ينجەنەر ماماندىعى
ينكاربايەۆا جانار ەرجان قىزى
10 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ينجەنەر ماماندىعى – زامان تالابى
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ينجەنەر ماماندىعىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن سيپاتتاۋ.
دامىتۋشىلىق: قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، وي پىكىرلەرىن جەتكىزە بىلۋگە باعىتتاۋ.
تاربيەلىك: ءارتۇرلى ماماندىق يەلەرىنە دەگەن قۇرمەت سەزىمدەرىن وياتا وتىرىپ، ۇلتجاندىلىق پەن وتانسۇيگىشتىك رۋحتا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، قيما قاعازدار، كينو ۇزىندىلەرى.
ءادىس - ءتاسىل: ستو تەحنولوگيالارىنىڭ ستراتەگيالارى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: امانداسۋ، تۋعان كۇندەرى بويىنشا توپقا ءبولۋ،
ءى توپقا – جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان، قىركۇيەكتە تۋعاندار
ءىى توپقا – ناۋرىز، ءساۋىر، مامىر، قازاندا تۋعاندار
ءىىى توپقا – ماۋسىم، شىلدە، تامىز، قاراشادا تۋعاندار
I. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ
«بۇل كىم، تاۋىپ كورشى» ويىنىن ويناتۋ. جۇمباق شەشكىزۋ ارقىلى ويلاي قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
1) كۇمىس قانات، سۇڭقارى،
كوككە ەركىن سۇڭگيدى.
بۇلتتان دا تىم ءارى،
كەتكەن جاندى كىم دەيدى؟ (ۇشقىش)
2) ورنەكتەپ، ساندەپ،
تىگىستەرىن بۇگەتىن.
سولپىسىن جوندەپ،
كىم كويلەك تىگەتىن؟ (تىگىنشى)
3) قالپاعى اق قاراساڭ،
دارىگەر ەمەس، ءبىراق ول.
ءدام ءمازىرىن قالاساڭ،
العا ۇسىنىپ تۇرادى ول. (اسپاز)
4) وسكەن شاشتى جاراتپايتىن،
قايشىسى بار جالاقتايتىن. (شاشتاراز)
5) ونىڭ تىككەن بۇيىمى،
اياعىڭدى قاپتايدى.
شىعا قالسا جۇلىمى،
ادەمىلەپ باپتايدى. (ەتىكشى)
6) ءبىلىمنىڭ ءدانىن تەرەدى،
بالاعا ءتالىم بەرەدى (ۇستاز)
7) ءبىلىمنىڭ جول باسشىسى،
شاكىرتتىڭ قولباسشىسى. (ءمۇعالىم)
8) ادامنىڭ ءجۇزىن،
باسى مەن كوزىن
اينىتپاي سالاتىن
سالاتىن كىم سۋرەتىن؟ (سۋرەتشى)
جۇمباقتاردى شەشىپ بولعان سوڭ، بۇگىن قاي ماماندىق تۋرالى وتەتىنىمىزدى تابۋ ءۇشىن سلايدتان سۋرەتتەر كورسەتىپ، مىناداي سويلەمدەردى ايتامىن.
1. بۇل ماماندىق وندىرىستە جانە ترانسپورتتا؛
2. عىلىم مەن تەحنيكادا؛
3. قۇرىلىس پەن ەكونوميكادا، ت. ب. سالالاردا قاجەت ماماندىق.
جاۋابى: ينجەنەر ماماندىعى
ويلانايىق، پىكىرلەسەيىك
1. ءسىز قانداي مامان بولۋدى ارماندايسىز؟ نەلىكتەن؟
2. ادام ءوزىن بەلگىلى ماماندىققا قاشان قالاي دايىنداۋى كەرەك دەپ ويلايسىز؟
3. ادام بىرنەشە ماماندىقتى مەڭگەرسە، ونىڭ ءومىرى قانداي بولادى دەپ ويلايسىزدار؟
4. قاي ۋاقىتتا ادام ءوز ەڭبەگىنىڭ جەمىسىن كورە الادى؟
II. ماعىنانى اجىراتۋ.
1. «ءۇش قادامدى سۇحبات» ستراتەگياسى.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ جان - جاقتى بىلىمدەرىن تەكسەرۋ.
