ۇستازدىق – كيەلى دە، مارتەبەلى ماماندىق
ۇستازدىق – كيەلى دە، مارتەبەلى ماماندىق
ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: «بولاشاقتى ەڭبەك ەتىپ، ءومىر سۇرەتىندەر - بۇگىنگى مەكتەپ وقۋشىلار، ءمۇعالىم ولاردى قالاي تاربيلەسە، قازاقستان ەلىنىڭ بولاشاعى دا سول دەڭگەيدە بولادى. سوندىقتان دا ۇستازى جۇكتەلەتىن مىندەت وتە اۋىر»- دەگەن بولاتىن.
سول، ۇستاز - جاس ۇرپاقتىڭ رۋحاني ساۋلەتكەرى، قوعام ءوزىنىڭ ءۇمىتى مول بولاشاعىن تاپسىراتىن سەنىمدى وكىلى. ولار سول سەنىمدى اقتاي وتىرىپ، زەردەلى دە زەرەك، پاراساتىن، ۇلتتىڭ جانە ادامزاتتىق قۇندىلىقتاردا بويىنا دارىتقان تۇلعالاردى تاربيەلەۋدە دەپ بىلەمىن. عىلىم يەسى عالىم دا، ەل قورعاعان باتىر دا، تىلىنەن بال تامعان اقىن دا تەگەۋرىنى تەمىر بالقىتقان جۇمىسشى دا، ەگىن سالعان ديقان دا، مال باعىپ تەرىن توككەن شوپان دا، كوك كۇمبەزىنەن ءارى وتكەن عارىشكەر دە ءبارى - ءبارى ۇستازدان ءبىلىم، ءتالىم العان. سوندىقتان ۇلاعاتتى ۇستازدارعا بۇكىل ادام بالاسى قۇرمەتپەن باس يەدى.
قازاق مەكتەبىنىڭ بولاشاعى تۋرالى م. جۇمابايەۆ «ءاربىر ەلدىڭ كەلەشەگى مەكتەبىنە بايلانىستى» دەپ ايتىپ كەتكەندەي تاۋەلسىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاريحي الەۋمەتتىڭ مادەني بولمىسىن دامىتۋعا، قوعامدىق ءومىر مەن ۇلتىنىڭ مەكتەپتى قالىپتاستىرۋداعى ۇستازداردىڭ ەڭبەگى وتە زور.
ۇستازداردىڭ ەڭبەگىن تەك وقۋشىلار عانا باعالاماعان، ولاردىڭ الدىندا ۇلى جازۋشىلاردا باس ءيىپ، ولەڭ جىرلارىن ارنادى ەمەس پە؟
ۇستاز دەگەن – ەرەكشە تۇلعا دارا شىڭ،
ۇمىتىلماستاي ومىردە ماڭگى قالاتىن.
ۇستاۋ دەگەن – اياۋلى ادام، اسىل جان،
شاكىرت كوڭىلىنە كۇي بولىپ جايناپ شاتاتىن.
شاكىرتتەرىن ازامات قىپ سانالى،
ۇستاز انا - دانا بولا الادى،
ەڭ باستىسى ۇستاز مىنا ومىردە،
ۇلاعات بوپ قالادى.
ۇستاز - جاسوسپىرىمدەردى ىسكەرلىكپەن ۇيىمداستىرىپ باسقارۋشى، ماماندىعىن جەتىك مەڭگەرگەن ءبىلىمپاز شەبەر وقىتۋشى، جۇرەك جىلۋىمەن وقۋشى جان دۇنيەسىن نۇرلاندىرىپ، تاسىلدەر ۇيرەتۋشى - رۋحاني ساۋلەتكەر، بولاشاققا جول سىلتەر ەڭ جاقىن اقىلشى - ەكىنشى اتا - اناسى، كومەكتەسىپ جەتەكتەۋشى، كەڭەس بەرىپ ەسكەرتۋشى، دەمەپ ىنتالاندىرۋشى، ۇلگى - ونەگەسىمەن تاربيەلەۋشى، نازىك پسيحولوگ، ىزدەنىمپاز - جاڭاشىل، جاسامپاز ەڭبەكقور قاسيەتتەرى بار بويىنا دارىعان ەڭ باستى اسىل تۇلعا.
ءاربىر جەكە تۇلعانىڭ بولاشاعى مەكتەبىندە شىڭدالادى. مەكتەپتە بەرىلەتىن ءبىلىم - بارشا الەم تىنىس - تىرشىلىگىنىڭ العاشقى ىرگەتاسى. «ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە» دەيتىن بولساق، ءبىزدىڭ تەربەتكەن بەسىگىمىز – مەكتەپ. مەكتەپ – ءبىلىم تىرەگى، ۇستاز ونىڭ جۇرەگى. ەندەشە، مەكتەپتىڭ باستى تىرەگى دە، جۇرەگى دە – ءمۇعالىم.
«ناعىز ۇستاز ءوزىنىڭ بىلىمدىلىگىمەن، ءجۇرىس - تۇرىسىمەن، جايدارى مىنەزىمەن، ءتىپتى سىرت - ءپىشىنى، كيگەن كيىمىمەن دە شاكىرتكە جاقسى ماعىنادا قاتتى اسەر ەتەدى»- دەگەن مالىك ءعابدۋلليننىڭ سوزىنەن كوپ نارسە اڭعارۋعا بولادى.
قازىرگى زامان ءمۇعالىمىنىڭ مارتەبەسى وزىنەن دۇنيە ەمەس، ول - كوپ ەڭبەكتەنۋدەن تۋىندايتىن كۇردەلى ماسەلە. ۇستاز ءبىلىمدى، بىلىكتى، يبالى، اقىلدى بولسا مارتەبەلى بولادى.
«ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى – بۇگىنگى جاس ۇرپاقتىڭ قولىندا، جاس ۇرپاقتىڭ تاعدىرى ۇستازدىڭ قولىندا» دەمەكشى، وسكەلەڭ ۇرپاقتى مارتەبەلى ۇستازدار تاربيەلەسە، ەل ەرتەڭى دە جاقىن بولارى ءسوزسىز.
ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: «بولاشاقتى ەڭبەك ەتىپ، ءومىر سۇرەتىندەر - بۇگىنگى مەكتەپ وقۋشىلار، ءمۇعالىم ولاردى قالاي تاربيلەسە، قازاقستان ەلىنىڭ بولاشاعى دا سول دەڭگەيدە بولادى. سوندىقتان دا ۇستازى جۇكتەلەتىن مىندەت وتە اۋىر»- دەگەن بولاتىن.
سول، ۇستاز - جاس ۇرپاقتىڭ رۋحاني ساۋلەتكەرى، قوعام ءوزىنىڭ ءۇمىتى مول بولاشاعىن تاپسىراتىن سەنىمدى وكىلى. ولار سول سەنىمدى اقتاي وتىرىپ، زەردەلى دە زەرەك، پاراساتىن، ۇلتتىڭ جانە ادامزاتتىق قۇندىلىقتاردا بويىنا دارىتقان تۇلعالاردى تاربيەلەۋدە دەپ بىلەمىن. عىلىم يەسى عالىم دا، ەل قورعاعان باتىر دا، تىلىنەن بال تامعان اقىن دا تەگەۋرىنى تەمىر بالقىتقان جۇمىسشى دا، ەگىن سالعان ديقان دا، مال باعىپ تەرىن توككەن شوپان دا، كوك كۇمبەزىنەن ءارى وتكەن عارىشكەر دە ءبارى - ءبارى ۇستازدان ءبىلىم، ءتالىم العان. سوندىقتان ۇلاعاتتى ۇستازدارعا بۇكىل ادام بالاسى قۇرمەتپەن باس يەدى.
قازاق مەكتەبىنىڭ بولاشاعى تۋرالى م. جۇمابايەۆ «ءاربىر ەلدىڭ كەلەشەگى مەكتەبىنە بايلانىستى» دەپ ايتىپ كەتكەندەي تاۋەلسىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاريحي الەۋمەتتىڭ مادەني بولمىسىن دامىتۋعا، قوعامدىق ءومىر مەن ۇلتىنىڭ مەكتەپتى قالىپتاستىرۋداعى ۇستازداردىڭ ەڭبەگى وتە زور.
