ءۇي جانۋارلارى مەن تولدەرى
ءۇي جانۋارلارى مەن تولدەرى
ماقساتى: بىلىمدىلىگى: بالالارعا ءۇي جانۋارلارى جانە تولدەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ، جانە اتتارىن دۇرىس ايتۋعا ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىعى: ءتورت تۇلىك مالدىڭ پايداسىن، داۋىستارىن تابۋ ارقىلى بالالاردىڭ وي ءورىسىن، ءتىلىن، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: ءۇي - جانۋارلارىن كۇتىپ باپتاۋعا، قورعاپ، قامقورلىق جاساۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ءۇي - جانۋارلارى مەن تولدەر سۋرەتتەرى. سلايد ارقىلى كورسەتۋ.
ءادىس تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: تۇيە - ۆەربليۋد، سيىر - كاروۆا،
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. بالالاردى شەڭبەرگە تۇرعىزىپ امانداسۋ.
ارمىسىڭ الەم!
ارمىسىڭ جارىق كۇن!
ارمىسىڭ ابزال ادام!
ارمىسىڭ مەنىڭ دوستارىم!
سالاماتسىزدار ما قوناقتار.
بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
كوكتەم.
كوكتەم مەزگىلىندە كۇن قانداي بولادى؟
جىلى.
نەلەر ۇشىپ كەلەدى،
قۇستار.
جەرگە نەلەر شىعادى؟
شوپتەر، گۇلدەر.
وتە جاقسى بالالار.
بالالار سەندەر جايلاۋعا ساياحاتقا بارعىلارىڭ كەلە مە؟
ءيا.
ەندەشە بالالار ءبىز ءقازىر جايلاۋعا ساياحاتقا بارامىز.
ءبىز جايلاۋعا بارۋ ءۇشىن سيقىرلى كىلەمشەمەن ۇشىپ بارامىز.
تاياقشانى سەرمەپ قالعاندا كىلەمشە شىعادى.
قانە بالالار ءبارىمىز كوزىمىزدى جۇمايىق.
بالالار كوزدەرىن جۇمادى.
قانە ەندى كوزىمىزدى اشايىق.
مىنە، جايلاۋعا دا كەلدىك.
قانداي ادەمى، كوك شوپتەر، ءيسى قانداي تاماشا. بالالار قاراڭدارشى جايلاۋدا سيىر، قوي، ەشكى، تۇيە، جىلقىلار جايىلىپ ءجۇر.
تولدەرى قانداي ادەمى، سۇيكىمدى.
باقتاشى اتاي شىعادى. سالاماتسىزدار ما بالالار.
سالاماتسىز با اتا.
ءبىزدىڭ بالالار سىزگە قوناققا كەلدى.
باقتاشى اتاي: قوش كەلدىڭدەر بالالار جاقىنداڭدار بەرى قاراي.
تاربيەشى: بالالار قاراڭدارشى جايلاۋدا ءۇي جانۋارلارى تولدەرىمەن جايىلىپ ءجۇر. بالالار بۇگىن ءبىز ءۇي جانۋارلارىنىڭ تولدەرىمەن تانىسامىز.
جىلقى، سيىر، قوي، ەشكى تۇيەنىڭ بالالارىن تولدەر دەپ اتايمىز.
مىنە مىناۋ بالالار سيىر. سيىردىڭ ءتولى بۇزاۋ.
قانە ايتايىق ءبارىمىز سيىر، بۇزاۋ.
مىنە مىناۋ تۇيە. تۇيەنىڭ ءتولى بوتا.
مىناۋ جىلقى. جىلقىنىڭ ءتولى قۇلىن، دەيمىز.
مىناۋ قوي. قويدىڭ ءتولى قوزى، دەيمىز.
مىناۋ ەشكى. ەشكىنىڭ ءتولى لاق – دەيمىز.
ديداكتيكالىق ويىن. «نەنىڭ داۋىسى»
سول كەزدە تولدەر ايتىسا باستايدى.
لاق: يەم مەنى جاقسى كورەدى. ادام ءبىزدىڭ ءسۇتىمىزدى ىشەدى، ءتۇبىتىمىزدى كيىمگە پايدالانادى.