ءار توپ بۇرىن وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا ءبىر - بىرىنە 3 سۇراقتان قويادى.
2. جيكسو - 1 ستراتەگياسى بويىنشا وقۋلىقتاعى «ينجەنەر ماماندىعى» ماتىنىمەن جۇمىس
ينجەنەر ەڭبەگى ەڭ اۋەلى ماتەريالدىق وندىرىستە پايدا بولدى، ونەركاسىپتە، ترانسپورت پەن بايلانىس، قۇرىلىس سالاسىندا قولدانىس تاۋىپ، قانات جايدى. بۇگىنگى زاماندا عىلىم مەن تەحنيكانىڭ شارىقتاپ دامۋى بارىسىندا ينجەنەرلىك ەڭبەك ەكونوميكانىڭ بارلىق سالاسىنان باستاپ، اقپاراتتىق الەم، ءبىلىم، مادەنيەت، ونەر، تۇرمىس، ت. ب. قىسقاسى، ءومىردىڭ بۇكىل ءوڭىرىن تۇتاس قامتىدى دەۋگە بولادى. ياعني، بۇگىنگى قوعامدى ينجەنەرلىك ەڭبەكتەن تىسقارى قاراستىرۋى مۇمكىن ەمەس. ءقازىردىڭ وزىندە كوپ ەلدەردە مىقتى ينجەنەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بايقالادى. ەلدىڭ ءوندىرىس پەن تەحنيكا سالاسىندا دامۋىندا بۇل مامانداردىڭ ورنى ەرەكشە.
1 - توپ. ءماتىندى مانەرلەپ وقىپ، «ءقازىردىڭ وزىندە كوپ ەلدەردە مىقتى ينجەنەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بايقالادى.» سويلەمىنە سينتاكسيستىك تالداۋ جاسايدى.
2 - توپ. ءماتىندى اۋدارىپ، «ينجەنەرلىك»، «مامانداردىڭ» سوزدەرىنە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسايدى.
3 - توپ. ءماتىن بويىنشا سۇراقتار قۇراستىرىپ، «ينجەنەر» ءسوزىن سەپتەپ، جىكتەيدى،
سەرگىتۋ ءساتى: «پانتوميمو» ءادىسى ارقىلى ءار توپ قارسىلاستارىنا 3 ءتۇرلى ماماندىق يەلەرىن جاسىرۋ.
III. وي تولعانىس.
1. «توپتاستىرۋ» ستراتەگياسى بويىنشا ءار توپ بىرلەسە وتىرىپ، «ينجەنەر ماماندىعى» سوزىنە توپتاستىرۋ قۇرادى
ماقساتى: ماماندىق تۋرالى ويلارىن جيناقتاۋ.
2. ءار توپ «ينجەنەر ماماندىعى – زامان تالابى» ەكەنىن مىسالدارمەن دالەلدەۋ
ماقساتى: وتىلگەن ساباقتىڭ ناتيجەسىن انىقتاۋ.
3. «حات جازۋ» ستراتەگياسى.
ماقساتى: حات جازۋ ۇلگىسىن ۇيرەتە وتىرىپ، ساباقتا نە ىستەگەنىن ايتا بىلۋگە داعدىلاندىرۋ.
«بۇگىن ساباقتان العان اسەرىم» تاقىرىبىندا ءبىر - بىرىنە حات جازادى.
ۇيگە تاپسىرما: بەرىلگەن تۇجىرىمداردى دالەلدەپ كەلۋ
1 - توپ: ماماندىق تاڭداۋدا پسيحولوگتىڭ كومەگى قاجەت.
2 - توپ: ماماندىق تاڭداۋ - كۇن كورىس قامى.
3 - توپ: اقشا بولسا، ماماندىق قاجەت ەمەس.
باعالاۋ. ءار توپ ءوز قارسىلاستارىن «ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك» ءادىسى بويىنشا باعالايدى.
