشكەن. سلاۆياندىق سۇلىدان جاسالعان كيسەل سلاۆيان جىلناماشىسى نەستوردىڭ «پوۆەستي ۆرەمەننىح لەت» شىعارماسىندا سيپاتتالعان، ءوزىمىزدىڭ قازاقتىڭ ۇلتتىق كوجەسىندە وسى سۋسىننىڭ قاتارىنا جاتقىزۋعا بولادى. سمۋزي نەمەسە سمۋسيس دەپ ( اعىلشىن ءسوزى – بىركەلكى، جۇمساق، تەگىس دەگەندى بىلدىرەدى). بۇل سۋسىن قازىرگى كەزدە جاڭارىپ، دۇرىس تاماقتانۋ سالاسىندا جاڭا باعىتتىڭ پايدا بولۋىنا نەگىز بولدى. بىرەۋلەر ءسمۋزيدى شىرىن دەسە، كەيبىرەۋلەرى ونى كوكتەيلمەن سالىستىرادى. شىرىندى دايىنداۋ ءۇشىن شىرىنسىققىش، كوكتەيلدى دايىنداۋ ءۇشىن ميكسەر، ال سمۋزي بلەندەردىڭ كومەگىمەن جاسالادى. ال جەمىس پەن جيدەكتەردى بلەندەردە ەزگەندە پيۋرە جاسالىپ، سمۋزيدە جاسۇنىق، ءىرى تالشىقتار سياقتى پايدالى زاتتار بولادى. كەيبىر كوكتەيلدەر سىرتقى ءتۇرى، قۇرامى مەن دايىنداۋ تاسىلىمەن سمۋزيگە ۇقساس بولىپ كەلەدى، ءبىراق كوكتەيلدەرگە قاراعاندا سمۋزي الكوگول قوسىلمايتىن سۋسىن رەتىندە ويلاستىرىلدى. سوندىقتان، ونىڭ قۇرامىندا الكوگول بولماۋى قاجەت.
ءسمۋزيدىڭ پايداسىن تەك ديەتولوگتار عانا ەمەس، پسيحولوگتار دا راستايدى. ولار ءسمۋزيدىڭ تەراپيەۆتيكالىق اسەرىن زەرتتەپ، بۇل سۋسىننىڭ سترەسكە قارسى اسەرى بار ەكەندىگىن ايتىپ كەتتى.
الەم ديەتولوگتارى: «وسى ءونىم دارۋمەندەر، جاسۇنىق، پەكتين، مينەرالدار، قورەكتەندىرەتىن زاتتار، كالسيي مەن اقۋىزدار (ەگەر ءسمۋزيدىڭ نەگىزى سۇتتەن جاسالسا)، بيولوگيالىق بەلسەندى زاتتارعا باي بولادى. ەگەر ءوز راسيونىڭىزعا ءسمۋزيدى ەنگىزسەڭىز، اعزا قاجەتتى زاتتار، دارۋمەندەرمەن قورەكتەندىرىلىپ، تازارىپ، ۋلاعىش زاتتار مەن شلاكتار شىعىپ، زاتتاردىڭ الماسۋى جىلدامداتىلادى. سمۋزي اسقازاندى جۇكتەمەي تويدىرادى، قارتايماۋعا اسەر ەتەدى.
ءسمۋزيدى ءالسىز ادامدارعا يممۋنيتەتتى نىعايتۋ ءۇشىن قولدانۋ ۇسىنىلادى. وسىنداي ءسمۋزيدىڭ ينگريديەنتتەرىنە اپەلسين، قاراقات، جەنشەن، شىرعاناق، ءجانجابىل، زىعىر ءدانى ەنەدى. ماۋسىمدىق سۋىق تيۋدە ءوز راسيونىڭىزعا سيترۋس نەگىزدى ءسمۋزيدى ەنگىزىڭىز. بۇنداي سمۋزي 6 كۇندىك دارۋمەندەر نورماسىن تولتىرادى دەپ ەسەپتەلەدى. كەمىندە اپتاسىنا ءبىر رەت تابيعي يوگۋرت، بانان، اپەلسين، بال جانە س ۇلى قوسىلعان سمۋزي برەكفەست كۇنىن جاساۋعا كەڭەس بەرەمىن.
