تۋعان كۇنىڭ مەن جەر-انا
«تۋعان كۇنىڭ مەن جەر - انا»
(ورتاڭعى توپ بالالارىمەن وتكىزىلگەن ەكولوگيالىق مەرەكەنىڭ سەنارييى)
ماقساتى: بالالاردىڭ ەكولوگيالىق ءبىلىمىن تەرەڭدەتۋ، تابيعاتتى قورعاۋعا، ايالاۋعا تاربيەلەۋ، جەردەگى بارلىق تىرشىلىك يەسىنە جاۋاپكەرشىلىك كوزقاراسىن قالىپتاستىرۋ.
الدىن الا جۇرگىزىلگەن جۇمىستار: ەكولوگياعا بايلانىستى ولەڭدەر جاتتاۋ، تابيعاتقا ارنالعان جۇمباقتار شەشۋ، ەكولوگيا تاقىرىبىنا بايلانىستى اڭگىمەلەسۋ، «تابيعاتتىڭ عاجاپ كورىنىستەرى» اتتى سلايد كورسەتۋ، وسىمدىكتەر جانە جانۋارلار تۋرالى ادەبي شىعارمالار وقۋ، عارىشپەن تانىستىرۋ، «جەر - انا» تاقىرىبىنا سۋرەت كورمەسىن ۇيىمداستىرۋ.
كورنەكىلىك: جەر ماكەتى - گلوبۋس، قوقىسقا ارنالعان ەكى سەبەت، قوقىس (تاياقشالار، قاعازدار)، 2 ۇلكەن دوپ، مولبەرتتەر، ا4 قاعازى، پاستەل، ءتۇرلى ءتۇستى قارىنداشتار، ءتۇرلى ءتۇستى بورلار.
كەيىپكەرلەر: جۇرگىزۋشى، جەر - انا، سايقىمازاق ەركەش، بالالار.
بالالار جاي مۋزىكا اۋەنىمەن زالعا كىرەدى.
جۇرگىزۋشى بالالار مەن بىرگە
ارمىسىڭ، شاپاعاتتى كۇنىمىز!
ارمىسىڭ، مەيىرىمدى جەرىمىز!
ارمىسىڭ، تابيعات انامىز!
كەلدى سىزگە ءوزىڭىزدىڭ بالاڭىز.
جارقىراپ كۇندە اشىلدى،
اينالاعا گۇل شاشىلدى
قايىرلى كۇن!
ءبىز نازىك قىزدارمىز!
قايىرلى كۇن!
ءبىز ەرجۇرەك ۇلدارمىز!
جۇرگىزۋشى: تابيعاتتىڭ ءۇش بايلىعى بار:
سۋ، جەر جانە اۋا - جەردىڭ ءۇش ماڭىزدىسى.
قاندايدا ءبىر تاۋقىمەت بولسا دا -
ولار ءبىر ءبۇتىن، ءبارى قايتا جاڭارادى.
كۇن شاپاعاتى بارىنە توگەدى.
ءبارىمىز بىرگە بولساق - بۇل كۇشپەن، جاقسىلىق.
- بالالار، جەر عالامى ءوزىنىڭ تۋعان كۇنىنە شاقىردى. جەر كۇنىن جەر شارىنداعى ادامزاتتىڭ بارشاسى اتا وتەدى. وسى كۇنى بارلىعى تال وتىرعىزۋعا، گۇل ەگۋگە، قۇستارعا ۇيا جاساۋعا، كوشەلەردەگى، ساياباقتاعى قوقىستاردى جيناۋعا، سۋقويمالارىن تازالاۋعا تىرىسادى. ادامدار ءوز ءۇيىن – جەر شارىن ساقتاۋعا جانە كوركەيتۋگە بار ۇلەسىن قوسادى. بالالار سەندەر جەردىڭ تۋعان كۇنىنە بارعىلارىڭ كەلە مە؟
بالالار شەڭبەر قۇرىپ اۋەن ىرعاعىمەن، قيمىلدار ارقىلى قوناققا بارا جاتقاندارىن كورسەتەدى.
بالالاردىڭ الدىنان «جەر - انا» شىعادى قولىندا جەر ماكەتى بار.
جەر - انا: سالاماتسىڭدار ما، بالالار! مەن سەندەردى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن.
جۇرگىزۋشى: «جەر - انا»، بالالار ساعان بوس كەلگەن جوق، ءارقايسىسى ساعان ارنالعان قۇتتىقتاۋ سوزدەرىن الىپ كەلدى.
