- 05 ناۋ. 2024 02:01
- 179
وتباسى - ول ءبىر مەملەكەت
وتباسى - ول ءبىر مەملەكەت
قوعامىمىزدىڭ ىلگەرى دامۋىنىڭ ءوزى عىلىم مەن بىلىمگە تىكەلەي بايلانىستى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءبىلىم مەن عىلىم قىزمەتكەرلەرىنىڭ ەكىنشى سەزىندە «بولاشاقتا ەڭبەك ەتىپ ءومىر سۇرەتىندەر – بۇگىنگى مەكتەپ وقۋشىلارى. ولاردى اتا - انا بالانى قالاي تاربيەلەسە، قازاقستان سول دەڭگەيدە بولادى. سوندىقتان جۇكتەلگەن مىندەت وتە اۋىر»، - دەگەن بولاتىن. «ءاربىر ۇلتتىڭ بالاسى ءوز ۇلتىنىڭ اراسىندا ءوز ۇلتى ءۇشىن قىزمەت قىلاتىن بولعاندىقتان، تاربيەشى بالانى سول ۇلت تاربيەسىمەن تاربيە قىلۋعا مىندەتتى»،- دەيدى ماعجان جۇمابايەۆ. سوندا سول حالىقتىڭ قانى مەن جانىن، رۋحىن بويىنا سىڭىرەدى.
ەلىمىز ەگەمەندىگىن الىپ، تاۋەلسىزدىك تۋى بيىككە كوتەرىلگەن قازىرگى كەزەڭدە بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ قوعامىمىزداعى جاڭارۋ پروسەسىن جۇزەگە اسىرۋداعى جۇرگىزگەن جۇمىسى ۇشان تەڭىز. وتانىمىزدىڭ، قوعامىمىزدىڭ كەلەشەكتەگى شىن جاناشىرى دا، ارقا سۇيەرى دە وسىناۋ جاس ۇرپاق اراسىنان شىقپاق. دەمەك، ولاردى لايىقتى ءىزباسار ەتىپ دايىنداۋ، تاربيەلەپ شىعارۋ ءۇشىن ءبىلىم وردالارىنداعى ءبىلىم، تاربيە جۇمىستارىن كۇشەيتىپ، ۇلتتىق ۇلاعاتتىققا باۋلىپ ءوسىرۋ مىندەتتى.
ادامزاتتى تاربيەلەۋ وتە ۇزاق جانە كۇردەلى پروسەسس. جەكە باستىڭ قالىپتاسۋى، ونىڭ رۋحاني جاعىنان دامۋى بالا كەزدەن باستاۋ الادى. جاس شىبىق يىلۋگە قانداي يكەم بولسا، بالا دا تاربيەنى قابىلداۋعا سونداي بەيىم. ءا. بورانبايەۆ اتىنداعى جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبىندە 178 وقۋشى ءبىلىم الۋدا. ونىڭ 29 وتباسى از قامتىلعان، تولىق ەمەس وتباسى 13، كوپ بالالى وتباسى 17، تۇلدىر جەتىم وقۋشى 3. بارلىق اتا - انا سانى 135، ونىڭ ىشىندە جۇمىسسىزى 78، جۇمىس ىستەيتىنى 44، زەينەتكەرى 3، جەكە كاسىپكەرى 7. مەكتەبىمىڭزدە ارنايى الەۋمەتتىك از قامتىلعان وتباسى بالالارىنا ىستىق تاماق بەرىلۋدە. بارلىق ىستىق تاماق ىشەتىن وقۋشى سانى 39، 80 تەڭگە كولەمىندە كۇنىنە ىستىق تاماق ىشۋدە. ونىڭ سىرتىندا اسپازشىمىز ورازبەكوۆا ساۋلە 10 وقۋشىلارعا ءوز دەمەۋشىلىگىمەن ىستىق تاماقپەن قامتاماسىز ەتۋدە.
وتباسى - ول دا ءبىر شاعىن مەملەكەت. ءار مەملەكەتتىڭ وزىنە ءتان ءوندىرىسى، ءونىم ءبولىسى، سىرتقى جانە ىشكى ساياساتى، باسقارۋ ءتارتىبى، مىندەت - قىزمەت ءبولىنىسى، كىرىس - شىعىس بيۋدجەتى، قاسيەتتەپ، قاستەرلەپ ۇستاناتىن رامىزدەرى ت. ب بولمىس - تىرشىلىك جاقتارى بولادى. ادامداردىڭ جاقسى ءومىر ءسۇرۋى وتباسى قۇرامىنداعىلارعا بايلانىستى. سوندىقتان وتباسى قۇرىلىمىنا زور ماڭىز بەرىلىپ، ءمانىن قورعاعان، وتباسىنىڭ ار - نامىسىن ساقتاۋعا، سىرىن شاشپاۋعا، مۇشەلەرىنىڭ ءبىر - بىرىنە ادال، قامقور بولۋىنا تاربيەلەگەن. بالا تاربيەسىندەگى العاشقى ۇستاز — اتا - انا.