سالماقتى تومەندەتۋ ءۇشىن جەمىستى سمۋزيلەرگە كالورياسى تومەن جەمىس پەن جيدەكتەر قولدانۋ كەرەك: ابريكوستار، مانداريندەر جانە قارا قاراقات. مايلىلىعى از ونىمدەرگە الما، گرەيپجەمىس، اناناس، انار، شيە. ال ءجۇزىم، اۆوكادو، قاربىز، قاۋىن جانە پەرسيكتەن باس تارتقانىڭىز ءجون.
ديەتولوگتاردىڭ ايتۋى بويىنشا، ءسمۋزيدىڭ قۇرامىندا ءتىستىڭ ەمالىن قاتتى بۇزاتىن اسەرى بار جەمىس قىشقىلى بولادى. سوندىقتان ءسمۋزيدى ىشكەندە كوكتەيل تۇتىكشەسىن قولدانىڭىز. ادەتتەگى تاماقتانۋدى ۇزاق ۋاقىت ءسمۋزيدى قولدانۋمەن الماستىرۋعا بولمايدى. سەبەبى، ءتىس ساۋ بولۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەۋ قاجەت: تىستەۋ، شايناۋ، كەمىرۋ. تاماقتى شايناۋ كەزىندە ءتىستى تازارتاتىن تابيعي انتيسەپتيك سىلەكەي بولىنەدى. تەك سۇيىق تاماق ىشكەندە، سىلەكەي از بولىنەدى، تىستەردە كاريەس پايدا بولىپ بۇزىلادى. سونىمەن قاتار، اس قورىتۋ ۇدەرىسىنىڭ بۇزىلۋىنا الىپ كەلەدى. ەگەر ءسىز ءسمۋزيدى ۇيدە دايىنداساڭىز، ونىڭ تازالىعى مەن تابيعيلىعىنا سەنىمدى بولاسىز.
ءسمۋزيدى ۇيدە دە دايىنداۋعا بولادى. ەڭ باستىسى جەمىس، جاڭعاق، كوكونىس، اسكوك، بالمۇزداق، يوگۋرت، مۇزدى پيۋرەگە وڭاي اينالدىراتىن قۋاتتى ستاسيونارلىق بلەندەرىڭىز بولسا بولعانى. سونىمەن بىرگە، سىزگە كوكونىستەر مەن جەمىستەردى دايىنداۋعا ارنالعان كىشكەنتاي پىشاق، ولشەگىش ستاكان، ەكى شىنى بوكال، ۇلكەن ديامەترلى كوكتەيل تۇتىكشەلەرى قاجەت.
Cمۋزي دايىنداۋ ءۇشىن جۇمساعى 50%تىعىز جەمىس(بانان، مانگو، گرۋشا) جانە 50% شىرىندى جەمىستى قولدانساڭىز پيۋرە تىم قويۋ بولمايدى. سوسىن سۋ، ءسۇت نەمەسە مۇز كۋبيكتەرىمەن ارالاستىرىڭىز.
پايدالى سۋسىن جاساۋدىڭ ەرەجەلەرى:
ءسمۋزيدى كوپ ەتىپ دايىنداماۋ. ول تەك جاڭا جاسالعان كۇيىندە پايدالى
مايلىلىعى تومەن ءسۇت، مايلىلىعى تومەن ايران، يوگۋرت نەمەسە ىرىمشىك، ال قانتتىڭ ورنىنا بال قولدانىڭىز.
كوكونىستەن جاسالعان سمۋزيگە تۇز سالماۋعا تىرىسىڭىز: ۇگىتىلگەن قۇرعاق تەڭىز ورامجاپىراعى مەن دامدەۋىشتەر قولدانعان پايدالى.
وسىنداي ءسمۋزيدى قولدانعاندا كەلەسى ونىمدەردى پايدالانۋ قاجەت: 2 بولىك اسكوك+2 بولىك سۇيىقتىق+3 بولىك كوكونىس. بۇل جەردە نەگىزگە 160 گراممدىق ولشەگىش كەسەنى الۋ كەرەك.
