تانىمدىق سايىس ساباق
قىزىقتى ماتەماتيكا
ساباق تاقىرىبى: تانىمدىق سايىس ساباق
ساباق ماقساتى:
1. وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن دامىتۋ، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ىزدەنىستەرىن ۇشتاۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ تانىمدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ
3. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن ومىردە قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ءپاننىڭ كەرەكتىگىن سەزىنۋگە باۋلۋ. ەڭبەك ەتۋگە جولداستىق قارىم – قاتىناستى دامىتۋ.
ساباق كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايد، توپ تاپسىرمالارى، كەرەكتى زاتتار، ۇپاي كورسەتكىشتەرى.
ناقىل سوزدەر، « ماتەماتيكانىڭ ءوز ءتىلى بار - ول فورمۋلا سوفيا كوۆاليەۆسكايا
«اقىل - ويدى تارتىپكە كەلتىرەتىن ماتەماتيكا، سوندىقتان دا ونى وقۋ كەرەك
س. م. لومونوسوۆ
ساباق بارىسى:
ءمۇعالىم: جارىس دەسە جانىڭىز،
جاسىرعاندى تابىڭىز.
كۇش سىناسىپ كورەيىك،
جەتكەنىنشە ءالىڭىز
بار ونەرىن سالادى.
ءبىلىمدى، كوپ وقىعان بولسا ەگەر،
بۇگىنگى كۇن جەڭىمپازى بولادى.
ەكى توپتى ورتاعا شاقىرايىق
ءبىرىنشى توپ اتى: بۇركىت
ءبىزدىڭ ۇرانىمىز:
قانداي سىناق بولساداعى بەرىسپە،
ءارقاشاندا ۇمىتكەرمىز جەڭىسكە.
ەكىنشى توپ اتى: قىران
ءبىزدىڭ ۇرانىمىز:
جارىس دەسە جانامىز،
بۇگىنگى كۇن جارىستا،
العىرلىقپەن الامىز.
قيىندىقتان ءسىرا دا ءبىز قاشپايمىز، -------------------------- ءبىز دايىنبىز بۇل سايىسقا دوستارىم،
العىرلىق تاپقىرلىقتى ۇشتايمىز. --------------------------- كورسەتەمىز، بىزدە قانداي كۇش بارىن.
قيالارعا سامعاپ ۇشقان قۇستايمىز، --------------------------- العا قويعان ماقساتىمىز ءبىر ەكەن،
شەگىنبەيمىز جەڭىستەرگە باستايمىز. -------------------------- ءساتتى بولسىن ساپارىمىز ءاردايىم.
بۇگىنگى سايىسىمىزدى باستايمىز.
سايىسىمىزدىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى:
«ءوزارا ءبىرماندى سايكەستىك.»
ءى - توپقا
1. شاعىن قالادا يسايەۆ، پەرنەشوۆ، سەيتجانوۆ، عانييەۆ، جانە اسانوۆ دەگەن بەس دوس تۇردى.
ولاردىڭ ماماندىقتارى ءارتۇرلى؛
ءبىرى سىلاقشى، ەكىنشىسى - ديىرمەنشى، ءۇشىنشىسى - اعاش ۇستاسى، ءتورتىنشىسى — پوشتاشى، بەسىنشىسى — شاشتاراز. پەرنەشوۆ پەن عانييەۆ سىلاق قالاعىن قولدارىنا ءومىرى ۇستاپ كورمەگەن. يسايەۆ پەن عانييەۆ دوسى جۇمىس ىستەيتىن ديىرمەنگە بارعالى ءجۇر. پەرنەشوۆ پەن يسايەۆ پوشتاشى تۇراتىن تۇراتىن ۇيدە تۇرادى. يسايەۆ پەن سەيتجانوۆ ءار جەكسەنبى سايىن اعاش ۇستاسى جانە سىلاقشىمەن قالاشىق ويىنىن وينايدى. پەرنەشوۆ وزىنە جانە ديىرمەنشىگە فۋتبولعا ەكى بيلەت الدى. دوستاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ ماماندىعىن انىقتا.
