قىستا اۋلادا بالالار ويناپ ءجۇر
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «شىعارماشىلىق»
ءبولىمى: سۋرەت سالۋ
وتپەلى تاقىرىپ: «دەنى ساۋدىڭ – جانى ساۋ»
اپتا تاقىرىبى: «ءوزىڭدى ءوزىڭ قورعاي ءبىل»
تاقىرىبى: قىستا اۋلادا بالالار ويناپ ءجۇر.
ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: ۇلكەندەر ەڭبەگىن ءتۇسىندىرۋ. قىسقى تابيعات كورىنىسىن اۋىزشا بەينەلەۋ. اعاشتاردىڭ جاپىراعىنىڭ كۇزدە تۇسەتىندىگىن ۇعىندىرۋ. وسى بەينەنى سۋرەتتەي ءبىلۋ. داستۇردەن تىس ادىسپەن بەينەلەۋدى ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىعى: شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: قىسقى تابيعات ەرەكشەلىكتەرىن بايقاعىشتىقتى جانە قورشاعان ورتانى بەينەلى قابىلداي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: قىس - زيما، قار - سنەگ، اققالا - سنەگوۆيك
ءادىس – تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سۋرەت سالۋ، سۇراق – جاۋاپ، جۇمباق.
كورنەكىلىكتەر، قۇرال – جابدىقتار: قىسقى ويىندار سۋرەتى، اكت، ماقتا تاياقشاسى، ءتىس پاستاسى، اينەك، سۋلى سۇرتكىشتەر، باياۋ مۋزىكا.
ءجۇرۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
تاربيەشى: سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! بالالار، قاراڭدارشى بىزدەرگە بۇگىن قوناقتار كەلىپتى. قانە، ءبارىمىز شەڭبەرگە تۇرىپ، قوناقتارمەن امانداسايىق.
شاتتىق شەڭبەرى: «بەينە جازبامەن»
بالالار مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرايىن.
كىم شەشۋىن تابادى؟
اياز قىسىپ ورنەك سىزىپ
تەرەزەنى تورلايدى.
قارعا ومبىعىپ، بەت دومبىعىپ
بالدىرعاندار وينايدى
كەيدە ۇلىپ، كەيدە ىسقىرىپ
ۇيتقىپ بوران سوعادى
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
- (قىس مەزگىلى)
ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- ءقازىر جىلدىڭ قىس مەزگىلى.
قىس مەزگىلى نەشە ايدان تۇرادى؟
- 3 ايدان.
قىس ايلارىن كىم اتايدى؟
- جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان.
قىس مەزگىلى ەكەنىڭ قايدان ءبىلىپ تۇرمىز؟
- قىس مەزگىلىندە كوپتەگەن وزگەرىستەر بولادى، كۇن سۋىتىپ اياز، بوران بولادى، قۇستار جىلى جاققا ۇشىپ كەتەدى.
قىس مەزگىلىندە قانداي ويىندار ويناعاندى جاقسى كورەسىڭدەر.
- قىستا شانامەن سىرعانايمىز، اققالا جاسايمىز، قارمەن وينايمىز.
2. نەگىزگى ءبولىم:
مىنا سۋرەتتەردى قاراڭدارشى بالالار شاڭعى تەۋىپ ءجۇر، شانامەن سىرعاناپ ءجۇر.
ەندى بالالار ەستەرىڭدە مە بىزدەر كەشە دالاعا سەرۋەنگە شىققاندا قانداي ويىن وينادىق؟
- شانامەن سىرعانادىق، قار لاقتىرىستىق.
بالالار سەندەر قىسقى ويىندار تۋرالى تاقپاقتار بىلەسىڭدەر مە؟
- اياۋلىم.
جاپالاقتاپ الا قار
جاۋدى كۇندە قايتالاپ،
قىرعا شىقتى بالالار،
شاڭعىلارىن ارقالاپ.
جۇلدىز بولىپ اعامىز
اق مامىقتىڭ ۇستىمەن.
ءبىز سپورتشى بولامىز،
ۇلگى الامىز كۇشتىدەن.
مىنا كارتينانى قاراڭدارشى ورىس حالقىنىڭ سۋرەتشىسى ۆلاديمير يۆانوۆ سالىپتى.
بىزدەر سۋرەتشى قۇساپ سالماعانمەن ءوزىمىزدىڭ قولىمىزدان كەلگەنشە سالامىز.
سۋرەت سالماس بۇرىن بەينە جازبا قاراپ الايىق.
ال سەندەر اققالا سالعىلارىن كەلەمە؟
بالالار ورىس تىلىندە قىس - زيما، قار - سنەگ، اققالا - سنەگوۆيك دەپ اتايدى ەكەن، كانە ءبارىمىز قايتالايىق.
اققالا ءۇش بولىكتەن تۇرادى. ۇلكەن بولىگى - استىنا، ورتانشى بولىگى ورتاسىنا، كىشى بولىگى ۇستىنە قويۋ. اققالانىڭ بەينەسى جاقسى كورىنۋى ءۇشىن باسىنا شەلەك سۋرەتىن سالۋدى، مۇرنى سابىزدەن بولا الاتىنىن ەسكەرتەمىن، بولىكتەردى بىرىكتىرۋ، قولىن تاياقشالاردان جاساۋ؛ مۇرنىن، كوزىن نەدەن جاسايدى؟ سابىزدەن، كومىردەن جاسايدى. تۇستەرى قانداي؟ قىزعىلت سارى، قارا.
ءبىراق كۇندەگىدەي قارىنداشتارمەن ەمەس، سۋ بوياقتارمەن ەمەس، داستۇردەن تىس ءادىسىن پايدالانامىز ءتىس پاستاسىمەن سالامىز. جۇمىستىڭ ورىندالۋ ءتاسىلىن كورسەتىپ، ءتۇسىندىرۋ. كوزدەرىن، مۇرنىڭ ماقتا تالشىعىمەن سالامىز.
- ەندى ورنىمىزدان تۇرايىق سەرگىتۋ ءساتىن جاسايىق.
سەرگىتۋ ءساتى:( بەينەجازبامەن)
د. و «قىس مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن تاپ» (قىس مەزگىلىنە بايلانىستى سۋرەتتەردى تاۋىپ جاپسىرۋ)
قيمىلدىق ويىن: «شاڭعى تەبۋ»
كىم اققالا تۋرالى تاقپاق بىلەدى؟
گاۋھار:
دومالاتىپ اق قاردى،
ۇلپا قارلار جينايمىز.
ۇلكەن، كىشى ورتاشا.
دوڭگەلەكتەپ قۇرايمىز.
مۇرنىن جاساپ سابىزدەن،
باس كيىمىن شەلەكتەن.
كوڭىلدەنىپ سەكىرىپ،
اققالانى جاسايمىز.
قورىتىندى:
قىسقى ويىنداردى اتا؟
بالالار ءبىز نەنىڭ سۋرەتىن سالدىق؟
بالالار اققالا نەشە بولىكتەن تۇرادى؟
قانداي ادىسپەن سالدىق؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرۋ، بالالاردى ماداقتاۋ، جۇمىستارىن باعالاۋ، وقۋ قىزمەتىن ءتامامداۋ.
- كوردىڭدەر مە بالالار قىس مەزگىلى قانداي تاماشا.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: قىس مەزگىلىن جانە ەرەكشەلىكتەرىن بىلەدى.
يگەرەدى: سۋرەتكە قاراپ قىسقى ويىن تۇرلەرىنە اڭگىمە قۇراۋدى يگەرەدى.
مەڭگەرەدى: اققالانى داستۇردەن تىس ادىسپەن بەينەلەۋدى مەڭگەرەدى.