سمۋزي دايىنداۋ ءۇشىن ەڭ تانىمال كوكونىس، جەمىس جانە اسكوككە شپينات، لاتۋك سالاتى، جاپىراقتى ورامجاپىراق، اقجەلكەن، بانان، اۆوكادو، جيدەكتەر، مانگو، اپەلسين، المۇرت، ءجۇزىم، تومات، ءسابىز، قىزىلشا، قيار جاتادى. ءدامىن جاقسارتۋعا ءجانجابىل، دارشىن، كاكاو، پروتەيندىك كوكتەيل، جاڭعاقتار كومەكتەسەدى. جاپىراقتار بولىگىنىڭ سۋسىنعا تۇسپەۋى جانە بىركەلكىلىككە قول جەتكىزۋ ءۇشىن جاسىل سمۋزي ەكى كەزەڭمەن ارالاستىرىلادى. ءبىرىنشى كەزەڭدە اسكوك پەن سۇيىق نەگىز ارالاستىرىلادى. ەكىنشى كەزەڭدە جەمىستەر قوسىلىپ، بىركەلكى كۇيگە كەلگەنشە ارالاستىرىلادى.
1. ءار ءتۇرلى جەمىستەردەن قاباتتالىپ دايىندالعان سمۋزي.
قۇرامى:
بانان
كيۆي
قۇلپىناي
يوگۋرت
بال
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
باناندا دوڭگەلەكشەلەپ تۋراپ، ۇستىنە يوگۋرت قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. كيۆيدى تۋراپ، بولەك ىدىستا ۇستىنە بال قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. مۇزداتىلعان قۇلپىنايعا يوگۋرت قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. بوكالعا بانان، كيۆي، قۇلپىنايدى كەزەكپەن قۇيادى. قۇلپىنايدىڭ ۇستىنە باناننان گۇلدى ورنەكتەپ جانە جالبىز جاپىراعىن اسەمدىك ءۇشىن قويادى.
2. جاسىل سمۋزي
قۇرامى:
اۆوكادو
شپينات
اقجەلكەك
الما شىرىنى
ۇساقتالعان مۇز
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
اقجەلكەكپەن شپيناتتى ۇساقتاپ تۋراپ، ۇستىنە تۋرالعان اۆوكادونى سالىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. اسەمدەۋگە اۆوكادو تىلىمىمەن قابىعىن پايدالانۋعا بولادى.
3. مايسىزداندىرىلعان ايراندا دايىندالعان سمۋزي.
قۇرامى:
مايسىزداندىرىلعان ايران
جىبىتىلگەن س ۇلى
مۇزداتىلعان قىزىل قاراقات
بال
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
ەڭ الدىمەن سۇلىنى ىستىق سۋ قۇيىپ، ءجىبىتىپ قويادى. سول كەزدە قاراقاتقا بال قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. وعان جىبىتىلگەن س ۇلى مەن ايراندى قۇيىپ، تاعى دا بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. اسەمدەۋگە كوكوس ۇنتاعى مەن ليمون ءتىلىمىن قولدانادى.
4. سۇتتە دايىندالعان سمۋزي.
قۇرامى:
بانان
ءسۇت 2، 5%
اپەلسين
بال
ۇساقتالعان مۇز
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
بانان مەن اپەلسيندى بولىكتەرگە ءبولىپ، وعان مۇز، بال، ءسۇت قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى.
باتىس قازاقستان وبلىسى، ورال قالاسى،
«ورال «سەرۆيس» تەحنولوگيالىق كوللەدجى»مكقك،
وندىرىستىك وقىتۋ شەبەرى گۋميروۆا اكمارال ەرجانوۆنا
سمۋزي جانە ونىڭ تۇرلەرى جۇكتەۋ
قازىرگى زامان تالابىنا ساي بولاشاق مامانداردىڭ كاسىبي دەڭگەيىن عىلىم سالاسىندا، ەڭبەك نارىعىندا باسەكەگە قابىلەتتى ماماندار دايىنداۋ تەحنيكاسىندا جۇيەلى تۇردە تۋىندايتىن تەندەنسيالاردى ەسكەرۋ كەرەك. وسى ماقساتقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن، بولاشاق مامان ءوز ءبىلىمىن ءارى قاراي كاسىبي دەڭگەيدە جالعاستىرۋعا، الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق شارتتارعا بەيىمدەلۋگە نازار اۋدارۋ قاجەت.