بالالار الدىن الا دايىنداپ ۆاتمانعا جازىلعان قۇتتىقتاۋ ءسوزىن وقيدى.
«قىمباتتى دا سۇيكىمدى جەر!
سەنى تۋعان كۇنىمەن قۇتتىقتايمىز!
بىزدەر سەنىڭ وزەندەرىنە، سايلارىن، ورماندارىنا،
جانۋارلارىنا، قۇستارىنا، بالىقتارى مەن
جاندىكتەرىنە دەنساۋلىق تىلەيمىز.
عالامداردىڭ اراسىنداعى ەڭ سۇيكىمدى عالامشارى بولۋىنا تىلەكتەسپىز.
سەنىڭ بۇگىنگى كوڭىل كۇيىن جاقسى بولادى دەگەن ۇمىتتەمىز،
ال ءبىز سەندەگى بار قوقىستى جيناۋعا تىرىسامىز.
بالالار: بىزدەر ساعان «جاپىراقتار» اتتى ءبيىمىزدى سىيلاعىمىز كەلىپ تۇر.
جەر - انا: راحمەت، سەندەرگە بالالار. ال، سەندەر مەنىمەن ويناعىلارىڭ كەلە مە؟
جەر - انا بالالارمەن ويىن ۇيىمداستىرادى.
• جەردە كىمدەر ءومىر سۇرەدى؟ (ادامدار)
• جەردە نەلەر ءومىر سۇرەدى؟ (جانۋارلار، جاندىكتەر، گۇلدەر ت. ب.)
• جەردىڭ استىندا نەلەر ءومىر سۇرەدى؟ (قۇرتتار، كورتىشقاندار، قوڭىزدار ت. ب.)
• جەردىڭ ۇستىندە نەلەر ۇشادى؟ (قۇستار مەن جاندىكتەر)
• جەر بەتى قاي مەزگىلدە جارىق بولادى؟ (كۇندىز)
• سۋ نە ءۇشىن قاجەت؟ (ءىشۋ، جۋىنۋ، وسىمدىكتەردى سۋارۋ ءۇشىن ت. ب.)
• اۋا نە ءۇشىن قاجەت؟ (تىنىس الۋ ءۇشىن)
• ارالار نە جينايدى؟ (بال)
(ورتاڭعى توپ بالالارىمەن وتكىزىلگەن ەكولوگيالىق مەرەكەنىڭ سەنارييى)
ماقساتى: بالالاردىڭ ەكولوگيالىق ءبىلىمىن تەرەڭدەتۋ، تابيعاتتى قورعاۋعا، ايالاۋعا تاربيەلەۋ، جەردەگى بارلىق تىرشىلىك يەسىنە جاۋاپكەرشىلىك كوزقاراسىن قالىپتاستىرۋ.
الدىن الا جۇرگىزىلگەن جۇمىستار: ەكولوگياعا بايلانىستى ولەڭدەر جاتتاۋ، تابيعاتقا ارنالعان جۇمباقتار شەشۋ، ەكولوگيا تاقىرىبىنا بايلانىستى اڭگىمەلەسۋ، «تابيعاتتىڭ عاجاپ كورىنىستەرى» اتتى سلايد كورسەتۋ، وسىمدىكتەر جانە جانۋارلار تۋرالى ادەبي شىعارمالار وقۋ، عارىشپەن تانىستىرۋ، «جەر - انا» تاقىرىبىنا سۋرەت كورمەسىن ۇيىمداستىرۋ.
كورنەكىلىك: جەر ماكەتى - گلوبۋس، قوقىسقا ارنالعان ەكى سەبەت، قوقىس (تاياقشالار، قاعازدار)، 2 ۇلكەن دوپ، مولبەرتتەر، ا4 قاعازى، پاستەل، ءتۇرلى ءتۇستى قارىنداشتار، ءتۇرلى ءتۇستى بورلار.
كەيىپكەرلەر: جۇرگىزۋشى، جەر - انا، سايقىمازاق ەركەش، بالالار.
بالالار جاي مۋزىكا اۋەنىمەن زالعا كىرەدى.
جۇرگىزۋشى بالالار مەن بىرگە
ارمىسىڭ، شاپاعاتتى كۇنىمىز!
ارمىسىڭ، مەيىرىمدى جەرىمىز!
ارمىسىڭ، تابيعات انامىز!
كەلدى سىزگە ءوزىڭىزدىڭ بالاڭىز.