قۇلىن: لاق سەن ورىنسىز ماقتانبا؟ بىزدەن ەشقايسىڭ اسپايسىڭدار، ءبىزدىڭ ەتىمىزدە ازىق، سۇتىمىزدە شيپالى. قىمىزدى ىشكەن ادام اۋىرمايدى. قازى - قارتا، جال - جايانى تەك بىزدەن الادى.
بۇزاۋ: سەندەر بوسقا ماقتانباڭدار، يەم مەنى جاقسى كورەدى. ادامنىڭ تىرشىلىگىنە ەڭ پايدالىسى ءبىز. شەلەك - شەلەك ءسۇت، قارىن - قارىن ماي، قاپ - قاپ قۇرت، ىرىمشىك بىزدەن شىعادى، ادامعا مەن پايدالىمىن.
باقتاشى اتا: سەندەرگە نە بولىپ كەتتى، نەگە ايتىسىپ جاتىرسىڭدار. ولاي بولمايدى! ءبارىڭ دە پايدالىسىڭدار.
دۇرىس ايتاسىز اتا ءۇي جانۋارلارىنىڭ ءبارى دە پايدالى. بالالارعا ءۇي جانۋارلارىنىڭ پايداسى، ءونىمى جونىندە ايتىپ بەرسەڭىز.
باقتاشى اتا: جارايدى بالالار ەندەشە مىنا جەرگە ءبارىڭ جايعاسىپ وتىرىڭدار.
سيىردىڭ سۇتىنەن قايماق الادى، قۇرت، ىرىمشىك جاسايدى. ەتىن ازىق ەتەمىز.
جىلقىنىڭ دا ەتىن جەيمىز، سۇتىنەن قىمىز دايىندايدى. قىمىز دەنساۋلىققا وتە پايدالى. قازى - قارتا، جال - جايا جىلقىدان الىنادى بالالار.
ال بالالار قويدىڭ ءسۇتى دە وتە پايدالى، ەتىن جەيمىز، تەرىسىن پايدالانادى.
ەشكىنىڭ ءسۇتى بالالار كوپ اۋرۋعا ەم، تۇبىتىنەن كيىم توقيدى. تۇيەنىڭ شۇباتىن ىشەمىز. مىنە ءۇي جانۋارلارىنىڭ بارىدە ادام ءۇشىن وتە پايدالى.
بالالار ءۇي جانۋارلارىنا ارنالعان ماقال ماتەل، ناقىل سوزدەر بار.
ەستەرىڭە ساقتاپ جۇرىڭدەر.
سيىردىڭ ءسۇتى تىلىندە،
مالدى باقساڭ سيىر ب ا ق،
ءسۇت كەتپەيدى شارادان،
تۇيە بايلىق،
قوي مىرزالىق،
جىلقى ساندىك.
ەر قاناتى ات.
جاقسى ات - جانعا سەرىك.
سەمىزدىكتى قوي كوتەرەدى.
جىلقىنىڭ ءسۇتى – شەكەر، ەتى بال.
قويدى تەپپە. قويدىڭ ءسۇتى قورعاسىن.
مىنە بالالار وسى ماقال، ناقىل سوزدەردى ەستەرىڭە ساقتاپ جۇرىڭدەر.
تاربيەشى: بالالار ءۇي جانۋارلارىن كۇتىپ باپتاۋىمىز كەرەك، قامقورلىق جاساۋىمىز كەرەك.
اتا ءبىزدىڭ بالالار تولدەر تۋرالى تاقپاق، ءان دە بىلەدى.
قانە كىم ايتىپ بەرەدى.
1. توتى.
قۇلىنشاعىم قۇندىزىم.
قۇلدىرايدى شابادى،
جىلتىلداعان جۇلدىزىم،
قۇستاي قانات قاعادى.
2. ءالي.
كىپ كىشكەنتاي موماقان،
قوشاقاندى ۇناتام،
جۇرەدى انام قوزىم دەپ،
قوشاقانىم ءوزىم دەپ.
3. شاحناز.
شورە - شورە لاعىم.
تەنتەك بولما شىراعىم،
سەكەڭدەمەي دەمىڭدى ال،
سەلتەڭدەمەي قۇلاعىڭ.
رايانا.
4. بوتاقانى ناردىڭ،
جارعا نەگە باردىڭ،
تىلەرسەگىڭ دىرىلدەپ،
سەكىرە الماي قالدىڭ.
