سۋ – تىرشىلىك كوزى
دۇنيەتانۋ 3 سىنىپ
سۋ – تىرشىلىك كوزى
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
1. بالالارعا سۋ تىرشىلىكتىڭ كوزى ەكەنىن تانىستىرۋ.
2. بالالاردىڭ سۋ تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. ويىن، ءتىلىن، بايقاعىشتىعىن، ءبىلىم قۇمارلىعىن دامىتۋ.
3. سۋدى لاستاماۋعا، قورعاۋعا، تازا ۇستاۋعا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ. شىعارماشىلىق ويىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، وي جيناقتاۋ، پروبلەمالىق ىزدەنۋشىلىك.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق، تاجىريبەلىك.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: 2 شىنى ىدىس، سۋ، ساز، قاسىق، سۋرەت، گلوبۋس.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ. پسيحولوگيالىق دايارلىق.
II. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
III. جاڭا ساباق.
1. جۇمباق جاسىرۋ.
ءدامى دە جوق، ءتۇسى دە جوق،
پايدالانباس كىسى جوق. بۇل نە؟
سۋ
ياعني، بۇگىنگى تاقىرىبىمىز سۋ تاقىرىبىنا ارنايمىز.
جەر بەتىندە ەڭ كوپ تاراعان زات - سۋ. گلوبۋسقا قاراسان جەر شارىنىڭ تورتتەن ءۇش بولىگى كوگىلدىر تۇسكە بويالعان. ول - سۋ، مۇحيتتار، تەڭىزدەر، وزەندەر، كولدەر، سارقىرامالار.
تابيعاتتا سۋ 3 كۇيدە كەزدەسەدى. (سۇيىق، قاتتى، گاز تارىزدەس)
ەگەر كۇن سالقىنداپ تەمپەراتۋرا 0 گرادۋستان تومەن تۇسسە، سۋ سۇيىق كۇيدەن قاتتى كۇيگە، ياعني قار مەن مۇزعا اينالادى.
كىشكەنتاي تاباقشاعا سۋ قۇيىپ، بەتىن اشىق قالدىرساق، بىرنەشە كۇننەن كەيىن ونىڭ بوساپ قالعانىڭ كورەمىز. تاباقشاداعى سۋ قايدا كەتتى دەپ ويلايسىڭ؟ ول ءتۇسسىز جوعالىپ كەتكەن جوق، ءبىر كۇيدەن ەكىنشى كۇيگە اۋىستى. سۇيىق كۇيدەن بۋ كۇيىنە ءوتىپ، اۋامەن ارالاستى.
سۋ بار جەردە باۋ - باقشا، ورمان، ەگىن مال بولادى.
سوندىقتان قازاق «سۋلى جەر - نۋلى جەر.» دەيدى.
قازاق حالقى سۋدى ءقادىر ەتۋمەن قاتار، ونى جالپى حالىققا، جان - جانۋارلار دۇنيەسىنە، وسىمدىك الەمىنە تىرشىلىك بەرۋشى كۇش دەپ اتاعان.
2. سۋرەتپەن جۇمىس.
3. اسسوسياسيا قۇرۋ.
سۋ
↓
قار، مۇز، بۋ، تۇمان، شىق، تەڭىز، مۇحيت، كول
4. تاجىريبەلىك جۇمىس.
1. سۋعا تۇز سالىپ ارالاستىرۋ. سۋعا ءبىر قاسىق تۇز سالىپ ارالاستىرۋ. سۋ ءمولدىر كۇيىندە قالدى. سۋدىڭ ءدامى اششى بولدى. تۇز سۋدا جاقسى ەريدى.
2. ستاقانداعى سۋعا قۇم سالىپ ارالاستىرۋ. قۇم قيىرشىقتارى سول قالپىندا ستاقان تۇبىنە شوگەدى. قۇم سۋدا ەرىمەيدى.
3. ستاقانداعى سۋعا ساز سالىپ ارالاستىرۋ. سۋ لايلانادى. سۋدى ءبىراز تۇندىرساڭ، ساز تۇبىنە شوگەدى. ساز سۋدا ەرىمەيدى.
