ۇلى جىبەك جولى - ماڭىزدى ساۋدا جولى
م. ماقاتايەۆ اتىنداعى №13 ورتا مەكتەپ مكم
تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى كازەربايەۆا گۋلنار كۋلجابايەۆنا
ب. بلۋمنىڭ تاكسونومياسىنىڭ نەگىزىندە “ۇلى جىبەك جولى - ماڭىزدى ساۋدا جولى” تاقىرىبىنا ساباق جوسپارى
ساباقتىڭ ماقساتى:
قازاق جەرىندەگى ۇلى جىبەك جولىنىڭ باعىتتارى، تارماقتارى، سىلەمدەرى، قالالارى، تاۋار تاسىلىمى تۋرالى دەرەكتەردى مەڭگەرۋىنە جاعداي جاساۋ.
مىندەتتەرى:
1. قوسىمشا تاريحي دەرەكتەر ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىم قابىلەتتەرى مەن شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن دامىتۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ۇلى جىبەك جولى تۋرالى بىلىمدەرىن بىلىكتەرىن كىرىكتىرۋ، جيناقتاۋ، تانىم قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3. دۇنيەجۇزىلىك وركەنيەت جانە مادەنيەتتىڭ دامۋىندا ۇلى جىبەك جولىنىڭ قوعامدا الاتىن ورنىن ايقىنداي كەلە، ومىرلىك تاجىريبەدە قولدانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
پسيحولوگيالىق احۋال
شاتتىق شەڭبەرىن قۇرۋ
توپقا ءبولۋ:
سۋرەتتىڭ قيىندىلارى ارقىلى توپقا ءبولۋ
تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگى:
ۇلى جىبەك جولى تاريحىن بۇگىنگى كۇنمەن سالىستىرۋ
ءقازىر جىبەك جولىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋ، ونى جاڭعىرتۋ، وسى جول بويىنداعى ەلدەردىڭ ساياسي، ەكونوميكالىق، مادەني بايلانىستارىن ۇلعايتۋ قايتا كولعا الىنىپ وتىر. 1987 جىلى يۋنەسكو -نىڭ باس كونفەرەنسياسىنىڭ XXIV سەسسياسى «ۇلى جىبەك جولىن زەرتتەۋدىڭ حالىقارالىق جوباسىن» قابىلدادى. وعان گرەكيا، پورتۋگاليا، ەگيپەت، يتاليا، جۇڭگو، يندونەزيا، موڭعوليا، ومان، شري لانكا، بۇرىنعى كەڭەستەر وداعى قاتىستى. «ادامدى قورشاعان ورتا، جەر مەن تەڭىز قورلارى»، «مادەنيەت جانە بولاشاق» اتتى باعدارلامالار بەكىتىلدى. وسى باعدارلامالاردى ىسكە اسىرۋعا قاتىستى. 1991 جىلى قازاقستاندا «جىبەك جولى» اتتى ۇلتتىق كوميتەت قۇرىلدى. ۇلى جىبەك جولى كونە داۋىردە دە، ءقازىر دە ەۋرازيا حالقى ءۇشىن مادەني بايلانىس، ساياسي رۋحاني ماسەلەلەردى شەشۋدە ماڭىزى ۇلكەن.
1. ءبىلۋ. ستو. ديالوگتىق وقىتۋ
(ىنتالاندىرۋ، ماداقتاۋ).
1. ۇلى جىبەك جولى قاشان حالىقارالىق قاتىناس
جاعىنان جاندانا باستادى؟ جاۋابى - (ب. ە، ب ءىى ع. ورتاسى) 2. قانداي دەرەكتەر كوزىنەن ۇلى جىبەك جولى تۋرالى مالىمەت الامىز؟ (جۇڭگو)
2. ءتۇسىنۋ. ديالوگتىق وقىتۋ. باس بارماق باعالاۋ،
1. قانداي بىرنەشە ساۋدا جولدارى قالىپتاسىپ، دامىدى؟ (لازۋريت، دالا، نەفريت)
2. قانداي نەگىزگى باعىتتارعا ءبولىندى؟ (باتىستان شىعىسقا، ىلە، ەۆروپا، ورتالىق جانە شىعىس قازاقستان).
3. قولدانۋ. ستو
ديالوگتىق وقىتۋ
تىرەك سوزبەن جۇمىس:
1. قىتايمەن جىبەك وندىرۋدە باسەكەگە تۇسكەن قاي ەل.... (سوعدى).
2. جىبەك... تەڭەلىپ، حالىق - ارالىق... اينالدى؟ (التىنمەن، ۆاليۋتا).
3. ۇلى جىبەك جولىمەن.... تارالدى. (ءدىن)
4. توقتاتىلۋى.(ءحىۇ - ءحۇع) 5. توقتاۋ سەبەبى: (تەڭىز ساۋداسىنىڭ شىعۋى
4. تالداۋ. ستو. ديالوگتىق وقىتۋ (ىنتالاندىرۋ، ماداقتاۋ)
ۇلى جىبەك جولى مەن قازىرگى ساۋدا قاتىناسىن «ۆەنن»دياگرامماسى ارقىلى سالىستىرۋ.
5. جيناقتاۋ. دارىندى، العىر بالالاردى انىقتاۋ.
تەست.
1. ۇلى جىبەك جولى جاندانا باستاعان كەزەڭ:
ا) ب. ز. ب 11ع
2. ب. ز. ب 1ع - ب. ز. ب Vع
جىبەك ساتۋدا قىتايمەن باسەكەگە تۇسكەن ەل.
ا) يران ب) سوعدى س) كاۆكاز
3. قازاقستاننىڭ قاي ايماعى شىعىستان شىعاتىن نەگىزگى قاقپاسى سانالادى؟
ا) سىر جەرى ب) سارىارقا ۆ) جەتىسۋ جەرى.
6. باعالاۋ. ديالوگتىق وقىتۋ. سمايليك ارقىلى باعالاۋ.
“كوسەمدىككە ۇمتىلۋ” التى قالپاق ءادىسى ارقىلى تۇيىندەمە جاساۋ.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى كازەربايەۆا گۋلنار كۋلجابايەۆنا
ب. بلۋمنىڭ تاكسونومياسىنىڭ نەگىزىندە “ۇلى جىبەك جولى - ماڭىزدى ساۋدا جولى” تاقىرىبىنا ساباق جوسپارى
ساباقتىڭ ماقساتى:
قازاق جەرىندەگى ۇلى جىبەك جولىنىڭ باعىتتارى، تارماقتارى، سىلەمدەرى، قالالارى، تاۋار تاسىلىمى تۋرالى دەرەكتەردى مەڭگەرۋىنە جاعداي جاساۋ.
مىندەتتەرى:
1. قوسىمشا تاريحي دەرەكتەر ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىم قابىلەتتەرى مەن شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن دامىتۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ۇلى جىبەك جولى تۋرالى بىلىمدەرىن بىلىكتەرىن كىرىكتىرۋ، جيناقتاۋ، تانىم قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3. دۇنيەجۇزىلىك وركەنيەت جانە مادەنيەتتىڭ دامۋىندا ۇلى جىبەك جولىنىڭ قوعامدا الاتىن ورنىن ايقىنداي كەلە، ومىرلىك تاجىريبەدە قولدانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
پسيحولوگيالىق احۋال
شاتتىق شەڭبەرىن قۇرۋ
توپقا ءبولۋ:
سۋرەتتىڭ قيىندىلارى ارقىلى توپقا ءبولۋ
تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگى:
ۇلى جىبەك جولى تاريحىن بۇگىنگى كۇنمەن سالىستىرۋ
ءقازىر جىبەك جولىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋ، ونى جاڭعىرتۋ، وسى جول بويىنداعى ەلدەردىڭ ساياسي، ەكونوميكالىق، مادەني بايلانىستارىن ۇلعايتۋ قايتا كولعا الىنىپ وتىر. 1987 جىلى يۋنەسكو -نىڭ باس كونفەرەنسياسىنىڭ XXIV سەسسياسى «ۇلى جىبەك جولىن زەرتتەۋدىڭ حالىقارالىق جوباسىن» قابىلدادى. وعان گرەكيا، پورتۋگاليا، ەگيپەت، يتاليا، جۇڭگو، يندونەزيا، موڭعوليا، ومان، شري لانكا، بۇرىنعى كەڭەستەر وداعى قاتىستى. «ادامدى قورشاعان ورتا، جەر مەن تەڭىز قورلارى»، «مادەنيەت جانە بولاشاق» اتتى باعدارلامالار بەكىتىلدى. وسى باعدارلامالاردى ىسكە اسىرۋعا قاتىستى. 1991 جىلى قازاقستاندا «جىبەك جولى» اتتى ۇلتتىق كوميتەت قۇرىلدى. ۇلى جىبەك جولى كونە داۋىردە دە، ءقازىر دە ەۋرازيا حالقى ءۇشىن مادەني بايلانىس، ساياسي رۋحاني ماسەلەلەردى شەشۋدە ماڭىزى ۇلكەن.
