InfoHub Logo

وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، كەنتاۋ قالاسى،
شاشا-توبە جالپى ورتا مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
بەكزود سايدجانوۆ يۋسۋپجان ۇلى

قازاق ءتىلى 6 - سىنىپ

تاقىرىبى: توپتاۋ جانە بولشەكتىك سان ەسىمدەر (سلايد)
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قابىلەتىن دامىتۋ، ءوز ويلارىن ەركىن، ءارى تولىق جەتكىزۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ
مىندەتتەرى: اۋىزەكى سويلەۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ؛
وقۋشىنىڭ بايلانىستىرىپ سويلەۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ؛
سوزدىك قورلارىن مولايتۋ؛
ساۋاتتىلىقتى قالىپتاستىرۋ

ساباقتىڭ بارىسى:
I كىرىسپە ءبولىم
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ىنتىماقتاستىق الاڭىن قۇرۋ.
2. توپقا ءبولۋ.
3. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
4. ميعا شابۋىل
5. لوگيكالىق سۇراقتار.
6. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
7. سەرگىتۋ ءساتى
II نەگىزگى ءبولىم
8. جاڭا ساباق
9. كىتاپپەن جۇمىس
10.” قازاقستان تاۋەلسىز ەل”
11. پوستەر قورعاۋ
12. سان ەسىمگە ارنالعان جاتتىعۋلار
III قورىتىندى ءبولىم
13، ساباقتى پىسىقتاۋ
باعالاۋ
15. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ

توپتاۋ سان ەسىمدەر
توپتاۋ سان ەسىمدەر زاتتىڭ سانىن جەكەلەپ ەمەس، توپتاپ كورسەتەدى دە، نەشەدەن؟ قانشادان؟ دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. توپتاۋ سان ەسىمدەر دارا سان ەسىمدەر مەن قوسارلانعان سان ەسىمدەرگە شىعىس ەسەپتىك جالعاۋى جالعانۋ ارقىلى جاسالادى.
مىسالى: ەكىدەن، جۇزدەن، قىرىق - ەلۋدەن، ون - وننان، بەس - التىدان، ۇشەۋ - ۇشەۋدەن ت. ب.
ءسويتىپ توپتاۋ سان ەسىمدەر دارا تۇردە دە(بەستەن، وننان ت. ب.)
كۇردەلى تۇردە دە(جيىرما بەستەن ت. ب.)
قوسارلانعان تۇردە دە(ەكى - ەكىدەن، ون - ون بەستەن ت. ب.) قولدانىلادى.

بولشەكتىك سان ەسىمدەر بولشەكتىك سان ەسىمدەر زاتتىڭ بولشەكتىك سانىن بىلدىرەدى. بولشەكتىك سان ەسىمدەر، جاي بولشەك جانە وندىق بولشەك بولىپ ەكى تۇردە قولدانىلادى. جاي بولشەك ساندار ەكى ەسەپتىك سان ەسىمنىڭ ءبولىمى شىعىس يا ىلىك سەپتىكتە الىمى تاۋەلدىك تۇلعادا جۇمسالادى، كەيدە تاۋەلدىك جالعاۋى ءتۇسىرىلىپ تە ايتىلادى.
مىسالى: ەكىدەن ءبىرىن ال، ءۇشتىڭ ءبىرى، وننىڭ ەكىسى نەمەسە وننان ەكى ت. ب. سول سياقتى بولشەكتىك سان ەسىمدەر ەسەپتىك سان ەسىمگە جارتى، جارىم، شيرەك سوزدەرى تىركەسىپ كەلىپ تە جاسالادى.
مىسالى: ەكى جارىم، ءۇش شيرەك. وندىق بولشەكتىك سان ەسىمنىڭ ءبولىمى وندىق، جۇزدىك، مىڭدىق سياقتى بولىپ جاسالادى.
مىسالى: ەكى ءبۇتىن ءۇش وندىق نەمەسە ەكى ءبۇتىن وننان ءۇش
( 2، 3 ) بەس ءبۇتىن ءتورت جۇزدىك نەمەسە بەس ءبۇتىن جۇزدەن ءتورت (5، 04)

وقۋلىقپەن جۇمىس
1 - توپ
172 - جاتتىعۋ. بەرىلگەن ەسەپتىك سان ەسىمدەردەن توپتاۋ سان ەسىمدەرىن جاساپ، ولاردى سوزبەن جازىڭدار.
3، 5، 10، 8، 6، 2، 40، 70، 80، 100، 1000
2 - توپ
176 - جاتتىعۋ، سيفرمەن بەرىلگەن بولشەكتىك سان ەسىمدەردى سوزبەن جازىڭدار.

1 2
-- --
2، 3

سايكەستەندىر
1 اسىم ----- تۇز
1 ۇرتتام ----- قامىر
1 جايىم ----- سۋ
1 شىمشىم ------ ەت
1 ءۇزىم ------ قازى
1 ەلى ------ نان

مۇشەل جاس
1 - مۇشەل - جاس (ەر جەتە باستاۋ)؛
2 - مۇشەل - جاس (جىگىتتىك شاق)؛
3 - مۇشەل - جاس (اقىل توقتاتۋ)؛
4 - مۇشەل - جاس (ورتا جاس)؛
5 - مۇشەل - جاس (ورتا جاس)؛
6 - مۇشەل - جاس (قارتتىق)؛
7 - مۇشەل - جاس (كارىلىك)؛
8 - مۇشەل - جاس (قالجىراۋ)؛
9 - مۇشەل - جاس (شوپشەك ءسۇيۋ)؛
10 - مۇشەل - جاس (نەمەنە ءسۇيۋ)