ينتەللەكتۋالدىق وليمپيادا
تاقىرىبى: «ينتەللەكتۋالدىق وليمپيادا»
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا، جازباشا، ەسەپتەۋ قابىلەتتەرىن ويىن ارقىلى جەتكىزۋ.
جوسپارى:
ءى - اينالىم: سۇراقتار (ءاربىر دۇرىس جاۋاپقا 10 ۇپاي)
ءىى - اينالىم: تىرەك سوزدەرمەن جۇمىس
ءىىى - اينالىم: جاۋاپ كىلتتەرى بەرىلگەن تاپسىرمالار.
ءىV - اينالىم: اناگراممانى شەشىپ، ارتىق ءسوزدى الىپ تاستاۋ.
ءى – اينالىم: سۇراقتار (ءاربىر دۇرىس جاۋاپقا 10 ۇپاي)
● 1. جازىقتىقتاعى ءوزارا قيىلىسپايتىن تۇزۋلەر پەرپەنديكۋليار تۇزۋلەر دەپ اتالادى.
● 2. ۋ = ax + ۆ سىزىقتىق فۋنكسيا بولىپ تابىلادى.
● 3. كووردينات جازىقتىعىنداعى وح ءوسى ورديناتا دەپ اتالادى.
● 4. سىبايلاس بۇرىشتاردىڭ قوسىندىسى 180°- قا تەڭ.
● 5. شەڭبەردى سىزاتىن اسپاپ سيركۋل دەپ اتالادى.
● 6. بۇرىش توبەسىنەن شىعاتىن جانە ونى قاق بولەتىن ساۋلەنى بيسسەكتريسا دەيمىز.
● 7. ۆەرتيكال بۇرىشتار تەڭ بولادى.
● 8. نولدەن وزگەشە ساننىڭ ءنول دارەجەسى بىرگە تەڭ.
● 9. جازىقتىقتاعى نەگىزگى ۇعىمدار نۇكتە جانە ءتۇزۋ بولىپ تابىلادى.
● 10. (ا – ۆ ) (ا + ۆ ) = ا2 – ۆ2
● 11. نەگىزدەرى بىردەي دارەجەلەردى كوبەيتكەندە دارەجە كورسەتكىشتەرى قوسىلادى.
ءىى – اينالىم:
6 سۇراق بەرىلەدى. ەكى توپ كەزەكتەسىپ جاۋاپ بەرەدى. جاۋاپ دۇرىس بولماسا 1 - كومەك بەرىلەدى دە العاشقى ۇپايدى 100 - گە كەمىتەدى. وسىلايشا ءۇش كومەك بەرىلەدى.
باستاپقى ۇپاي: 500
1 - سۇراق. بۇل باسىنداعى ەسكەرتكىش تاقتاعا شار جانە وعان سىرتتاي سىزعان سيليندر ويىلىپ سالىنعان. 200 جىل وتكەن سوڭ وسى سىزبا ارقىلى ونىڭ مولاسىن تاپقان. بۇل قاي ماتەماتيك؟
● 1 - كومەك. قىلىشىن كوتەرگەن ريم جاۋىنگەرىنە “باسىمدى شاپساڭ دا سىزبالارىمدى بۇزبا دەپ ەسەپتەۋلەرىمەن اينالىسىپ وتىرا بەرگەن.
● 2 - كومەك. “ەۆريكا” ءسوزىنىڭ اۆتورى.
● 3 - كومەك. ول كىسىنىڭ ەسىمىنە بايلانىستى فيزيكالىق زاڭ بار؟ جاۋابى: ارحيمەد
2 - سۇراق. ءدىني تۇرعىداعى سەنىمدەرگە بايلانىستى “شايتان سانى” دەپ قانداي ساندى ەسەپتەگەن.
● 1 - كومەك. كەيبىر ەلدەردە بۇل سان مەن ۇيلەردى، بولمەلەردى، ورىندىقتاردى نومىرلەمەگەن.
● 2 - كومەك. كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن ەكى رەت العان ت. بيگەلدينوۆ ءوزىنىڭ ۇشۋىن وسى ءنومىرلى ۇشاقپەن باستاعان.
● 3 - كومەك. بۇل ساننىڭ كۆادراتى 169 - عا تەڭ. جاۋابى: 13 سانى
3 - سۇراق. تەرىس ساندار العاش رەت قاي ەلدە پايدا بولدى؟
● 1 - كومەك. ەڭ العاش قاعازدى ويلاپ تاپقان مەملەكەت.
