سۇتقورەكتىلەردىڭ ەرتەدەگى جورعالاۋشىلاردان پايدا بولۋى، جۇمىرتقالاۋشى ىلكىاڭدار. قالتالى جانە ۇرىقجولداستى سۇتقورەكتىلەر.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سۇتقورەكتىلەردىڭ ەرتەدەگى جورعالاۋشىلاردان پايدا بولۋى، جۇمىرتقالاۋشى ىلكى اڭدار. قالتالى جانە ۇرىقجولداستى سۇتقورەكتىلەر.
وقىتۋ مەن تاربيەنىڭ مىندەتتەرى.
ساباقتىڭ ماقساتى: سۇتقورەكتىلەردىڭ شىعۋ تەگى، كلاسس تارماقتارىنا جىكتەلۋى، قاعاناقسىز سۇتقورەكتىلەردىڭ مەكەندەيتىن جەرى، قورەكتەنۋى، بالاسىن ازىقتاندىرۋى جايلى قىسقاشا تۇسىنىك بەرۋ.
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلارعا سۇتقورەكتىلەر كلاسىنىڭ تۇرلەرى مەن ماڭىزى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وتكەن ماتەريالدارمەن بايلانىستىرا وتىرىپ، وقۋشىنىڭ ويلاۋ، تانىمدىلىق قابىلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: وقۋشىلاردى سۇتقورەكتىلەر كلاسىنىڭ كەيبىر وكىلدەرىن قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
كورنەكىلىك: سۇتقورەكتىلەردىڭ سۋرەتتەرى، پلاكاتتار، سلايد جانە ت. ب.
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، لوگيكالىق سۇراقتار، كەستە،
تەست جۇمىسى جانە ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
1. امانداسۋ. وقۋشىلاردى جۋرنال بويىنشا تۇگەندەۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ. (سۇراق - جاۋاپ)
ءۇي تاپسىرماسى: § 58 كوبەيۋى جانە دامۋى. ۇرپاقتارىنا قامقورلىق جاساۋى. جىلدىق تىرشىلىك سيكلى جانە ماۋسىمدىق قۇبىلىستار.
1 سۇتقورەكتىلەردى زەرتتەيتىن زوولوگيا عىلىمىنىڭ سالاسى نە دەپ اتالادى؟
2 كلاسس نەلىكتەن سۇتقورەكتىلەر دەپ اتاعان؟
3 سۇتقورەكتىلەردىڭ باسقا جانۋارلاردان باستى قانداي ەرەكشەلىكتەرى بار؟
4 سۇتقورەكتىلەردىڭ تەرىسىندە قانداي بەزدەر بار؟
5 سۇتقورەكتىلەردىڭ قاڭقاسى قانداي بولىكتەردەن تۇرادى؟
6 سۇتقورەكتىلەردىڭ بۇلشىق ەتتەرى دەنەسىنىڭ قاي بولىگىندە كوپ؟
7 سۇتقورەكتىلەر قالاي قورەكتەنەدى؟
8 سۇتقورەكتىلەر قالاي تىنىس الادى؟
9 سۇتقورەكتىلەردىڭ قان اينالىم جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى قانداي؟
10 سۇتقورەكتىلەر قالاي كوبەيەدى؟
11 سۇتقورەكتىلەردىڭ ءزار شىعارۋ مۇشەسى قانداي؟
3. وتىلگەن ماتەريالداردى قايتالاۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
III. جاڭا ساباق
§ 59. سۇتقورەكتىلەردىڭ ەرتەدەگى جورعالاۋشىلاردان پايدا بولۋى، جۇمىرتقالاۋشى ىلكىاڭدار. قالتالى جانە ۇرىقجولداستى سۇتقورەكتىلەر. بيولوگيالىق ەرەكشەلىگى. تارالۋ ايماقتارى جانە الۋان تۇرلىلىگى. سۇتقورەكتىلەردىڭ كوپتۇرلىلىگى.
