- 05 ناۋ. 2024 00:37
- 279
ي دىبىسى مەن ءارپى «يت» سۋرەتى بويىنشا اڭگىمە وتكىزۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: يي دىبىسى مەن ءارپى. «يت» سۋرەتى بويىنشا اڭگىمە وتكىزۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
• يي دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ، ول ارقىلى بەرىلگەن سوزدەردى وقۋ مەن جازۋعا ۇيرەتۋ.
• يي دىبىسى قاتىستى جاڭا سوزدەردى ءبىلدىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ جالپى وي - ءورىسىن، ءتىلىن دامىتۋ.
• «يت جەتى قازىنانىڭ ءبىرى» - ناقىل ءسوزىنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ، ءيتتى قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، وقۋ قۇرالدارى، مۋلتيمەديالىق پروەكتور، تاقىرىپقا بايلانىستى پاراقشالار.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تەحنيكالىق قۇرالداردى پايدالانۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
وقۋشىلاردىڭ كوڭىل كۇيلەرىن بايقاۋ. سارى، جاسىل، قىزىل الما تاراتۋ - تۇستەردى تاڭداۋ ارقىلى بۇگىنگى ساباققا دايىندىقتارىن بايقاۋ.
ءىى. وزىندىك جۇمىس. ارىپتەرگە شولۋ.
ا) وتكەن ارىپتەردى اتاتىپ، داۋىستى، داۋىسسىزعا اجىراتتىرۋ.
ءا) شا، تا، ما، نا، را، قا، دا بۋىندارىنا ءسوز قۇراتۋ.
ءىىى. وي قوزعاۋ.
ا) جۇمباق شەشۋ: ءۇيىڭدى قورعايدى، ۇيشىكتە توڭبايدى. (يت)
ءا) ي ارپىنەن كەلەتىن سوزدەردى اتاتۋ. مىسالى: ينە، يمان، كيىم، اليحان، اليا ت. ب.
ءىV. جاڭا ساباق. وقۋلىقتاعى 85 بەت بويىنشا جۇمىس.
ا) سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراۋ. اڭگىمەگە ات قويۋ.
ءا) يي دىبىسىنىڭ ارتيكۋلياسياسى تۋرالى تۇسىندىرمە اڭگىمە. ي – ەرىننىڭ ارتقا قاراي تارتىلۋىنان جاسالاتىن ەزۋلىك داۋىستى دىبىستى بەلگىلەيتىن تاڭبا. ي - كورشىلەس فونەمانىڭ ياكي بۋىننىڭ ىڭعايىنا قاراي بىردە جۋان (ريزا، تاريحي، قي)، بىردە جىڭىشكە (يكەم، يگى، كي) دىبىس. ي ءسوزدىڭ بارلىق بۋىنىندا كەلەدى.
ب) ينەلىك سوزىنە دىبىستىق تالداۋ.
ۆ) الىپپە باعاندارىنداعى سوزدەردىڭ بۋىنداپ، حورمەن جانە وزدىگىنەن جەكە وقۋ، ءسوزدى بۋىنداپ وقۋ بارىسىندا ءاربىر ءارىپتى قاداعالاپ جانە دۇرىس وقۋدى ەسكەرتۋ، باعانداعى سوزدەردى كورسەتكىش تاياقشا ارقىلى تەرىپ وقۋ، وقىلعان سوزدەردىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ.
يت – جانۋار
ينە – ءىس تىگەتىن زات
ينەلىك – بۋناقدەنەلى، جانۋار
يەك – ادامنىڭ مۇشەسى
كيىك – جانۋار
كيت – بالىق، سۋ جانۋارى
كيىم – ادامنىڭ ۇستىنە كيەتىن ماتادان جاسالعان زاتى.
تيىن – اقشا
ءتيىن – اڭ
تيەك – كيىمدە بولاتىن زات(ىلگەك)
جيەك – ءبىر نارسەنىڭ شەتى
يمان – ءدىني قىزمەتكەر
يمان – مۇسىلمان قاۋىمى
شيە – جەمىس
V. سوزدەردىڭ جىكتەلۋىن تالداۋ.
مەن وقيمىن. مەن توقيمىن.
سەن وقيسىڭ. سەن توقيسىڭ.
ول وقيدى. ول توقيدى.
Vءى. سەرگىتۋ ءساتى:
بويدى سەرگەك تىك ۇستا،
ەمىن - ەركىن تىنىستا.
دەمىڭدى ىشكە تەز ال دا،
وڭ قولىڭدى سوز العا.
قول ۇشىنا قارا دا،
ءۇش بۇرىش سىز اۋادا.
سول قول بوسقا تۇرماسىن،
شەڭبەر جاساپ تىنباسىن.
Vءىى. ءماتىندى تالداۋ.
1. «يت» ءماتىنىن وقىپ، تالداۋ.