ءان: «تولدەر»- ءانى.
اتا. اي اينالايىندار كوپ - كوپ راحمەت.
اتا سىزگە دە كوپ - كوپ راقمەت. بالالار ءۇي جانۋارلارى تۋرالى كوپ ماعلۇمات الدى.
ءبىز ەندى بالالاباقشاعا قايتايىق.
ساۋ بولىڭىز.
بالالار قانە كىلەمشەگە وتىرىپ، كوزىمىزدى جۇمايىق.
مىنە بالالار بالاباقشاعا دا كەلىپ جەتتىك.
قانە ورنىمىزعا وتىرايىق.
بالالار ءبىز جايلاۋدان ءۇي جانۋارلارىمەن تانىستىق،
مىنا كىشكەنتاي تولدەر مامالارىن تابا الماي اداسىپ ءجۇر ەكەن، تابۋعا كومەكتەسەيىك.
ديداكتيكالىق ويىن. «اداسقان تولدەر»
ماقساتى؛ تاقتاعا تولدەر سۋرەتى ىلىنەدى، بالالار ەنەلەرىن تاۋىپ قويادى.
سەرگىتۋ ءساتى.
«اق بۇلاق»
قورىتىندى: بالالار ءبىز قايدا باردىق؟
جايلاۋعا.
جايلاۋدا كىمگە قوناققا باردىق؟
باقتاشى اتايعا.
جايلاۋدان نەلەردى كوردىك؟
ءۇي جانۋارلارىن.
ءۇي جانۋارلارىنىڭ پايداسى قانداي؟
بىزگە نە بەرەدى؟
ءسۇت، شۇبات، قىمىز بەرەدى، ەتىن جەيمىز.
وتە جاقسى بالالار ءۇي جانۋارلارىن قامقورلاپ، كۇتىپ باپتاۋىمىز كەرەك.
وتە جاقسى بالالار بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىنە وتە جاقسى قاتىستىڭدار.
اتىراۋ قالاسى،
كمقك №25 «ەركەماي» بالاباقشاسى
ەكىنشى كىشى توپ تاربيەشىسى بەكباۋلييەۆا گۋلجامال ۋميرحانوۆنا
ماقساتى: بىلىمدىلىگى: بالالارعا ءۇي جانۋارلارى جانە تولدەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ، جانە اتتارىن دۇرىس ايتۋعا ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىعى: ءتورت تۇلىك مالدىڭ پايداسىن، داۋىستارىن تابۋ ارقىلى بالالاردىڭ وي ءورىسىن، ءتىلىن، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: ءۇي - جانۋارلارىن كۇتىپ باپتاۋعا، قورعاپ، قامقورلىق جاساۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ءۇي - جانۋارلارى مەن تولدەر سۋرەتتەرى. سلايد ارقىلى كورسەتۋ.
ءادىس تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: تۇيە - ۆەربليۋد، سيىر - كاروۆا،
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. بالالاردى شەڭبەرگە تۇرعىزىپ امانداسۋ.
ارمىسىڭ الەم!
ارمىسىڭ جارىق كۇن!
ارمىسىڭ ابزال ادام!
ارمىسىڭ مەنىڭ دوستارىم!
سالاماتسىزدار ما قوناقتار.
بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
كوكتەم.
كوكتەم مەزگىلىندە كۇن قانداي بولادى؟
جىلى.
نەلەر ۇشىپ كەلەدى،
قۇستار.
جەرگە نەلەر شىعادى؟
شوپتەر، گۇلدەر.
وتە جاقسى بالالار.
بالالار سەندەر جايلاۋعا ساياحاتقا بارعىلارىڭ كەلە مە؟
ءيا.
ەندەشە بالالار ءبىز ءقازىر جايلاۋعا ساياحاتقا بارامىز.
ءبىز جايلاۋعا بارۋ ءۇشىن سيقىرلى كىلەمشەمەن ۇشىپ بارامىز.
تاياقشانى سەرمەپ قالعاندا كىلەمشە شىعادى.
قانە بالالار ءبارىمىز كوزىمىزدى جۇمايىق.
بالالار كوزدەرىن جۇمادى.
قانە ەندى كوزىمىزدى اشايىق.
مىنە، جايلاۋعا دا كەلدىك.