IV. جاڭا ساباق بويىنشا تۇسىنىك بەرۋ.
V. جاڭا تاقىرىپتى وتىلگەن تاقىرىپپەن بايلانىستىرىپ ءوتۋ.
1. سۇتقورەكتىلەر قانداي ورتادا تىرشىلىك ەتەدى؟
2. ۇيرەكتۇمسىق بالاسىن نەمەن اسىرايدى؟
3. ەرەسەك ۇيرەكتۇمسىقتىڭ تىستەرى بارما؟
4. تۇرپىتەك قانداي سۇتقورەكتىلەر جانە نەمەن قورەكتەنەدى؟
5. قالتالى قاسقىر قايدا تىرشىلىك ەتەدى؟
6. سۇتقورەكتىلەردىڭ مويىن ومىرتقاسى نەشەۋ؟
7. كەۋدە قۋىس قۇرساق قۋىسىنان نە ارقىلى بولىنگەن؟
I) لوگيكالىق سۇراقتار:
1. جەر بەتىندە قانداي جانۋاردىڭ ءتورت تىزەسى بار؟
2. وكپە اۋرۋىمەن اۋىرمايتىن ءۇي جانۋارى؟
3. الەمدەگى ەڭ بيىك جانۋار؟
4. ءبىر جاق قىرىمەن جاتىپ ۇيىقتايتىن جىرتقىش سۇتقورەكتى؟
5 جەر بەتىندەگى ەڭ ءتىسى كوپ جاندىك؟
II). جانۋارلاردى تىرشىلىك ەتۋ ورتاسىنا قاراي ءبولۋ.
قۇرلىقتا جەر استىندا سۋدا اۋادا
1. جارعانات. 2. سارىشۇناق. 3. سىلەۋسىن. 4. يتبالىق. 5. اقبوكەن.
6. سوقىرتىشقان. 7. تۇلەن. 8. كورتىشقان. 9. جۇپارتىشقان. 10. كيتتەر.
11. قالتالى كورتىشقاندار.
III). تەست جۇمىسى.
1. جورعالاۋشىلاردى زەرتتەيتىن زوولوگيا عىلىمىنىڭ سالاسىن نە
دەپ اتايمىز؟
ا) گەرپەتولوگيا. س) يحتيولوگيا.
ب) ماممالوگيا. د) ەپيدەرميس.
2. جاسۋنىققا ۇقساس اعزالىق زات. (بۋىناياقتىلاردا)
ا) تروحوفورا. س) سەلوم.
ب) پاراوديا. د) حيتين.
3. بۋىلتىق قۇرتتاردىڭ دەنەسىندە كىرپىكشەلەرى بار دەرناسىل پايدا
بولادى ونى نە دەپ اتايمىز؟
ا) سەلوم. س) تروحوفورا
ب) حيتين. د) پاراوديا.
4. سۇتقورەكتىلەردىڭ قان اينالۋ شەڭبەرى نەشەۋ؟
ا) بيرەۋ. س) ەكەۋ
ب) تورتەۋ. د) ۇشەۋ.
5. زوولوگيا عىلىمىنىڭ بالىقتاردى زەرتتەيتىن سالاسى نە دەپ
اتالادى؟
ا) پاراوديا س) ماممالوگيا
ب) يحتيولوگيا. د) گەرپەتولوگيا.
6. تۇرپىتەكتىڭ دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى نەشە سم بولادى؟
ا) 77سم. س) 55سم
ب) 60سم د) 90سم.
7. قالتالى قاسقىردىڭ جۇكتىلىك مەرزىمى نەشە كۇن؟
ا) 14كۇن. س) 35كۇن
ب) 25كۇن د) 45كۇن.
8. زوولوگيا عىلىمىنىڭ قۇستاردى زەرتتەيتىن سالاسى نە دەپ اتادى؟
ا) ورنيتولوگيا. س) پاراوديا.
ب) يحتيولوگيا. د) ماممالوگيا.
9. قوسمەكەندىلەردىڭ جۇرەگى نەشە قۋىستى؟
ا) ەكى قۋىستى. س) ءتورت قۋىستى.
ب) ءۇش قۋىستى. د) قۋىستى ەمەس.
10. ۇيرەكتۇمسىقتىڭ دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى شامامەن نەشە سم بولادى؟
ا) 30سم. س) 50سم
ب) 40سم د) 60سم.
11. بالىقتاردىڭ جۇرەگى نەشە قۋىستى؟
ا) ءبىر قۋىستى. س) ەكى قۋىستى.
ب) ءتورت قۋىستى. د) ءبىر قۋىستى.
12. شەمىرشەكتى بالىقتارىمىز قالاي ۇرىقتانادى؟
ا) ىشتەي ۇرىقتانادى. س) تىرىلەي تۋادى.
ب) سىرتتاي ۇرىقتانادى. د) بارلىق جاۋابى دۇرىس.
13. قايسى ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ دەنەسىندە ارالاس قان تارالادى؟
ا) قۇستاردا. س) بالىقتاردا.
ب) جورعالاۋشىلاردا. د) قوسمەندىلەردە.
14. بۋناقدەنەلىلەردى زەرتتەيتىن عىلىمدى نە دەپ اتايمىز؟
ا) يحتيولوگيا س) ەنتومولوگيا
ب) گەرپەتولوگيا د) پاراوديا.
15. ءبىزدىڭ جەرىمىزدە كەزدەسەتىن جىرتقىش اڭ؟
ا) تۇيە، س) جىلقى
ب) قاسقىر، د) تاۋىق.