2. شىعارماشىلىق جۇمىس: ءيتتى سيپاتتاۋ. يت تۋرالى اڭگىمە قۇرۋ.
Vءىىى. جاڭعىرىق ويىنى.
ماقساتى: جاڭا سوزدەردىڭ ەستە ساقتالۋىن جەتىلدىرۋ.
جاڭا سوزدەر: كيىك، يمان. سويلەم ويلاتۋ.
دىبىستىق تالداۋ جاساتۋ.
ءىح. داپتەرمەن جۇمىس.
«جازۋ ۇلگىلەرىنەن» ۇلكەن جانە كىشى يي ءارپىن كورسەتىپ، تانىستىرۋ، ي ءارپىنىڭ باسپا ءتۇرى مەن جازبا ءتۇرىن سالىستىرۋ، ي دىبىسىنىڭ باس ءارپى مەن كىشى ارىپتەرىن ۇلگى بويىنشا جازۋ، تيەك ءسوزىن بۋىنعا ءبولىپ، ءار بۋىندى ىشتەي دىبىستاپ، ءسوزدى جازۋ، جازعاندى وقىپ، ونىڭ دۇرىس جازىلۋىن تەكسەرۋ.
« يكەمدى بالا، ەپتى بالا» دەگەن سويلەمدى كوشىرىپ جازۋ، ءار ءسوزدى وقۋشىلاردىڭ ىشتەي بۋىنداپ وقۋى ارقىلى دىبىستاپ جازعانىن باقىلاۋ، جازىلعان سويلەمدى داۋىستاپ وقۋ ارقىلى تەكسەرۋ، يكەم سوزىندەگى دىبىستاردىڭ بىركەلكى جىڭىشكە ايتىلعاندىعىن بايقاتۋ، ونىڭ سەبەبىن ءتۇسىندىرۋ.
ح. قورىتىندى.
سەمانتيكالىق كارتا جۇرگىزۋ.
ماقساتى: وتكەن ارىپتەردى قانشالىقتى داۋىستى، داۋىسسىزعا اجىراتاتىندىعىن انىقتاۋ.
تاپسىرما: پ ا ت ن ۋ ع ر و ش ل ي ى د
داۋىستى دىبىس
داۋىسسىز دىبىس
ءحى. بالالاردى ماداقتاۋ. «كوڭىل كۇي» اعاشىنا المالارىن ءىلۋ.
اتىراۋ قالاسى،
№6 ورتا مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
باكتىگوجينا الفينا ساگاداتوۆنا
ساباقتىڭ ماقساتى:
• يي دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ، ول ارقىلى بەرىلگەن سوزدەردى وقۋ مەن جازۋعا ۇيرەتۋ.
• يي دىبىسى قاتىستى جاڭا سوزدەردى ءبىلدىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ جالپى وي - ءورىسىن، ءتىلىن دامىتۋ.
• «يت جەتى قازىنانىڭ ءبىرى» - ناقىل ءسوزىنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ، ءيتتى قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، وقۋ قۇرالدارى، مۋلتيمەديالىق پروەكتور، تاقىرىپقا بايلانىستى پاراقشالار.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تەحنيكالىق قۇرالداردى پايدالانۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
وقۋشىلاردىڭ كوڭىل كۇيلەرىن بايقاۋ. سارى، جاسىل، قىزىل الما تاراتۋ - تۇستەردى تاڭداۋ ارقىلى بۇگىنگى ساباققا دايىندىقتارىن بايقاۋ.
ءىى. وزىندىك جۇمىس. ارىپتەرگە شولۋ.
ا) وتكەن ارىپتەردى اتاتىپ، داۋىستى، داۋىسسىزعا اجىراتتىرۋ.
ءا) شا، تا، ما، نا، را، قا، دا بۋىندارىنا ءسوز قۇراتۋ.
ءىىى. وي قوزعاۋ.
ا) جۇمباق شەشۋ: ءۇيىڭدى قورعايدى، ۇيشىكتە توڭبايدى. (يت)
ءا) ي ارپىنەن كەلەتىن سوزدەردى اتاتۋ. مىسالى: ينە، يمان، كيىم، اليحان، اليا ت. ب.
ءىV. جاڭا ساباق. وقۋلىقتاعى 85 بەت بويىنشا جۇمىس.
ا) سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراۋ. اڭگىمەگە ات قويۋ.
ءا) يي دىبىسىنىڭ ارتيكۋلياسياسى تۋرالى تۇسىندىرمە اڭگىمە. ي – ەرىننىڭ ارتقا قاراي تارتىلۋىنان جاسالاتىن ەزۋلىك داۋىستى دىبىستى بەلگىلەيتىن تاڭبا. ي - كورشىلەس فونەمانىڭ ياكي بۋىننىڭ ىڭعايىنا قاراي بىردە جۋان (ريزا، تاريحي، قي)، بىردە جىڭىشكە (يكەم، يگى، كي) دىبىس. ي ءسوزدىڭ بارلىق بۋىنىندا كەلەدى.
