- 05 ناۋ. 2024 01:00
- 204
تولدەردىڭ ايتىسى
ءبىلىم سالالارى: قاتىناس
بولىمدەرى: ءتىل دامىتۋ
تاقىرىبى: تولدەردىڭ ايتىسى
ماقساتى: بالالاردىڭ ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، ءۇي جانۋارلارى تۋرالى بىلىمدەرىن دامىتۋ. ءۇي جانۋارلارىنىڭ پايداسى، ءارى قايسىسىنىڭ ورىنى، ءتولى، ەرەكشەلىكتەرى جونىندە بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. جانۋارلار جونىندە ولەڭدەر، تاقپاقتار، جاڭىلتپاشتاردى مانەرلەپ جاتقا ايتۋ ارقىلى تىلدەرىن دامىتۋ.
كورنەكىلىك: تولدەردىڭ سۋرەتتەرى جانە بەتپەردەلەرى
سوزدىك جۇمىس:
سيىر - كوروۆا،
جىلقى - لوشاد،
تۇيە - ۆەربليۋد
تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى: سالەمەتسىزدەر مە قوناقتار!
بۇگىنگى ءبىزدىڭ اشىق ساباعىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
ماتيۆاسيالىق قوزعاۋشى كەزەڭ:
ۇستىندە ءۇيدىڭ تۇر ەدى مىسىق
قاسىنا كەلدى ءبىر تورعاي ۇشىپ
باس سالماق بولدى
ىرشىدى مىسىق
جونەلدى تورعاي
پىر ەتىپ ۇشىپ - دەپ تاربيەشى ايتقان كەزدە بالالار قيمىل - قوزعالىستارىمەن كورسەتەدى.
نەگىزگى ءبولىم:
- بالالار بۇگىن ءبىز ءۇي جانۋارىمەن تانىسامىز. كىم بىلەدى ءۇي جانۋارلارىنا قانداي جانۋارلار جاتادى؟
بالالار:
- سيىر، قوي، جىلقى، ۇيرەك ت. ب
تاربيەشى:
- ولار قايدا تۇرادى؟
بالالار:
- قورادا، ۇيدە، فەرمادا.
تاربيەشى:
- ولار بىزگە نە بەرەدى؟
بالالار:
- ءسۇت، ەت، ماي، شۇبات ت. ب
تاربيەشى:
- وتە جاقسى بالالار وندا ءبىز بۇگىن ويىن ويناپ كورەيىك. ويىننىڭ اتى «قاتەلەسىپ قالما» دەپ اتالادى. مەن ءقازىر سەندەرگە ءارتۇرلى جانۋارلاردى اتايمىن ال سەندەر بولساڭدار ىشىنەن تەك قانا ءۇي جانۋارلارىن تەرىپ ايتاتىن بولاسىڭدار، جاراي ما؟
تىنىس الۋ جاتتىعۋى «بالاپان قانات قاعادى».
- قولدى بوس جىبەرىپ تىك تۇرامىز
- دەمىمىزدى ىشكە تارتىپ «كۋ - كا - رە - كۋ» دەپ دەمىمىزدى سىرتقا شىعارامىز.
تاربيەشى:
- ەندەشە بۇگىن سول جپنۋارلار تۋرالى اڭىز تىڭدايىق «تولدەر ايتىسى» دەپ اتالادى.
بالالار ەرتەگىنى وزدەرى ورىندايدى.
ءبىر جەرگە جينالعان لاق، بۇزاۋ، قوشاقان، بوتا ءبىزدىڭ يەمىز كىمدى كوبىرەك جاقسى كورەدى دەپ ايتىسىپتى.
ءبىرىنشى لاق:
- ءما - ءا - ءا! ارينە يەمىز ءبىزدى جاقسى كورەدڭى ول ءسۇتىمىزدى ءىشىپ، ءتۇبىتىمىزدى كيىمگە پايدالانادى.
قوشاقان تۇرىپ:
- مە - مە ال ءبىز شە؟ ادامدارعا ءبىزدىڭ ەتىمىز ۇنايدى! ول ءبىزدىڭ جۇنىمىزدەن شۇلىق توقيدى - دەپ داۋلاسىپتى
وسى كەزدە بۇزاۋ:
- ءمو - ءو - ءو سەندەر بوسقا ماقتاناسىڭدار ادام تىرشىلىگىنە ەڭ قولايلى مەن ءسۇت، قارىن، ماي الادى دەپ ماقتانادى
سوندا قۇلىن ءبىر كىسىنەپ:
- يحو - حو! بوسقا ماقتانباڭدار يەمىز مەنى جاقسى كورەدى، مەن مىنسە كولىك، جەسە ازىق - دەپتى
سوندا ۇندەمەي تۇرعان بوتا:
- بارىنەن دە ءبىزدى جاقسى كورەدى ءبىزدىڭ شۇباتىمىز ەڭ التىنى
سول كەزدە ادام كەلىپ تولدەرىم بوسقا تالاسپاڭدار ءارقايسىلارىڭنىڭ ورىندارىڭ بولەك دەپ جاۋاپ بەرىپتى
«ۇلكەن - كىشى» دامىتۋشى ويىنى:
سيىر قانداي؟
بۇزاۋ قانداي؟
ول قالاي دىبىس شىعارادى؟
جىلقى قانداي؟
قۇلىن قانداي؟
ول قالاي دىبىس شىعارادى؟
ءان «بىزدە دە بار قۇلىنشاق» بالالاردىڭ ورىنداۋىندا.