سونىمەن، قورىتىندىلاپ وتسەك:
سۋ
↓
جابىسادى، جۇعادى، اعادى، ءمولدىر، ءتۇسسىز، سۇيىق
5. جۇمباق شەشۋ..
1. اياقسىز - اق جورعالايدى، جۇرەدى.
اۋىزى دا جوق، سىڭعىرلايدى، كۇلەدى.
ونسىز ءبىراق جەر بەتىندە تىرشىلىك جوق،
ايتىڭدارشى، وسىنى كىم بىلەدى.
سۋ
2. ءوزى كوك، كولەڭكەسى جوق.
3. قىستا شىنى بوپ قاتادى،
جىلىدا سۋ بوپ جاتادى..
مۇز.
4. كوزگە كورىنگەنمەن
ۇستاساڭ قولعا ىلىنبەيدى.
بۋ.
6. وقۋلىقپەن جۇمىس.
7. ءماتىندى وقۋ.
8. سەرگىتۋ ءساتى.
سۋعا بايلانىستى.
9. داپتەرمەن جۇمىس.
سۋ نە ءۇشىن قاجەت اتتى كلاستەر قۇرۋ.
قۇستارعا تاماققا
سۋ وندىرىسكە
جانۋارعا
قۇستارعا وسىمدىككە
10. بەس جولدى ولەڭ قۇراستىرۋ.
11. تىيىم سوزدەر.
قورىتىندى: سۋدا ەريتىن دە، ەرىمەيتىن دە زاتتار بار. ولاردى اتاۋ.
12. سۇراق – جاۋاپ.
- سۋدىڭ قانداي پايداسى بار؟
- سۋ تۋرالى نە بىلەمىز؟
- سۋ تابيعاتتا نەشە كۇيدە كەزدەسەدى؟
- سۋدىڭ قاتتى كۇيى قالاي اتالادى؟
13. ۇيگە: 43 - 45 بەتتەر ەسسە جازۋ.
سۋ – تىرشىلىك كوزى
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
1. بالالارعا سۋ تىرشىلىكتىڭ كوزى ەكەنىن تانىستىرۋ.
2. بالالاردىڭ سۋ تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. ويىن، ءتىلىن، بايقاعىشتىعىن، ءبىلىم قۇمارلىعىن دامىتۋ.
3. سۋدى لاستاماۋعا، قورعاۋعا، تازا ۇستاۋعا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ. شىعارماشىلىق ويىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، وي جيناقتاۋ، پروبلەمالىق ىزدەنۋشىلىك.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق، تاجىريبەلىك.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: 2 شىنى ىدىس، سۋ، ساز، قاسىق، سۋرەت، گلوبۋس.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ. پسيحولوگيالىق دايارلىق.
II. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
III. جاڭا ساباق.
1. جۇمباق جاسىرۋ.
ءدامى دە جوق، ءتۇسى دە جوق،
پايدالانباس كىسى جوق. بۇل نە؟
سۋ
ياعني، بۇگىنگى تاقىرىبىمىز سۋ تاقىرىبىنا ارنايمىز.
جەر بەتىندە ەڭ كوپ تاراعان زات - سۋ. گلوبۋسقا قاراسان جەر شارىنىڭ تورتتەن ءۇش بولىگى كوگىلدىر تۇسكە بويالعان. ول - سۋ، مۇحيتتار، تەڭىزدەر، وزەندەر، كولدەر، سارقىرامالار.
تابيعاتتا سۋ 3 كۇيدە كەزدەسەدى. (سۇيىق، قاتتى، گاز تارىزدەس)
ەگەر كۇن سالقىنداپ تەمپەراتۋرا 0 گرادۋستان تومەن تۇسسە، سۋ سۇيىق كۇيدەن قاتتى كۇيگە، ياعني قار مەن مۇزعا اينالادى.
كىشكەنتاي تاباقشاعا سۋ قۇيىپ، بەتىن اشىق قالدىرساق، بىرنەشە كۇننەن كەيىن ونىڭ بوساپ قالعانىڭ كورەمىز. تاباقشاداعى سۋ قايدا كەتتى دەپ ويلايسىڭ؟ ول ءتۇسسىز جوعالىپ كەتكەن جوق، ءبىر كۇيدەن ەكىنشى كۇيگە اۋىستى. سۇيىق كۇيدەن بۋ كۇيىنە ءوتىپ، اۋامەن ارالاستى.
سۋ بار جەردە باۋ - باقشا، ورمان، ەگىن مال بولادى.
سوندىقتان قازاق «سۋلى جەر - نۋلى جەر.» دەيدى.
قازاق حالقى سۋدى ءقادىر ەتۋمەن قاتار، ونى جالپى حالىققا، جان - جانۋارلار دۇنيەسىنە، وسىمدىك الەمىنە تىرشىلىك بەرۋشى كۇش دەپ اتاعان.
2. سۋرەتپەن جۇمىس.
3. اسسوسياسيا قۇرۋ.
سۋ
↓
قار، مۇز، بۋ، تۇمان، شىق، تەڭىز، مۇحيت، كول
4. تاجىريبەلىك جۇمىس.
1. سۋعا تۇز سالىپ ارالاستىرۋ. سۋعا ءبىر قاسىق تۇز سالىپ ارالاستىرۋ. سۋ ءمولدىر كۇيىندە قالدى. سۋدىڭ ءدامى اششى بولدى. تۇز سۋدا جاقسى ەريدى.
2. ستاقانداعى سۋعا قۇم سالىپ ارالاستىرۋ. قۇم قيىرشىقتارى سول قالپىندا ستاقان تۇبىنە شوگەدى. قۇم سۋدا ەرىمەيدى.
3. ستاقانداعى سۋعا ساز سالىپ ارالاستىرۋ. سۋ لايلانادى. سۋدى ءبىراز تۇندىرساڭ، ساز تۇبىنە شوگەدى. ساز سۋدا ەرىمەيدى.
سونىمەن، قورىتىندىلاپ وتسەك:
سۋ
↓
جابىسادى، جۇعادى، اعادى، ءمولدىر، ءتۇسسىز، سۇيىق
5. جۇمباق شەشۋ..
1. اياقسىز - اق جورعالايدى، جۇرەدى.
اۋىزى دا جوق، سىڭعىرلايدى، كۇلەدى.
ونسىز ءبىراق جەر بەتىندە تىرشىلىك جوق،
ايتىڭدارشى، وسىنى كىم بىلەدى.
سۋ
2. ءوزى كوك، كولەڭكەسى جوق.
3. قىستا شىنى بوپ قاتادى،
جىلىدا سۋ بوپ جاتادى..
مۇز.
4. كوزگە كورىنگەنمەن
ۇستاساڭ قولعا ىلىنبەيدى.
بۋ.
6. وقۋلىقپەن جۇمىس.
7. ءماتىندى وقۋ.
8. سەرگىتۋ ءساتى.
سۋعا بايلانىستى.
9. داپتەرمەن جۇمىس.
سۋ نە ءۇشىن قاجەت اتتى كلاستەر قۇرۋ.
قۇستارعا تاماققا
سۋ وندىرىسكە
جانۋارعا
قۇستارعا وسىمدىككە
10. بەس جولدى ولەڭ قۇراستىرۋ.
11. تىيىم سوزدەر.
قورىتىندى: سۋدا ەريتىن دە، ەرىمەيتىن دە زاتتار بار. ولاردى اتاۋ.
12. سۇراق – جاۋاپ.
- سۋدىڭ قانداي پايداسى بار؟
- سۋ تۋرالى نە بىلەمىز؟
- سۋ تابيعاتتا نەشە كۇيدە كەزدەسەدى؟
- سۋدىڭ قاتتى كۇيى قالاي اتالادى؟
13. ۇيگە: 43 - 45 بەتتەر ەسسە جازۋ.
You Might Also Like
-
«كوكتەمدە تابيعات انا ويانادى، قىستىڭ قارى ەرىپ، قۇستار جىلى جاقتان ورالادى. اعاشتار بۇرشىك جارىپ گۇلدەيدى.»دەگەن سارىندا باستالاتىن. ودان بەرى تالاي كوكتەم كەلدى كەتتى. ءار كوكتەم ەرەكشە، ءبىر كەرەمە...