ادامگەرشىلىك
باۋىرمالدىق
تاتۋلىق
قايىرىمدىلىق
ادەپتىلىك
يناباتتىلىق سياقتى جانۇيادا جاقسى قاسيەتتەر بالاعا سوزبەن، ۇلكەندەردىڭ ۇلگىسىمەن سىڭەدى، داميدى:
بالانى جاقسى تاربيەلەيتىن قۇرال - ەڭبەك. سوندىقتان اتا - انالار بالانى جاستايىنان ەڭبەككە باۋلۋ كەرەك. ءسال عانا قولىنان كەلەتىن نارسەسى بولسا، كوڭىل ءبولىپ دارىنىن، تالابىن تىڭداۋعا ىقپال ەتۋ قاجەت. اتا - بابامىزدىڭ تاريحىن، سالت - ءداستۇرىن ۇنەمى قۇلاققا قۇيسا، ۇلى ابايدىڭ بەس اسىل ىسىمەن دوس(تالاپ، ەڭبەك، تەرەڭ وي، قاناعات راحىم) بولۋىن، بەس دۇشپانمەن (وسەك، وتىرىك، ماقتانشاق، ەرىنشەك بەكەر مال شاشپاق) قاس بولىپ ءجۇرۋىن ايتىپ وتىرسا، بالا وڭ باعىتتان تايمايدى. ءقازىر ۇل قىزدىڭ تاربيەسىنە كەرى اسەر ەتەتىن جات ادەتتەر وتە كوپ. ەڭ ءبىرىنشى بالانىڭ قالىپتاساتىن ورتاسىن باقىلاپ وتىرعان ءجون. بالا تاربيەسى ەشقانداي ءۇزىلىستى ءبىر ءسات تە نازاردان تىس قالدىرۋدى قالامايدى.
ءوزىڭ جۇمىس ىستەپ جۇرگەندە بالانىڭ قولىنان كەلەتىن ىسىنە جاعداي تۋعىزۋ
ونىڭ ۇيرەنۋىنە كومەكتەسۋ
بەرگەن تاپسىرماڭىزدىڭ اياعىنا دەيىن ورىندالۋىن توزىمدىلىكپەن باقىلاۋ
ىستەگەن ءىسىن ۇقىپتى، تىندىرىمدى ورىنداۋىنا باعىت بەرۋ
جاقسى ءىسىن ماداقتاپ، تەرىسىن وڭ ەتىپ ءتۇسىندىرۋ
قوعامىمىزدىڭ ىلگەرى دامۋىنىڭ ءوزى عىلىم مەن بىلىمگە تىكەلەي بايلانىستى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءبىلىم مەن عىلىم قىزمەتكەرلەرىنىڭ ەكىنشى سەزىندە «بولاشاقتا ەڭبەك ەتىپ ءومىر سۇرەتىندەر – بۇگىنگى مەكتەپ وقۋشىلارى. ولاردى اتا - انا بالانى قالاي تاربيەلەسە، قازاقستان سول دەڭگەيدە بولادى. سوندىقتان جۇكتەلگەن مىندەت وتە اۋىر»، - دەگەن بولاتىن. «ءاربىر ۇلتتىڭ بالاسى ءوز ۇلتىنىڭ اراسىندا ءوز ۇلتى ءۇشىن قىزمەت قىلاتىن بولعاندىقتان، تاربيەشى بالانى سول ۇلت تاربيەسىمەن تاربيە قىلۋعا مىندەتتى»،- دەيدى ماعجان جۇمابايەۆ. سوندا سول حالىقتىڭ قانى مەن جانىن، رۋحىن بويىنا سىڭىرەدى.
ەلىمىز ەگەمەندىگىن الىپ، تاۋەلسىزدىك تۋى بيىككە كوتەرىلگەن قازىرگى كەزەڭدە بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ قوعامىمىزداعى جاڭارۋ پروسەسىن جۇزەگە اسىرۋداعى جۇرگىزگەن جۇمىسى ۇشان تەڭىز. وتانىمىزدىڭ، قوعامىمىزدىڭ كەلەشەكتەگى شىن جاناشىرى دا، ارقا سۇيەرى دە وسىناۋ جاس ۇرپاق اراسىنان شىقپاق. دەمەك، ولاردى لايىقتى ءىزباسار ەتىپ دايىنداۋ، تاربيەلەپ شىعارۋ ءۇشىن ءبىلىم وردالارىنداعى ءبىلىم، تاربيە جۇمىستارىن كۇشەيتىپ، ۇلتتىق ۇلاعاتتىققا باۋلىپ ءوسىرۋ مىندەتتى.