سىلاقشى ديىرمەنشى اعاش ۇستاسى پوشتاشى شاشتاراز
يسايەۆ
پەرنەشوۆ
سەيتجانوۆ
عانييەۆ
اسانوۆ
ءىى - توپقا
ءبىر كۇنى وليمپيادادا دوڭگەلەك ستول باسىندا استانا، الماتى، قاراعاندى، اتىراۋ، تارازدان كەلگەن ۇلان،
تولەگەن،
ءالي،
كەنجە،
بولات،
ەسىمدى بەس بالا باس قوستى. استانادان كەلگەن بالا تارازدىق بالا مەن بولاتتىڭ ورتاسىندا. الماتىلىق بالا ۇلان مەن تولەگەننىڭ ورتاسىندا وتىردى. وعان قاراما - قارسى بەتتە اتىراۋدان كەلگەن بالا مەن ءالي وتىردى. كەنجە الماتىدا بۇرىن - سوڭدى بولىپ كورمەگەن.
ۇلان استانادا دا، تارازدا دا بولماعان. تارازدىق بالا تولەگەنمەن ۇنەمى حات الىسىپ تۇرادى.
بالالاردىڭ ءارقايسىسى قاي قالادا تۇرادى؟
استانا الماتى قاراعاندى اتىراۋ تاراز
ۇلان
تولەگەن
كەنجە
ءالي
بولات
2 - كەزەڭىمىزدى باستايمىز.
قاس - قاعىم ءسات.
ءبىرىنشى توپقا:
1. ءتورت قويدىڭ نەشە اياعى بار؟
2. ەگەر تىرنا ءبىر اياعىمەن تۇرسا 3 كگ. بولادى، ال ەكى اياعىمەن تۇرسا، ونىڭ سالماعى قانشا؟
3. اعاش بۇتاعىندا 100 تورعاي وتىرادى، اڭشى 10 تورعايدى اتىپ الادى. تورعايدىڭ قانشاسى قالادى؟
4. 1 ت. ماقتا اۋىرما، 10 سەنتنەر تەمىر اۋىر ما؟
5. سەنىڭ اكە - شەشەڭ كورشىڭە كىم بولادى؟
6. قيىلىسپايتىن ەكى ءتۇزۋ قالاي اتالادى؟
7. قارىنداسى 4 جاستا، اعاسى 6 جاستا. قارىنداسى 6 جاسقا تولعاندا اعاسى نەشە جاستا بولادى؟
8. ماتەماتيكادا نەشە سيفر بار؟
9. 100 - ءدىڭ وننان - ءتورت بولىگى قانشاعا تەڭ؟
10. قانداي ساننىڭ جازىلۋىندا قانشا ءارىپ بولسا، سونشا سيفر بار؟
ەكىنشى توپقا:
1. بەس تىرنانىڭ نەشە اياعى بار؟
2. تاۋىق ءبىر اياعىمەن تۇرسا 2 - كگ. ال ەكى اياعىمەن تۇرعاندا نەشە كگ.؟
3. ءبىر جانۇيانىڭ بەس ەر بالاسى جانە ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ قارىنداستارى بار جانۇيادا 0انشا قانشا بالاسى بار؟
4. 1 - كگ. تۇز اۋىر ما، 1000گر. ماقتا اۋىر ما؟
5. ساباقتان نەشە رەت قالۋعا بولادى؟
6. تىك بۇرىش جاساپ قيىلىساتىن ەكى ءتۇزۋ؟
7. ادام جۇرەگى ءبىر مينۋتتا 5 ليتر قان ايداسا، 1 ساعاتتا قانشا ليتر قان ايدايدى؟
8. ۆەلوسيپەدشى جولدا نەشە جاستان باستاپ جۇرۋگە بولادى؟
9. 80ء-نىڭ وننان ءتورت بولىگى قانشا؟
10.. 66-عا ەشقانداي امال قولدانباي، تۋرا جارتىسىنا ارتتىرۋعا بولا ما؟.
