Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Alash arysy - Aqbaev Jaqyp

Alash arystarynyń biri Jaqyp Aqbaevtyń týǵanyna bıyl 146 jyl bolmaq. Óz zamandastarynyń aldy bolǵan Jaqyp Aqbaev 1876 jyly Semeı oblysy, Qarqaraly ýezinde dúnıege kelgen. Onyń ómirbaıanyna qatysty belgisiz tustarmen qatar erekshe faktilerdiń bar ekendigi málim.

Atalǵan Málimetterge toqtala ketken jón:

1. Jaqyp Aqbaev qazaqtardyń ishindegi eń alǵash magıstr dárejesin alǵan. Negizgi biliktiligi quqyqtaný edi.

2. Jastaıynan ol zerek ári bilimge qumar edi. Jaqyp Aqbaev Qarqaralydaǵy ınternatpen qosa Omby qalasyndaǵy gımnazıasynda bilimin jetildirgen. Sankt-Peterbýrg ýnıversıteti qabyrǵasynda bilim alý barysynda jan-jaqtylyqty basshylyqqa alǵan. Ýnıversıtet basshylyǵynan qosymsha leksıalardy ótinip suraǵandyǵyna dálel bolatyn ótinish hattar da bar.

3. Jaqyp Aqbaevtyń dıplom taqyryby «Qazaqtardyń otbasylyq-neke quqyǵy» taqyrybynda boldy.

4. Demokrat bolǵan ol stýdent kezinen-aq patshanyń saıasatynyń álsiz tustaryn synap, sol taqyryptarda birneshe maqala jarıalaıdy.

5. Qyzmetin Omby qalasynan bastap, arbıtrajdy sot laýazymyna deıin jetedi.

6. 1905 jylǵy saıası oqıǵalar barysynda «Qarqaraly petısıasyn» qurastyrýshylardyń biri boldy.

7. Ol Baıanaýyl men Kerekýde, Ombyda demonstrasıalar men qozǵalystardyń bastaýshylardyń qatarynda boldy.Patsha saıasatynyń qatań synaýshylarynyń biri bola tura, qatty qýǵyndaldy.

8. Jaqyp Aqbaev Alash kósemi Álıhan Bókeıhanovtyń jaqyn dostarynyń biri. Alash partıasynyń bastaýynda turǵan daryndy tulǵa.

9. 1920 jyldardyń sońyna qaraı zańsyz qýdalanyp, birqatar Alash zıalylarymen birge Voronejge aıdaýǵa jiberiledi. Sol jaqta qatty aýrýǵa dýshar bolady.

10. Jaqyp Aqbaevtyń Arǵynıa, Naımanıa, Aspazıa, Andromeda atty uldary men qyzdary boldy.

Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti Nurataı Aıgýl


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama