- 05 ناۋ. 2024 03:15
- 261
يوندىق بايلانىس. مەتالدىق بايلانىس
حيميا 8 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: يوندىق بايلانىس. مەتالدىق بايلانىس
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: حيميالىق بايلانىس تيپتەرى، بايلانىس تابيعاتى، يوندىق جانە مەتالدىق بايلانىس تۋرالى ماعلۇماتتار بەرۋ.
تاربيەلىك: جەكە تۇلعالىق قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ، حيميالىق ساۋاتتىلىققا باۋلۋ.
دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن، قابىلەتتەرىن، جەكە قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: ستو ادىستەرى، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
ۇيىمداستىرۋ فورماسى: جەكە - دارا، جۇپپەن، توپپەن
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: ينتەربەلسەندى تاقتا، ۇلەستىرمەلى كارتوچكالار.
ءپانارالىق بايلانىس: فيزيكا، ماتەماتيكا.
ساباق كەزەڭدەگى وقۋشىلاردىڭ قۇزىرەتتىلىگىن اشۋ: اقپاراتتىق، كوممۋنيكاتيۆتىك.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
• ساباقتاعى جۇمىسقا وقۋشىلاردى باۋلۋ، ءمۇعالىمنىڭ جيناقتىلىعى، ۇيىمداستىرۋ امالىنىڭ جۇيەلىگى (ساباقتان ساباققا)، سالەمدەسۋ؛ وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
• پسيحولوگيالىق احۋال تۋدىرۋ: “ساباققا ساتتىلىك تىلەۋ».
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: بايانداۋ ءادىسى ارقىلى ءوزارا تەكسەرۋ
1. بىلىمدىلىك
پسيحولوگيالىق ترەنينگىن وتكىزۋ. وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا بىلىمدەرىن تەكسەرۋ.
جالپى سىنىپپەن جۇمىس.
وتكەندى سارالاۋ:.
توپشاما № 1
ا) كوۆالەنتتى بايلانىس دەگەنىمىز نە؟
ءا) حيميالىق بايلانىس تۇرلەرى مەن بەيورگانيكالىق قوسىلىستاردىڭ كلاستارىنا اجىراتىڭدار: HF، H2، Br2O7، SiO2، F2، HNO3
توپشاما № 2
ا) كوۆالەنتتى ءپوليۋسسىز بايلانىس دەگەنىمىز نە؟
ءا) حيميالىق بايلانىس تۇرلەرى مەن بەيورگانيكالىق قوسىلىستاردىڭ كلاستارىنا اجىراتىڭدار: H2SO4، O2، CI2O7، SO2، B2O7، CI2
1. وي قوزعاۋ: «جەدەل جاۋاپ»
• سۋتەگىندەگى پروتون سانى
• پەريودتىق جۇيەدەگى ەلەمەنتتەر سانى
• پەريودتىق جۇيەنى ۇسىنعان
• بەيورگانيكالىق قوسىلىستاردىڭ كلاسس سانى
• ەلەكترتەرىستىلىك دەپ
• وتتەگىندەگى نەيترون سانى
2. ءتۇسىندىرۋ
ءمۇعالىم ماقساتقا جەتۋ جولدارىن كورسەتەدى، ۇيىمداستىرادى. ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشۋ. وقۋشىلاردى توپتارعا ءبولۋ.
يوندىق بايلانىس دەپ – يوندار اراسىنداعى بايلانىستى ايتادى. مەتالل مەن بەيمەتالل اراسىندا تۇزىلەدى.
يون – بۇل ەلەكترون بەرۋ نەمەسە الۋ ناتيجەسىندە تۇزىلەتىن زاريادتالعان بولشەك.
مىسالى: اس تۇزى Nءاسى.
ەلەكتروندارىن بەرەتىن بولشەك وڭ يونعا اينالادى (كاتيون).
ەلەكتروندارىن بەرەتىن بولشەك تەرىس يونعا (انيون) اينالادى.
1916 جىلى نەمىس عالىمى كوسسەل ۇسىندى. ءوزىنىڭ سىرتقى ۆالەنتتىك ەلەكتروندارىنا ساي ەلەكترون بۇلتىن بەرگەن اتومدار وڭ زاريادتى كاتيوندارعا، ال وسى ەلەكتروندارعا ساي بۇلتتى قوسىپ العان اتومدار تەرىسزاريادتى انيونىندارعا اينالادى.