سارسەنوۆا لاززات سەريككالييەۆنا
اتىراۋ قالاسى، بىرلىك اۋىلى،
№33«كوركەماي» بالاباقشاسىنىڭ ەرەسەك توپ تاربيەشىسى
قىستا اۋلادا بالالار ويناپ ءجۇر. جۇكتەۋ
ءبولىمى: سۋرەت سالۋ
وتپەلى تاقىرىپ: «دەنى ساۋدىڭ – جانى ساۋ»
اپتا تاقىرىبى: «ءوزىڭدى ءوزىڭ قورعاي ءبىل»
تاقىرىبى: قىستا اۋلادا بالالار ويناپ ءجۇر.
ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: ۇلكەندەر ەڭبەگىن ءتۇسىندىرۋ. قىسقى تابيعات كورىنىسىن اۋىزشا بەينەلەۋ. اعاشتاردىڭ جاپىراعىنىڭ كۇزدە تۇسەتىندىگىن ۇعىندىرۋ. وسى بەينەنى سۋرەتتەي ءبىلۋ. داستۇردەن تىس ادىسپەن بەينەلەۋدى ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىعى: شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: قىسقى تابيعات ەرەكشەلىكتەرىن بايقاعىشتىقتى جانە قورشاعان ورتانى بەينەلى قابىلداي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: قىس - زيما، قار - سنەگ، اققالا - سنەگوۆيك
ءادىس – تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سۋرەت سالۋ، سۇراق – جاۋاپ، جۇمباق.
كورنەكىلىكتەر، قۇرال – جابدىقتار: قىسقى ويىندار سۋرەتى، اكت، ماقتا تاياقشاسى، ءتىس پاستاسى، اينەك، سۋلى سۇرتكىشتەر، باياۋ مۋزىكا.
ءجۇرۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
تاربيەشى: سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! بالالار، قاراڭدارشى بىزدەرگە بۇگىن قوناقتار كەلىپتى. قانە، ءبارىمىز شەڭبەرگە تۇرىپ، قوناقتارمەن امانداسايىق.
شاتتىق شەڭبەرى: «بەينە جازبامەن»
بالالار مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرايىن.
كىم شەشۋىن تابادى؟
اياز قىسىپ ورنەك سىزىپ
تەرەزەنى تورلايدى.
قارعا ومبىعىپ، بەت دومبىعىپ
بالدىرعاندار وينايدى
كەيدە ۇلىپ، كەيدە ىسقىرىپ
ۇيتقىپ بوران سوعادى
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
- (قىس مەزگىلى)
ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- ءقازىر جىلدىڭ قىس مەزگىلى.
قىس مەزگىلى نەشە ايدان تۇرادى؟
- 3 ايدان.
قىس ايلارىن كىم اتايدى؟
- جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان.
قىس مەزگىلى ەكەنىڭ قايدان ءبىلىپ تۇرمىز؟
- قىس مەزگىلىندە كوپتەگەن وزگەرىستەر بولادى، كۇن سۋىتىپ اياز، بوران بولادى، قۇستار جىلى جاققا ۇشىپ كەتەدى.
قىس مەزگىلىندە قانداي ويىندار ويناعاندى جاقسى كورەسىڭدەر.
- قىستا شانامەن سىرعانايمىز، اققالا جاسايمىز، قارمەن وينايمىز.
2. نەگىزگى ءبولىم:
مىنا سۋرەتتەردى قاراڭدارشى بالالار شاڭعى تەۋىپ ءجۇر، شانامەن سىرعاناپ ءجۇر.
ەندى بالالار ەستەرىڭدە مە بىزدەر كەشە دالاعا سەرۋەنگە شىققاندا قانداي ويىن وينادىق؟
- شانامەن سىرعانادىق، قار لاقتىرىستىق.
بالالار سەندەر قىسقى ويىندار تۋرالى تاقپاقتار بىلەسىڭدەر مە؟
- اياۋلىم.
جاپالاقتاپ الا قار
جاۋدى كۇندە قايتالاپ،
قىرعا شىقتى بالالار،
شاڭعىلارىن ارقالاپ.
جۇلدىز بولىپ اعامىز
اق مامىقتىڭ ۇستىمەن.
ءبىز سپورتشى بولامىز،
ۇلگى الامىز كۇشتىدەن.
