ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى 22 ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان «تورلەت، تورلەت ناۋرىز!» ەرەسەك توپتارعا ەرتەڭگىلىك
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى 22 ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان «تورلەت، تورلەت ناۋرىز!» ەرەسەك توپتارعا ەرتەڭگىلىك
ماقساتى: ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ناۋرىز مەرەكەسىن تويلاۋ. ۇلتتىق سالت - ءداستۇر، ادەت - عۇرىپ جايىندا قاراپايىم تۇسىنىك بەرۋ. اتا - بابالارىمىزدىڭ كەيىنگى ۇرپاققا ميراس ەتكەن اسىل مۇراسىن قادىرلەپ، قاستەرلەۋگە، قاسيەتىن تۇسىنۋگە باۋلۋ. ۇلتتىق ءداستۇردىڭ ەرەكشەلىكتەرىمەن تانىستىرۋ. قازاق حالقىنىڭ سالت - داستۇرلەرىن بالالاردىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ. بالالاردى ۇلتتىق سالت - ءداستۇردى، مۇرالاردى تانىپ - بىلۋگە، سىيلاپ، تۇسىنۋگە ۇيرەتۋ. بالالاردىڭ وي - قيالىنىڭ، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىگىنىڭ جانە بەينەلى ويلارىنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتۋ.
“ناۋرىز دۋمان” ءانى ورىندالادى قازاق كيىمدەرىن كيگەن بالالار اينالا جايىلعان كورپەلەرگە جايعاسىپ وتىرادى.
باتىر: قولىندا قامشى بار اتقا ءمىنىپ، ناۋرىز قۇتتى بولسىن! الاقاي!
جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار ءقادىرلى قوناقتار! بارشاڭىزدى قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق مەرەكەسى، جەر - دۇنيەنى جاڭارتىپ، ادام بالاسى تابيعات انا قايتا جاڭعىرىپ تۇلەيتىن، كوكتەمدى وزىمەن ەرتە كەلەتىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى - ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتايمىن! ۇلتىمىزدىڭ مەرەيىن ءوسىرىپ، بار بولمىسىمىزدى ايشىقتايتىن قاسيەتتى – ناۋرىز مەرەكەسى ەلىمىزگە، ءاربىر وتباسىنا بىرلىك پەن قۋانىش، قۇت - بەرەكە، باقىت پەن مولشىلىق اكەلسىن! ۇلىس وڭ بولسىن، اق مول بولسىن!
قوش كەلدىڭ، ناۋرىزىم ارداقتى،
حالقىم ساعان بار ءۇمىتتى ارناپتى.
جىلدا سولاي كەلە بەرگىن جاسارىپ،
گۇلگە بولەپ، نۇرعا بولەپ ايماقتى.
وسى ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان كوڭىلدى ءانىمىزدى شىرقاپ بەرەيىك.
ءان «ناۋرىز»
جۇرگىزۋشى: وي قوناقتار جاقىنداپ قالعان سياقتى «جاسۇلان» اۋىلىنان قوناقتار كەلە جاتىر. قوش كەلدىڭىزدەر! تورلەتىڭىزدەر! بۇگىن ءبىزدىڭ «ەرتوستىك» اۋىلىندا ۇلكەن توي ناۋرىز مەرەكەسى بولعالى جاتىر بىزبەن بىرگە تويلاتىڭىزدار!
قوناق اجە:
"ناۋرىز كەلسە، قۇت كەلگەنى، حالايىق!"
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىپ،
ەل بوپ قارسى الايىق (وتىرعان قوناقتارعا شاشۋ شاشادى
جۇرگىزۋشى: ناۋرىز – «جاڭا كۇن» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. بۇل كۇن – ءبىزدىڭ اتا - بابالارىمىز، ارعى تەگىمىز مىڭداعان جىلداردان بەرى تويلاپ كەلە جاتقان جىل باسى مەرەكەسى. كۇن مەن ءتۇننىڭ، ىستىق پەن سۋىقتىڭ، قىس پەن جازدىڭ، قاراڭعى مەن جارىقتىڭ تەڭەلەتىن، جەر ارقاسى كەڭىپ، كۇللى تىرشىلىك الەمى قايتا تۇلەيتىن تابيعات مەرەكەسى. ناۋرىز – جىل بويى وتكەن - كەتكەن رەنىشتى كەدەرگىسىز كەشىرىپ، ءان - كۇيمەن، بي – تاقپاقپەن، ويىن - ساۋىقپەن جاندى جادىراتىپ، سانانى سەرپىلتەتىن كوڭىل مەرەكەسى. ءبىزدىڭ بالالارىمىزدىڭدا ناۋرىز مەرەكەسىنە ارناعان قۇتتىقتاۋلارى بار، قابىل الىڭىزدار!
تاقپاقتار: (ەراسىل، باتىر، الديار، بالاۋسا، ارسەن، سەرىكبولسىن)
قوناق اجە: ءبىزدىڭ بالالارىمىز شەتىنەن ونەرلى:
كەلەسى كەزەكتى وسىناۋ قاسيەتتى مەرەكەگە ارنالعان بالالاردىڭ قۇتتىقتاۋلارى:
كورىنىس: «الدار كوسە»
اسەم اۋەنمەن الدار كوسە كىرەدى:
ويىن: «اسىق اتۋ»
اجە: بىزدەر تويعا قۇر الاقان كەلگەن جوقپىز. ءان – بي ونەرىمىزبەن قاتار، ايتىسكەر اقىندارىمىزدا بار:
اقىندار ايتىسى:
ساحنالىق قويىلىم: «التىن ساقا». (شال رولىندە باتىر، مىستان رولىندە سەزىم، بالا رولىندە ءانۋار.)
(شال قولىندا قامشىسى بار، قوي جايىپ جۇرەدى)
شال: شەك، شەك! مىنا ەشكىلەر ابدەن مازامدى الدى. «قوي باقتىم قوڭىراۋ تاقتىم، ەشكى باقتىم ەڭىرەپ باقتىم» دەگەن وسى ەكەن عوي. ۋھ، ابدەن شارشادىم، دەم الايىنشى،- دەپ مالداس قۇرىپ وتىرا كەتەدى. سول كەزدە ارتىنان مىستان كەمپىر كەلىپ شالدى قىلقىندىرا باستايدى.
مىستان: ۋھ، بالەم قولىما ءتۇستىڭ بە؟
شال: ويباي، ويباي جىبەرشى، قىلقىنىپ بارامىن.
مىستان: سەن ماعان نە بەرەسىڭ؟
شال: مىنا مالدىڭ ءبارىن بەرەمىن.
مىستان: جوق ماعان مال كەرەك ەمەس، بالاڭدى، بەر ايتپەسە جىبەرمەيمىن.
شال: جارايدى، جالعىز ءانۋار دەگەن ۇلىم بار ەدى، سونى ال.
مىستان: وندا كەلىسىمىن، ونى قالاي بەرەسىڭ؟
سارسەنوۆا لاززات سەريككالييەۆنا
اتىراۋ قالاسى بىرلىك اۋىلى
№33 «كوركەماي» بالاباقشاسىنىڭ ەرەسەك توپ تاربيەشىسى
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى 22 ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان «تورلەت، تورلەت ناۋرىز!» ەرەسەك توپتارعا ەرتەڭگىلىك. جۇكتەۋ
ماقساتى: ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ناۋرىز مەرەكەسىن تويلاۋ. ۇلتتىق سالت - ءداستۇر، ادەت - عۇرىپ جايىندا قاراپايىم تۇسىنىك بەرۋ. اتا - بابالارىمىزدىڭ كەيىنگى ۇرپاققا ميراس ەتكەن اسىل مۇراسىن قادىرلەپ، قاستەرلەۋگە، قاسيەتىن تۇسىنۋگە باۋلۋ. ۇلتتىق ءداستۇردىڭ ەرەكشەلىكتەرىمەن تانىستىرۋ. قازاق حالقىنىڭ سالت - داستۇرلەرىن بالالاردىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ. بالالاردى ۇلتتىق سالت - ءداستۇردى، مۇرالاردى تانىپ - بىلۋگە، سىيلاپ، تۇسىنۋگە ۇيرەتۋ. بالالاردىڭ وي - قيالىنىڭ، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىگىنىڭ جانە بەينەلى ويلارىنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتۋ.
“ناۋرىز دۋمان” ءانى ورىندالادى قازاق كيىمدەرىن كيگەن بالالار اينالا جايىلعان كورپەلەرگە جايعاسىپ وتىرادى.
باتىر: قولىندا قامشى بار اتقا ءمىنىپ، ناۋرىز قۇتتى بولسىن! الاقاي!
جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار ءقادىرلى قوناقتار! بارشاڭىزدى قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق مەرەكەسى، جەر - دۇنيەنى جاڭارتىپ، ادام بالاسى تابيعات انا قايتا جاڭعىرىپ تۇلەيتىن، كوكتەمدى وزىمەن ەرتە كەلەتىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى - ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتايمىن! ۇلتىمىزدىڭ مەرەيىن ءوسىرىپ، بار بولمىسىمىزدى ايشىقتايتىن قاسيەتتى – ناۋرىز مەرەكەسى ەلىمىزگە، ءاربىر وتباسىنا بىرلىك پەن قۋانىش، قۇت - بەرەكە، باقىت پەن مولشىلىق اكەلسىن! ۇلىس وڭ بولسىن، اق مول بولسىن!
قوش كەلدىڭ، ناۋرىزىم ارداقتى،
حالقىم ساعان بار ءۇمىتتى ارناپتى.