ادامزاتتى تاربيەلەۋ وتە ۇزاق جانە كۇردەلى پروسەسس. جەكە باستىڭ قالىپتاسۋى، ونىڭ رۋحاني جاعىنان دامۋى بالا كەزدەن باستاۋ الادى. جاس شىبىق يىلۋگە قانداي يكەم بولسا، بالا دا تاربيەنى قابىلداۋعا سونداي بەيىم. ءا. بورانبايەۆ اتىنداعى جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبىندە 178 وقۋشى ءبىلىم الۋدا. ونىڭ 29 وتباسى از قامتىلعان، تولىق ەمەس وتباسى 13، كوپ بالالى وتباسى 17، تۇلدىر جەتىم وقۋشى 3. بارلىق اتا - انا سانى 135، ونىڭ ىشىندە جۇمىسسىزى 78، جۇمىس ىستەيتىنى 44، زەينەتكەرى 3، جەكە كاسىپكەرى 7. مەكتەبىمىڭزدە ارنايى الەۋمەتتىك از قامتىلعان وتباسى بالالارىنا ىستىق تاماق بەرىلۋدە. بارلىق ىستىق تاماق ىشەتىن وقۋشى سانى 39، 80 تەڭگە كولەمىندە كۇنىنە ىستىق تاماق ىشۋدە. ونىڭ سىرتىندا اسپازشىمىز ورازبەكوۆا ساۋلە 10 وقۋشىلارعا ءوز دەمەۋشىلىگىمەن ىستىق تاماقپەن قامتاماسىز ەتۋدە.
وتباسى - ول دا ءبىر شاعىن مەملەكەت. ءار مەملەكەتتىڭ وزىنە ءتان ءوندىرىسى، ءونىم ءبولىسى، سىرتقى جانە ىشكى ساياساتى، باسقارۋ ءتارتىبى، مىندەت - قىزمەت ءبولىنىسى، كىرىس - شىعىس بيۋدجەتى، قاسيەتتەپ، قاستەرلەپ ۇستاناتىن رامىزدەرى ت. ب بولمىس - تىرشىلىك جاقتارى بولادى. ادامداردىڭ جاقسى ءومىر ءسۇرۋى وتباسى قۇرامىنداعىلارعا بايلانىستى. سوندىقتان وتباسى قۇرىلىمىنا زور ماڭىز بەرىلىپ، ءمانىن قورعاعان، وتباسىنىڭ ار - نامىسىن ساقتاۋعا، سىرىن شاشپاۋعا، مۇشەلەرىنىڭ ءبىر - بىرىنە ادال، قامقور بولۋىنا تاربيەلەگەن. بالا تاربيەسىندەگى العاشقى ۇستاز — اتا - انا.
ادامگەرشىلىك
باۋىرمالدىق
تاتۋلىق
قايىرىمدىلىق
ادەپتىلىك
يناباتتىلىق سياقتى جانۇيادا جاقسى قاسيەتتەر بالاعا سوزبەن، ۇلكەندەردىڭ ۇلگىسىمەن سىڭەدى، داميدى:
بالانى جاقسى تاربيەلەيتىن قۇرال - ەڭبەك. سوندىقتان اتا - انالار بالانى جاستايىنان ەڭبەككە باۋلۋ كەرەك. ءسال عانا قولىنان كەلەتىن نارسەسى بولسا، كوڭىل ءبولىپ دارىنىن، تالابىن تىڭداۋعا ىقپال ەتۋ قاجەت. اتا - بابامىزدىڭ تاريحىن، سالت - ءداستۇرىن ۇنەمى قۇلاققا قۇيسا، ۇلى ابايدىڭ بەس اسىل ىسىمەن دوس(تالاپ، ەڭبەك، تەرەڭ وي، قاناعات راحىم) بولۋىن، بەس دۇشپانمەن (وسەك، وتىرىك، ماقتانشاق، ەرىنشەك بەكەر مال شاشپاق) قاس بولىپ ءجۇرۋىن ايتىپ وتىرسا، بالا وڭ باعىتتان تايمايدى. ءقازىر ۇل قىزدىڭ تاربيەسىنە كەرى اسەر ەتەتىن جات ادەتتەر وتە كوپ. ەڭ ءبىرىنشى بالانىڭ قالىپتاساتىن ورتاسىن باقىلاپ وتىرعان ءجون. بالا تاربيەسى ەشقانداي ءۇزىلىستى ءبىر ءسات تە نازاردان تىس قالدىرۋدى قالامايدى.
ءوزىڭ جۇمىس ىستەپ جۇرگەندە بالانىڭ قولىنان كەلەتىن ىسىنە جاعداي تۋعىزۋ
ونىڭ ۇيرەنۋىنە كومەكتەسۋ
بەرگەن تاپسىرماڭىزدىڭ اياعىنا دەيىن ورىندالۋىن توزىمدىلىكپەن باقىلاۋ
ىستەگەن ءىسىن ۇقىپتى، تىندىرىمدى ورىنداۋىنا باعىت بەرۋ
جاقسى ءىسىن ماداقتاپ، تەرىسىن وڭ ەتىپ ءتۇسىندىرۋ
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.