● 2 - كومەك. “اسپان استى ەلى” اتانعان مەملەكەت.
● 3 - كومەك. 28 - ءشى جازعى وليمپيادا ويىنى وتكەن مەملەكەت.
جاۋابى: ەجەلگى جۇڭگو
4 - سۇراق. كوپتەگەن ەرەكشە ساندار ۇلى ماتەماتيكانىڭ ەسىمدەرىمەن اتالادى. مىسالى پ سانى ارحيمەد سانى ە= 2، 71 سانى ەيلەر سانى دەپ اتالادى. ال شاحريزادا سانى دەپ قانداي ساندى ايتادى.
● 1 - كومەك. وسى كەيىپكەرگە بايلانىستى ەرتەگى بار جانە ول جونىندە فيلم دە تۇسىرىلگەن.
● 2 - كومەك. ەرتەگىنىڭ اتىندا “كۇن” ءسوزىنىڭ ءانتونيمى كەزدەسەدى.
● 3 - كومەك. سيفرلارىنىڭ قوسىمشاسى 2 - گە تەڭ، ءتورت تاڭبالى سان.
جاۋابى: 1001 سانى
5 - سۇراق. وسى كۇنگى گەومەتريالىق ىلىمدەردىڭ ءتۇپ اتاسى بولىپ تابىلاتىن “باستامالار” ەڭبەگىنىڭ اۆتورى، گەومەتريانىڭ نەگىزىن سالۋشى كىم؟
● 1 - كومەك.
“باستامالار” قاعاز بەن قالام جوق كەزدە قازدىڭ قاۋىرسىنىمەن پاپيرۋس جولاقتارىنا جازعان.
● 2 - كومەك. ءبىزدىڭ جىل ساناۋىمىزدان بۇرىنعى ءىىى عاسىر بۇرىن گرەك گەومەترياسىنىڭ التىن زامانى دەپ اتالعان عاسىردا ءومىر سۇرگەن.
3 - كومەك. گرەكتىڭ ۇلى ماتەماتيگى افينى قالاسىندا تۋعان، پلاتوننىڭ، اريستوتەلدىڭ ىقپالدارى بولعان. جاۋابى: ەۆكليد.
6 - سۇراق: الەمدىك رەكورد جاساپ “گيننەستەر” كىتابىنا اتى جازىلعان تۇڭعىش قازاق كىم؟
● 1 - كومەك. 1994 ج. 135 تاۋلىك بويى كوسموس الەمىندە ۇشىپ ءجۇردى.
● 2 - كومەك. 1998 جىلى وربيتادا 7 اي ءجۇرىپ، 7 رەت اشىق اسپان الەمىنە شىققان.
● 3 - كومەك. عارىش تۇڭعيىعىندا 30 ساعاتىن وتكىزگەن. جاۋابى: تالعات مۇسابايەۆ
ءىىى – اينالىم:
سۇراقتىڭ جاۋابىن تابۋ ءۇشىن جاۋاپ كىلتتەرى بەرىلەدى. توپ ۇپايدى وزدەرى تاڭدايدى. جاۋاپ دۇرىس بولماسا تاڭداعان ۇپايلارى شەگەرىلەدى.
● 1 - سۇراق. ماتەماتيكانىڭ ءتىلى دەگەنىمىز نە؟
جاۋاپ كىلتى: S=Vt، a2 – ۆ2 = (ا - ۆ) (ا+ۆ)...
● 2 - سۇراق. ءبىرىن - ءبىرى جەپ قوياتىن ساندار.
جاۋاپ كىلتى: - 5+5 =0
● 3 - سۇراق. مىسىر ەلى قانداي عيماراتتارىمەن ايگىلى.
جاۋاپ كىلتى: ءۇش بۇرىش، حان شاتىر.
● 4 - سۇراق. الدى - ارتىمىز شەكسىزدە
جەتە المايسىڭ بىزدەرگە.
ساۋلە مەنەن كەسىندىنىڭ
شىققان تەگىن بىلەسىڭ بە؟
جاۋاپ كىلتى: گەومەتريانىڭ نەگىزگى ۇعىمى.
ءىV – اينالىم:
اناگاراممانى شەشىپ، ارتىق ءسوزدى الىپ تاستا.
● 1. پاكىت
ەزتاگ
ارتاپ
رانلۋج
● 2. ءىملىب
مىلعى
اپاجۋ
ۋشوقى
ماتەماتيكالىق تاۋەلدىلىكتى تاۋىپ، جوق ساندى جاز.
1) 1؛ 6؛ 12؛ 19؛...