3 - كەزەڭ
«ماتەماتيكا كۇندەلىكتى ومىرىمىزدە»
ومىردە ويلاپ تۇرساق ءبارى دە ەسەپ،
اۋىرساڭ ىشەتۇعىن ءدارى دە ەسەپ.
ەسەپسىز سۇرگەن ءومىر مازمۇنسىز – اۋ،
دۇنيەنىڭ بار تۇلعاسى ەسەپ دەسەك.
«ماعان انامنىڭ تاپسىرماسى.»
بالام، مىنا 5 000 تەڭگەگە كەلەسى زاتتاردى اكەلىپ قوي.
كامپيت - 1 كگ. 200 گر. ---------------------- كامپيت - 1كگ. 300 گر.
جاڭعاق - 600 گر. ----------------------------- جاڭعاق - 700 گر
توقاش - 15 دانا ----------------------------- باتەر - 14 دانا
كارتوپ -- 3 كگ 350 گر. ----------------------- قىزىلشا 1 كگ. 500 گر.
ءسابىز - 1 كگ. 350 گر. -------------------------- سارىمساق - 2 كگ. 300 گر.
كۇرىش 3 كگ. 500گر. ---------------------------- قانت - 3 كگ. 450 گر.
قالعان اقشانى تەكسەرىپ ال.
الدارىندا ستولدا تۇرادى:
كونفەت 1 كگ - 1400 تگ ------------------------ كونفەت 1كگ - 1600 تگ
جاڭعاق 1 كگ.- 1700 تگ ------------------------ جاڭعاق 1كگ. - 1700 تگ
توقاش - 12 تگ --------------------------------- باتەر - 11 تگ
كارتوپ – 1 كگ - 100تگ ------------------------- قىزىلشا 1 كگ - 150 تگ
ءسابىز 1 كگ.- 120 تگ -------------------------- سارىمساق 1 كگ.- 80 تگ
كۇرىش 1 كگ - 180 تگ ------------------------- قانت 1 كگ - 140 تگ
4 - كەزەڭ
«اكەمە كومەك نەمەسە ءوزىم.»
1 - توپقا
جوندەۋ جۇمىستارىندا بولمەنىڭ پەريمەترى 48 مەتر، ەنى 6 مەتر. وسى بولمەگە لينولەۋم توسەۋ ءۇشىن ەنى 2 مەتر لينولەۋمنان نەشە مەتر قاجەت؟
2 - توپقا
بولمەنىڭ ۇزىندىعى 12 مەتر. جانە 7 مەتر، ال بيىكتىگى 3 مەتر. وسى بولمەدە ۇزىندىعى 2 مەتر، ەنى 2 مەتر ەكى تەرەزە جانە ۇزىندىعى 2مەتر،، ەنى 2مەتر ەسىك ورنالاسقان.
جابىستىراتىن تۇسقاعازدىڭ ءبىر وراۋىندا 8 م، 7 م، 6م بار.
نەشە تۇسقاعاز قاجەت جانە قايسى ءتيىمدى؟
5 - كەزەڭ
ءبىلىم دەگەن بيىك شىڭ،
باقىتقا سەنى جەتكىزەر.
ءبىلىم دەگەن اقىلشىڭ،
قيىندىقتان وتكىزەر.
كىم كوپ بىلەدى
ىشىندە ماتەماتيكالىق ساندارى بار ماقالدار ايتۋمەن جارىسۋ.
كەزەك – كەزەك ايتادى، توقتاپ قالعان توپ جەڭىلىس تابادى.
باعالاۋ.
توپتاردىڭ بىلىمدەرىن ساراپتاۋ
قورىتىندى. ءمۇعالىم تاقتاداعى ناقىل سوزدەرمەن ساباعىن قورىتىندىلايدى.