1. ءبىلۋ. ستو. ديالوگتىق وقىتۋ
(ىنتالاندىرۋ، ماداقتاۋ).
1. ۇلى جىبەك جولى قاشان حالىقارالىق قاتىناس
جاعىنان جاندانا باستادى؟ جاۋابى - (ب. ە، ب ءىى ع. ورتاسى) 2. قانداي دەرەكتەر كوزىنەن ۇلى جىبەك جولى تۋرالى مالىمەت الامىز؟ (جۇڭگو)
2. ءتۇسىنۋ. ديالوگتىق وقىتۋ. باس بارماق باعالاۋ،
1. قانداي بىرنەشە ساۋدا جولدارى قالىپتاسىپ، دامىدى؟ (لازۋريت، دالا، نەفريت)
2. قانداي نەگىزگى باعىتتارعا ءبولىندى؟ (باتىستان شىعىسقا، ىلە، ەۆروپا، ورتالىق جانە شىعىس قازاقستان).
3. قولدانۋ. ستو
ديالوگتىق وقىتۋ
تىرەك سوزبەن جۇمىس:
1. قىتايمەن جىبەك وندىرۋدە باسەكەگە تۇسكەن قاي ەل.... (سوعدى).
2. جىبەك... تەڭەلىپ، حالىق - ارالىق... اينالدى؟ (التىنمەن، ۆاليۋتا).
3. ۇلى جىبەك جولىمەن.... تارالدى. (ءدىن)
4. توقتاتىلۋى.(ءحىۇ - ءحۇع) 5. توقتاۋ سەبەبى: (تەڭىز ساۋداسىنىڭ شىعۋى
4. تالداۋ. ستو. ديالوگتىق وقىتۋ (ىنتالاندىرۋ، ماداقتاۋ)
ۇلى جىبەك جولى مەن قازىرگى ساۋدا قاتىناسىن «ۆەنن»دياگرامماسى ارقىلى سالىستىرۋ.
5. جيناقتاۋ. دارىندى، العىر بالالاردى انىقتاۋ.
تەست.
1. ۇلى جىبەك جولى جاندانا باستاعان كەزەڭ:
ا) ب. ز. ب 11ع
2. ب. ز. ب 1ع - ب. ز. ب Vع
جىبەك ساتۋدا قىتايمەن باسەكەگە تۇسكەن ەل.
ا) يران ب) سوعدى س) كاۆكاز
3. قازاقستاننىڭ قاي ايماعى شىعىستان شىعاتىن نەگىزگى قاقپاسى سانالادى؟
ا) سىر جەرى ب) سارىارقا ۆ) جەتىسۋ جەرى.
6. باعالاۋ. ديالوگتىق وقىتۋ. سمايليك ارقىلى باعالاۋ.
“كوسەمدىككە ۇمتىلۋ” التى قالپاق ءادىسى ارقىلى تۇيىندەمە جاساۋ.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