ءبىزدىڭ ەلباسىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ ءوزىنىڭ جولداۋىندا:
«قازىرگى زاماندا جاستارعا اقپاراتتىق تەحنولوگيامەن بايلانىستى الەمدىك ستاندارتقا ساي مۇددەلى جاڭا ءبىلىم بەرۋ وتە قاجەت» اتاپ ءوتتى.
ءقازىر تاڭدا وندىرىستىك تاجىريبە ساباقتارىندا ينتەراكتيۆتىك كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيالاردى (يكت) كەڭىنەن قولدانادى - اسىرەسە Microsoft office Power Point، Prezi، Padlet پرەزەنتاسيالىق باعدارلامالارى.
سونىڭ ىشىندە بۇگىن ءسىزدىڭ نازارلارىڭىزعا Prezi پرەزەنتاسيالىق باعدارلامانى قولدانىپ، دايىندالعان باياندامانى ۇسىنامىز.
Prezi — بۇل تىزبەكسىز قۇرىلىمدا ينتەراكتيۆتى مۋلتيمەديالىق پرەزەنتاسيا قۇرۋعا ارنالعان ۆەب - سەرۆيس. Prezi سەرۆيسىندە ماسشتابتاۋ (وبەكتىلەردى ۇلكەيتۋ جانە كىشىرەيتۋ) تەحنولوگياسىنىڭ ماڭىزى زور.
سەرۆيستى پايدالانۋ (اقىلى)
بۇگىنگى ءبىزدىڭ شەبەرلىك كلاسسىمىزدىڭ تاقىرىبى: «كالورياسى تومەن تاعام ونىمدەرى - تىرشىلىك كوزى».
ءار ادام ءوز دەنساۋلىعىن ءوزى قاداعالاۋ قاجەت. ول ءۇشىن كالورياسى تومەن، دارۋمەندەرگە باي، اعزاعا تەز سىنەتىن تاعامدار مەن سۋسىنداردى كۇندەلىكتى تاعامدىق راسيونىنا قوسۋ كەرەك.
سونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ بۇگىنگى دايىندايتىن سۋسىنىمىزدىڭ ءتۇرى - سمۋزي.
سمۋزي ءوز دەنساۋلىعىن ويلايتىن ادامداردىڭ قۇرمەتىنە يە بولعان دەسەرت.
سمۋزي - بلەندەر نەمەسە ميكسەرمەن ۇساقتالعان جەمىس پەن كوكونىستەرگە مۇز، ءسۇت، يوگۋرت، شىرىن، بال، جۇمىرتقا جانە قۇمشەكەردىڭ جانە باسقا دا كومپونەنتتەردىڭ قوسىلۋىمەن جاسالاتىن سالقىن دەسەرت.