10 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ينجەنەر ماماندىعى – زامان تالابى
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ينجەنەر ماماندىعىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن سيپاتتاۋ.
دامىتۋشىلىق: قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، وي پىكىرلەرىن جەتكىزە بىلۋگە باعىتتاۋ.
تاربيەلىك: ءارتۇرلى ماماندىق يەلەرىنە دەگەن قۇرمەت سەزىمدەرىن وياتا وتىرىپ، ۇلتجاندىلىق پەن وتانسۇيگىشتىك رۋحتا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، قيما قاعازدار، كينو ۇزىندىلەرى.
ءادىس - ءتاسىل: ستو تەحنولوگيالارىنىڭ ستراتەگيالارى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: امانداسۋ، تۋعان كۇندەرى بويىنشا توپقا ءبولۋ،
ءى توپقا – جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان، قىركۇيەكتە تۋعاندار
ءىى توپقا – ناۋرىز، ءساۋىر، مامىر، قازاندا تۋعاندار
ءىىى توپقا – ماۋسىم، شىلدە، تامىز، قاراشادا تۋعاندار
I. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ
«بۇل كىم، تاۋىپ كورشى» ويىنىن ويناتۋ. جۇمباق شەشكىزۋ ارقىلى ويلاي قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
1) كۇمىس قانات، سۇڭقارى،
كوككە ەركىن سۇڭگيدى.
بۇلتتان دا تىم ءارى،
كەتكەن جاندى كىم دەيدى؟ (ۇشقىش)
2) ورنەكتەپ، ساندەپ،
تىگىستەرىن بۇگەتىن.
سولپىسىن جوندەپ،
كىم كويلەك تىگەتىن؟ (تىگىنشى)
3) قالپاعى اق قاراساڭ،
دارىگەر ەمەس، ءبىراق ول.
ءدام ءمازىرىن قالاساڭ،
العا ۇسىنىپ تۇرادى ول. (اسپاز)
4) وسكەن شاشتى جاراتپايتىن،
قايشىسى بار جالاقتايتىن. (شاشتاراز)
5) ونىڭ تىككەن بۇيىمى،
اياعىڭدى قاپتايدى.
شىعا قالسا جۇلىمى،
ادەمىلەپ باپتايدى. (ەتىكشى)
6) ءبىلىمنىڭ ءدانىن تەرەدى،
بالاعا ءتالىم بەرەدى (ۇستاز)
7) ءبىلىمنىڭ جول باسشىسى،
شاكىرتتىڭ قولباسشىسى. (ءمۇعالىم)
8) ادامنىڭ ءجۇزىن،
باسى مەن كوزىن
اينىتپاي سالاتىن
سالاتىن كىم سۋرەتىن؟ (سۋرەتشى)
جۇمباقتاردى شەشىپ بولعان سوڭ، بۇگىن قاي ماماندىق تۋرالى وتەتىنىمىزدى تابۋ ءۇشىن سلايدتان سۋرەتتەر كورسەتىپ، مىناداي سويلەمدەردى ايتامىن.
1. بۇل ماماندىق وندىرىستە جانە ترانسپورتتا؛
2. عىلىم مەن تەحنيكادا؛
3. قۇرىلىس پەن ەكونوميكادا، ت. ب. سالالاردا قاجەت ماماندىق.
جاۋابى: ينجەنەر ماماندىعى
ويلانايىق، پىكىرلەسەيىك
1. ءسىز قانداي مامان بولۋدى ارماندايسىز؟ نەلىكتەن؟
2. ادام ءوزىن بەلگىلى ماماندىققا قاشان قالاي دايىنداۋى كەرەك دەپ ويلايسىز؟
3. ادام بىرنەشە ماماندىقتى مەڭگەرسە، ونىڭ ءومىرى قانداي بولادى دەپ ويلايسىزدار؟
4. قاي ۋاقىتتا ادام ءوز ەڭبەگىنىڭ جەمىسىن كورە الادى؟
II. ماعىنانى اجىراتۋ.
1. «ءۇش قادامدى سۇحبات» ستراتەگياسى.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ جان - جاقتى بىلىمدەرىن تەكسەرۋ.