IV. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
V. باعالاۋ
VI. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
§ 59. ۇيگە تاپسىرمانى وقىپ كەلۋ. سۇتقورەكتىلەر جايلى ماقال ماتەلدەر جانە اڭىز اڭگىمەلەر جازىپ كەلۋ.
وقىتۋ مەن تاربيەنىڭ مىندەتتەرى.
ساباقتىڭ ماقساتى: سۇتقورەكتىلەردىڭ شىعۋ تەگى، كلاسس تارماقتارىنا جىكتەلۋى، قاعاناقسىز سۇتقورەكتىلەردىڭ مەكەندەيتىن جەرى، قورەكتەنۋى، بالاسىن ازىقتاندىرۋى جايلى قىسقاشا تۇسىنىك بەرۋ.
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلارعا سۇتقورەكتىلەر كلاسىنىڭ تۇرلەرى مەن ماڭىزى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وتكەن ماتەريالدارمەن بايلانىستىرا وتىرىپ، وقۋشىنىڭ ويلاۋ، تانىمدىلىق قابىلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: وقۋشىلاردى سۇتقورەكتىلەر كلاسىنىڭ كەيبىر وكىلدەرىن قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
كورنەكىلىك: سۇتقورەكتىلەردىڭ سۋرەتتەرى، پلاكاتتار، سلايد جانە ت. ب.
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، لوگيكالىق سۇراقتار، كەستە،
تەست جۇمىسى جانە ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
1. امانداسۋ. وقۋشىلاردى جۋرنال بويىنشا تۇگەندەۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ. (سۇراق - جاۋاپ)
ءۇي تاپسىرماسى: § 58 كوبەيۋى جانە دامۋى. ۇرپاقتارىنا قامقورلىق جاساۋى. جىلدىق تىرشىلىك سيكلى جانە ماۋسىمدىق قۇبىلىستار.
1 سۇتقورەكتىلەردى زەرتتەيتىن زوولوگيا عىلىمىنىڭ سالاسى نە دەپ اتالادى؟
2 كلاسس نەلىكتەن سۇتقورەكتىلەر دەپ اتاعان؟
3 سۇتقورەكتىلەردىڭ باسقا جانۋارلاردان باستى قانداي ەرەكشەلىكتەرى بار؟
4 سۇتقورەكتىلەردىڭ تەرىسىندە قانداي بەزدەر بار؟
5 سۇتقورەكتىلەردىڭ قاڭقاسى قانداي بولىكتەردەن تۇرادى؟
6 سۇتقورەكتىلەردىڭ بۇلشىق ەتتەرى دەنەسىنىڭ قاي بولىگىندە كوپ؟
7 سۇتقورەكتىلەر قالاي قورەكتەنەدى؟
8 سۇتقورەكتىلەر قالاي تىنىس الادى؟
9 سۇتقورەكتىلەردىڭ قان اينالىم جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى قانداي؟
10 سۇتقورەكتىلەر قالاي كوبەيەدى؟
11 سۇتقورەكتىلەردىڭ ءزار شىعارۋ مۇشەسى قانداي؟
3. وتىلگەن ماتەريالداردى قايتالاۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
III. جاڭا ساباق
§ 59. سۇتقورەكتىلەردىڭ ەرتەدەگى جورعالاۋشىلاردان پايدا بولۋى، جۇمىرتقالاۋشى ىلكىاڭدار. قالتالى جانە ۇرىقجولداستى سۇتقورەكتىلەر. بيولوگيالىق ەرەكشەلىگى. تارالۋ ايماقتارى جانە الۋان تۇرلىلىگى. سۇتقورەكتىلەردىڭ كوپتۇرلىلىگى.
IV. جاڭا ساباق بويىنشا تۇسىنىك بەرۋ.
V. جاڭا تاقىرىپتى وتىلگەن تاقىرىپپەن بايلانىستىرىپ ءوتۋ.
1. سۇتقورەكتىلەر قانداي ورتادا تىرشىلىك ەتەدى؟
2. ۇيرەكتۇمسىق بالاسىن نەمەن اسىرايدى؟
3. ەرەسەك ۇيرەكتۇمسىقتىڭ تىستەرى بارما؟
4. تۇرپىتەك قانداي سۇتقورەكتىلەر جانە نەمەن قورەكتەنەدى؟
5. قالتالى قاسقىر قايدا تىرشىلىك ەتەدى؟
6. سۇتقورەكتىلەردىڭ مويىن ومىرتقاسى نەشەۋ؟
7. كەۋدە قۋىس قۇرساق قۋىسىنان نە ارقىلى بولىنگەن؟
I) لوگيكالىق سۇراقتار:
1. جەر بەتىندە قانداي جانۋاردىڭ ءتورت تىزەسى بار؟
2. وكپە اۋرۋىمەن اۋىرمايتىن ءۇي جانۋارى؟
3. الەمدەگى ەڭ بيىك جانۋار؟
4. ءبىر جاق قىرىمەن جاتىپ ۇيىقتايتىن جىرتقىش سۇتقورەكتى؟
5 جەر بەتىندەگى ەڭ ءتىسى كوپ جاندىك؟
II). جانۋارلاردى تىرشىلىك ەتۋ ورتاسىنا قاراي ءبولۋ.