2) 1؛ 3؛ 7؛ 13؛ 21؛...
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا، جازباشا، ەسەپتەۋ قابىلەتتەرىن ويىن ارقىلى جەتكىزۋ.
جوسپارى:
ءى - اينالىم: سۇراقتار (ءاربىر دۇرىس جاۋاپقا 10 ۇپاي)
ءىى - اينالىم: تىرەك سوزدەرمەن جۇمىس
ءىىى - اينالىم: جاۋاپ كىلتتەرى بەرىلگەن تاپسىرمالار.
ءىV - اينالىم: اناگراممانى شەشىپ، ارتىق ءسوزدى الىپ تاستاۋ.
ءى – اينالىم: سۇراقتار (ءاربىر دۇرىس جاۋاپقا 10 ۇپاي)
● 1. جازىقتىقتاعى ءوزارا قيىلىسپايتىن تۇزۋلەر پەرپەنديكۋليار تۇزۋلەر دەپ اتالادى.
● 2. ۋ = ax + ۆ سىزىقتىق فۋنكسيا بولىپ تابىلادى.
● 3. كووردينات جازىقتىعىنداعى وح ءوسى ورديناتا دەپ اتالادى.
● 4. سىبايلاس بۇرىشتاردىڭ قوسىندىسى 180°- قا تەڭ.
● 5. شەڭبەردى سىزاتىن اسپاپ سيركۋل دەپ اتالادى.
● 6. بۇرىش توبەسىنەن شىعاتىن جانە ونى قاق بولەتىن ساۋلەنى بيسسەكتريسا دەيمىز.
● 7. ۆەرتيكال بۇرىشتار تەڭ بولادى.
● 8. نولدەن وزگەشە ساننىڭ ءنول دارەجەسى بىرگە تەڭ.
● 9. جازىقتىقتاعى نەگىزگى ۇعىمدار نۇكتە جانە ءتۇزۋ بولىپ تابىلادى.
● 10. (ا – ۆ ) (ا + ۆ ) = ا2 – ۆ2
● 11. نەگىزدەرى بىردەي دارەجەلەردى كوبەيتكەندە دارەجە كورسەتكىشتەرى قوسىلادى.
ءىى – اينالىم:
6 سۇراق بەرىلەدى. ەكى توپ كەزەكتەسىپ جاۋاپ بەرەدى. جاۋاپ دۇرىس بولماسا 1 - كومەك بەرىلەدى دە العاشقى ۇپايدى 100 - گە كەمىتەدى. وسىلايشا ءۇش كومەك بەرىلەدى.
باستاپقى ۇپاي: 500
1 - سۇراق. بۇل باسىنداعى ەسكەرتكىش تاقتاعا شار جانە وعان سىرتتاي سىزعان سيليندر ويىلىپ سالىنعان. 200 جىل وتكەن سوڭ وسى سىزبا ارقىلى ونىڭ مولاسىن تاپقان. بۇل قاي ماتەماتيك؟
● 1 - كومەك. قىلىشىن كوتەرگەن ريم جاۋىنگەرىنە “باسىمدى شاپساڭ دا سىزبالارىمدى بۇزبا دەپ ەسەپتەۋلەرىمەن اينالىسىپ وتىرا بەرگەن.
● 2 - كومەك. “ەۆريكا” ءسوزىنىڭ اۆتورى.
● 3 - كومەك. ول كىسىنىڭ ەسىمىنە بايلانىستى فيزيكالىق زاڭ بار؟ جاۋابى: ارحيمەد
2 - سۇراق. ءدىني تۇرعىداعى سەنىمدەرگە بايلانىستى “شايتان سانى” دەپ قانداي ساندى ەسەپتەگەن.
● 1 - كومەك. كەيبىر ەلدەردە بۇل سان مەن ۇيلەردى، بولمەلەردى، ورىندىقتاردى نومىرلەمەگەن.
● 2 - كومەك. كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن ەكى رەت العان ت. بيگەلدينوۆ ءوزىنىڭ ۇشۋىن وسى ءنومىرلى ۇشاقپەن باستاعان.
● 3 - كومەك. بۇل ساننىڭ كۆادراتى 169 - عا تەڭ. جاۋابى: 13 سانى
3 - سۇراق. تەرىس ساندار العاش رەت قاي ەلدە پايدا بولدى؟
● 1 - كومەك. ەڭ العاش قاعازدى ويلاپ تاپقان مەملەكەت.
● 2 - كومەك. “اسپان استى ەلى” اتانعان مەملەكەت.
