زاتتىڭ تىعىزدىعى
قىزىلوردا وبلىسى، شيەلى اۋدانى،
№ 244 ى. جاقايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
فيزيكا ءپانى ءمۇعالىمى كۋلكەيەۆا ايجان بالتابايەۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: زاتتىڭ تىعىزدىعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ زاتتىڭ تىعىزدىعى تاقىرىبىن يگەرۋ بارىسىندا العان بىلىمدەرىنە تەرەڭدەتۋ، ءبىر جۇيەگە كەلتىرۋ، نەگىزگى ۇعىمدى بەكىتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلارعا ءار ءتۇرلى قاتتى دەنەلەردىڭ تىعىزدىعىن انىقتاۋ ارقىلى، ەكسپەريمەنتكە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ساباققا وقۋشىلاردىڭ ءوز ەركىمەن بەلسەنە ارالاسۋى، بىلىمدەرىن كورسەتە الۋى، توپپەن جۇمىس ىستەۋى، ءوزىن - ءوزى باسقارۋىنا ىقپال ەتۋ.
كورنەكىلىگى: تەست تاپسىرماسى، ەسەپتەر، ەكسپەريمەنتتىك كارتوچكالار، مەنزۋركا، تارازى، جۇكتەر جيىنتىعى، تىعىزدىعى انىقتالاتىن ءارتۇرلى زاتتار. ت. ب.
ساباقتىڭ ءتيپى: كىرىكتىرىلگەن ساباق، سايىس ساباق
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، جاراتىلىستانۋ، ماتەماتيكا، ادەبيەت.
ساباقتىڭ ءادىسى: توپتاپ وقىتۋ، ترەنينگ، دەمونستراسيالىق، ساياحات، يلليۋستراسيالىق.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
1. ماسسا دەگەنىمىز نە؟
2. ول قانداي ارىپپەن بەلگىلەنەدى؟
3. ەكى دەنەنىڭ ماسسالارىنىڭ قاتىناسى نەگە تەڭ؟
4. ماسسانىڭ ولشەم بىرلىكتەرى قانداي؟
5. ماسسانى نەمەن ولشەيمىز؟
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
ماسسا دەگەنىمىز - دەنەلەردىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋ كەزىندەگى جىلدامدىقتارىنىڭ وزگەرۋ دارەجەسىە سيپاتتايتىن فيزيكالىق شاما بولىپ تابىلادى.
ولشەم بىرلىگى كيلوگرامم.(كگ)
ءىۇ. جاڭا ساباق:
ءبىزدى قورشاعان دەنەلەردىڭ بارلىعى قانداي دا ءبىر زاتتان: اعاشتان، تەمىردەن جانە تاعى دا باسقا زاتتاردان جاسالادى. بارلىق دەنەلەردىڭ وزدەرىنە ءتان ءپىشىنى كولەمى، اۋدانى، ماسساسى ت. ب ولشەمدەرى بولادى. دەنەلەردىڭ وسىنداي سيپاتتامالارىن ولشەۋلەر جۇرگىزۋ ارقىلى انىقتايمىز. مىسالى: دەنەنىڭ ماسساسىن تارازىعا تارتىپ انىقتايمىز. دەنەنىڭ ماسساسى ونىڭ ولشەمىنە، قانداي زاتتان جاسالعانىنا تاۋەلدى. مىسالى، 1 م تەمىر 1 م قورعاسىننان جەڭىل، ال 1 م اليۋمينييدەن اۋىر بولادى. دەمەك، كولەمدەرى بىردەي دەنەلەردى سالىستىرا وتىرىپ، ولاردىڭ اۋىر - جەڭىل ەكەندىگىن انىقتاي الامىز. بۇدان، زاتتىڭ قاسيەتىن سيپاتتايتىن تىعىزدىق دەپ اتالاتىن فيزيكالىق شاما ەنگىزىلەدى.
زاتتىڭ تىعىزدىعى دەپ سول زاتتىڭ كولەم بىرلىگىندەگى ماسساسىنا تەڭ فيزيكالىق شامانى ايتادى.
