- 10 مام. 2021 00:00
- 212
تۇراقتى دامۋ - الەم بولاشاعى!
قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىڭ دامۋى ءۇشىن ءبىرىنشى كەزەكتە ەكونوميكا مەن ەكولوگيانىڭ بىرلەسە وتىرىپ، تۇراقتى دامۋى ماڭىزدى ءرول اتقارادى. شىنىندا دا، العاش رەت ەكونوميكانى ەكولوگيانىڭ پايداسىنا قاراي مودەرنيزاسيالاۋ حح عاسىردىڭ 70 جىلدارى ايتىلا باستادى. سول كەزدەن بەرى، بۇگىنگى كۇنگە دەيىن تابيعي رەسۋرستاردى ۇنەمدى پايدالانۋ وزەكتى ماسەلە بولىپ كەلە جاتىر. بارشامىزعا بەلگىلى، ەگەر دە تابىس كوزى نەعۇرلىم وسكەن سايىن، سوعۇرلىم الەمدەگى ەكولوگيالىق تۇراقتىلىق تومەندەيدى. بۇگىنگى تاڭدا قورشاعان ورتاداعى ادامزاتتىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ بولاشاق ۇرپاقتىڭ مۇمكىندىكتەرىنە ەشقانداي وزىندىك زارداپتارىن تيگىزبەيتىندەي دامۋ بۇل تۇراقتى دامۋ دەپ سانالادى. بۇۇ-نىڭ تۇراقتى دامۋ بازالىق تۇجىرىمى مەملەكەتىمىزدەگى نەگىزگى ءۇش سالانىنىڭ باسىن بىرىكتىرەدى. ولار:ەكونوميكا، الەۋممەتتىك جانە ەكولوگيا، وسى ءۇش سالا بىرلەسكەن جاعداي دا عانا مەملەكەت تۇراقتى دامي الادى. سەبەبى، ەكونوميكانىڭ قارىشتاپ دامۋى ەكولوگيالىق شىعىنداردىڭ كوبەيۋۋىنە اكەلىپ سوقتىرادى. سوندىقتان دا، بۇل ەكى سالانى دا تەڭ دارەجەدە ۇستاپ قاداعالاۋىمىز كەرەك. ەكونوميكامىزدى جوعارى كوتەرەمىز دەپ، ەكولوگيالىق پروبلەمالارىمىزدى ودان سايىن كوبەيتىپ المايىق!ەڭ العاش جاسىل ەكونوميكا يدەياسىن وڭتۇستىك كورەيا قابىلدادى. سول ساتتەن باستاپ، باستى نازاردى ەنەرگەتيكاعا، كولىكتىڭ «جاسىل» تۇرلەرىنە، قالدىقتاردى وڭدەۋ تەحنولوگيالارىنا جانە ەكولوگيالىق زەرتتەۋلەرگە ءبولىپ كەلە جاتىر. 2010 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا سەۋلدە دامۋشى ەلدەرگە كونسۋلتاسيالىق كومەك كورسەتۋ ءۇشىن جاھاندىق جاسىل ءوسۋ ينستيتۋتى (gggi) عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعى پايدا بولدى. بۇگىندە GGGI-كوپتەگەن حالىقارالىق ۇيىمدار مەن ينستيتۋتتاردىڭ سەرىكتەسى.
ينستيتۋتقا قازىرگى تاڭدا 27 ەل مۇشە ەندى. GGGI ارقاسىندا شامامەن 2017 جىلى وسى مەملەكەتتەردە «جاسىل» ەكونوميكانى دامىتۋعا ينۆەستيسيا 524، 6 ملن دوللاردى قۇرادى.
2011 جىلدان باستاپ كورەيادا جاسىل تولەم كارتالارىنىڭ بىرەگەي جۇيەسى جۇمىس ىستەدى. . شىنداپ كەلگەندە، بىزدەن الدەقايدا جەرىنىڭ كولەمى كىشكەنتاي، ءارى تابيعي بايلىقتارى وتە از ەل بولسا دا، قازىرگى تاڭدا جاسىل ەكونوميكانى دامىتىپ الدىڭعى قاتارلى ەل بولىپ وتىر. ءبىزدىڭ دە ەلىمىزدە ءدال وسىلاي جاسىل ەكونوميكانى تۇراقتى دامىتۋعا ۇلكەن مۇمكىندىكتەر بار. دەگەنمەن ەلىمىزدەگى قالدىقتاردى تولىعىمەن قايتا وڭدەپ، ەكونوميكالىق تۇرعىدا تابيعي بايلىقتارىمىزدى ۇنەمدەمەيىنشە، ءبىز تۇراقتى دامي المايمىز. سونىمەن قاتار، ەكولوگيالىق پروبلەمالارىمىزدى ازايتا المايمىز!سول سەبەپتەن دە، ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە تابيعي رەسۋرستارىمىزدى ىسىرىپقا جول بەرمەي، ۇنەمدەپ ۇتىمدى ءارى ءتيىمدى پايدالانايىق!. . .
كۋلبايەۆا ايگەرىم امانگەلدييەۆنا-قوجا احمەت ياسساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە ەكونوميكا جوعارى مەكتەبىنىڭ اعا وقىتۋشىسى!
جاڭابەك رامازان –ق. ا. ياسساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەملەكەتتىك جانە جەرگىلىكتى باسقارۋ ماماندىعىنىڭ 1-كۋرس ستۋدەنتى!