قانداي ادەمى، كوك شوپتەر، ءيسى قانداي تاماشا. بالالار قاراڭدارشى جايلاۋدا سيىر، قوي، ەشكى، تۇيە، جىلقىلار جايىلىپ ءجۇر.
تولدەرى قانداي ادەمى، سۇيكىمدى.
باقتاشى اتاي شىعادى. سالاماتسىزدار ما بالالار.
سالاماتسىز با اتا.
ءبىزدىڭ بالالار سىزگە قوناققا كەلدى.
باقتاشى اتاي: قوش كەلدىڭدەر بالالار جاقىنداڭدار بەرى قاراي.
تاربيەشى: بالالار قاراڭدارشى جايلاۋدا ءۇي جانۋارلارى تولدەرىمەن جايىلىپ ءجۇر. بالالار بۇگىن ءبىز ءۇي جانۋارلارىنىڭ تولدەرىمەن تانىسامىز.
جىلقى، سيىر، قوي، ەشكى تۇيەنىڭ بالالارىن تولدەر دەپ اتايمىز.
مىنە مىناۋ بالالار سيىر. سيىردىڭ ءتولى بۇزاۋ.
قانە ايتايىق ءبارىمىز سيىر، بۇزاۋ.
مىنە مىناۋ تۇيە. تۇيەنىڭ ءتولى بوتا.
مىناۋ جىلقى. جىلقىنىڭ ءتولى قۇلىن، دەيمىز.
مىناۋ قوي. قويدىڭ ءتولى قوزى، دەيمىز.
مىناۋ ەشكى. ەشكىنىڭ ءتولى لاق – دەيمىز.
ديداكتيكالىق ويىن. «نەنىڭ داۋىسى»
سول كەزدە تولدەر ايتىسا باستايدى.
لاق: يەم مەنى جاقسى كورەدى. ادام ءبىزدىڭ ءسۇتىمىزدى ىشەدى، ءتۇبىتىمىزدى كيىمگە پايدالانادى.
قۇلىن: لاق سەن ورىنسىز ماقتانبا؟ بىزدەن ەشقايسىڭ اسپايسىڭدار، ءبىزدىڭ ەتىمىزدە ازىق، سۇتىمىزدە شيپالى. قىمىزدى ىشكەن ادام اۋىرمايدى. قازى - قارتا، جال - جايانى تەك بىزدەن الادى.
بۇزاۋ: سەندەر بوسقا ماقتانباڭدار، يەم مەنى جاقسى كورەدى. ادامنىڭ تىرشىلىگىنە ەڭ پايدالىسى ءبىز. شەلەك - شەلەك ءسۇت، قارىن - قارىن ماي، قاپ - قاپ قۇرت، ىرىمشىك بىزدەن شىعادى، ادامعا مەن پايدالىمىن.
باقتاشى اتا: سەندەرگە نە بولىپ كەتتى، نەگە ايتىسىپ جاتىرسىڭدار. ولاي بولمايدى! ءبارىڭ دە پايدالىسىڭدار.
دۇرىس ايتاسىز اتا ءۇي جانۋارلارىنىڭ ءبارى دە پايدالى. بالالارعا ءۇي جانۋارلارىنىڭ پايداسى، ءونىمى جونىندە ايتىپ بەرسەڭىز.
باقتاشى اتا: جارايدى بالالار ەندەشە مىنا جەرگە ءبارىڭ جايعاسىپ وتىرىڭدار.
سيىردىڭ سۇتىنەن قايماق الادى، قۇرت، ىرىمشىك جاسايدى. ەتىن ازىق ەتەمىز.
جىلقىنىڭ دا ەتىن جەيمىز، سۇتىنەن قىمىز دايىندايدى. قىمىز دەنساۋلىققا وتە پايدالى. قازى - قارتا، جال - جايا جىلقىدان الىنادى بالالار.
ال بالالار قويدىڭ ءسۇتى دە وتە پايدالى، ەتىن جەيمىز، تەرىسىن پايدالانادى.
ەشكىنىڭ ءسۇتى بالالار كوپ اۋرۋعا ەم، تۇبىتىنەن كيىم توقيدى. تۇيەنىڭ شۇباتىن ىشەمىز. مىنە ءۇي جانۋارلارىنىڭ بارىدە ادام ءۇشىن وتە پايدالى.
