زات ەسىم
ساباقتىڭ تاقىرىبى: زات ەسىم.
ساباقتىڭ ماقساتى: جاتتىعۋلار مەن تاپسىرمالار ورىنداۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ زات ەسىم تۋرالى العان بىلىمدەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ، كەڭەيتۋ
مىندەتتەرى:
1. زات ەسىم تۋرالى العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ، پىسىقتاۋ.
2. سوزدىك قورىن، ءتىل بايلىعىن جەتىلدىرۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
3. ساۋاتتى، كوركەم جازۋعا، ءوزارا ىنتىماقتاستىققا، شاپشاڭ ويلاي بىلۋگە باۋلۋ.
كورنەكى - قۇرالدار: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كومپيۋتەر، Microsoft PowerPoint پرەزەنتاسياسى، باعالاۋعا ارنالعان كورنەكىلىكتەر
ساباقتىڭ ءتۇرى: پىسىقتاۋ ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1) پسيحولوگيالىق دايىندىق ورىنداۋ.
جارقىراپ كۇن دە اشىلدى،
اينالاعا نۇر شاشىلدى.
قايىرلى كۇن! ءبىز كوڭىلدى بالامىز،
قايىرلى كۇن! سالەمدەسىپ الامىز.
ماقساتىمىز - ءبىلىم الۋ،
مىندەتىمىز - ەڭبەكتەنۋ
ەڭبەكتەنۋ ارقىلى
“5 “- كە قولدى جەتكىزۋ!
جۇمباق
بىلەسىڭدەر كىم؟ نە؟ سۇراعىن،
سويلەمدە وي يەسى بولامىن
نە ىستەدى؟ سۇراعىمەن،
كوركەيەمىن، تولامىن. (زات ەسىم)
ءبىز بۇگىنگى ساباقتا «زات ەسىم» تاقىرىبى بويىنشا العان ءبىلىمىمىزدى بەكىتەمىز. ياعني قايتالاۋ ساباعى. زات ەسىم دەگەنىمىز نە؟ ونىڭ سۇراقتارى قانداي؟ مىسال كەلتىر.
بۇگىنگى ساباعىمىزدا كەمەمەن ساياحاتقا شىعامىز. قانە ءبارىمىز كەمەگە وتىرايىق. كەمەمىز ورنىنان قوزعالۋ ءۇشىن ءسوزجۇمباقتى شەشۋىمىز كەرەك جانە تاپقان سوزدەرىمىزگە سۇراق قويىپ وتىرامىز.
جارايسىڭدار بالالار! كەمەمىز ورنىنان قوزعالدى. كەمەمەن كەلە جاتقاندا بوس وتىرماس ءۇشىن داپتەرلەرىمىزدى اشىپ بۇگىنگى كۇننىڭ جادىن جازايىق.
كوركەم جازۋ. زز ءارپى زامان
ءبىزدىڭ كەمەمىز توقتاپ قالدى. الدىمىزدان قۇستار كەزدەستى ولار ءبىزدى ساياحاتىمىزدى جالعاستىرۋ ءۇشىن مىنا تاپسىرمانى ورىنداۋىمىزدى سۇرايدى.
ولەڭدى وقىپ، زات ەسىمدەردى تاۋىپ سۇراق قويۋىمىز كەرەك.
1 - تاپسىرما
باعىندا بۇل بالالار
ءىنى،
اپكە،
اعا بار.
ويىنشىقتار مول وندا:
ماشينا،
اربا،
شانا بار.
جارايسىڭدار، بالالار! كەمەمىز ءارى قاراي قوزعالدى. ءبىراز جول جۇرگەننەن كەيىن كەمەمىز تاعى توقتاپ قالدى. الدىمىزدان بالىقتار كەزدەستى ولاردىڭ دا بىزگە بەرەر تاپسىرمالارى بار ەكەن.
2 - تاپسىرما
سوزدەردى وقى. كىم؟ نە؟ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى ەكى بولەك جاز.
اتا، كىرپىش، شىنى، اپا، ساعات، اعاتاي، قانت، ىنىشەك، تاۋىق، كەپتەر
كىم؟ ---------------- نە؟
اتا ------------------ كىرپىش
اپا ----------------- شىنى
اعاتاي ------------- ساعات
ىنىشەك ------------- قانت
---------------------- تاۋىق
---------------------- كەپتەر
جارايسىڭدار بالالار! ساياحاتىمىزدى ءارى قاراي جالعاستىرايىق كەمەمىز ورنىنان قوزعالدى ەندى كەمەدە وتىرعان داۋرەن دەگەن بالاعا كومەكتەسەيىك. ول سوزدەردى تومەندەگىشە توپتاپ جازعان. ونىڭ توپتاۋىنداعى قاتەلەردى تابايىق.
اعاشتار: ەمەن، قايىڭ، شىرشا، اپەلسين.
جەمىستەر: المۇرت، شابدالى، ءجۇزىم، شيە، قاراعاي.
قۇستار: بۇلبۇل، كوگەرشىن، قارعا، لاق، ساۋىسقان.
تولدەر: قوزى، بۇزاۋ، بوتا، قۇلىن، ۇكى
VI. سەرگىتۋ ءساتى:
اپپاق بولىپ تاڭ اتتى،
ءتۇتىن تىك بوپ شىعادى.
گۇلگە قونعان كوبەلەك،
سامعاپ بيىك ۇشادى.
قويۋلانىپ قارا بۇلت،
توكتى جاڭبىر سەبەلەپ.
جاپىراقتى جامىلىپ،
بۇعا قالدى كوبەلەك
بالالار كەمەمىز تاعى توقتاپ قالدى. ەندى الدىمىزدان سۋ پەرىسى كەزدەستى ونىڭ دا بىزگە بەرەر تاپسىرماسى بار ەكەن.
يت ۇرەدى. قاسقىر ۇليدى. قارعا قارقىلدايدى. اتەش شاقىرادى.
جارايسىڭدار بالالار! ەندى ءبىزدىڭ قانشالىقتى ەسىمىزدە كوپ ساقتايتىنىمدى ءبىلۋ ءۇشىن «ەستە ساقتاۋ» ديكتانتىن جازايىق.
شاش، باس، قۇلاق، مۇرىن، قول، اياق، تىرناق، ەرىن، ساۋساق، ءتىل.
ءىح. قورىتىندىلاۋ:
1. زات ەسىم دەگەنىمىز نە؟
2. زات ەسىمدەرگە قانداي سۇراقتار قويىلادى؟
3. زات ەسىمگە مىسال كەلتىرۋ.
ح. ۇيگە تاپسىرما:
كۇندەلىكتى ەندى اشايىق
ءۇي تاپسىرماسىن جازايىق.
بۇگىنگى العان ءبىلىمدى،
ۇمىتپاي ەستە ساقتاپ الايىق.
145 بەت 5 - جاتتىعۋ. ماقالدى كوشىرىپ، زات ەسىمدەردى تاۋىپ، سۇراق قويۋ.
ءحى. باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: جاتتىعۋلار مەن تاپسىرمالار ورىنداۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ زات ەسىم تۋرالى العان بىلىمدەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ، كەڭەيتۋ
مىندەتتەرى:
1. زات ەسىم تۋرالى العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ، پىسىقتاۋ.
2. سوزدىك قورىن، ءتىل بايلىعىن جەتىلدىرۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
3. ساۋاتتى، كوركەم جازۋعا، ءوزارا ىنتىماقتاستىققا، شاپشاڭ ويلاي بىلۋگە باۋلۋ.
كورنەكى - قۇرالدار: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كومپيۋتەر، Microsoft PowerPoint پرەزەنتاسياسى، باعالاۋعا ارنالعان كورنەكىلىكتەر
ساباقتىڭ ءتۇرى: پىسىقتاۋ ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1) پسيحولوگيالىق دايىندىق ورىنداۋ.
جارقىراپ كۇن دە اشىلدى،
اينالاعا نۇر شاشىلدى.
قايىرلى كۇن! ءبىز كوڭىلدى بالامىز،
قايىرلى كۇن! سالەمدەسىپ الامىز.
ماقساتىمىز - ءبىلىم الۋ،
مىندەتىمىز - ەڭبەكتەنۋ
ەڭبەكتەنۋ ارقىلى
“5 “- كە قولدى جەتكىزۋ!
جۇمباق
بىلەسىڭدەر كىم؟ نە؟ سۇراعىن،
سويلەمدە وي يەسى بولامىن
نە ىستەدى؟ سۇراعىمەن،
كوركەيەمىن، تولامىن. (زات ەسىم)
ءبىز بۇگىنگى ساباقتا «زات ەسىم» تاقىرىبى بويىنشا العان ءبىلىمىمىزدى بەكىتەمىز. ياعني قايتالاۋ ساباعى. زات ەسىم دەگەنىمىز نە؟ ونىڭ سۇراقتارى قانداي؟ مىسال كەلتىر.
بۇگىنگى ساباعىمىزدا كەمەمەن ساياحاتقا شىعامىز. قانە ءبارىمىز كەمەگە وتىرايىق. كەمەمىز ورنىنان قوزعالۋ ءۇشىن ءسوزجۇمباقتى شەشۋىمىز كەرەك جانە تاپقان سوزدەرىمىزگە سۇراق قويىپ وتىرامىز.
جارايسىڭدار بالالار! كەمەمىز ورنىنان قوزعالدى. كەمەمەن كەلە جاتقاندا بوس وتىرماس ءۇشىن داپتەرلەرىمىزدى اشىپ بۇگىنگى كۇننىڭ جادىن جازايىق.
كوركەم جازۋ. زز ءارپى زامان
ءبىزدىڭ كەمەمىز توقتاپ قالدى. الدىمىزدان قۇستار كەزدەستى ولار ءبىزدى ساياحاتىمىزدى جالعاستىرۋ ءۇشىن مىنا تاپسىرمانى ورىنداۋىمىزدى سۇرايدى.
ولەڭدى وقىپ، زات ەسىمدەردى تاۋىپ سۇراق قويۋىمىز كەرەك.
1 - تاپسىرما
باعىندا بۇل بالالار
ءىنى،
اپكە،
اعا بار.
ويىنشىقتار مول وندا:
ماشينا،
اربا،
شانا بار.
جارايسىڭدار، بالالار! كەمەمىز ءارى قاراي قوزعالدى. ءبىراز جول جۇرگەننەن كەيىن كەمەمىز تاعى توقتاپ قالدى. الدىمىزدان بالىقتار كەزدەستى ولاردىڭ دا بىزگە بەرەر تاپسىرمالارى بار ەكەن.
2 - تاپسىرما
سوزدەردى وقى. كىم؟ نە؟ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى ەكى بولەك جاز.
اتا، كىرپىش، شىنى، اپا، ساعات، اعاتاي، قانت، ىنىشەك، تاۋىق، كەپتەر
كىم؟ ---------------- نە؟
اتا ------------------ كىرپىش
اپا ----------------- شىنى
اعاتاي ------------- ساعات
ىنىشەك ------------- قانت
---------------------- تاۋىق
---------------------- كەپتەر
جارايسىڭدار بالالار! ساياحاتىمىزدى ءارى قاراي جالعاستىرايىق كەمەمىز ورنىنان قوزعالدى ەندى كەمەدە وتىرعان داۋرەن دەگەن بالاعا كومەكتەسەيىك. ول سوزدەردى تومەندەگىشە توپتاپ جازعان. ونىڭ توپتاۋىنداعى قاتەلەردى تابايىق.
اعاشتار: ەمەن، قايىڭ، شىرشا، اپەلسين.
جەمىستەر: المۇرت، شابدالى، ءجۇزىم، شيە، قاراعاي.
قۇستار: بۇلبۇل، كوگەرشىن، قارعا، لاق، ساۋىسقان.
تولدەر: قوزى، بۇزاۋ، بوتا، قۇلىن، ۇكى
VI. سەرگىتۋ ءساتى:
اپپاق بولىپ تاڭ اتتى،
ءتۇتىن تىك بوپ شىعادى.
گۇلگە قونعان كوبەلەك،
سامعاپ بيىك ۇشادى.
قويۋلانىپ قارا بۇلت،
توكتى جاڭبىر سەبەلەپ.
جاپىراقتى جامىلىپ،
بۇعا قالدى كوبەلەك
بالالار كەمەمىز تاعى توقتاپ قالدى. ەندى الدىمىزدان سۋ پەرىسى كەزدەستى ونىڭ دا بىزگە بەرەر تاپسىرماسى بار ەكەن.
يت ۇرەدى. قاسقىر ۇليدى. قارعا قارقىلدايدى. اتەش شاقىرادى.
جارايسىڭدار بالالار! ەندى ءبىزدىڭ قانشالىقتى ەسىمىزدە كوپ ساقتايتىنىمدى ءبىلۋ ءۇشىن «ەستە ساقتاۋ» ديكتانتىن جازايىق.
شاش، باس، قۇلاق، مۇرىن، قول، اياق، تىرناق، ەرىن، ساۋساق، ءتىل.
ءىح. قورىتىندىلاۋ:
1. زات ەسىم دەگەنىمىز نە؟
2. زات ەسىمدەرگە قانداي سۇراقتار قويىلادى؟
3. زات ەسىمگە مىسال كەلتىرۋ.
ح. ۇيگە تاپسىرما:
كۇندەلىكتى ەندى اشايىق
ءۇي تاپسىرماسىن جازايىق.
بۇگىنگى العان ءبىلىمدى،
ۇمىتپاي ەستە ساقتاپ الايىق.
145 بەت 5 - جاتتىعۋ. ماقالدى كوشىرىپ، زات ەسىمدەردى تاۋىپ، سۇراق قويۋ.
ءحى. باعالاۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ ماقساتى: ەتىستىكتىڭ سويلەمدەگى قىزمەتى بويىنشا ءبىلىم بەرۋ. ءوز ويىن تياناقتى جەتكىزۋىن قامتاماسىز ەتۋ، شىعارماشىلىققا باۋلۋ، لوگيكالىق ويلاۋىن دامىتۋ. وقۋشىلاردى جاتتىعۋلار ورىنداتۋ ارقىلى ...