ءار توپ بۇرىن وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا ءبىر - بىرىنە 3 سۇراقتان قويادى.
2. جيكسو - 1 ستراتەگياسى بويىنشا وقۋلىقتاعى «ينجەنەر ماماندىعى» ماتىنىمەن جۇمىس
ينجەنەر ەڭبەگى ەڭ اۋەلى ماتەريالدىق وندىرىستە پايدا بولدى، ونەركاسىپتە، ترانسپورت پەن بايلانىس، قۇرىلىس سالاسىندا قولدانىس تاۋىپ، قانات جايدى. بۇگىنگى زاماندا عىلىم مەن تەحنيكانىڭ شارىقتاپ دامۋى بارىسىندا ينجەنەرلىك ەڭبەك ەكونوميكانىڭ بارلىق سالاسىنان باستاپ، اقپاراتتىق الەم، ءبىلىم، مادەنيەت، ونەر، تۇرمىس، ت. ب. قىسقاسى، ءومىردىڭ بۇكىل ءوڭىرىن تۇتاس قامتىدى دەۋگە بولادى. ياعني، بۇگىنگى قوعامدى ينجەنەرلىك ەڭبەكتەن تىسقارى قاراستىرۋى مۇمكىن ەمەس. ءقازىردىڭ وزىندە كوپ ەلدەردە مىقتى ينجەنەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بايقالادى. ەلدىڭ ءوندىرىس پەن تەحنيكا سالاسىندا دامۋىندا بۇل مامانداردىڭ ورنى ەرەكشە.
1 - توپ. ءماتىندى مانەرلەپ وقىپ، «ءقازىردىڭ وزىندە كوپ ەلدەردە مىقتى ينجەنەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بايقالادى.» سويلەمىنە سينتاكسيستىك تالداۋ جاسايدى.
2 - توپ. ءماتىندى اۋدارىپ، «ينجەنەرلىك»، «مامانداردىڭ» سوزدەرىنە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسايدى.
3 - توپ. ءماتىن بويىنشا سۇراقتار قۇراستىرىپ، «ينجەنەر» ءسوزىن سەپتەپ، جىكتەيدى،
سەرگىتۋ ءساتى: «پانتوميمو» ءادىسى ارقىلى ءار توپ قارسىلاستارىنا 3 ءتۇرلى ماماندىق يەلەرىن جاسىرۋ.
III. وي تولعانىس.
1. «توپتاستىرۋ» ستراتەگياسى بويىنشا ءار توپ بىرلەسە وتىرىپ، «ينجەنەر ماماندىعى» سوزىنە توپتاستىرۋ قۇرادى
ماقساتى: ماماندىق تۋرالى ويلارىن جيناقتاۋ.
2. ءار توپ «ينجەنەر ماماندىعى – زامان تالابى» ەكەنىن مىسالدارمەن دالەلدەۋ
ماقساتى: وتىلگەن ساباقتىڭ ناتيجەسىن انىقتاۋ.
3. «حات جازۋ» ستراتەگياسى.
ماقساتى: حات جازۋ ۇلگىسىن ۇيرەتە وتىرىپ، ساباقتا نە ىستەگەنىن ايتا بىلۋگە داعدىلاندىرۋ.
«بۇگىن ساباقتان العان اسەرىم» تاقىرىبىندا ءبىر - بىرىنە حات جازادى.
ۇيگە تاپسىرما: بەرىلگەن تۇجىرىمداردى دالەلدەپ كەلۋ
1 - توپ: ماماندىق تاڭداۋدا پسيحولوگتىڭ كومەگى قاجەت.
2 - توپ: ماماندىق تاڭداۋ - كۇن كورىس قامى.
3 - توپ: اقشا بولسا، ماماندىق قاجەت ەمەس.
باعالاۋ. ءار توپ ءوز قارسىلاستارىن «ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك» ءادىسى بويىنشا باعالايدى.
You Might Also Like
-
ءى. ساباقتىڭ تاقىرىبى: پريزما. پريزمانىڭ ولشەمدەرى. (پرەزەنتاسياسىمەن)
