Adamgershilik - asyl qazyna
Sabaqtyń taqyryby: Adamgershilik - asyl qazyna.
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylardy adamgershiligi mol, jaqsy qasıetterdi boıyna sińirgen, ádepti, kishipeıil bolýǵa tárbıeleý.
Damytýshylyǵy: oı - óristerin, sana sezimderin, tilderin, shyǵarmashylyqtaryn damytý;
Tárbıelik mindeti: adamgershilik pen bıik mádenıettilik qasıetterdi boıyna sińirgen jan – jaqty, rýhanı damyǵan tulǵany tárbıeleý.
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, baıandaý, kórsetý, suraq
jaýap ádisteri.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Sabaqtyń kórnekiligi: qanatty sózder
Sabaqtyń ótý barysy:
1. Oqýshylardy uıymdastyrý kezeńi.
2. Ánurandy saltanatty túrde oryndaý
3. Oqýshymen suraq – jaýap
4. Úıge tapsyrma berý.
Dúnıeniń eń asyly, baǵalysy – Adam bolyp sanalady desek, sol asyldyń boıyndaǵy eń basty, sheshýshi qasıetteri neden turady degen saýalǵa búgingi tárbıe saǵatymyzda jaýap beremiz. Qaı zamanda bolsyn ómirden túıgenderi mol adamdar urpaqtaryna úlkendi syılaý, olarǵa iltıpat kórsetý, qamqorlyq jasaý jóninde ósıet qaldyryp otyrǵan. Balalar, «Úlkenge syı – qurmet, kishige jol kórset» degendi qalaı túsinesińder?
- Adamshylyq degen ne? Bul suraqqa jaýap berý úshin rýhanı baı adam degen qandaı adam, rýh degen ne?
Rýh – degen adam boıyndaǵy bir qýat. Ol qýat adam boıynda kezdesetin barlyq jaqsy qasıettermen jasaıtyn barlyq ıgi isterińniń qaınar kózi.
Jaratylystyń barlyǵy – eki qarama – qarsy nárseden turady. Aq – qara, kún – tún, ystyq – sýyq, jaqsy – jaman. Adam boıyndaǵy barlyq jaqsy qasıetter nápsiniń kórinisi bolyp tabylady. Adam denesi bir bolǵandyqtan onyń ishinde bılik úshin únemi osy eki qýattyń – «rýh pen nápsi» kúresi júrip jatady.
Adamnyń ishinde bolmaıdy alasy,
Olardy buzatyn nápsiniń talasy.
Shákárim
Rýhtyń mekeni – adamnyń júregi. Júrek jylýy, mahabbat, ar – uıat, qaırat, meıirimdilik, jaqsylyq adamgershilik osy júrekten týyndaıdy.
Rýhanı baı adam – eń aldymen ádil, shynshyl, meıirimdi, keshirimdi, qanaǵatshyl, aqyldy bolady. Osyndaı qasıetteri bar adamda adamshylyq mol bolady. Adamgershilik uǵymynda da osy atalǵan qasıettermen birge aıaýshylyq, súıispenshilik, jan aıamaı eńbek etýshilik, t. b kóptegen sapalar kezdesedi.
«Kúlli adam balasyn qor qylatyn úsh nárse bar. Sonan qashpaq kerek deıdi 38 – sózinde - áýeli – nadandyq, ekinshisi erinshektik, úshinshisi zalymdyq dep bilemin», - dep, bul úsheýimen aıaýsyz kúresti de, olardy joıýdyń emi – ǵylymdy, adal eńbekti, adamgershilikti atap, óziniń shyǵarmashylyǵynda osy úsheýin dáriptep, ósıet etti jáne bul úsheýiniń jasampazdyq kúshine sendi.
«Bes asyl is» - adamgershilik – Abaı usynǵan etıkalyq ádep normalary. Adamzat qoǵamy tarıhynda – jeke adamnyń aqyly men minezi, adamgershiligi joǵynan ósip – jetilip, tolyq adam bolyp qalyptasýy – kúrdeli máselelerdiń biri.
Adamgershilik - tulǵanyń adamgershilik sana – sezimin, is - áreketin qalyptastyratyn, qundylyq baǵdaryn aıqyndaıtyn qural. Sondaı – aq tulǵanyń ar – ojdanyn, tanymdyq qyzyǵýlaryn keshendi damytady. Adamgershilik – adamdy súıýdi jáne onyń bostandyǵyn, quqyqtyq qadir – qasıetin qurmetteýdi, raqymshyldyq pen shynshyldyq qasıetterin qalyptastyrady.
Adamgershilik – tárbıe zaman ózgerýine baılanysty ózgerip otyrady. Sebebi, tárbıe – qoǵamdyq qubylys.
Adamgershilik qasıettiń eń joǵarǵy túri – ult, ar – ojdandy saqtaý, otanyn súıý.
Adamgershiliktiń eń joǵarǵy túri – baýyrmaldyq, búkil adam balasyn baýyr, dos tutý, kópshil bolý, ultjandylyq qasıetterdi qasterleý. Azamattyq tárbıe sana sezimdi, dúnıetanymdy qalyptastyrýdan bastalyp, saıası – ıdeıalyq tárbıe arqyly otansúıgishtikke ultjandylyqqa ákelýi qajet.
Qoryta kele, adamgershilik qasıettiń altyn qaınary úlkenge syı – qurmet, kishige izettiń ne ekenin bildik. Adamnyń ár kúngi is – qımyly tańerteńgi sálemnen, jaqsy lebiz, qoshemetten bastalsa, ol naǵyz adamgershilik. Adamgershilik - ótkinshi mindet emes, ómirlik mindet. Endeshe, odan jańylýǵa da jalyǵýda bolmaıdy.