● 3 - كومەك. 28 - ءشى جازعى وليمپيادا ويىنى وتكەن مەملەكەت.
جاۋابى: ەجەلگى جۇڭگو
4 - سۇراق. كوپتەگەن ەرەكشە ساندار ۇلى ماتەماتيكانىڭ ەسىمدەرىمەن اتالادى. مىسالى پ سانى ارحيمەد سانى ە= 2، 71 سانى ەيلەر سانى دەپ اتالادى. ال شاحريزادا سانى دەپ قانداي ساندى ايتادى.
● 1 - كومەك. وسى كەيىپكەرگە بايلانىستى ەرتەگى بار جانە ول جونىندە فيلم دە تۇسىرىلگەن.
● 2 - كومەك. ەرتەگىنىڭ اتىندا “كۇن” ءسوزىنىڭ ءانتونيمى كەزدەسەدى.
● 3 - كومەك. سيفرلارىنىڭ قوسىمشاسى 2 - گە تەڭ، ءتورت تاڭبالى سان.
جاۋابى: 1001 سانى
5 - سۇراق. وسى كۇنگى گەومەتريالىق ىلىمدەردىڭ ءتۇپ اتاسى بولىپ تابىلاتىن “باستامالار” ەڭبەگىنىڭ اۆتورى، گەومەتريانىڭ نەگىزىن سالۋشى كىم؟
● 1 - كومەك.
“باستامالار” قاعاز بەن قالام جوق كەزدە قازدىڭ قاۋىرسىنىمەن پاپيرۋس جولاقتارىنا جازعان.
● 2 - كومەك. ءبىزدىڭ جىل ساناۋىمىزدان بۇرىنعى ءىىى عاسىر بۇرىن گرەك گەومەترياسىنىڭ التىن زامانى دەپ اتالعان عاسىردا ءومىر سۇرگەن.
3 - كومەك. گرەكتىڭ ۇلى ماتەماتيگى افينى قالاسىندا تۋعان، پلاتوننىڭ، اريستوتەلدىڭ ىقپالدارى بولعان. جاۋابى: ەۆكليد.
6 - سۇراق: الەمدىك رەكورد جاساپ “گيننەستەر” كىتابىنا اتى جازىلعان تۇڭعىش قازاق كىم؟
● 1 - كومەك. 1994 ج. 135 تاۋلىك بويى كوسموس الەمىندە ۇشىپ ءجۇردى.
● 2 - كومەك. 1998 جىلى وربيتادا 7 اي ءجۇرىپ، 7 رەت اشىق اسپان الەمىنە شىققان.
● 3 - كومەك. عارىش تۇڭعيىعىندا 30 ساعاتىن وتكىزگەن. جاۋابى: تالعات مۇسابايەۆ
ءىىى – اينالىم:
سۇراقتىڭ جاۋابىن تابۋ ءۇشىن جاۋاپ كىلتتەرى بەرىلەدى. توپ ۇپايدى وزدەرى تاڭدايدى. جاۋاپ دۇرىس بولماسا تاڭداعان ۇپايلارى شەگەرىلەدى.
● 1 - سۇراق. ماتەماتيكانىڭ ءتىلى دەگەنىمىز نە؟
جاۋاپ كىلتى: S=Vt، a2 – ۆ2 = (ا - ۆ) (ا+ۆ)...
● 2 - سۇراق. ءبىرىن - ءبىرى جەپ قوياتىن ساندار.
جاۋاپ كىلتى: - 5+5 =0
● 3 - سۇراق. مىسىر ەلى قانداي عيماراتتارىمەن ايگىلى.
جاۋاپ كىلتى: ءۇش بۇرىش، حان شاتىر.
● 4 - سۇراق. الدى - ارتىمىز شەكسىزدە
جەتە المايسىڭ بىزدەرگە.
ساۋلە مەنەن كەسىندىنىڭ
شىققان تەگىن بىلەسىڭ بە؟
جاۋاپ كىلتى: گەومەتريانىڭ نەگىزگى ۇعىمى.
ءىV – اينالىم:
اناگاراممانى شەشىپ، ارتىق ءسوزدى الىپ تاستا.
● 1. پاكىت
ەزتاگ
ارتاپ
رانلۋج
● 2. ءىملىب
مىلعى
اپاجۋ
ۋشوقى
ماتەماتيكالىق تاۋەلدىلىكتى تاۋىپ، جوق ساندى جاز.
1) 1؛ 6؛ 12؛ 19؛...
2) 1؛ 3؛ 7؛ 13؛ 21؛...
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