كاليفورنيادا وتكەن عاسىردىڭ 30 - 40 جىلدارىندا فرەد وزيۋس جانە فرەد ۋورينگ العاش بلەندەر جاساپ شىعارعاندا ءسمۋزيدىڭ العاشقى رەسەپتىلەرىن ويلاپ تاپقان. ولار ەڭ ءبىرىنشى بانان مەن اناناستان سمۋزي دايىنداعان. 1960 جىلداردان كەيىن سمۋزيگە «ءحيپپى كوكتەيلىنىڭ» داڭقى بەكىتىلدى. ءبىراق ءسمۋزيدىڭ ونەركاسىپتىك تاريحى 1984 جىلعى لوس - اندجەلەستەگى وليمپيادامەن تىكەلەي بايلانىستى. وسى وليمپياداعا ارنالىپ ەرەكشە دەنساۋلىققا پايدالى سۋسىندار ويلاپ تابىلعان. امەريكاندىقتار ءداستۇر بويىنشا ءسمۋزيدى ويلاپ تابۋشىلار ەتىپ ءوز وتانىن جاريالادى. ءبىراق، شىندىعىنا كەلەتىن بولساق، ءسمۋزيدىڭ انالوگتارى وتكەن عاسىرلاردا ءارتۇرلى حالىقتاردا بولعان. مىسالى، گۋاۆا شىرىنىن ۇندىلەر اڭ اۋلاۋ الدىندا كۇش - جىگەر مەن شىدامدىلىقتى نىعايتۋ ءۇشىن ىشكەن. سلاۆياندىق سۇلىدان جاسالعان كيسەل سلاۆيان جىلناماشىسى نەستوردىڭ «پوۆەستي ۆرەمەننىح لەت» شىعارماسىندا سيپاتتالعان، ءوزىمىزدىڭ قازاقتىڭ ۇلتتىق كوجەسىندە وسى سۋسىننىڭ قاتارىنا جاتقىزۋعا بولادى. سمۋزي نەمەسە سمۋسيس دەپ ( اعىلشىن ءسوزى – بىركەلكى، جۇمساق، تەگىس دەگەندى بىلدىرەدى). بۇل سۋسىن قازىرگى كەزدە جاڭارىپ، دۇرىس تاماقتانۋ سالاسىندا جاڭا باعىتتىڭ پايدا بولۋىنا نەگىز بولدى. بىرەۋلەر ءسمۋزيدى شىرىن دەسە، كەيبىرەۋلەرى ونى كوكتەيلمەن سالىستىرادى. شىرىندى دايىنداۋ ءۇشىن شىرىنسىققىش، كوكتەيلدى دايىنداۋ ءۇشىن ميكسەر، ال سمۋزي بلەندەردىڭ كومەگىمەن جاسالادى. ال جەمىس پەن جيدەكتەردى بلەندەردە ەزگەندە پيۋرە جاسالىپ، سمۋزيدە جاسۇنىق، ءىرى تالشىقتار سياقتى پايدالى زاتتار بولادى. كەيبىر كوكتەيلدەر سىرتقى ءتۇرى، قۇرامى مەن دايىنداۋ تاسىلىمەن سمۋزيگە ۇقساس بولىپ كەلەدى، ءبىراق كوكتەيلدەرگە قاراعاندا سمۋزي الكوگول قوسىلمايتىن سۋسىن رەتىندە ويلاستىرىلدى. سوندىقتان، ونىڭ قۇرامىندا الكوگول بولماۋى قاجەت.
ءسمۋزيدىڭ پايداسىن تەك ديەتولوگتار عانا ەمەس، پسيحولوگتار دا راستايدى. ولار ءسمۋزيدىڭ تەراپيەۆتيكالىق اسەرىن زەرتتەپ، بۇل سۋسىننىڭ سترەسكە قارسى اسەرى بار ەكەندىگىن ايتىپ كەتتى.
الەم ديەتولوگتارى: «وسى ءونىم دارۋمەندەر، جاسۇنىق، پەكتين، مينەرالدار، قورەكتەندىرەتىن زاتتار، كالسيي مەن اقۋىزدار (ەگەر ءسمۋزيدىڭ نەگىزى سۇتتەن جاسالسا)، بيولوگيالىق بەلسەندى زاتتارعا باي بولادى. ەگەر ءوز راسيونىڭىزعا ءسمۋزيدى ەنگىزسەڭىز، اعزا قاجەتتى زاتتار، دارۋمەندەرمەن قورەكتەندىرىلىپ، تازارىپ، ۋلاعىش زاتتار مەن شلاكتار شىعىپ، زاتتاردىڭ الماسۋى جىلدامداتىلادى. سمۋزي اسقازاندى جۇكتەمەي تويدىرادى، قارتايماۋعا اسەر ەتەدى.
ءسمۋزيدى ءالسىز ادامدارعا يممۋنيتەتتى نىعايتۋ ءۇشىن قولدانۋ ۇسىنىلادى. وسىنداي ءسمۋزيدىڭ ينگريديەنتتەرىنە اپەلسين، قاراقات، جەنشەن، شىرعاناق، ءجانجابىل، زىعىر ءدانى ەنەدى. ماۋسىمدىق سۋىق تيۋدە ءوز راسيونىڭىزعا سيترۋس نەگىزدى ءسمۋزيدى ەنگىزىڭىز. بۇنداي سمۋزي 6 كۇندىك دارۋمەندەر نورماسىن تولتىرادى دەپ ەسەپتەلەدى. كەمىندە اپتاسىنا ءبىر رەت تابيعي يوگۋرت، بانان، اپەلسين، بال جانە س ۇلى قوسىلعان سمۋزي برەكفەست كۇنىن جاساۋعا كەڭەس بەرەمىن.