ب) ينەلىك سوزىنە دىبىستىق تالداۋ.
ۆ) الىپپە باعاندارىنداعى سوزدەردىڭ بۋىنداپ، حورمەن جانە وزدىگىنەن جەكە وقۋ، ءسوزدى بۋىنداپ وقۋ بارىسىندا ءاربىر ءارىپتى قاداعالاپ جانە دۇرىس وقۋدى ەسكەرتۋ، باعانداعى سوزدەردى كورسەتكىش تاياقشا ارقىلى تەرىپ وقۋ، وقىلعان سوزدەردىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ.
يت – جانۋار
ينە – ءىس تىگەتىن زات
ينەلىك – بۋناقدەنەلى، جانۋار
يەك – ادامنىڭ مۇشەسى
كيىك – جانۋار
كيت – بالىق، سۋ جانۋارى
كيىم – ادامنىڭ ۇستىنە كيەتىن ماتادان جاسالعان زاتى.
تيىن – اقشا
ءتيىن – اڭ
تيەك – كيىمدە بولاتىن زات(ىلگەك)
جيەك – ءبىر نارسەنىڭ شەتى
يمان – ءدىني قىزمەتكەر
يمان – مۇسىلمان قاۋىمى
شيە – جەمىس
V. سوزدەردىڭ جىكتەلۋىن تالداۋ.
مەن وقيمىن. مەن توقيمىن.
سەن وقيسىڭ. سەن توقيسىڭ.
ول وقيدى. ول توقيدى.
Vءى. سەرگىتۋ ءساتى:
بويدى سەرگەك تىك ۇستا،
ەمىن - ەركىن تىنىستا.
دەمىڭدى ىشكە تەز ال دا،
وڭ قولىڭدى سوز العا.
قول ۇشىنا قارا دا،
ءۇش بۇرىش سىز اۋادا.
سول قول بوسقا تۇرماسىن،
شەڭبەر جاساپ تىنباسىن.
Vءىى. ءماتىندى تالداۋ.
1. «يت» ءماتىنىن وقىپ، تالداۋ.
2. شىعارماشىلىق جۇمىس: ءيتتى سيپاتتاۋ. يت تۋرالى اڭگىمە قۇرۋ.
Vءىىى. جاڭعىرىق ويىنى.
ماقساتى: جاڭا سوزدەردىڭ ەستە ساقتالۋىن جەتىلدىرۋ.
جاڭا سوزدەر: كيىك، يمان. سويلەم ويلاتۋ.
دىبىستىق تالداۋ جاساتۋ.
ءىح. داپتەرمەن جۇمىس.
«جازۋ ۇلگىلەرىنەن» ۇلكەن جانە كىشى يي ءارپىن كورسەتىپ، تانىستىرۋ، ي ءارپىنىڭ باسپا ءتۇرى مەن جازبا ءتۇرىن سالىستىرۋ، ي دىبىسىنىڭ باس ءارپى مەن كىشى ارىپتەرىن ۇلگى بويىنشا جازۋ، تيەك ءسوزىن بۋىنعا ءبولىپ، ءار بۋىندى ىشتەي دىبىستاپ، ءسوزدى جازۋ، جازعاندى وقىپ، ونىڭ دۇرىس جازىلۋىن تەكسەرۋ.
« يكەمدى بالا، ەپتى بالا» دەگەن سويلەمدى كوشىرىپ جازۋ، ءار ءسوزدى وقۋشىلاردىڭ ىشتەي بۋىنداپ وقۋى ارقىلى دىبىستاپ جازعانىن باقىلاۋ، جازىلعان سويلەمدى داۋىستاپ وقۋ ارقىلى تەكسەرۋ، يكەم سوزىندەگى دىبىستاردىڭ بىركەلكى جىڭىشكە ايتىلعاندىعىن بايقاتۋ، ونىڭ سەبەبىن ءتۇسىندىرۋ.
ح. قورىتىندى.
سەمانتيكالىق كارتا جۇرگىزۋ.
ماقساتى: وتكەن ارىپتەردى قانشالىقتى داۋىستى، داۋىسسىزعا اجىراتاتىندىعىن انىقتاۋ.
تاپسىرما: پ ا ت ن ۋ ع ر و ش ل ي ى د
داۋىستى دىبىس
داۋىسسىز دىبىس
ءحى. بالالاردى ماداقتاۋ. «كوڭىل كۇي» اعاشىنا المالارىن ءىلۋ.
اتىراۋ قالاسى،
№6 ورتا مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
باكتىگوجينا الفينا ساگاداتوۆنا