ساباق اياقتالدى.
ساباق تاقىرىبى: تانىمدىق سايىس ساباق
ساباق ماقساتى:
1. وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن دامىتۋ، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ىزدەنىستەرىن ۇشتاۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ تانىمدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ
3. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن ومىردە قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ءپاننىڭ كەرەكتىگىن سەزىنۋگە باۋلۋ. ەڭبەك ەتۋگە جولداستىق قارىم – قاتىناستى دامىتۋ.
ساباق كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايد، توپ تاپسىرمالارى، كەرەكتى زاتتار، ۇپاي كورسەتكىشتەرى.
ناقىل سوزدەر، « ماتەماتيكانىڭ ءوز ءتىلى بار - ول فورمۋلا سوفيا كوۆاليەۆسكايا
«اقىل - ويدى تارتىپكە كەلتىرەتىن ماتەماتيكا، سوندىقتان دا ونى وقۋ كەرەك
س. م. لومونوسوۆ
ساباق بارىسى:
ءمۇعالىم: جارىس دەسە جانىڭىز،
جاسىرعاندى تابىڭىز.
كۇش سىناسىپ كورەيىك،
جەتكەنىنشە ءالىڭىز
بار ونەرىن سالادى.
ءبىلىمدى، كوپ وقىعان بولسا ەگەر،
بۇگىنگى كۇن جەڭىمپازى بولادى.
ەكى توپتى ورتاعا شاقىرايىق
ءبىرىنشى توپ اتى: بۇركىت
ءبىزدىڭ ۇرانىمىز:
قانداي سىناق بولساداعى بەرىسپە،
ءارقاشاندا ۇمىتكەرمىز جەڭىسكە.
ەكىنشى توپ اتى: قىران
ءبىزدىڭ ۇرانىمىز:
جارىس دەسە جانامىز،
بۇگىنگى كۇن جارىستا،
العىرلىقپەن الامىز.
قيىندىقتان ءسىرا دا ءبىز قاشپايمىز، -------------------------- ءبىز دايىنبىز بۇل سايىسقا دوستارىم،
العىرلىق تاپقىرلىقتى ۇشتايمىز. --------------------------- كورسەتەمىز، بىزدە قانداي كۇش بارىن.
قيالارعا سامعاپ ۇشقان قۇستايمىز، --------------------------- العا قويعان ماقساتىمىز ءبىر ەكەن،
شەگىنبەيمىز جەڭىستەرگە باستايمىز. -------------------------- ءساتتى بولسىن ساپارىمىز ءاردايىم.
بۇگىنگى سايىسىمىزدى باستايمىز.
سايىسىمىزدىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى:
«ءوزارا ءبىرماندى سايكەستىك.»
ءى - توپقا
1. شاعىن قالادا يسايەۆ، پەرنەشوۆ، سەيتجانوۆ، عانييەۆ، جانە اسانوۆ دەگەن بەس دوس تۇردى.
ولاردىڭ ماماندىقتارى ءارتۇرلى؛
ءبىرى سىلاقشى، ەكىنشىسى - ديىرمەنشى، ءۇشىنشىسى - اعاش ۇستاسى، ءتورتىنشىسى — پوشتاشى، بەسىنشىسى — شاشتاراز. پەرنەشوۆ پەن عانييەۆ سىلاق قالاعىن قولدارىنا ءومىرى ۇستاپ كورمەگەن. يسايەۆ پەن عانييەۆ دوسى جۇمىس ىستەيتىن ديىرمەنگە بارعالى ءجۇر. پەرنەشوۆ پەن يسايەۆ پوشتاشى تۇراتىن تۇراتىن ۇيدە تۇرادى. يسايەۆ پەن سەيتجانوۆ ءار جەكسەنبى سايىن اعاش ۇستاسى جانە سىلاقشىمەن قالاشىق ويىنىن وينايدى. پەرنەشوۆ وزىنە جانە ديىرمەنشىگە فۋتبولعا ەكى بيلەت الدى. دوستاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ ماماندىعىن انىقتا.