سالماقتى تومەندەتۋ ءۇشىن جەمىستى سمۋزيلەرگە كالورياسى تومەن جەمىس پەن جيدەكتەر قولدانۋ كەرەك: ابريكوستار، مانداريندەر جانە قارا قاراقات. مايلىلىعى از ونىمدەرگە الما، گرەيپجەمىس، اناناس، انار، شيە. ال ءجۇزىم، اۆوكادو، قاربىز، قاۋىن جانە پەرسيكتەن باس تارتقانىڭىز ءجون.
ديەتولوگتاردىڭ ايتۋى بويىنشا، ءسمۋزيدىڭ قۇرامىندا ءتىستىڭ ەمالىن قاتتى بۇزاتىن اسەرى بار جەمىس قىشقىلى بولادى. سوندىقتان ءسمۋزيدى ىشكەندە كوكتەيل تۇتىكشەسىن قولدانىڭىز. ادەتتەگى تاماقتانۋدى ۇزاق ۋاقىت ءسمۋزيدى قولدانۋمەن الماستىرۋعا بولمايدى. سەبەبى، ءتىس ساۋ بولۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەۋ قاجەت: تىستەۋ، شايناۋ، كەمىرۋ. تاماقتى شايناۋ كەزىندە ءتىستى تازارتاتىن تابيعي انتيسەپتيك سىلەكەي بولىنەدى. تەك سۇيىق تاماق ىشكەندە، سىلەكەي از بولىنەدى، تىستەردە كاريەس پايدا بولىپ بۇزىلادى. سونىمەن قاتار، اس قورىتۋ ۇدەرىسىنىڭ بۇزىلۋىنا الىپ كەلەدى. ەگەر ءسىز ءسمۋزيدى ۇيدە دايىنداساڭىز، ونىڭ تازالىعى مەن تابيعيلىعىنا سەنىمدى بولاسىز.
ءسمۋزيدى ۇيدە دە دايىنداۋعا بولادى. ەڭ باستىسى جەمىس، جاڭعاق، كوكونىس، اسكوك، بالمۇزداق، يوگۋرت، مۇزدى پيۋرەگە وڭاي اينالدىراتىن قۋاتتى ستاسيونارلىق بلەندەرىڭىز بولسا بولعانى. سونىمەن بىرگە، سىزگە كوكونىستەر مەن جەمىستەردى دايىنداۋعا ارنالعان كىشكەنتاي پىشاق، ولشەگىش ستاكان، ەكى شىنى بوكال، ۇلكەن ديامەترلى كوكتەيل تۇتىكشەلەرى قاجەت.
Cمۋزي دايىنداۋ ءۇشىن جۇمساعى 50%تىعىز جەمىس(بانان، مانگو، گرۋشا) جانە 50% شىرىندى جەمىستى قولدانساڭىز پيۋرە تىم قويۋ بولمايدى. سوسىن سۋ، ءسۇت نەمەسە مۇز كۋبيكتەرىمەن ارالاستىرىڭىز.
پايدالى سۋسىن جاساۋدىڭ ەرەجەلەرى:
ءسمۋزيدى كوپ ەتىپ دايىنداماۋ. ول تەك جاڭا جاسالعان كۇيىندە پايدالى
مايلىلىعى تومەن ءسۇت، مايلىلىعى تومەن ايران، يوگۋرت نەمەسە ىرىمشىك، ال قانتتىڭ ورنىنا بال قولدانىڭىز.
كوكونىستەن جاسالعان سمۋزيگە تۇز سالماۋعا تىرىسىڭىز: ۇگىتىلگەن قۇرعاق تەڭىز ورامجاپىراعى مەن دامدەۋىشتەر قولدانعان پايدالى.