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylardy adamgershiligi mol, jaqsy qasıetterdi boıyna sińirgen, ádepti, kishipeıil bolýǵa tárbıeleý.
Damytýshylyǵy: oı - óristerin, sana sezimderin, tilderin, shyǵarmashylyqtaryn damytý;
Tárbıelik mindeti: adamgershilik pen bıik mádenıettilik qasıetterdi boıyna sińirgen jan – jaqty, rýhanı damyǵan tulǵany tárbıeleý.
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, baıandaý, kórsetý, suraq
jaýap ádisteri.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Sabaqtyń kórnekiligi: qanatty sózder
Sabaqtyń ótý barysy:
1. Oqýshylardy uıymdastyrý kezeńi.
2. Ánurandy saltanatty túrde oryndaý
3. Oqýshymen suraq – jaýap
4. Úıge tapsyrma berý.
Dúnıeniń eń asyly, baǵalysy – Adam bolyp sanalady desek, sol asyldyń boıyndaǵy eń basty, sheshýshi qasıetteri neden turady degen saýalǵa búgingi tárbıe saǵatymyzda jaýap beremiz. Qaı zamanda bolsyn ómirden túıgenderi mol adamdar urpaqtaryna úlkendi syılaý, olarǵa iltıpat kórsetý, qamqorlyq jasaý jóninde ósıet qaldyryp otyrǵan. Balalar, «Úlkenge syı – qurmet, kishige jol kórset» degendi qalaı túsinesińder?
- Adamshylyq degen ne? Bul suraqqa jaýap berý úshin rýhanı baı adam degen qandaı adam, rýh degen ne?
Rýh – degen adam boıyndaǵy bir qýat. Ol qýat adam boıynda kezdesetin barlyq jaqsy qasıettermen jasaıtyn barlyq ıgi isterińniń qaınar kózi.
Jaratylystyń barlyǵy – eki qarama – qarsy nárseden turady. Aq – qara, kún – tún, ystyq – sýyq, jaqsy – jaman. Adam boıyndaǵy barlyq jaqsy qasıetter nápsiniń kórinisi bolyp tabylady. Adam denesi bir bolǵandyqtan onyń ishinde bılik úshin únemi osy eki qýattyń – «rýh pen nápsi» kúresi júrip jatady.
Adamnyń ishinde bolmaıdy alasy,
Olardy buzatyn nápsiniń talasy.
Shákárim
Rýhtyń mekeni – adamnyń júregi. Júrek jylýy, mahabbat, ar – uıat, qaırat, meıirimdilik, jaqsylyq adamgershilik osy júrekten týyndaıdy.
Rýhanı baı adam – eń aldymen ádil, shynshyl, meıirimdi, keshirimdi, qanaǵatshyl, aqyldy bolady. Osyndaı qasıetteri bar adamda adamshylyq mol bolady. Adamgershilik uǵymynda da osy atalǵan qasıettermen birge aıaýshylyq, súıispenshilik, jan aıamaı eńbek etýshilik, t. b kóptegen sapalar kezdesedi.
«Kúlli adam balasyn qor qylatyn úsh nárse bar. Sonan qashpaq kerek deıdi 38 – sózinde - áýeli – nadandyq, ekinshisi erinshektik, úshinshisi zalymdyq dep bilemin», - dep, bul úsheýimen aıaýsyz kúresti de, olardy joıýdyń emi – ǵylymdy, adal eńbekti, adamgershilikti atap, óziniń shyǵarmashylyǵynda osy úsheýin dáriptep, ósıet etti jáne bul úsheýiniń jasampazdyq kúshine sendi.
«Bes asyl is» - adamgershilik – Abaı usynǵan etıkalyq ádep normalary. Adamzat qoǵamy tarıhynda – jeke adamnyń aqyly men minezi, adamgershiligi joǵynan ósip – jetilip, tolyq adam bolyp qalyptasýy – kúrdeli máselelerdiń biri.
Adamgershilik - tulǵanyń adamgershilik sana – sezimin, is - áreketin qalyptastyratyn, qundylyq baǵdaryn aıqyndaıtyn qural. Sondaı – aq tulǵanyń ar – ojdanyn, tanymdyq qyzyǵýlaryn keshendi damytady. Adamgershilik – adamdy súıýdi jáne onyń bostandyǵyn, quqyqtyq qadir – qasıetin qurmetteýdi, raqymshyldyq pen shynshyldyq qasıetterin qalyptastyrady.
Adamgershilik – tárbıe zaman ózgerýine baılanysty ózgerip otyrady. Sebebi, tárbıe – qoǵamdyq qubylys.
Adamgershilik qasıettiń eń joǵarǵy túri – ult, ar – ojdandy saqtaý, otanyn súıý.
Adamgershiliktiń eń joǵarǵy túri – baýyrmaldyq, búkil adam balasyn baýyr, dos tutý, kópshil bolý, ultjandylyq qasıetterdi qasterleý. Azamattyq tárbıe sana sezimdi, dúnıetanymdy qalyptastyrýdan bastalyp, saıası – ıdeıalyq tárbıe arqyly otansúıgishtikke ultjandylyqqa ákelýi qajet.
Qoryta kele, adamgershilik qasıettiń altyn qaınary úlkenge syı – qurmet, kishige izettiń ne ekenin bildik. Adamnyń ár kúngi is – qımyly tańerteńgi sálemnen, jaqsy lebiz, qoshemetten bastalsa, ol naǵyz adamgershilik. Adamgershilik - ótkinshi mindet emes, ómirlik mindet. Endeshe, odan jańylýǵa da jalyǵýda bolmaıdy.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: § 32. Baldyrlar. Birjasýshaly jáne kópjasýshaly baldyrlarǵa sıpattama.