يوندىق بايلانىس. مەتالدىق بايلانىس. جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: يوندىق بايلانىس. مەتالدىق بايلانىس
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: حيميالىق بايلانىس تيپتەرى، بايلانىس تابيعاتى، يوندىق جانە مەتالدىق بايلانىس تۋرالى ماعلۇماتتار بەرۋ.
تاربيەلىك: جەكە تۇلعالىق قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ، حيميالىق ساۋاتتىلىققا باۋلۋ.
دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن، قابىلەتتەرىن، جەكە قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: ستو ادىستەرى، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
ۇيىمداستىرۋ فورماسى: جەكە - دارا، جۇپپەن، توپپەن
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: ينتەربەلسەندى تاقتا، ۇلەستىرمەلى كارتوچكالار.
ءپانارالىق بايلانىس: فيزيكا، ماتەماتيكا.
ساباق كەزەڭدەگى وقۋشىلاردىڭ قۇزىرەتتىلىگىن اشۋ: اقپاراتتىق، كوممۋنيكاتيۆتىك.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
• ساباقتاعى جۇمىسقا وقۋشىلاردى باۋلۋ، ءمۇعالىمنىڭ جيناقتىلىعى، ۇيىمداستىرۋ امالىنىڭ جۇيەلىگى (ساباقتان ساباققا)، سالەمدەسۋ؛ وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
• پسيحولوگيالىق احۋال تۋدىرۋ: “ساباققا ساتتىلىك تىلەۋ».
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: بايانداۋ ءادىسى ارقىلى ءوزارا تەكسەرۋ
1. بىلىمدىلىك
پسيحولوگيالىق ترەنينگىن وتكىزۋ. وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا بىلىمدەرىن تەكسەرۋ.
جالپى سىنىپپەن جۇمىس.
وتكەندى سارالاۋ:.
توپشاما № 1
ا) كوۆالەنتتى بايلانىس دەگەنىمىز نە؟
ءا) حيميالىق بايلانىس تۇرلەرى مەن بەيورگانيكالىق قوسىلىستاردىڭ كلاستارىنا اجىراتىڭدار: HF، H2، Br2O7، SiO2، F2، HNO3
توپشاما № 2
ا) كوۆالەنتتى ءپوليۋسسىز بايلانىس دەگەنىمىز نە؟
ءا) حيميالىق بايلانىس تۇرلەرى مەن بەيورگانيكالىق قوسىلىستاردىڭ كلاستارىنا اجىراتىڭدار: H2SO4، O2، CI2O7، SO2، B2O7، CI2
1. وي قوزعاۋ: «جەدەل جاۋاپ»
• سۋتەگىندەگى پروتون سانى
• پەريودتىق جۇيەدەگى ەلەمەنتتەر سانى
• پەريودتىق جۇيەنى ۇسىنعان
• بەيورگانيكالىق قوسىلىستاردىڭ كلاسس سانى
• ەلەكترتەرىستىلىك دەپ
• وتتەگىندەگى نەيترون سانى
2. ءتۇسىندىرۋ
ءمۇعالىم ماقساتقا جەتۋ جولدارىن كورسەتەدى، ۇيىمداستىرادى. ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشۋ. وقۋشىلاردى توپتارعا ءبولۋ.
يوندىق بايلانىس دەپ – يوندار اراسىنداعى بايلانىستى ايتادى. مەتالل مەن بەيمەتالل اراسىندا تۇزىلەدى.
يون – بۇل ەلەكترون بەرۋ نەمەسە الۋ ناتيجەسىندە تۇزىلەتىن زاريادتالعان بولشەك.
مىسالى: اس تۇزى Nءاسى.
ەلەكتروندارىن بەرەتىن بولشەك وڭ يونعا اينالادى (كاتيون).
ەلەكتروندارىن بەرەتىن بولشەك تەرىس يونعا (انيون) اينالادى.
1916 جىلى نەمىس عالىمى كوسسەل ۇسىندى. ءوزىنىڭ سىرتقى ۆالەنتتىك ەلەكتروندارىنا ساي ەلەكترون بۇلتىن بەرگەن اتومدار وڭ زاريادتى كاتيوندارعا، ال وسى ەلەكتروندارعا ساي بۇلتتى قوسىپ العان اتومدار تەرىسزاريادتى انيونىندارعا اينالادى.
يوندىق بايلانىس. مەتالدىق بايلانىس. جۇكتەۋ