وسىنداي ءسمۋزيدى قولدانعاندا كەلەسى ونىمدەردى پايدالانۋ قاجەت: 2 بولىك اسكوك+2 بولىك سۇيىقتىق+3 بولىك كوكونىس. بۇل جەردە نەگىزگە 160 گراممدىق ولشەگىش كەسەنى الۋ كەرەك.
سمۋزي دايىنداۋ ءۇشىن ەڭ تانىمال كوكونىس، جەمىس جانە اسكوككە شپينات، لاتۋك سالاتى، جاپىراقتى ورامجاپىراق، اقجەلكەن، بانان، اۆوكادو، جيدەكتەر، مانگو، اپەلسين، المۇرت، ءجۇزىم، تومات، ءسابىز، قىزىلشا، قيار جاتادى. ءدامىن جاقسارتۋعا ءجانجابىل، دارشىن، كاكاو، پروتەيندىك كوكتەيل، جاڭعاقتار كومەكتەسەدى. جاپىراقتار بولىگىنىڭ سۋسىنعا تۇسپەۋى جانە بىركەلكىلىككە قول جەتكىزۋ ءۇشىن جاسىل سمۋزي ەكى كەزەڭمەن ارالاستىرىلادى. ءبىرىنشى كەزەڭدە اسكوك پەن سۇيىق نەگىز ارالاستىرىلادى. ەكىنشى كەزەڭدە جەمىستەر قوسىلىپ، بىركەلكى كۇيگە كەلگەنشە ارالاستىرىلادى.
1. ءار ءتۇرلى جەمىستەردەن قاباتتالىپ دايىندالعان سمۋزي.
قۇرامى:
بانان
كيۆي
قۇلپىناي
يوگۋرت
بال
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
باناندا دوڭگەلەكشەلەپ تۋراپ، ۇستىنە يوگۋرت قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. كيۆيدى تۋراپ، بولەك ىدىستا ۇستىنە بال قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. مۇزداتىلعان قۇلپىنايعا يوگۋرت قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. بوكالعا بانان، كيۆي، قۇلپىنايدى كەزەكپەن قۇيادى. قۇلپىنايدىڭ ۇستىنە باناننان گۇلدى ورنەكتەپ جانە جالبىز جاپىراعىن اسەمدىك ءۇشىن قويادى.
2. جاسىل سمۋزي
قۇرامى:
اۆوكادو
شپينات
اقجەلكەك
الما شىرىنى
ۇساقتالعان مۇز
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
اقجەلكەكپەن شپيناتتى ۇساقتاپ تۋراپ، ۇستىنە تۋرالعان اۆوكادونى سالىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. اسەمدەۋگە اۆوكادو تىلىمىمەن قابىعىن پايدالانۋعا بولادى.
3. مايسىزداندىرىلعان ايراندا دايىندالعان سمۋزي.
قۇرامى:
مايسىزداندىرىلعان ايران
جىبىتىلگەن س ۇلى
مۇزداتىلعان قىزىل قاراقات
بال
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
ەڭ الدىمەن سۇلىنى ىستىق سۋ قۇيىپ، ءجىبىتىپ قويادى. سول كەزدە قاراقاتقا بال قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. وعان جىبىتىلگەن س ۇلى مەن ايراندى قۇيىپ، تاعى دا بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى. اسەمدەۋگە كوكوس ۇنتاعى مەن ليمون ءتىلىمىن قولدانادى.
4. سۇتتە دايىندالعان سمۋزي.
قۇرامى:
بانان
ءسۇت 2، 5%
اپەلسين
بال
ۇساقتالعان مۇز
دايىنداۋ تەحنولوگياسى:
بانان مەن اپەلسيندى بولىكتەرگە ءبولىپ، وعان مۇز، بال، ءسۇت قۇيىپ، بلەندەرمەن بىرتەكتى ماسساعا كەلگەنشە ارالاستىرادى.
باتىس قازاقستان وبلىسى، ورال قالاسى،
«ورال «سەرۆيس» تەحنولوگيالىق كوللەدجى»مكقك،
وندىرىستىك وقىتۋ شەبەرى گۋميروۆا اكمارال ەرجانوۆنا
سمۋزي جانە ونىڭ تۇرلەرى جۇكتەۋ