InfoHub Logo

Jalaıyr eliniń bir top ıgi jaqsylary el arasyndaǵy bir daýly isti bitirip, úılerine qaıtyp kele jatyp, bir baıdyń aýylyna qonǵan eken. olardyń ishinde Jylkeldiuly Eskeldi de bolypty. Erteńinde álgi qonaqtar jolǵa qaıta shyǵarda Eskeldi:

— Maǵan ruqsat etińizder, men túske deıin osy aýylda qala turaıyn aıaldap. osy joldyń boıymen bir ataqty adam Táshken jaqqa kele jatqanǵa uqsaıdy. Men sol kisini kórip, tildesip qalýym kerek, — depti.

Janyndaǵy kisiler:

— Oý, Eseke, ol kisiń kim? — deıdi.

— Ony keıinirek bile jatarsyzdar, — deıdi Eskeldi.

Sonymen joldastary ketip, Eskeldi sol aýylda qalyp qoıady. Sonda ketip bara jatqandardyń bireýi:

— Eskeldini bylaıǵy el «kóripkel, sáýegeı» dep júr ǵoı. ony osy joly baıqaıyq, — deıdi.

Eskeldiniń aıtqanyndaı, ýaqyt túske taıaǵanda, uzyn qara joldyń boıynan bir top attylar kórinipti. olar sadaq asynyp, naıza ustaǵan jasaýyldar eken. olardan soń astynda esik pen tórdeı bozjorǵa aty bar, er-toqym ábzaldary altyndalǵan bir adam anadaı dan jarqjurq etip kózge erekshe túsedi. ózi zor de neli, susty, kelbeti kelisti, uzyn qara murtty eken. Basynda qundyz bórki bolsa kerek. Basqalary sol kisiniń jan-jaǵyn qorshap kele jatypty.

Eskeldi taıap baryp janyndaǵylardan:

— Bul kim? — dep suraǵanda álgiler:

— Bul — Abylaı han. Táshkenttiń begi qonaqqa shaqyryp, soǵan ketip bara jatyr. Biz nókerimiz, — deıdi.

Muny estigen Eskeldi toptyń aldyna taman barypty da, hanǵa anadaıdan taǵzym etip:

— Assalaýmaǵaleıkým, aldıar, han! Siz úshin qurban bolsyn jan! Aqsuńqar qus mekendegen jerinen alysqa uzap ushpaýshy edi. Eger alystap ushsa, qaıta kelýi qıyn deýshi edi qarıalar, — depti izetpen.

Sonda han Abylaı Eskeldige buryla qarap:

— Bolar iske bóget joq, buqpantaılap úıden shyqpaı otyratyn ádet joq mende! — dep atynyń júrisin toqtatpaı kete bergen eken deıdi.
Han nókerleri kózden uzap ketkenshe ornynan qozǵalmaǵan Eskeldi áýlıe:

— Isi qazaq syılaǵan, jamandyqqa qımaǵan, han ıem, kelmeske kettiń-aý! — depti daýystap.

Muny sol mańaıdaǵylardyń bári estipti. Eskeldiniń sol oılaǵan qaýpi aqyrynda rasqa shyǵyp, Abylaı han Táshkenge tartqan sol saparynda opat bolyp, Kókshetaýǵa jete almaı, Túrkistan túbinde kóz jumypty.

Eskeldi áýlıeniń kóripkeldik, sáýegeıligi osylaı eken, qaraqtarym, — deıdi almatylyq aqsaqal Dáýitbek Nurtazauly.

Oqýǵa keńes beremiz:

Eskeldiniń elshilikke barýy (Abylaı hannyń Eskeldini aldyrýy)

Dúnıedegi qazyna ne?

Abylaı hannyń Maıdaqońyry

Abylaıdyń izdettirýi

---