جارقىراپ كۇندە اشىلدى،
اينالاعا گۇل شاشىلدى
قايىرلى كۇن!
ءبىز نازىك قىزدارمىز!
قايىرلى كۇن!
ءبىز ەرجۇرەك ۇلدارمىز!
جۇرگىزۋشى: تابيعاتتىڭ ءۇش بايلىعى بار:
سۋ، جەر جانە اۋا - جەردىڭ ءۇش ماڭىزدىسى.
قاندايدا ءبىر تاۋقىمەت بولسا دا -
ولار ءبىر ءبۇتىن، ءبارى قايتا جاڭارادى.
كۇن شاپاعاتى بارىنە توگەدى.
ءبارىمىز بىرگە بولساق - بۇل كۇشپەن، جاقسىلىق.
- بالالار، جەر عالامى ءوزىنىڭ تۋعان كۇنىنە شاقىردى. جەر كۇنىن جەر شارىنداعى ادامزاتتىڭ بارشاسى اتا وتەدى. وسى كۇنى بارلىعى تال وتىرعىزۋعا، گۇل ەگۋگە، قۇستارعا ۇيا جاساۋعا، كوشەلەردەگى، ساياباقتاعى قوقىستاردى جيناۋعا، سۋقويمالارىن تازالاۋعا تىرىسادى. ادامدار ءوز ءۇيىن – جەر شارىن ساقتاۋعا جانە كوركەيتۋگە بار ۇلەسىن قوسادى. بالالار سەندەر جەردىڭ تۋعان كۇنىنە بارعىلارىڭ كەلە مە؟
بالالار شەڭبەر قۇرىپ اۋەن ىرعاعىمەن، قيمىلدار ارقىلى قوناققا بارا جاتقاندارىن كورسەتەدى.
بالالاردىڭ الدىنان «جەر - انا» شىعادى قولىندا جەر ماكەتى بار.
جەر - انا: سالاماتسىڭدار ما، بالالار! مەن سەندەردى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن.
جۇرگىزۋشى: «جەر - انا»، بالالار ساعان بوس كەلگەن جوق، ءارقايسىسى ساعان ارنالعان قۇتتىقتاۋ سوزدەرىن الىپ كەلدى.
بالالار الدىن الا دايىنداپ ۆاتمانعا جازىلعان قۇتتىقتاۋ ءسوزىن وقيدى.
«قىمباتتى دا سۇيكىمدى جەر!
سەنى تۋعان كۇنىمەن قۇتتىقتايمىز!
بىزدەر سەنىڭ وزەندەرىنە، سايلارىن، ورماندارىنا،
جانۋارلارىنا، قۇستارىنا، بالىقتارى مەن
جاندىكتەرىنە دەنساۋلىق تىلەيمىز.
عالامداردىڭ اراسىنداعى ەڭ سۇيكىمدى عالامشارى بولۋىنا تىلەكتەسپىز.
سەنىڭ بۇگىنگى كوڭىل كۇيىن جاقسى بولادى دەگەن ۇمىتتەمىز،
ال ءبىز سەندەگى بار قوقىستى جيناۋعا تىرىسامىز.
بالالار: بىزدەر ساعان «جاپىراقتار» اتتى ءبيىمىزدى سىيلاعىمىز كەلىپ تۇر.
جەر - انا: راحمەت، سەندەرگە بالالار. ال، سەندەر مەنىمەن ويناعىلارىڭ كەلە مە؟
جەر - انا بالالارمەن ويىن ۇيىمداستىرادى.
• جەردە كىمدەر ءومىر سۇرەدى؟ (ادامدار)
• جەردە نەلەر ءومىر سۇرەدى؟ (جانۋارلار، جاندىكتەر، گۇلدەر ت. ب.)
• جەردىڭ استىندا نەلەر ءومىر سۇرەدى؟ (قۇرتتار، كورتىشقاندار، قوڭىزدار ت. ب.)
• جەردىڭ ۇستىندە نەلەر ۇشادى؟ (قۇستار مەن جاندىكتەر)
• جەر بەتى قاي مەزگىلدە جارىق بولادى؟ (كۇندىز)
• سۋ نە ءۇشىن قاجەت؟ (ءىشۋ، جۋىنۋ، وسىمدىكتەردى سۋارۋ ءۇشىن ت. ب.)
• اۋا نە ءۇشىن قاجەت؟ (تىنىس الۋ ءۇشىن)
• ارالار نە جينايدى؟ (بال)
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