ρ = m / v
تىعىزدىق = ماسسا / كولەم
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
№ 244 ى. جاقايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
فيزيكا ءپانى ءمۇعالىمى كۋلكەيەۆا ايجان بالتابايەۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: زاتتىڭ تىعىزدىعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ زاتتىڭ تىعىزدىعى تاقىرىبىن يگەرۋ بارىسىندا العان بىلىمدەرىنە تەرەڭدەتۋ، ءبىر جۇيەگە كەلتىرۋ، نەگىزگى ۇعىمدى بەكىتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلارعا ءار ءتۇرلى قاتتى دەنەلەردىڭ تىعىزدىعىن انىقتاۋ ارقىلى، ەكسپەريمەنتكە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ساباققا وقۋشىلاردىڭ ءوز ەركىمەن بەلسەنە ارالاسۋى، بىلىمدەرىن كورسەتە الۋى، توپپەن جۇمىس ىستەۋى، ءوزىن - ءوزى باسقارۋىنا ىقپال ەتۋ.
كورنەكىلىگى: تەست تاپسىرماسى، ەسەپتەر، ەكسپەريمەنتتىك كارتوچكالار، مەنزۋركا، تارازى، جۇكتەر جيىنتىعى، تىعىزدىعى انىقتالاتىن ءارتۇرلى زاتتار. ت. ب.
ساباقتىڭ ءتيپى: كىرىكتىرىلگەن ساباق، سايىس ساباق
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، جاراتىلىستانۋ، ماتەماتيكا، ادەبيەت.
ساباقتىڭ ءادىسى: توپتاپ وقىتۋ، ترەنينگ، دەمونستراسيالىق، ساياحات، يلليۋستراسيالىق.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
1. ماسسا دەگەنىمىز نە؟
2. ول قانداي ارىپپەن بەلگىلەنەدى؟
3. ەكى دەنەنىڭ ماسسالارىنىڭ قاتىناسى نەگە تەڭ؟
4. ماسسانىڭ ولشەم بىرلىكتەرى قانداي؟
5. ماسسانى نەمەن ولشەيمىز؟
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
ماسسا دەگەنىمىز - دەنەلەردىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋ كەزىندەگى جىلدامدىقتارىنىڭ وزگەرۋ دارەجەسىە سيپاتتايتىن فيزيكالىق شاما بولىپ تابىلادى.
ولشەم بىرلىگى كيلوگرامم.(كگ)
ءىۇ. جاڭا ساباق:
ءبىزدى قورشاعان دەنەلەردىڭ بارلىعى قانداي دا ءبىر زاتتان: اعاشتان، تەمىردەن جانە تاعى دا باسقا زاتتاردان جاسالادى. بارلىق دەنەلەردىڭ وزدەرىنە ءتان ءپىشىنى كولەمى، اۋدانى، ماسساسى ت. ب ولشەمدەرى بولادى. دەنەلەردىڭ وسىنداي سيپاتتامالارىن ولشەۋلەر جۇرگىزۋ ارقىلى انىقتايمىز. مىسالى: دەنەنىڭ ماسساسىن تارازىعا تارتىپ انىقتايمىز. دەنەنىڭ ماسساسى ونىڭ ولشەمىنە، قانداي زاتتان جاسالعانىنا تاۋەلدى. مىسالى، 1 م تەمىر 1 م قورعاسىننان جەڭىل، ال 1 م اليۋمينييدەن اۋىر بولادى. دەمەك، كولەمدەرى بىردەي دەنەلەردى سالىستىرا وتىرىپ، ولاردىڭ اۋىر - جەڭىل ەكەندىگىن انىقتاي الامىز. بۇدان، زاتتىڭ قاسيەتىن سيپاتتايتىن تىعىزدىق دەپ اتالاتىن فيزيكالىق شاما ەنگىزىلەدى.
زاتتىڭ تىعىزدىعى دەپ سول زاتتىڭ كولەم بىرلىگىندەگى ماسساسىنا تەڭ فيزيكالىق شامانى ايتادى.
ρ = m / v
تىعىزدىق = ماسسا / كولەم
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
