- 13 قار. 2015 00:00
- 427
تازا بۇلاق
ءۇش جولاۋشى ءبىر بۇلاقتىڭ باسىندا بىر-بىرىنە كەز بولىپتى. بۇلاق ءبىر تاستاق جەردەن شىققان، اينالاسى قالىڭ بىتكەن اعاش جاپىراقتارى بۇلاقتىڭ ۇستىنە توگىلىپ، سۋى مۇزداي، سالقىن، شىنىداي جىلتىلداپ تۇرعان سونشا ادەمى، تازا بۇلاق ەكەن. سۋ شىققان جەرىنە ءبىر قازانداي تاستى بىرەۋ ويىپ قورعانىش قىلىپ، تاستىڭ سۋاعار جەرىنە جازۋ جازىپتى:
- ءاي، جولاۋشى، بولساڭ وسى بۇلاقتاي بول،- دەپ. ماناعى ءۇش جولاۋشى بۇلاقتان ءىشىپ قانعان سوڭ جازۋدى وقىپ، بىرەۋى ساۋداگەر ەكەن، ول ايتتى:
- بۇل جازىلعان اقىل ءسوز ەكەن، بۇلاق كۇن-تۇن تىنباي اعىپ، الىس جەرلەرگە بارادى، بارا-بارا كەڭەيىپ، ۇلكەيەدى، بۇعان بوتەن بۇلاقتار قۇيىپ، سويتە بارا ۇلكەن وزەن بولىپ كەتەدى. مۇنان مۇرات سول: سەن دە، ادام، تىنباي قىزمەت قىل، ەشۋاقىتتا جالقاۋلانىپ توقتاپ قالما، سويتسەڭ، اقىرىندا، سەن دە زورايىپ مۇراتىڭا جەتەسىڭ دەگەنى مە دەپ بىلەمىن، - دەدى.
ەكىنشى جولاۋشى ءمۇساپىر مولدا ەكەن، باسىن شايقاپ:
- جوق مەن ولاي ويلامايمىن، بۇل جازۋدىڭ ماعىناسى ءسىزدىڭ ويلاعاننان گورى جوعارىراق سوقسا كەرەك، بۇل بۇلاق: كىم-كىمگە بولسا دا دايار، ىستىقتاعاندى سالقىنداتىپ، جانىن راقاتتاندىرادى، سۋساعاننىڭ سۋسىنىن قاندىرادى، ونىڭ ءۇشىن ەشكىمنەن اقى دامەتپەيدى؛ بۇلاي بولسا ادامعا دا ابىرەت سول: بىرەۋگە جاقسىلىق ەتسەڭ، ول جاقسىلىعىڭدى ەشكىمگە مىندەت ەتپە دەگەنى بولسا كەرەك،- دەدى.
ءۇشىنشى جولاۋشى كوركەم كەلگەن ءبىر ادەمى جىگىت ەكەن، بۇل ۇندەمەي تۇردى. جولداستارى: «سەن نە ويلايسىن؟» -دەپ سۇرادى.
جىگىت ايتتى:
- مەنىڭ ويىما بوتەن ءبىر نارسە كەلەدى: بۇل بۇلاقتىڭ سۋى ءبىر ورىندا تىنىپ تۇرىپ، ءشوپ-شالام ءتۇسىپ، لاي-قوقىم بولسا، بۇعان ادام مەن ايۋان مۇنشا ىنتىق بولماس ەدى؛ بۇلاق كۇنى-تۇنى تىنباي اعىپ تازالانىپ تۇرعانى ءۇشىن ىنتىق بولادى. ولاي بولسا، جازۋدىڭ ماعناسى: كوڭىلىڭدى، بويىڭدى وسى بۇلاقتاي تازا ساقتا، نەشىك بۇلاققا قاراساق كۇن تۇسسە كۇننىڭ، ءشوپ تۇسسە ءشوپتىڭ ساۋلەسىن كورەمىز، كوڭىلىڭ سول رەۋىشتى سىرتقا اشىق كورىنىپ تۇرسىن دەگەنى مە دەيمىن،- دەدى.