بالالار ءۇي جانۋارلارىنا ارنالعان ماقال ماتەل، ناقىل سوزدەر بار.
ەستەرىڭە ساقتاپ جۇرىڭدەر.
سيىردىڭ ءسۇتى تىلىندە،
مالدى باقساڭ سيىر ب ا ق،
ءسۇت كەتپەيدى شارادان،
تۇيە بايلىق،
قوي مىرزالىق،
جىلقى ساندىك.
ەر قاناتى ات.
جاقسى ات - جانعا سەرىك.
سەمىزدىكتى قوي كوتەرەدى.
جىلقىنىڭ ءسۇتى – شەكەر، ەتى بال.
قويدى تەپپە. قويدىڭ ءسۇتى قورعاسىن.
مىنە بالالار وسى ماقال، ناقىل سوزدەردى ەستەرىڭە ساقتاپ جۇرىڭدەر.
تاربيەشى: بالالار ءۇي جانۋارلارىن كۇتىپ باپتاۋىمىز كەرەك، قامقورلىق جاساۋىمىز كەرەك.
اتا ءبىزدىڭ بالالار تولدەر تۋرالى تاقپاق، ءان دە بىلەدى.
قانە كىم ايتىپ بەرەدى.
1. توتى.
قۇلىنشاعىم قۇندىزىم.
قۇلدىرايدى شابادى،
جىلتىلداعان جۇلدىزىم،
قۇستاي قانات قاعادى.
2. ءالي.
كىپ كىشكەنتاي موماقان،
قوشاقاندى ۇناتام،
جۇرەدى انام قوزىم دەپ،
قوشاقانىم ءوزىم دەپ.
3. شاحناز.
شورە - شورە لاعىم.
تەنتەك بولما شىراعىم،
سەكەڭدەمەي دەمىڭدى ال،
سەلتەڭدەمەي قۇلاعىڭ.
رايانا.
4. بوتاقانى ناردىڭ،
جارعا نەگە باردىڭ،
تىلەرسەگىڭ دىرىلدەپ،
سەكىرە الماي قالدىڭ.
ءان: «تولدەر»- ءانى.
اتا. اي اينالايىندار كوپ - كوپ راحمەت.
اتا سىزگە دە كوپ - كوپ راقمەت. بالالار ءۇي جانۋارلارى تۋرالى كوپ ماعلۇمات الدى.
ءبىز ەندى بالالاباقشاعا قايتايىق.
ساۋ بولىڭىز.
بالالار قانە كىلەمشەگە وتىرىپ، كوزىمىزدى جۇمايىق.
مىنە بالالار بالاباقشاعا دا كەلىپ جەتتىك.
قانە ورنىمىزعا وتىرايىق.
بالالار ءبىز جايلاۋدان ءۇي جانۋارلارىمەن تانىستىق،
مىنا كىشكەنتاي تولدەر مامالارىن تابا الماي اداسىپ ءجۇر ەكەن، تابۋعا كومەكتەسەيىك.
ديداكتيكالىق ويىن. «اداسقان تولدەر»
ماقساتى؛ تاقتاعا تولدەر سۋرەتى ىلىنەدى، بالالار ەنەلەرىن تاۋىپ قويادى.
سەرگىتۋ ءساتى.
«اق بۇلاق»
قورىتىندى: بالالار ءبىز قايدا باردىق؟
جايلاۋعا.
جايلاۋدا كىمگە قوناققا باردىق؟
باقتاشى اتايعا.
جايلاۋدان نەلەردى كوردىك؟
ءۇي جانۋارلارىن.
ءۇي جانۋارلارىنىڭ پايداسى قانداي؟
بىزگە نە بەرەدى؟
ءسۇت، شۇبات، قىمىز بەرەدى، ەتىن جەيمىز.
وتە جاقسى بالالار ءۇي جانۋارلارىن قامقورلاپ، كۇتىپ باپتاۋىمىز كەرەك.
وتە جاقسى بالالار بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىنە وتە جاقسى قاتىستىڭدار.
اتىراۋ قالاسى،
كمقك №25 «ەركەماي» بالاباقشاسى
ەكىنشى كىشى توپ تاربيەشىسى بەكباۋلييەۆا گۋلجامال ۋميرحانوۆنا