جىلدا سولاي كەلە بەرگىن جاسارىپ،
گۇلگە بولەپ، نۇرعا بولەپ ايماقتى.
وسى ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان كوڭىلدى ءانىمىزدى شىرقاپ بەرەيىك.
ءان «ناۋرىز»
جۇرگىزۋشى: وي قوناقتار جاقىنداپ قالعان سياقتى «جاسۇلان» اۋىلىنان قوناقتار كەلە جاتىر. قوش كەلدىڭىزدەر! تورلەتىڭىزدەر! بۇگىن ءبىزدىڭ «ەرتوستىك» اۋىلىندا ۇلكەن توي ناۋرىز مەرەكەسى بولعالى جاتىر بىزبەن بىرگە تويلاتىڭىزدار!
قوناق اجە:
"ناۋرىز كەلسە، قۇت كەلگەنى، حالايىق!"
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىپ،
ەل بوپ قارسى الايىق (وتىرعان قوناقتارعا شاشۋ شاشادى
جۇرگىزۋشى: ناۋرىز – «جاڭا كۇن» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. بۇل كۇن – ءبىزدىڭ اتا - بابالارىمىز، ارعى تەگىمىز مىڭداعان جىلداردان بەرى تويلاپ كەلە جاتقان جىل باسى مەرەكەسى. كۇن مەن ءتۇننىڭ، ىستىق پەن سۋىقتىڭ، قىس پەن جازدىڭ، قاراڭعى مەن جارىقتىڭ تەڭەلەتىن، جەر ارقاسى كەڭىپ، كۇللى تىرشىلىك الەمى قايتا تۇلەيتىن تابيعات مەرەكەسى. ناۋرىز – جىل بويى وتكەن - كەتكەن رەنىشتى كەدەرگىسىز كەشىرىپ، ءان - كۇيمەن، بي – تاقپاقپەن، ويىن - ساۋىقپەن جاندى جادىراتىپ، سانانى سەرپىلتەتىن كوڭىل مەرەكەسى. ءبىزدىڭ بالالارىمىزدىڭدا ناۋرىز مەرەكەسىنە ارناعان قۇتتىقتاۋلارى بار، قابىل الىڭىزدار!
تاقپاقتار: (ەراسىل، باتىر، الديار، بالاۋسا، ارسەن، سەرىكبولسىن)
قوناق اجە: ءبىزدىڭ بالالارىمىز شەتىنەن ونەرلى:
كەلەسى كەزەكتى وسىناۋ قاسيەتتى مەرەكەگە ارنالعان بالالاردىڭ قۇتتىقتاۋلارى:
كورىنىس: «الدار كوسە»
اسەم اۋەنمەن الدار كوسە كىرەدى:
ويىن: «اسىق اتۋ»
اجە: بىزدەر تويعا قۇر الاقان كەلگەن جوقپىز. ءان – بي ونەرىمىزبەن قاتار، ايتىسكەر اقىندارىمىزدا بار:
اقىندار ايتىسى:
ساحنالىق قويىلىم: «التىن ساقا». (شال رولىندە باتىر، مىستان رولىندە سەزىم، بالا رولىندە ءانۋار.)
(شال قولىندا قامشىسى بار، قوي جايىپ جۇرەدى)
شال: شەك، شەك! مىنا ەشكىلەر ابدەن مازامدى الدى. «قوي باقتىم قوڭىراۋ تاقتىم، ەشكى باقتىم ەڭىرەپ باقتىم» دەگەن وسى ەكەن عوي. ۋھ، ابدەن شارشادىم، دەم الايىنشى،- دەپ مالداس قۇرىپ وتىرا كەتەدى. سول كەزدە ارتىنان مىستان كەمپىر كەلىپ شالدى قىلقىندىرا باستايدى.
مىستان: ۋھ، بالەم قولىما ءتۇستىڭ بە؟
شال: ويباي، ويباي جىبەرشى، قىلقىنىپ بارامىن.
مىستان: سەن ماعان نە بەرەسىڭ؟
شال: مىنا مالدىڭ ءبارىن بەرەمىن.
مىستان: جوق ماعان مال كەرەك ەمەس، بالاڭدى، بەر ايتپەسە جىبەرمەيمىن.
شال: جارايدى، جالعىز ءانۋار دەگەن ۇلىم بار ەدى، سونى ال.
مىستان: وندا كەلىسىمىن، ونى قالاي بەرەسىڭ؟
سارسەنوۆا لاززات سەريككالييەۆنا
اتىراۋ قالاسى بىرلىك اۋىلى
№33 «كوركەماي» بالاباقشاسىنىڭ ەرەسەك توپ تاربيەشىسى
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى 22 ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان «تورلەت، تورلەت ناۋرىز!» ەرەسەك توپتارعا ەرتەڭگىلىك. جۇكتەۋ
You Might Also Like