رەفلەكسيۆتى – قورىتىندىلاۋ:
بولىمدەرى: ءتىل دامىتۋ
تاقىرىبى: تولدەردىڭ ايتىسى
ماقساتى: بالالاردىڭ ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، ءۇي جانۋارلارى تۋرالى بىلىمدەرىن دامىتۋ. ءۇي جانۋارلارىنىڭ پايداسى، ءارى قايسىسىنىڭ ورىنى، ءتولى، ەرەكشەلىكتەرى جونىندە بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. جانۋارلار جونىندە ولەڭدەر، تاقپاقتار، جاڭىلتپاشتاردى مانەرلەپ جاتقا ايتۋ ارقىلى تىلدەرىن دامىتۋ.
كورنەكىلىك: تولدەردىڭ سۋرەتتەرى جانە بەتپەردەلەرى
سوزدىك جۇمىس:
سيىر - كوروۆا،
جىلقى - لوشاد،
تۇيە - ۆەربليۋد
تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى: سالەمەتسىزدەر مە قوناقتار!
بۇگىنگى ءبىزدىڭ اشىق ساباعىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
ماتيۆاسيالىق قوزعاۋشى كەزەڭ:
ۇستىندە ءۇيدىڭ تۇر ەدى مىسىق
قاسىنا كەلدى ءبىر تورعاي ۇشىپ
باس سالماق بولدى
ىرشىدى مىسىق
جونەلدى تورعاي
پىر ەتىپ ۇشىپ - دەپ تاربيەشى ايتقان كەزدە بالالار قيمىل - قوزعالىستارىمەن كورسەتەدى.
نەگىزگى ءبولىم:
- بالالار بۇگىن ءبىز ءۇي جانۋارىمەن تانىسامىز. كىم بىلەدى ءۇي جانۋارلارىنا قانداي جانۋارلار جاتادى؟
بالالار:
- سيىر، قوي، جىلقى، ۇيرەك ت. ب
تاربيەشى:
- ولار قايدا تۇرادى؟
بالالار:
- قورادا، ۇيدە، فەرمادا.
تاربيەشى:
- ولار بىزگە نە بەرەدى؟
بالالار:
- ءسۇت، ەت، ماي، شۇبات ت. ب
تاربيەشى:
- وتە جاقسى بالالار وندا ءبىز بۇگىن ويىن ويناپ كورەيىك. ويىننىڭ اتى «قاتەلەسىپ قالما» دەپ اتالادى. مەن ءقازىر سەندەرگە ءارتۇرلى جانۋارلاردى اتايمىن ال سەندەر بولساڭدار ىشىنەن تەك قانا ءۇي جانۋارلارىن تەرىپ ايتاتىن بولاسىڭدار، جاراي ما؟
تىنىس الۋ جاتتىعۋى «بالاپان قانات قاعادى».
- قولدى بوس جىبەرىپ تىك تۇرامىز
- دەمىمىزدى ىشكە تارتىپ «كۋ - كا - رە - كۋ» دەپ دەمىمىزدى سىرتقا شىعارامىز.
تاربيەشى:
- ەندەشە بۇگىن سول جپنۋارلار تۋرالى اڭىز تىڭدايىق «تولدەر ايتىسى» دەپ اتالادى.
بالالار ەرتەگىنى وزدەرى ورىندايدى.
ءبىر جەرگە جينالعان لاق، بۇزاۋ، قوشاقان، بوتا ءبىزدىڭ يەمىز كىمدى كوبىرەك جاقسى كورەدى دەپ ايتىسىپتى.
ءبىرىنشى لاق:
- ءما - ءا - ءا! ارينە يەمىز ءبىزدى جاقسى كورەدڭى ول ءسۇتىمىزدى ءىشىپ، ءتۇبىتىمىزدى كيىمگە پايدالانادى.
قوشاقان تۇرىپ:
- مە - مە ال ءبىز شە؟ ادامدارعا ءبىزدىڭ ەتىمىز ۇنايدى! ول ءبىزدىڭ جۇنىمىزدەن شۇلىق توقيدى - دەپ داۋلاسىپتى
وسى كەزدە بۇزاۋ:
- ءمو - ءو - ءو سەندەر بوسقا ماقتاناسىڭدار ادام تىرشىلىگىنە ەڭ قولايلى مەن ءسۇت، قارىن، ماي الادى دەپ ماقتانادى
سوندا قۇلىن ءبىر كىسىنەپ:
- يحو - حو! بوسقا ماقتانباڭدار يەمىز مەنى جاقسى كورەدى، مەن مىنسە كولىك، جەسە ازىق - دەپتى
سوندا ۇندەمەي تۇرعان بوتا:
- بارىنەن دە ءبىزدى جاقسى كورەدى ءبىزدىڭ شۇباتىمىز ەڭ التىنى
سول كەزدە ادام كەلىپ تولدەرىم بوسقا تالاسپاڭدار ءارقايسىلارىڭنىڭ ورىندارىڭ بولەك دەپ جاۋاپ بەرىپتى
«ۇلكەن - كىشى» دامىتۋشى ويىنى:
سيىر قانداي؟
بۇزاۋ قانداي؟
ول قالاي دىبىس شىعارادى؟
جىلقى قانداي؟
قۇلىن قانداي؟
ول قالاي دىبىس شىعارادى؟
ءان «بىزدە دە بار قۇلىنشاق» بالالاردىڭ ورىنداۋىندا.
رەفلەكسيۆتى – قورىتىندىلاۋ: