ءۇي جانۋارلارى. يت – مىسىق – تىشقان
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: « قاتىناس»
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس – ارەكەت ءتۇرى: اعىلشىن ءتىلى
Domestic animals. Dog – Cat - Mouse
م ا ق س ا ت ى:
بىلىمدىلىك: بالالارعا جاڭا سوزدەردىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ، ايتىلۋىن، دىبىستالۋىن ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: بالالاردىڭ ءتىلىن، ويلاۋ قابىلەتىن جانە تىڭداپ ءتۇسىنۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋگە جانە جانۋارلاردى جاقسى كورۋگە، قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: جانۋارلار سۋرەتى، ويىنشىق جانۋارلار
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ، ويناۋ، ماداقتاۋ، قورىتىندىلاۋ
اشىق وقۋ ءىس – ارەكەتىنىڭ بارىسى:
تاربيەشى بالالارمەن امانداسادى.
ءى. موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى. شاتتىق شەڭبەرىن قۇرۋ.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار، مەنىڭ قولىمدا ادەمى، سارى ءتۇستى دوڭگەلەك بار. ءقازىر مەن ونى اعىلشىنشا ءبىر ءسوز ايتىپ تاقتاعا ىلەمىن. «Shoes»
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
ءار بالا ءبىر ءسوز ايتىپ جولاقشالاردى دوڭگەلەكتىڭ اينالاسىنا ىلەدى.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
قاراڭدارشى بالالار، سەندەردىڭ بىلەتىن سوزدەرىڭنەن شۋاعىن توككەن كۇن پايدا بولدى.
ءىى. ىزدەنۋ – ۇيىمداستىرۋشى
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار، ءبىز بۇگىنگى ساباعىمىزدى ەرتەگىمەن باستايمىز. مۇقيات تىڭداڭدار!
يت پەن مىسىق نەگە اراز؟
(حالىق ەرتەگىسى)
ەرتەدە يت پەن مىسىق وتە تاتۋ بولعان ەكەن. ەكەۋىن دە ادام اسىراپ، ۇيىندە ۇستاپتى.
كۇندەردىڭ كۇنىندە ءبىر ادامنىڭ ماي سىڭگەن تەرى دورباعا سالىپ ساقتاپ جۇرگەن التىنى جوعالادى. قانشا ىزدەسە دە تابىلمايدى. التىننان ايىرىلعان ادامنىڭ كۇيى تايىپ، جۇدەۋلەنە باستايدى. تاپقان – تايانعانى ءىشىپ – جەۋگە جەتپەۋگە اينالادى. مۇنى كورگەن يت پەن مىسىق قاتتى قىنجىلىپ، قوجاسىنىڭ جوعالعان التىنىن ىزدەۋگە كىرىسەدى. ەكەۋى وي – قىردى ارالاپ، بارماعان تاۋى، باسپاعان جەرى قالمايدى. اقىرى تيتىقتاپ، ۇيلەرىنە قايتادى.
يت پەن مىسىق ۇنجىرعاسى ءتۇسىپ، ءۇنسىز كەلە جاتقاندا، كەنەت قوجاسىنىڭ ماي سىڭگەن دورباسىنىڭ ءيىسى جارىپ جىبەرە جازدايدى. قۋانعاننان يت قىڭسىلاپ، مىسىق مياۋلاپ جىبەرەدى.
يت اينالا جۇگىرىپ، تىمىسكىلەپ، اقىرى ءبىر تىشقاننىڭ ءىنىن تىرنالاپ قازا باستايدى. مىسىقتىڭ قۋانىشى قوينىنا سىيماي، اڭدىپ وتىرا بەرەدى. يت كوپ ازاپتانىپ، ءىننىڭ تۇبىنە جەتسە، التىن سالىنعان مايلى دوربانى تىشقان تىعىپ قويعان ەكەن.
يت: - مىنانى كوردىڭ بە؟ – دەپ، التىندى مىسىقتىڭ الدىنا لاقتىرىپ تاستايدى. مىسىق سول كەزدە يەسىنە جاقسى اتانباق بولىپ، يتتەن بۇرىن التىندى الا قاشادى. مىسىق ءۇي – ءۇيدىڭ توبەسىمەن قارعي جۇگىرىپ، يەسىنە جەتەدى دە، التىندى تاستاي سالادى. مۇنى كورىپ، قوجاسى قۋانىپ كەتەدى. مىسىقتى باۋىرىنا باسىپ، ايمالاي بەرەدى. ءسويتىپ تۇرعاندا قارا تەرگە ءتۇسىپ، سابالاق – سابالاق بولىپ، ارسالاڭداپ يت تە جەتەدى. كەلگەن بويدا قوجاسىنىڭ اياعىنا ورالىپ، قىڭسىلاي ەركەلەيدى. ەشتەڭەنى تۇسىنبەگەن ول ءيتىن تەۋىپ، جەكىرىپ قۋىپ تاستايدى. ءجابىر كورگەن يت ىزالانىپ، مىسىققا تاپ بەرەدى. قوجاسى اراشالاپ، ەكەۋىن زورعا ايىرىپ الادى دا، مىسىقتى ۇيىنە الىپ كەتەدى. سول كۇننەن باستاپ ءيتتى ۇيىنە جولاتپايدى.
مىنەكي سودان بەرى يت پەن مىسىق اراز بولىپ قالىپتى. مىسىقتىڭ تىشقانعا وشتەسۋى دە سول كۇننەن باستالىپتى.
بالالار، ەرتەگى سەندەرگە ۇنادى ما؟ ال، وندا ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەردى اتاڭدارشى.
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار ەرتەگىنى تىڭدايدى. قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەر – يت، مىسىق، تىشقان.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
دۇرىس بالالار، ەندى ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەردىڭ اتتارىن ءبىز اعىلشىن تىلىندە ايتىپ ۇيرەنەمىز.
يت – dog
مىسىق – cat
تىشقان - mouse
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
جاڭا سوزدەردىڭ ايتىلۋى مەن دىبىستالۋىن ۇيرەنەدى. تاربيەشىنىڭ ايتقانىن تىڭداپ، سوزدەردى قايتالايدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
Stand up! -------- ال، قانەكي تۇرايىق،
Hands up! --------- جوعارىعا، تومەنگە،
Hands down! -------- قولىمىزدى سوزايىق.
Sit down! -------------- ورنىمىزعا وتىرايىق.
ءىىى. رەفلەكستى كوررەكسيالاۋشى.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار، «دوپتى قاعىپ ال» ويىنى ارقىلى جاڭا سوزدەردى قايتالايمىز جانە ەرتەگىنى ەسكە ءتۇسىرىپ، كەيىپكەرلەردىڭ اتىن اعىلشىنشا اتايمىز.
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
ويىن ارقىلى جاڭا سوزدەردى قايتالايدى.
Dog، cat، mouse.
تاربيەشى بالالاردى ماداقتاپ، اشىق وقۋ ءىس – ارەكەتىن قورىتىندىلايدى.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ءبىلۋى كەرەك: جاڭا سوزدەردىڭ ايتىلۋى مەن دىبىستالۋىن
بولۋى كەرەك: ەرتەگى مازمۇنى تۋرالى تۇسىنىگى بولۋى كەرەك.
اعىلشىن تىلىنە قىزىعۋشىلىقتارى بولۋى كەرەك.
بالانىڭ قولىنان كەلۋى كەرەك: قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە الۋ.
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس – ارەكەت ءتۇرى: اعىلشىن ءتىلى
Domestic animals. Dog – Cat - Mouse
م ا ق س ا ت ى:
بىلىمدىلىك: بالالارعا جاڭا سوزدەردىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ، ايتىلۋىن، دىبىستالۋىن ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: بالالاردىڭ ءتىلىن، ويلاۋ قابىلەتىن جانە تىڭداپ ءتۇسىنۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋگە جانە جانۋارلاردى جاقسى كورۋگە، قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: جانۋارلار سۋرەتى، ويىنشىق جانۋارلار
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ، ويناۋ، ماداقتاۋ، قورىتىندىلاۋ
اشىق وقۋ ءىس – ارەكەتىنىڭ بارىسى:
تاربيەشى بالالارمەن امانداسادى.
ءى. موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى. شاتتىق شەڭبەرىن قۇرۋ.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار، مەنىڭ قولىمدا ادەمى، سارى ءتۇستى دوڭگەلەك بار. ءقازىر مەن ونى اعىلشىنشا ءبىر ءسوز ايتىپ تاقتاعا ىلەمىن. «Shoes»
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
ءار بالا ءبىر ءسوز ايتىپ جولاقشالاردى دوڭگەلەكتىڭ اينالاسىنا ىلەدى.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
قاراڭدارشى بالالار، سەندەردىڭ بىلەتىن سوزدەرىڭنەن شۋاعىن توككەن كۇن پايدا بولدى.
ءىى. ىزدەنۋ – ۇيىمداستىرۋشى
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار، ءبىز بۇگىنگى ساباعىمىزدى ەرتەگىمەن باستايمىز. مۇقيات تىڭداڭدار!
يت پەن مىسىق نەگە اراز؟
(حالىق ەرتەگىسى)
ەرتەدە يت پەن مىسىق وتە تاتۋ بولعان ەكەن. ەكەۋىن دە ادام اسىراپ، ۇيىندە ۇستاپتى.
كۇندەردىڭ كۇنىندە ءبىر ادامنىڭ ماي سىڭگەن تەرى دورباعا سالىپ ساقتاپ جۇرگەن التىنى جوعالادى. قانشا ىزدەسە دە تابىلمايدى. التىننان ايىرىلعان ادامنىڭ كۇيى تايىپ، جۇدەۋلەنە باستايدى. تاپقان – تايانعانى ءىشىپ – جەۋگە جەتپەۋگە اينالادى. مۇنى كورگەن يت پەن مىسىق قاتتى قىنجىلىپ، قوجاسىنىڭ جوعالعان التىنىن ىزدەۋگە كىرىسەدى. ەكەۋى وي – قىردى ارالاپ، بارماعان تاۋى، باسپاعان جەرى قالمايدى. اقىرى تيتىقتاپ، ۇيلەرىنە قايتادى.
يت پەن مىسىق ۇنجىرعاسى ءتۇسىپ، ءۇنسىز كەلە جاتقاندا، كەنەت قوجاسىنىڭ ماي سىڭگەن دورباسىنىڭ ءيىسى جارىپ جىبەرە جازدايدى. قۋانعاننان يت قىڭسىلاپ، مىسىق مياۋلاپ جىبەرەدى.
يت اينالا جۇگىرىپ، تىمىسكىلەپ، اقىرى ءبىر تىشقاننىڭ ءىنىن تىرنالاپ قازا باستايدى. مىسىقتىڭ قۋانىشى قوينىنا سىيماي، اڭدىپ وتىرا بەرەدى. يت كوپ ازاپتانىپ، ءىننىڭ تۇبىنە جەتسە، التىن سالىنعان مايلى دوربانى تىشقان تىعىپ قويعان ەكەن.
يت: - مىنانى كوردىڭ بە؟ – دەپ، التىندى مىسىقتىڭ الدىنا لاقتىرىپ تاستايدى. مىسىق سول كەزدە يەسىنە جاقسى اتانباق بولىپ، يتتەن بۇرىن التىندى الا قاشادى. مىسىق ءۇي – ءۇيدىڭ توبەسىمەن قارعي جۇگىرىپ، يەسىنە جەتەدى دە، التىندى تاستاي سالادى. مۇنى كورىپ، قوجاسى قۋانىپ كەتەدى. مىسىقتى باۋىرىنا باسىپ، ايمالاي بەرەدى. ءسويتىپ تۇرعاندا قارا تەرگە ءتۇسىپ، سابالاق – سابالاق بولىپ، ارسالاڭداپ يت تە جەتەدى. كەلگەن بويدا قوجاسىنىڭ اياعىنا ورالىپ، قىڭسىلاي ەركەلەيدى. ەشتەڭەنى تۇسىنبەگەن ول ءيتىن تەۋىپ، جەكىرىپ قۋىپ تاستايدى. ءجابىر كورگەن يت ىزالانىپ، مىسىققا تاپ بەرەدى. قوجاسى اراشالاپ، ەكەۋىن زورعا ايىرىپ الادى دا، مىسىقتى ۇيىنە الىپ كەتەدى. سول كۇننەن باستاپ ءيتتى ۇيىنە جولاتپايدى.
مىنەكي سودان بەرى يت پەن مىسىق اراز بولىپ قالىپتى. مىسىقتىڭ تىشقانعا وشتەسۋى دە سول كۇننەن باستالىپتى.
بالالار، ەرتەگى سەندەرگە ۇنادى ما؟ ال، وندا ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەردى اتاڭدارشى.
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار ەرتەگىنى تىڭدايدى. قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەر – يت، مىسىق، تىشقان.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
دۇرىس بالالار، ەندى ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەردىڭ اتتارىن ءبىز اعىلشىن تىلىندە ايتىپ ۇيرەنەمىز.
يت – dog
مىسىق – cat
تىشقان - mouse
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
جاڭا سوزدەردىڭ ايتىلۋى مەن دىبىستالۋىن ۇيرەنەدى. تاربيەشىنىڭ ايتقانىن تىڭداپ، سوزدەردى قايتالايدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
Stand up! -------- ال، قانەكي تۇرايىق،
Hands up! --------- جوعارىعا، تومەنگە،
Hands down! -------- قولىمىزدى سوزايىق.
Sit down! -------------- ورنىمىزعا وتىرايىق.
ءىىى. رەفلەكستى كوررەكسيالاۋشى.
تاربيەشىنىڭ ءىس – ارەكەتى:
بالالار، «دوپتى قاعىپ ال» ويىنى ارقىلى جاڭا سوزدەردى قايتالايمىز جانە ەرتەگىنى ەسكە ءتۇسىرىپ، كەيىپكەرلەردىڭ اتىن اعىلشىنشا اتايمىز.
بالالاردىڭ ءىس – ارەكەتى:
ويىن ارقىلى جاڭا سوزدەردى قايتالايدى.
Dog، cat، mouse.
تاربيەشى بالالاردى ماداقتاپ، اشىق وقۋ ءىس – ارەكەتىن قورىتىندىلايدى.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ءبىلۋى كەرەك: جاڭا سوزدەردىڭ ايتىلۋى مەن دىبىستالۋىن
بولۋى كەرەك: ەرتەگى مازمۇنى تۋرالى تۇسىنىگى بولۋى كەرەك.
اعىلشىن تىلىنە قىزىعۋشىلىقتارى بولۋى كەرەك.
بالانىڭ قولىنان كەلۋى كەرەك: قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە الۋ.