توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسى
حيميا 8 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسى»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسىن ەلەكترون – بالانس ادىسىمەن تەڭەستىرۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق قابىلەتىن دامىتۋ، ەستە ساقتاۋ، تانىمدىق، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرىپ، ۇقىپتىلىققا، ماقساتقا جەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى بەكىتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءتيپى: ستو ەلەمەنتتەرى، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ ءادىسى: پراكتيكالىق جۇمىس، سۇراق - جاۋاپ، توپتىق جۇمىس.
كورنەكىلىگى: كەستە، توپشامالار، ۇلەستىرمەلى قاعاز، فورمۋلا
جازىلعان پلاكات.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
1. سالەمدەسۋ
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن تەكسەرۋ
3. ساتتىلىك تىلەۋ – پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ساباقتىڭ جوسپارى:
ءى كەزەڭ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
1. تانىمدىق سۇراقتار بەرۋ
2. «كىم جۇيرىك»
ءىى كەزەڭ. «ءبارىن بىلگىم كەلەدى» (جاڭا اقپارتپەن تانىسۋ)
ءىىى كەزەڭ. بەكىتۋ ءبولىمى. جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ.
ا) «كىم جىلدام» ءا) «ويلان تاپ» ۆ) «ميعا شابۋىل»
قورىتىندى.
ۇيگە تاپسىرما.
باعالاۋ.
ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ. تانىمدىق سۇراقتار بەرۋ
1. توتىعۋ دارەجەسى دەگەنىمىز نە؟
2. جاي زاتتاردىڭ توتىعۋ دارەجەسى نەشەگە تەڭ؟
3. قوسىلىستاردا ماتەريالدار قانداي توتىعۋ دارەجەسىن كورسەتەدى
ءىى كەزەڭ. «ءبارىن بىلگىم كەلەدى»
جاڭا اقپاراتپەن تانىستىرىلادى. وقۋشىلاردى شىعارماشىلىققا باۋلۋ ماقساتىندا تاقىرىپقا سايكەس قوسىمشا اقپارات بەرە وتىرىپ، بۇگىنگى ساباقتىڭ وزەكتىلىگىن اشۋعا تىرىستىم.
توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسى پروسەسىنە
↓
ەلەكتورليز
جانۋ
كورروزيا
فوتوسينتەز
بۇعان دەيىن بىزدەر كورروزيا مەن فوتوسينتەز پروسەسىمەن تانىستىق.
كورروزيا مەتالداردىڭ اۋادا وزدىگىنەن توتىعىپ ءبۇلىنۋى، تات ءتۇزۋى.
فوتوسينتەز پروسەسىندە وسىمدىكتەر اۋادان كومىرقىشقىل گازىن ءسىڭىرىپ سۋمەن ارەكەتتەسىپ، ورگانيكالىق زاتپەن وتتەگى ءبولىپ شىعارادى. ال ادامداردا تىنىس الۋ پروسەسى كەزىندە فوتوسينتەزگە كەرى پروسەس جۇرەدى. توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسىن انىقتاۋدا ا. ل. لاۆۋازەنىڭ ەڭبەگى كوپ. 1920 - 1930 جىلدار حيميادا ەلەكتروندىق تۇسىنىكتىڭ قالىپتاسۋىنا بايلانىستى وتتەك قاتىسپايتىن رەاكسيالاردىڭ دا توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسيالارى كوبىنەسە ەلەكتروندىق تەڭدەۋلەرمەن ورنەكتەلەدى. زاريادتاردىڭ ساقتالۋ زاڭىنا قايشى كەلمەس ءۇشىن توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسيالار كەزىندە توتىقتىرعىشتىڭ قوسىپ العان ەلەكتروندار سانى توتىقسىزداندىرعىشتىڭ بەرگەن ەلەكتروندار سانىنا تەڭ بولۋى كەرەك دەگەن جالپى ەرەجە ساقتالادى.