ۇستازداردىڭ ەڭبەگىن تەك وقۋشىلار عانا باعالاماعان، ولاردىڭ الدىندا ۇلى جازۋشىلاردا باس ءيىپ، ولەڭ جىرلارىن ارنادى ەمەس پە؟
ۇستاز دەگەن – ەرەكشە تۇلعا دارا شىڭ،
ۇمىتىلماستاي ومىردە ماڭگى قالاتىن.
ۇستاۋ دەگەن – اياۋلى ادام، اسىل جان،
شاكىرت كوڭىلىنە كۇي بولىپ جايناپ شاتاتىن.
شاكىرتتەرىن ازامات قىپ سانالى،
ۇستاز انا - دانا بولا الادى،
ەڭ باستىسى ۇستاز مىنا ومىردە،
ۇلاعات بوپ قالادى.
ۇستاز - جاسوسپىرىمدەردى ىسكەرلىكپەن ۇيىمداستىرىپ باسقارۋشى، ماماندىعىن جەتىك مەڭگەرگەن ءبىلىمپاز شەبەر وقىتۋشى، جۇرەك جىلۋىمەن وقۋشى جان دۇنيەسىن نۇرلاندىرىپ، تاسىلدەر ۇيرەتۋشى - رۋحاني ساۋلەتكەر، بولاشاققا جول سىلتەر ەڭ جاقىن اقىلشى - ەكىنشى اتا - اناسى، كومەكتەسىپ جەتەكتەۋشى، كەڭەس بەرىپ ەسكەرتۋشى، دەمەپ ىنتالاندىرۋشى، ۇلگى - ونەگەسىمەن تاربيەلەۋشى، نازىك پسيحولوگ، ىزدەنىمپاز - جاڭاشىل، جاسامپاز ەڭبەكقور قاسيەتتەرى بار بويىنا دارىعان ەڭ باستى اسىل تۇلعا.
ءاربىر جەكە تۇلعانىڭ بولاشاعى مەكتەبىندە شىڭدالادى. مەكتەپتە بەرىلەتىن ءبىلىم - بارشا الەم تىنىس - تىرشىلىگىنىڭ العاشقى ىرگەتاسى. «ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە» دەيتىن بولساق، ءبىزدىڭ تەربەتكەن بەسىگىمىز – مەكتەپ. مەكتەپ – ءبىلىم تىرەگى، ۇستاز ونىڭ جۇرەگى. ەندەشە، مەكتەپتىڭ باستى تىرەگى دە، جۇرەگى دە – ءمۇعالىم.
«ناعىز ۇستاز ءوزىنىڭ بىلىمدىلىگىمەن، ءجۇرىس - تۇرىسىمەن، جايدارى مىنەزىمەن، ءتىپتى سىرت - ءپىشىنى، كيگەن كيىمىمەن دە شاكىرتكە جاقسى ماعىنادا قاتتى اسەر ەتەدى»- دەگەن مالىك ءعابدۋلليننىڭ سوزىنەن كوپ نارسە اڭعارۋعا بولادى.
قازىرگى زامان ءمۇعالىمىنىڭ مارتەبەسى وزىنەن دۇنيە ەمەس، ول - كوپ ەڭبەكتەنۋدەن تۋىندايتىن كۇردەلى ماسەلە. ۇستاز ءبىلىمدى، بىلىكتى، يبالى، اقىلدى بولسا مارتەبەلى بولادى.
«ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى – بۇگىنگى جاس ۇرپاقتىڭ قولىندا، جاس ۇرپاقتىڭ تاعدىرى ۇستازدىڭ قولىندا» دەمەكشى، وسكەلەڭ ۇرپاقتى مارتەبەلى ۇستازدار تاربيەلەسە، ەل ەرتەڭى دە جاقىن بولارى ءسوزسىز.
You Might Also Like
