InfoHub Logo

Taqyryby: 13-ke bólingishtik belgisi.
Maqsaty. Sannyń bólingishtik belgilerin tez esepteýde, mátin esepterdi shyǵarýda, dáleldeýde oryndy, júıeli qoldana bilýge qol jetkizý.
Mindetteri.
1. Sannyń bólingishtik belgilerin oqyp úırený.
2. Bólingishtik belgilerin qoldanyp qandaı esepter shyǵarýǵa bolatynyn anyqtaý.
3. Bólingishtik belgilerin qoldanyp esepter shyǵarý.
4. Sannyń bólingishtigin dáleldeýge esepter shyǵarý:
a) kóbeıtkishterge jikteý arqyly dáleldeý;
á) qaldyqpen bólýdi qoldaný arqyly dáleldeý.

Ótken sabaqty qaıtalaý
11-ge bólingishtik belgileri
Berilgen san 13-ke bólinetinin bilý úshin: ol sandy ońnan solǵa qaraı úsh – úshten toptaımyz da taq nómirli sandy mınýspen, al jup nómirli sandy plúspen jazyp, órnektiń mánin tabamyz. Eger órnektiń nátıjesi 13-ke bólinse, onda berilgen san da 13-ke bólinedi.

Berilgen sandy soldan ońǵa qaraı syzyqshamen úsh oryndy sandarǵa bólemiz. Birinshi, úshinshi, besinshi oryndaǵy bólikterdiń qosyndysyn, sodan soń ekinshi, tórtinshi, t. s. s. oryndaǵylardyń qosyndysyn taýyp, sol qosyndylardyń aıyrmasy 13-ke bólinse, onda berilgen san da 13-ke bólinedi.
Mysaly, 91182091 sanyn teksereıik:, budan 911+91=1002,
1002-820=182, 182 sany 13-ke bólinedi, endeshe, 91182091 sany da 13-ke bólinedi.
Sol sıaqty 739622 sanyn teksereıik: 739│622, budan 739-622=117, 117 13-ke bólinedi, endeshe berilgen sanymyz 13-ke bólinedi.
5525→5-525=- 520: 13=- 40, 5525: 13=425

Tapsyrmalar:
1. 858; 5100; 18928 sandary 13-ke bólinetinin dáleldeńder.
2. 13 sanyna bólinetin tórt tańbaly 5 san jaz.
3. 13 sanyna bólinetin bes tańbaly 5 san jaz.
Úıge tapsyrma: 13 sany týraly málimetter jınaqtaý
Refleksıa.