ساباقتى بەكىتۋ ماقساتىندا دەڭگەيلىك تاپسىرمانى ويىن ەلەمەنتتەرى تۇرىندە بەردىم.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسى»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسىن ەلەكترون – بالانس ادىسىمەن تەڭەستىرۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق قابىلەتىن دامىتۋ، ەستە ساقتاۋ، تانىمدىق، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرىپ، ۇقىپتىلىققا، ماقساتقا جەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى بەكىتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءتيپى: ستو ەلەمەنتتەرى، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ ءادىسى: پراكتيكالىق جۇمىس، سۇراق - جاۋاپ، توپتىق جۇمىس.
كورنەكىلىگى: كەستە، توپشامالار، ۇلەستىرمەلى قاعاز، فورمۋلا
جازىلعان پلاكات.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
1. سالەمدەسۋ
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن تەكسەرۋ
3. ساتتىلىك تىلەۋ – پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ساباقتىڭ جوسپارى:
ءى كەزەڭ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
1. تانىمدىق سۇراقتار بەرۋ
2. «كىم جۇيرىك»
ءىى كەزەڭ. «ءبارىن بىلگىم كەلەدى» (جاڭا اقپارتپەن تانىسۋ)
ءىىى كەزەڭ. بەكىتۋ ءبولىمى. جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ.
ا) «كىم جىلدام» ءا) «ويلان تاپ» ۆ) «ميعا شابۋىل»
قورىتىندى.
ۇيگە تاپسىرما.
باعالاۋ.
ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ. تانىمدىق سۇراقتار بەرۋ
1. توتىعۋ دارەجەسى دەگەنىمىز نە؟
2. جاي زاتتاردىڭ توتىعۋ دارەجەسى نەشەگە تەڭ؟
3. قوسىلىستاردا ماتەريالدار قانداي توتىعۋ دارەجەسىن كورسەتەدى
ءىى كەزەڭ. «ءبارىن بىلگىم كەلەدى»
جاڭا اقپاراتپەن تانىستىرىلادى. وقۋشىلاردى شىعارماشىلىققا باۋلۋ ماقساتىندا تاقىرىپقا سايكەس قوسىمشا اقپارات بەرە وتىرىپ، بۇگىنگى ساباقتىڭ وزەكتىلىگىن اشۋعا تىرىستىم.
توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسى پروسەسىنە
↓
ەلەكتورليز
جانۋ
كورروزيا
فوتوسينتەز
بۇعان دەيىن بىزدەر كورروزيا مەن فوتوسينتەز پروسەسىمەن تانىستىق.
كورروزيا مەتالداردىڭ اۋادا وزدىگىنەن توتىعىپ ءبۇلىنۋى، تات ءتۇزۋى.
فوتوسينتەز پروسەسىندە وسىمدىكتەر اۋادان كومىرقىشقىل گازىن ءسىڭىرىپ سۋمەن ارەكەتتەسىپ، ورگانيكالىق زاتپەن وتتەگى ءبولىپ شىعارادى. ال ادامداردا تىنىس الۋ پروسەسى كەزىندە فوتوسينتەزگە كەرى پروسەس جۇرەدى. توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسياسىن انىقتاۋدا ا. ل. لاۆۋازەنىڭ ەڭبەگى كوپ. 1920 - 1930 جىلدار حيميادا ەلەكتروندىق تۇسىنىكتىڭ قالىپتاسۋىنا بايلانىستى وتتەك قاتىسپايتىن رەاكسيالاردىڭ دا توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسيالارى كوبىنەسە ەلەكتروندىق تەڭدەۋلەرمەن ورنەكتەلەدى. زاريادتاردىڭ ساقتالۋ زاڭىنا قايشى كەلمەس ءۇشىن توتىعۋ – توتىقسىزدانۋ رەاكسيالار كەزىندە توتىقتىرعىشتىڭ قوسىپ العان ەلەكتروندار سانى توتىقسىزداندىرعىشتىڭ بەرگەن ەلەكتروندار سانىنا تەڭ بولۋى كەرەك دەگەن جالپى ەرەجە ساقتالادى.
ساباقتى بەكىتۋ ماقساتىندا دەڭگەيلىك تاپسىرمانى ويىن ەلەمەنتتەرى تۇرىندە بەردىم.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباق تاقىرىبى: سان ەسىم. دارا جانە كۇردەلى سان ەسىمدەر.