مىنا كارتينانى قاراڭدارشى ورىس حالقىنىڭ سۋرەتشىسى ۆلاديمير يۆانوۆ سالىپتى.
بىزدەر سۋرەتشى قۇساپ سالماعانمەن ءوزىمىزدىڭ قولىمىزدان كەلگەنشە سالامىز.
سۋرەت سالماس بۇرىن بەينە جازبا قاراپ الايىق.
ال سەندەر اققالا سالعىلارىن كەلەمە؟
بالالار ورىس تىلىندە قىس - زيما، قار - سنەگ، اققالا - سنەگوۆيك دەپ اتايدى ەكەن، كانە ءبارىمىز قايتالايىق.
اققالا ءۇش بولىكتەن تۇرادى. ۇلكەن بولىگى - استىنا، ورتانشى بولىگى ورتاسىنا، كىشى بولىگى ۇستىنە قويۋ. اققالانىڭ بەينەسى جاقسى كورىنۋى ءۇشىن باسىنا شەلەك سۋرەتىن سالۋدى، مۇرنى سابىزدەن بولا الاتىنىن ەسكەرتەمىن، بولىكتەردى بىرىكتىرۋ، قولىن تاياقشالاردان جاساۋ؛ مۇرنىن، كوزىن نەدەن جاسايدى؟ سابىزدەن، كومىردەن جاسايدى. تۇستەرى قانداي؟ قىزعىلت سارى، قارا.
ءبىراق كۇندەگىدەي قارىنداشتارمەن ەمەس، سۋ بوياقتارمەن ەمەس، داستۇردەن تىس ءادىسىن پايدالانامىز ءتىس پاستاسىمەن سالامىز. جۇمىستىڭ ورىندالۋ ءتاسىلىن كورسەتىپ، ءتۇسىندىرۋ. كوزدەرىن، مۇرنىڭ ماقتا تالشىعىمەن سالامىز.
- ەندى ورنىمىزدان تۇرايىق سەرگىتۋ ءساتىن جاسايىق.
سەرگىتۋ ءساتى:( بەينەجازبامەن)
د. و «قىس مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن تاپ» (قىس مەزگىلىنە بايلانىستى سۋرەتتەردى تاۋىپ جاپسىرۋ)
قيمىلدىق ويىن: «شاڭعى تەبۋ»
كىم اققالا تۋرالى تاقپاق بىلەدى؟
گاۋھار:
دومالاتىپ اق قاردى،
ۇلپا قارلار جينايمىز.
ۇلكەن، كىشى ورتاشا.
دوڭگەلەكتەپ قۇرايمىز.
مۇرنىن جاساپ سابىزدەن،
باس كيىمىن شەلەكتەن.
كوڭىلدەنىپ سەكىرىپ،
اققالانى جاسايمىز.
قورىتىندى:
قىسقى ويىنداردى اتا؟
بالالار ءبىز نەنىڭ سۋرەتىن سالدىق؟
بالالار اققالا نەشە بولىكتەن تۇرادى؟
قانداي ادىسپەن سالدىق؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرۋ، بالالاردى ماداقتاۋ، جۇمىستارىن باعالاۋ، وقۋ قىزمەتىن ءتامامداۋ.
- كوردىڭدەر مە بالالار قىس مەزگىلى قانداي تاماشا.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: قىس مەزگىلىن جانە ەرەكشەلىكتەرىن بىلەدى.
يگەرەدى: سۋرەتكە قاراپ قىسقى ويىن تۇرلەرىنە اڭگىمە قۇراۋدى يگەرەدى.
مەڭگەرەدى: اققالانى داستۇردەن تىس ادىسپەن بەينەلەۋدى مەڭگەرەدى.
سارسەنوۆا لاززات سەريككالييەۆنا
اتىراۋ قالاسى، بىرلىك اۋىلى،
№33«كوركەماي» بالاباقشاسىنىڭ ەرەسەك توپ تاربيەشىسى
قىستا اۋلادا بالالار ويناپ ءجۇر. جۇكتەۋ