قۇرلىقتا جەر استىندا سۋدا اۋادا
1. جارعانات. 2. سارىشۇناق. 3. سىلەۋسىن. 4. يتبالىق. 5. اقبوكەن.
6. سوقىرتىشقان. 7. تۇلەن. 8. كورتىشقان. 9. جۇپارتىشقان. 10. كيتتەر.
11. قالتالى كورتىشقاندار.
III). تەست جۇمىسى.
1. جورعالاۋشىلاردى زەرتتەيتىن زوولوگيا عىلىمىنىڭ سالاسىن نە
دەپ اتايمىز؟
ا) گەرپەتولوگيا. س) يحتيولوگيا.
ب) ماممالوگيا. د) ەپيدەرميس.
2. جاسۋنىققا ۇقساس اعزالىق زات. (بۋىناياقتىلاردا)
ا) تروحوفورا. س) سەلوم.
ب) پاراوديا. د) حيتين.
3. بۋىلتىق قۇرتتاردىڭ دەنەسىندە كىرپىكشەلەرى بار دەرناسىل پايدا
بولادى ونى نە دەپ اتايمىز؟
ا) سەلوم. س) تروحوفورا
ب) حيتين. د) پاراوديا.
4. سۇتقورەكتىلەردىڭ قان اينالۋ شەڭبەرى نەشەۋ؟
ا) بيرەۋ. س) ەكەۋ
ب) تورتەۋ. د) ۇشەۋ.
5. زوولوگيا عىلىمىنىڭ بالىقتاردى زەرتتەيتىن سالاسى نە دەپ
اتالادى؟
ا) پاراوديا س) ماممالوگيا
ب) يحتيولوگيا. د) گەرپەتولوگيا.
6. تۇرپىتەكتىڭ دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى نەشە سم بولادى؟
ا) 77سم. س) 55سم
ب) 60سم د) 90سم.
7. قالتالى قاسقىردىڭ جۇكتىلىك مەرزىمى نەشە كۇن؟
ا) 14كۇن. س) 35كۇن
ب) 25كۇن د) 45كۇن.
8. زوولوگيا عىلىمىنىڭ قۇستاردى زەرتتەيتىن سالاسى نە دەپ اتادى؟
ا) ورنيتولوگيا. س) پاراوديا.
ب) يحتيولوگيا. د) ماممالوگيا.
9. قوسمەكەندىلەردىڭ جۇرەگى نەشە قۋىستى؟
ا) ەكى قۋىستى. س) ءتورت قۋىستى.
ب) ءۇش قۋىستى. د) قۋىستى ەمەس.
10. ۇيرەكتۇمسىقتىڭ دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى شامامەن نەشە سم بولادى؟
ا) 30سم. س) 50سم
ب) 40سم د) 60سم.
11. بالىقتاردىڭ جۇرەگى نەشە قۋىستى؟
ا) ءبىر قۋىستى. س) ەكى قۋىستى.
ب) ءتورت قۋىستى. د) ءبىر قۋىستى.
12. شەمىرشەكتى بالىقتارىمىز قالاي ۇرىقتانادى؟
ا) ىشتەي ۇرىقتانادى. س) تىرىلەي تۋادى.
ب) سىرتتاي ۇرىقتانادى. د) بارلىق جاۋابى دۇرىس.
13. قايسى ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ دەنەسىندە ارالاس قان تارالادى؟
ا) قۇستاردا. س) بالىقتاردا.
ب) جورعالاۋشىلاردا. د) قوسمەندىلەردە.
14. بۋناقدەنەلىلەردى زەرتتەيتىن عىلىمدى نە دەپ اتايمىز؟
ا) يحتيولوگيا س) ەنتومولوگيا
ب) گەرپەتولوگيا د) پاراوديا.
15. ءبىزدىڭ جەرىمىزدە كەزدەسەتىن جىرتقىش اڭ؟
ا) تۇيە، س) جىلقى
ب) قاسقىر، د) تاۋىق.
IV. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
V. باعالاۋ
VI. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
§ 59. ۇيگە تاپسىرمانى وقىپ كەلۋ. سۇتقورەكتىلەر جايلى ماقال ماتەلدەر جانە اڭىز اڭگىمەلەر جازىپ كەلۋ.
You Might Also Like