سىلاقشى ديىرمەنشى اعاش ۇستاسى پوشتاشى شاشتاراز
يسايەۆ
پەرنەشوۆ
سەيتجانوۆ
عانييەۆ
اسانوۆ
ءىى - توپقا
ءبىر كۇنى وليمپيادادا دوڭگەلەك ستول باسىندا استانا، الماتى، قاراعاندى، اتىراۋ، تارازدان كەلگەن ۇلان،
تولەگەن،
ءالي،
كەنجە،
بولات،
ەسىمدى بەس بالا باس قوستى. استانادان كەلگەن بالا تارازدىق بالا مەن بولاتتىڭ ورتاسىندا. الماتىلىق بالا ۇلان مەن تولەگەننىڭ ورتاسىندا وتىردى. وعان قاراما - قارسى بەتتە اتىراۋدان كەلگەن بالا مەن ءالي وتىردى. كەنجە الماتىدا بۇرىن - سوڭدى بولىپ كورمەگەن.
ۇلان استانادا دا، تارازدا دا بولماعان. تارازدىق بالا تولەگەنمەن ۇنەمى حات الىسىپ تۇرادى.
بالالاردىڭ ءارقايسىسى قاي قالادا تۇرادى؟
استانا الماتى قاراعاندى اتىراۋ تاراز
ۇلان
تولەگەن
كەنجە
ءالي
بولات
2 - كەزەڭىمىزدى باستايمىز.
قاس - قاعىم ءسات.
ءبىرىنشى توپقا:
1. ءتورت قويدىڭ نەشە اياعى بار؟
2. ەگەر تىرنا ءبىر اياعىمەن تۇرسا 3 كگ. بولادى، ال ەكى اياعىمەن تۇرسا، ونىڭ سالماعى قانشا؟
3. اعاش بۇتاعىندا 100 تورعاي وتىرادى، اڭشى 10 تورعايدى اتىپ الادى. تورعايدىڭ قانشاسى قالادى؟
4. 1 ت. ماقتا اۋىرما، 10 سەنتنەر تەمىر اۋىر ما؟
5. سەنىڭ اكە - شەشەڭ كورشىڭە كىم بولادى؟
6. قيىلىسپايتىن ەكى ءتۇزۋ قالاي اتالادى؟
7. قارىنداسى 4 جاستا، اعاسى 6 جاستا. قارىنداسى 6 جاسقا تولعاندا اعاسى نەشە جاستا بولادى؟
8. ماتەماتيكادا نەشە سيفر بار؟
9. 100 - ءدىڭ وننان - ءتورت بولىگى قانشاعا تەڭ؟
10. قانداي ساننىڭ جازىلۋىندا قانشا ءارىپ بولسا، سونشا سيفر بار؟
ەكىنشى توپقا:
1. بەس تىرنانىڭ نەشە اياعى بار؟
2. تاۋىق ءبىر اياعىمەن تۇرسا 2 - كگ. ال ەكى اياعىمەن تۇرعاندا نەشە كگ.؟
3. ءبىر جانۇيانىڭ بەس ەر بالاسى جانە ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ قارىنداستارى بار جانۇيادا 0انشا قانشا بالاسى بار؟
4. 1 - كگ. تۇز اۋىر ما، 1000گر. ماقتا اۋىر ما؟
5. ساباقتان نەشە رەت قالۋعا بولادى؟
6. تىك بۇرىش جاساپ قيىلىساتىن ەكى ءتۇزۋ؟
7. ادام جۇرەگى ءبىر مينۋتتا 5 ليتر قان ايداسا، 1 ساعاتتا قانشا ليتر قان ايدايدى؟
8. ۆەلوسيپەدشى جولدا نەشە جاستان باستاپ جۇرۋگە بولادى؟
9. 80ء-نىڭ وننان ءتورت بولىگى قانشا؟
10.. 66-عا ەشقانداي امال قولدانباي، تۋرا جارتىسىنا ارتتىرۋعا بولا ما؟.
3 - كەزەڭ
«ماتەماتيكا كۇندەلىكتى ومىرىمىزدە»
ومىردە ويلاپ تۇرساق ءبارى دە ەسەپ،
اۋىرساڭ ىشەتۇعىن ءدارى دە ەسەپ.
ەسەپسىز سۇرگەن ءومىر مازمۇنسىز – اۋ،
دۇنيەنىڭ بار تۇلعاسى ەسەپ دەسەك.
«ماعان انامنىڭ تاپسىرماسى.»
بالام، مىنا 5 000 تەڭگەگە كەلەسى زاتتاردى اكەلىپ قوي.
كامپيت - 1 كگ. 200 گر. ---------------------- كامپيت - 1كگ. 300 گر.
جاڭعاق - 600 گر. ----------------------------- جاڭعاق - 700 گر
توقاش - 15 دانا ----------------------------- باتەر - 14 دانا
كارتوپ -- 3 كگ 350 گر. ----------------------- قىزىلشا 1 كگ. 500 گر.
ءسابىز - 1 كگ. 350 گر. -------------------------- سارىمساق - 2 كگ. 300 گر.
كۇرىش 3 كگ. 500گر. ---------------------------- قانت - 3 كگ. 450 گر.
قالعان اقشانى تەكسەرىپ ال.
الدارىندا ستولدا تۇرادى:
كونفەت 1 كگ - 1400 تگ ------------------------ كونفەت 1كگ - 1600 تگ
جاڭعاق 1 كگ.- 1700 تگ ------------------------ جاڭعاق 1كگ. - 1700 تگ
توقاش - 12 تگ --------------------------------- باتەر - 11 تگ
كارتوپ – 1 كگ - 100تگ ------------------------- قىزىلشا 1 كگ - 150 تگ
ءسابىز 1 كگ.- 120 تگ -------------------------- سارىمساق 1 كگ.- 80 تگ
كۇرىش 1 كگ - 180 تگ ------------------------- قانت 1 كگ - 140 تگ
4 - كەزەڭ
«اكەمە كومەك نەمەسە ءوزىم.»
1 - توپقا
جوندەۋ جۇمىستارىندا بولمەنىڭ پەريمەترى 48 مەتر، ەنى 6 مەتر. وسى بولمەگە لينولەۋم توسەۋ ءۇشىن ەنى 2 مەتر لينولەۋمنان نەشە مەتر قاجەت؟
2 - توپقا
بولمەنىڭ ۇزىندىعى 12 مەتر. جانە 7 مەتر، ال بيىكتىگى 3 مەتر. وسى بولمەدە ۇزىندىعى 2 مەتر، ەنى 2 مەتر ەكى تەرەزە جانە ۇزىندىعى 2مەتر،، ەنى 2مەتر ەسىك ورنالاسقان.
جابىستىراتىن تۇسقاعازدىڭ ءبىر وراۋىندا 8 م، 7 م، 6م بار.
نەشە تۇسقاعاز قاجەت جانە قايسى ءتيىمدى؟
5 - كەزەڭ
ءبىلىم دەگەن بيىك شىڭ،
باقىتقا سەنى جەتكىزەر.
ءبىلىم دەگەن اقىلشىڭ،
قيىندىقتان وتكىزەر.
كىم كوپ بىلەدى
ىشىندە ماتەماتيكالىق ساندارى بار ماقالدار ايتۋمەن جارىسۋ.
كەزەك – كەزەك ايتادى، توقتاپ قالعان توپ جەڭىلىس تابادى.
باعالاۋ.
توپتاردىڭ بىلىمدەرىن ساراپتاۋ
قورىتىندى. ءمۇعالىم تاقتاداعى ناقىل سوزدەرمەن ساباعىن قورىتىندىلايدى.
ساباق اياقتالدى.
You Might Also Like
